Op z'n Achtervelds
TABAKSSCHUREN
OP HAMERSVELD
echter zijn eigen weg, kreeg andere eige
naars en werd daarmee wél tiendplichtig.
1. Mr.S.Muller: De registers en Rekeningen
van het bisdom Utrecht 1325-1336, blz.448
e.v Historisch genootschap te Utrecht,
2. Mededeling van wijlen
drs. H.Th. Hormann.
3. Muller, blz.448.
4. Idem, blz.484. Zijn naam wordt nu als
Ghyselbrecht Falyen gespeld.
5. Idem, blz.506: "Item van enen peerde, dat
onder Willaem van Achtevelde dootbleef-
6. Idem, blz.448.
7. Idem, blz.455. -
8. J.Verduin en J.W. van Maren. Oudschild
geld Leusden C.S. (Stoutenburg, Maarn en
Maarsbergen), blz.21 en 30. Bureau voor
Familie-historie, Woudenberg.
9. Het hoofd, maar niet het nekje. In
rekeningen uit 1378 bestuurt de Vrouwe van
Stoutenburg het huishouden en mag de
burchtheer kaar-sen gieten. Dat was echter
in vredestijd.
Deze keer wat uitweidingen en mijmeringen
bij het Achterveldse woord "woenen". Op
z'n Hollands 'wonen'. Ik heb tot nu toe
geen woorden kunnen vinden waarvan de o
op z'n Achtervelds in een oe verandert,
behalve dan woenen en woening, dus het
huis waarin iemand woent.
1 Iet woord woenen bracht me op een aardig
oud verhaal. Het gaat over Dirk van
Dummelen, maar Achtervelders noemden
hem altijd Dirk Dummel. Dirk woonde aan
de Nieuwe weg, nu Koningin Julianaweg
genoemd. Hij kwam een keer op de fiets
over de Hessenweg en sloeg zonder zijn
hand uit te steken linksaf de "Nieuwe weg"
in. Op de hoek stond politieagent Huting.
Die riep Dirk aan en vroeg hem om even af
te stappen. Dirk stapte af, waarna Huting
omstandig uit ging leggen dat Dirk, wanneer
hij linksaf ging, zijn hand uit moest steken,
dan konden de andere weggebruikers zien
dat hij van richting ging veranderen. Hierop
gaf Dirk een kort weerwoord: "Da's nareges
ver nodig, iedereen weet dat Dirk Dummel
daar woent", waarmee hij aangaf dat hijzelf
en de plek waar hij woonde zo bekend
waren, dat iedereen hij het zien van Dirk op
zijn fiets wel kon weten dat hij de "Nieuwe
weg" op zou fietsen.
De Nieuwe weg ontstond na de aanleg van
het elektriciteitsnet naar ons dorp. Als je
vroeger vanuit Asschat naar Achterveld
ging en je was de Modderbeek over dan liep
de weg van daaraf meteen richting de
boerderij "Groot Achterveld". Toen men het
elektriciteitsnet naar Achterveld aanlegde,
(in 1922), ging men vanaf de Modderbeek
via de kortste lijn naar de Hessenweg.
En een jaar later begon men met de aanleg
van de straat, langs dezelfde korte lijn. De
weg over het land naar "Groot Achterveld"
kwam te vervallen. De nieuwe straat had in
het begin nog geen "echte" naam en men
noemde hem dus gemakshalve "de Nieuwe
Weg". Er is nog een oude ansichtkaart,
waarop de weg en de huizen van Dr. Braun,
E. van Daatselaar en B. van Bergen te zien
zijn. Onderaan de kaart staat dan de ver
melding "Nieuwe weg" Achterveld.
Inleiding.
Dhr.Ronald van der Bie hield op 25 april
2002 een lezing over 'Tabaksteelt en
Tabakscultuur'. Tijdens de rondvraag
noemde dr.C.G.van den Hengel uit het
hoofd de boerderijen in Hamersveld, waar
naar zijn informatie vroeger tabak was ver
bouwd. Een indrukwekkende prestatie! Wij
hebben dhr.Van den Hengel verzocht zijn
informatie op papier te zetten, zodat deze
niet verloren zou gaan. Hier volgt een
beknopt overzicht. Het origineel is in onze
bibliotheek opgenomen.
Afkortingen en Toelichtingen.
G gebint of spant
(ca. 4 meter, voorheen 6el?).
L lengte in gebinten
Roede Als lengtemaat 12 voet
of ca. 3,77 meter.
Als oppervlaktemaat
ca. 14,2 vierkante meter.
Morgen 600 vierkante roeden
ca.0.85 ha of bunder.
Prot. Prothocollen (notulen van vrijwillige
rechtzittingen 1605 - 1809).
Het merendeel van de informatie is aan
deze Prothocollen ontleend.
Bruiker (Ge)bruiker van het onroerende
goed. Meestal de pachter, maar soms ook de
eigenaar.
B.G. Belangrijke gegevens
E.V. Eerste vermelding in documenten.
De route gaat van zuid naar noord door
Hamersveld. Alle grote schuren stonden op
afstand van het woonhuis.
L 26 of ca. 100 meter. E.V. 2-7-1746. B.G:
De bekende tabaksboer Warneke was rond
1720 eigenaar van deze boerderij. De
Tabakssteeg in Leusden-Zuid herinnert aan
de periode van de tabaksteelt.
B.G: De varkensschuur is de na ca. in 1870
verbouwde tabaksschuur. Gart van den
Hengel Wozn. had tot dan een dagtaak aan
de tabaksteelt.
B.G: Er is op dit erf een perceel dat vanouds
het 'Tabakshoekje' heet. Omdat er geen
gegevens zijn omtrent een tabaksschuur,
lijkt het dat ooit bij gunstige tabaksprijzen
de buurman een geschikt perseel tegen een
hoge pacht tijdelijk heeft verhuurd.
Noten:
ca. 1890.
Door onze voorzitter J. J. van Burgsteden
wordt een vervolgrubriek geschreven over
Achterveld.
Zuidwind.
KI.Kapel.
Gr.Kapel.
