768
De opgraving bij begraafplaats Oud-Leusden. Danielle l 'ader- Re ins ma
Leusdens verleden verder ontrafeld?
Leusden heeft een rijk verleden. Dit uit zich
onder andere in diverse archeologische
vindplaatsen. Toen er dan ook
begraafplaats, ingeklemd tussen de A28 en
de provinciale Doornseweg. (zie schets).Dit
gebied heeft op de archeologische
uitbreidingsplannen ontstonden voor de
begraafplaats Oud-Leusden, was dat voor
de gemeente tevens aanleiding tot het geven
van opdracht voor archeologisch
onderzoek.Het geplande uitbreidingsgebied
bevindt zich ten zuiden van de huidige
waardenkaart (IKAW) een hoge trefkans op
vondsten. Immers in de directe nabijheid
van het terrein zijn bij eerdere opgravingen
resten aangetroffen van bewoning uit de
Bronstijd, Ijzertijd, Romeinse Tijd en
Middeleeuwen.
Gezien deze opgravingsresultaten,
gecombineerd met de hoge trefkans op
archeologische vondsten, leek het de
gemeente verstandig archeologisch
onderzoek te laten uitvoeren. Hiermee
anticipeert Leusden op het nog te
bekrachtigen Verdrag van Malta, waarbij
wordt uitgegaan van het principe 'de
verstoorder betaalt'. Naar verwachting
wordt de Wet Malta per 1 januari 2006
ingevoerd. Daar de gemeente zelf geen
opgravingsbevoegdheid heeft, werd aan de
sectie archeologie van de gemeente
Amersfoort de opdracht gegeven om
aanvullend archeologisch onderzoek te
verrichten.
Dit onderzoek is uitgevoerd in de maanden mei
en juni, en van 29 augustus tot en met 3
september 2003. Hiertoe zijn een aantal
proefsleuven gegraven. De opgraving
Het terrein is onderzocht middels een aantal
sleuven in een zuidwest-noordoost
oriëntatie. Deze sleuven hadden een breedte
van 2 meter en besloegen in totaal 8% van
het terrein. Hierdoor is een goed beeld
verkregen van de ondergrond. Op het
gedeelte van het voormalige sportterrein
was de ondergrond in minder of meerdere
mate verstoord, sporen zijn hierdoor aan de
bovenkant verloren gegaan. Daar waar
minder verstoringen werden aangetroffen,
is het esdek (dit is oud verhoogd bouwland
in gebruik in de Middeleeuwen) tot 15
centimeter dik. Hierdoor zijn onderliggende
sporen goed bewaard gebleven.
769
Uit de grondsporen en de aangetroffen
artefacten (prehistorische voorwerpen, die
door mensen gemaakt zijn), is een driedeling
in het gebied te onderscheiden:
In het noordelijke gedeelte zijn sporen
aangetroffen van een zogenaamde
palenkrans.
In de Bronstijd (ca. 2000-750 v.C.) werden
de doden gecremeerd en vervolgens
begraven in een grafheuvel, al dan niet
omringd door een palenkrans. (plaatje)
In het westen (langs de Doornseweg) zijn
sporen van 6 structuren uit de Ijzertijd
gevonden. Middels de diepte, grootte en vorm
van paalsporen, alsook het hierin aangetroffen
aardewerk is een datering van deze structuren
van 750-250 v.C. (Ijzertijd) gerechtvaardigd.
De situering van de paalsporen duidt op
huisplattegronden met een schuur. Uit één van
de overige sporen is verbrand bot en
aardewerkmateriaal geborgen. Dit is tot nu
toe de enige aanw ijzing voor aanwezige
crematiegraven uit deze periode. Naast deze
vondsten duiden aangetroffen ijzerslakken en
sintels op ijzerbewerking in de Ijzertijd.
Vermoed wordt dat dit gedeelte van het
terrein ooit onderdeel is geweest van een
IJzertijd-nedcrzetting. Het
oostelijke gedeelte van het terrein kent een
ander soort sporen. De paalsporen in dit
gedeelte zijn veel groter en dieper dan de
overige en hebben een andere vulling. Deze
vulling bestaat uit grote brokken verbrand en
ongebrand leem samen met
aardewerkfragmenten, die gedateerd kunnen
worden in de periode 8C tot 12° eeuw n.C. De
grootte van de sporen duidt op grote huizen.
Conclusie
De conclusie van dit onderzoek moet zijn dat
dit gebied een hoge archeologische waarde
heeft en dat wellicht de leemte in de historie
van Leusden. de Karolingische Tijd (725-900
na C'hr op deze plaats kan worden ingevuld.
Zou hier wellicht de historische
Vlooswijk
begraafplaats
Doornseweg
Situatiesehets
Palenkrans
I 'oudsten
