646
647
Dan laten we buiten beschouwing de predi
king en het pastorale werk, die meer intern
werken en minder zichtbaar naar buiten tre
den. maar wel de kern vormen van het
godsdienstig beleven. Daar rekenen we ook
toe de catechisaties, het ouderenwerk en het
kringwerk.
Op onderwijsgebied heeft de kerk in
Leusden-Zuid zich lange tijd afzijdig
gehouden. De familie De Beaufort, die hier
jarenlang een grote invloed had op kerk en
maatschappij, was voor het openbaar onder-
w ijs. Pas na de Tweede Wereldoorlog werd
het christelijk onderwijs opgericht. Het ini
tiatief lag toen niet bij de kerk. maar bij de
vertegenwoordigers van diverse kerkgenoot
schappen in het dorp. De diverse kerken
hebben dus indirect wel invloed gehad op
de stichting ervan.
liet verenigingsleven in Leusden-Zuid heeft
een flinke bloeitijd gehad in de vorige eeuw.
Dit werk is zeker wel gesteund door De
Bcauforts. Vooral de godsdienstige en maat
schappelijk waarden waren zij zeer toege
daan. liet zondagsschoolwerk had hun steun
en aandacht.
De oudste kerkelijk "vereniging" was dan
ook de zondagsschool in Leusden-Zuid. die
al in I 879 of eerder bestond. Na meer dan
honderd jaar ging de zondagsschool in 1982
over in een nieuwe vorm: de kinderneven-
dienst. die nog steeds elke zondag actiefis
en begeleid wordt door de ouders van de
kinderen. Deze diensten worden gehouden
in de tijd, dat in de kerk de volwassenen de
preek beluisteren.
In Asschat is de zondagsschool opgericht
door mejuffrouw A.A. de Beaufort in 1901.
Haar vader liet een gebouw in Assehat bou
wen voor zijn dochter. Later is deze zon
dagsschool ook opgegaan in een kinderne-
\endienst. niet meer in Asschat. maar in de
Marcuskerk.
Het zondagsschoolwerk en de kindemeven-
dienst zijn vanzelfsprekend kerkelijk gebon
den en worden nu begeleid door de plaatse
lijke predikanten met onder meer instructie
voor de ouders-begeleiders.
Voor de wat oudere jeugd bestonden er
vroeger aparte verenigingen voor "jongelin
gen" en meisjes.
In 1883 werd de jongelingsvereniging
"Prediker 12: la" opgericht, die landelijk
georganiseerd was in het C.J.M.V.
Ze hielden zich in de eerste plaats bezig met
bijbelstudie, maar ook maatschappelijk
onderwerpen kwamen aan de orde. Ook het
gezelligheidsaspect speelde natuurlijk een
rol. Tientallen jonge mannen van ca. 16 jaar
en ouder waren vele jaren lid.
Voor de leeftijd van jongens tussen 7 en 12
en 12 en 16 jaar heeft ook een "knapenver-
eniging" bestaan onder de naam "Samuel",
en een meisjesvereniging die "Edelweiss"
heette. De bloeitijd lag in de jaren '50 en
'60. Ook zij waren aangesloten bij het CJV
(Christelijk Jongeren Verbond).
Beide clubs hadden hun hoofdkwartier in
het "Jeugdgebouw" aan de Ooievaarshor-
sterweg. Leden van beiderlei kunne voerden
jaarlijks een toneelstuk op in "De Mof".
Met een stichtelijke inleiding van de predi
kant werd op zo'n avond de christelijke sig
natuur aangegeven. Rond 1974 zijn deze
verenigingen ingehaald door de moderne
tijd en opgeheven.
De jonge meisjes van het dorp hadden zo
hun eigen vereniging. "Dorcas" geheten, die
in 1901 werd opgericht. Deze was op
dezelfde leest geschoeid als de jongelings
vereniging en eveneens onder de landelijke
paraplu van het C.J.M.V. In de latere jaren
werkten de twee verenigingen meer samen,
o.a.door gezamenlijke jaarvergaderingen.
De bovenstaande verenigingen zijn overge
gaan in het jeugdwerk van de kerk(en).
Diverse jeugdclubs met eigen leeftijdsgren
zen van ca. 6 tot ruim 20 jaar hebben vooral
een recreatieve inslag, maar er vormen zich
ook spontaan of gepland gespreksgroepen,
die allerlei onderwerpen aan de orde stellen
van godsdienstige, maatschappelijke en so
ciale aard.
Ook heeft er nog een (naamloze?) mannen-
vereniging bestaan in de jaren 1947 tot
1973. Dit was vooral een bijbelstudieclub.
Ook leden van andere kerkgenootschappen
waren daar welkom.
Er zijn tenslotte nog twee vrouwenvereni
ging. die een kerkelijke achtergrond hebben.
In 1945 werd opgericht de vrouwenvereni
ging "Dient elkander door de Liefde".
Aanvankelijk bestond het maandelijks pro
gramma uit een bijbelstudie gevolgd door
gezamenlijk breien van kleding ten bate
van een goed doel. Nu is het programma
wat moderner: een meditatie van de presi
dente en daarna een actueel onderwerp:
lezing, diavoorstelling, e.d.. Het oudste lid,
al 58 vanaf de oprichting, is mevrouw
Jansen-Osnabrugge.
De andere vrouwenvereniging is in 1975
opgericht onder de naam "Tryfosa". De
leden vertegenwoordigen de meer behou
dende richting. Ze vergaderen om de veer
tien dagen. De avonden worden gevuld met
een bijbelstudie en na de pauze komen dan
andere activiteiten aan de orde zoals het
voorlezen van verhalen en gedichten. Ook
wordt er dan nog vaak gezongen.
Mei A.A. Je Beaufort in Je tuin van Huize
Je Boom. Zij is altijJ een warm pleitbezor
ger geweest van christelijk verenigingsle
ven. Foto: Archief F. v. Loenen.
Foto: Archief
F. v. Loenen
"Samuel en
"EJelweiss
nemen in smette
loos uniform
Jee! aan Je
avonJvierJaagse
in Amersfoort.
Een jaarlijks
hoogtepunt.