Oproep
s
Project Historische voetpaden in Leusden
gang tot de Hamers-veldseweg. Vlak aan de
weg, op twee kleine kavels die vroeger ken
nelijk bij Langebeek hebben behoord, heeft
de winkelier Harmen Keijser zijn nering
gevestigd. Aan de overkant woont een bak
ker.
De jaren 1850-1870 waren voorspoedige
jaren voor de Nederlandse landbouw.
Menige boerderij werd totaal vernieuwd.
Aan deze periode danken wij een aantal van
onze mooiste boerderijen, waaronder
'Rozendaal' en 'Nieuw Bruinhorst'. Het iso
lement van Langebeek werd verbroken.
Teunis van Lijden had de boerderij in 1855
gekocht en bouwde in 1878 zijn Nieuw
l angebeek aan de Hamersveldseweg. Het
werd een langhuisboerderij, waarbij het
woonhuis en het achterhuis onder één dak
in eikaars verlengde liggen. Dit eenvoudige
type komt in Leusden algemeen voor en
gaat terug op een Frankische oervorm.
In de laatste 25 jaar van de 19e eeuw vond
de grote omwenteling plaats. Men kon niet
concurreren met de tabak en het graan uit
de Nieuwe Wereld en moest noodgedwon
gen overschakelen op veeteelt als hoofdmid
del van bestaan. Landbouw werd bijzaak en
niet de hoeveelheid en kwaliteit van de
akkergrond, maar het aantal koeien of het
aantal stalraampjes bepaalde voortaan het
aanzien van de boer. Het groen van de wei
landen ging het dorpsbeeld beheersen.
Het Valleikanaal werd pal naast de oostvoet
van de Liniedijk gegraven. Dat gebeurde in
1939, kort voor het uitbreken van de
Tweede Wereldoorlog. Voortaan zou dit
kanaal de grens tussen Leusden en Asschat
gaan vormen. De meander van de
Moorsterbeek en de restanten van het oude
erf Langebeek kwamen hiermee in Asschat
te liggen. De oude beekbedding is ter plaat
se nog terug te vinden en ligt oostelijk van
het Jaagpad, ongeveer ter hoogte waar de
loopbrug het Valleikanaal oversteekt.
Tijdens de Hamersveldse nieuwbouw werd
voor een aantal karakteristieke boerderijen
een nieuwe bestemming gevonden. Zo ook
voor Nieuw Langebeek, dat hiermee aan de
slopershamer ontsnapte. De kleinzoon van
Teunis, Reier van Eijden, was de laatste
bewoner. De bijna honderdjarige boerderij
mocht de bibliotheek gaan huisvesten. De
naam Langebeek bleef zo na negen eeuwen
geschiedenis voor Leusden behouden.
Het Landschapsbeheer Utrecht wil met de
gemeente Leusden een project uitvoeren
onder de naam "Historische Voetpaden in
Leusden". Dit is een plan waarbij aan veel
betrokkenen om medewerking is gevraagd
om met elkaar te bekijken, of en hoe dit
project uitgevoerd kan worden.
Historische voetpaden, zoals bij voorbeeld
kerkpaden en jaagpaden, zijn vaak bepalend
voor de identiteit en geschiedenis van het
landschap. Deze kleinschalige elementen
verbinden de oude boerderijen en dorpen
met elkaar en vormen daarmee historische
linten door het landschap. In de loop der tijd
hebben veel van deze paden hun oude func
tie verloren en zijn daardoor vaak verdwe
nen. Er zijn nauwelijks rustige weggetjes;
binnendoor fietsen of wandelen is soms niet
meer mogelijk.
Binnen het oproject zal geprobeerd worden
de oude paden weer zichbaar te maken. Het
doel is om toegankelijkheid van agrarische
cultuurlandschappen te vergroten. Ook spe
len hierbij recreatieve en ecologische motie
ven een rol.
Om betrokken partijen met elkaar in contact
te brengen en voorlichting te geven over het
project was erop 17 septemberj.l. een ken
nismakingsbijeenkomst op het gemeente
huis georganiseerd door het Landschaps
beheer Utrecht en de gemeente Leusden.
Ons blad "LEl'SDEN TOEN" verschijnt 3x per jaar.
De bezorging bij onze leden wordt al heel lang gedaan door een paar enthousiaste
vrijwilligers en Leusden is daarvoor ingedeeld in een aantal wijken.
Noor één ijk zijn wij nu op zoek naar een lid die zich hiervoor wil inzetten.
Het gaat dus om 3x per jaar bezorgen van "Leusden Toen" en incidenteel een keer extra voor
b.v. een ledenbijeenkomst, als dit niet gelijktijdig met het blad verzonden kan worden.
De s%ijk ligt in de omgeving van de: Landjonker - Beekridder - Benedictijnenhove en bestaat uit
ongeveer 2(1 adressen.
Heeft l zin om iets voor de vereniging te doen. neemt L dan contact op met Rinze ter Wal.
Eikenlaan 8 in Leusden, Tel 494 67 63.
Wint Bos
De Vieweg is een voorbeeld van een route die ooit via Huize den Treek en het erf van boerderij
'De Ooievaarshorst naar de Dorpskerk in Leusden voerde. Meer hierover in ons blad. 13e
jaargang nr. 3 (foto F. van Loenen)
