MAZZELTOV!
512
aan de verwondingen die hij opliep in de
strijd bij Achterveld.
Enkele dagen later is de Parochiekerk van
Vinkeveen in plechtige rouw gehuld. De
kist is met bloemen en kransen overladen.
Onder grote belangstelling van dorpsge
noten, oud soldaten en mede patiënten uit
het Arnhemse hospitaal dragen de kame
raden van Comelis Zaal zijn stoffelijk
overschot naar de laatste rustplaats.
1 4 - I R H.
275 JAAR JOODSE GEMEENSCHAP IN AMERSFOORT
Gelukwensen zijn bij een 275-jarig jubileum
wel op zijn plaats. Sinds 1727 heeft
Amersfoort een synagoge. Het is het oudste
joods-asjkenasische gebedshuis dat nog in
gebruik is in Nederland. Ter gelegenheid
van dit bijzondere jubileum toont Museum
Flehite tot en met 5 januari 2003 de tentoon
stelling Mazzeltov! 275 jaar joodse
gemeenschap in Amersfoort.
Welkom in Amersfoort
Sinds 1655 mochten joden in Amersfoort
wonen. In veel andere steden waren ze toen
niet welkom. De stad Utrecht liet de eerste
joden bijna anderhalve eeuw later toe, in
1789. Activiteiten in de Amersfoortse tex
tiel- en tabakshandel maakten de joden tot
een onmisbare factor in de stedelijke econo
mie en welvaart. Vooral toen het slecht ging
met de bierbrouwerijen in de stad.
Benjamin Cohen
De belangrijkste tabakshandelaar was
Benjamin Cohen. Hij was voorzitter van de
joodse gemeente en bankier van stadhouder
prins Willem V. Toen de prins in 1787 uit
Holland moest vluchten voor opstandige
patriotten, stelde Benjamin hem zijn nieuwe
Huis met de Paarse Ruitjes ter beschik
king. Als dank ontving Cohen een geschil
derd portret van de prins. Zijn vrouw, prin
ses Wilhelmina, schonk hem bovendien een
staatsiegewaad met goudbrokaat, waarvan
een nieuwe voorhang voor de synagoge
werd gemaakt.
Levenstrap
De expositie begint met een levenstrap, de
verbeelding van het leven van wieg tot graf.
Er zijn voorwerpen van joodse gebruiken te
zien, zoals van de besnijdenis, barmitswa op
13-jarige leeftijd, huwelijk en begrafenis.
Twee hedendaagse joodse tieners uit
Amersfoort geven hierop hun commentaar.
Dagboek
Een rijk gedekte sabbatstafel laat zien welke
religieuze voorwerpen gebruikt worden bij
de maaltijd op vrijdag, de avond voor de
vrije sabbat. In schril contrast daarmee staat
de symbolische tafel zonder eten van het
echtpaar Frank. Jules Frank werkte in
Amersfoort en had een joodse slagerij. Hij
hield een aangrijpend dagboek bij over het
joodse leven in Amersfoort gedurende de
Duitse bezettingsjaren 1942-1943. Daarna is
hij met zijn vrouw weggevoerd en niet
teruggekomen.
In april 2002 verschijnt een boek van Dr
Kees Ribbens over de joden in Amersfoort
in 1940-1945. Dit is in de museumwinkel te
koop.
Museum Flehite is gevestigd aan de
Westsingel 50 te Amersfoort. Het museum is
geopend op dinsdag tot en met vrijdag van
11 tot 17 uur en op zaterdag en zondag van
13 tot 17 uur. Jeugd tot 18 jaar heeft gratis
toegang.
Commandant IV Legerkorps
3' Peloton
J O.l.v. sergeant Corbet
4 Kornet Rink
Ritmeester De Vries
Luitenant Simon Thomas, kornet Rink en
opperwachtmeester Van Melick
In Achterveld herinnert
een prachtig monument
hij de St. Jozefkerk aan de
gevechten van de meida
gen 1940.
Hierop staan de namen
van de gesneuvelden van
onder andere het 4' eskad
ron van het 1 Regiment
Huzaren.
Comelis Zaal rust. naast zijn
heide ouders, in een graf van
de Oor!ogsgravenstichting
op de begraafplaats van de
RK kerk van Vinkeveen.
