VOOR U GELEZEN
650
651
Ook dit hout werd vaak te koop aangebo
den. Alles werd gebruikt. Er ging niets ver
loren.
Dat hout een gevraagd produet was blijkt
ook uit krantenadvertenties van eind 19e en
begin 20e eeuw. Vooral in het najaar en
begin van de winter stonden er talrijke
advertenties waarin percelen hout werden
aangeboden. In de advertentie vermeldde
men om welke hoeveelheden het ging, waar
het hout stond en wanneer en waar het
publiek zou worden verkocht.
De belangrijkheid van hout nam aftoen er
eierkolen en andere vaste brandstoffen te
koop kwamen. In de oorlog gingen deze
brandstoffen op de bon en toen in de herfst
van 1944 het zuiden werd bevrijd, was er
geen aanvoer meer vanuit de mijnen. Men
was toen volledig aangewezen op hout. De
nood was hoog en ook mensen in onze
streek begonnen op een gegeven moment
zonder toestemming bomen om te zagen.
Zo verdween het bos tegenover de boerde-rij
"de Kleine Riet" in enkele weken. Men liet
het oogluikend toe. De bomen die er nu
staan zijn kort na de oorlog weer ingeplant.
Houtwinning bij "De Boom" anno 2004.
In dit boekje neemt Kees Visser u mee op
de zogenaamde Sterrit van de familie De
Beaufort. De traditie van deze rit begint in
de jaren dertig van de vorige eeuw en duurt
tot aan de tweede wereldoorlog. In die tijd
zoeken een aantal leden van de grote, kleur
rijke. voorname en welgestelde familie De
Beaufort elkaar op bij gelegenheid van het
nieuwe jaar. De rit begint meestal in
Bloemendaal of Hilversum, gaat via de
Utrechtse heuvelrug en eindigt bij Huize
Den Treek in Leusden. Onderweg doen ze
de kapitale landhuizen aan waarin de fami
lieleden wonen, waarna deze zich aansluiten
bij de alsmaar langer wordende stoet auto
mobielen (al dan niet met particulier
chauffeur!).
Wanneer men geïnteresseerd is in familiege
schiedenissen, genealogie, maatschappelijke
verhoudingen en architectuur in de tweede
helft van de 19e en de eerste helft van de
20e eeuw, is dit boekje een aanrader. Maar
ook wanneer u geïnteresseerd bent in het
buitengebied van Leusden is dit boekje
zeker de moeite waard.
Beschreven wordt onder andere de ont
staansgeschiedenis van de BV Landgoed
Den Treek - Henschoten en van de Stichting
De Boom ('tastbare en dierbaar bindende
elementen in de familie De Beaufort').
Aan het eind van de rit (en van het boekje)
passeren de belangrijke 'De Beaufort" hui
zen uit het buitengebied van Leusden de
revue.
Zo kan men lezen dat Lieven Ferdinand de
Beaufort 1879 - 1968), ooit bewoner van
de Hooge Kley, vanuit het huis, dat op een
verhoging ligt, een gang door het omringen
de bos laat uithakken om de Pyramide van
Austerlitz te kunnen zien. En zij zijn niet de
enige in de familie met soortgelijke ideeën.
Het echtpaar Röell - De Beaufort, in de
jaren dertig van de vorige eeuw bewoners
van Schutterhoef aan de Arnhemseweg,
creëren een vrij uitzicht vanaf het balkon op
de eerste verdieping, naar de Leusderhei. De
Beauforten op de Heiligenberg zorgen voor
een vrij uitzicht naar de Lange Jan in
Amersfoort en de Beauforten van Huize
Den Treek breken een landhuis achter de
huidige boerderij de Ooievaarshorst aften
einde meer rust en ruimte in de omgeving
van het huis te verkrijgen.
Verder gaat de rit (en het boekje) naar
Landgoed De Boom. Deze is in het begin
van de vorige eeuw in het bezit van Arnoud
Jan de Beaufort (1855-1929). Hij is burge
meester van Leusden geweest en stond bin
nen de familie bekend als 'oom Boom'. Zijn
dochter, bij oudere Leusdenaren wellicht
nog bekend, was Anna ('Annie') Aleida. Zij
was de eerste vrouwelijke wethouder van
Leusden. 'Annie' zal, tot aan haar overlijden
in 1975, op de Boom blijven wonen. Op dit
overigens vrij toegankelijke landgoed zijn
nog steeds alle elementen aanwezig waaruit
een landgoed kan bestaan: een oranjerie,
menagerie, koetshuis, jachtkamer, een
ommuurde tuin, boerderijen en woningen.
Dit alles omsloten door tuinen, landbouw
grond en bos.
Over de Heiligenberg weet Kees Visser te
vertellen dat er twee Leusdense burgemees
ters hebben gewoond. Ernest Louis van
Hardenbroek 1828 - 1877) en Jan Karei
Hendrik de Beaufort 1879 - 1962). Deze
laatste huurde het huis overigens van de
eigenaar Anna ('Annie') Aleida de Beaufort
(zij bezat op dat moment dus én De Boom
én de Heiligenberg!). In de tweede wereld
oorlog stonden er geschutstellingen op de
Foto: F. i'. Loenen
Titel: De Sterrit van de Beauforten
(Een familiereünie op de
Heuvelrug)
Schrijver: Kees Visser (onder redactie van
een achttal familieleden van De
Beaufort)
Uitgever: Stichting de Plantage te Utrecht
in 2004 (ISBN 90 77030 131)
Prijs: 12.50 in de boekhandel
