SFEERVOLLE BEVRIJDINGS-HERDENKING
umi)J
ONAFHANKELIJK NIEUWSBLAD VOOR DE GEMEENTE LEUSDEN
Belangrijk voor de
kinderen van de
MEDEDELING
AAN DE ADVERTEERDERS
gemeente Leusden
ONDERSCHEIDEN
RAADSLID
Interkerkelijke
samenkomst
cogn
b6rs
Foto's
JANUS VISSER
\flMHGN
Vrijdag 1 mei J970
LEUSDER COURANT
Uitgave N.V. Barneveldse Drukkerij en Uitgeverij, directie H. J. Heine en D Rebel. Verschijnt eenmaal per week In Achterveld. Hamersveld, Leusbroek en Stoutenburg. Tweede jaargang nr. 2
J. C. T. KUIPERS. LEUSDEN
Tijdens de herdenkingsbijeenkomst in
Achterveld kwamen vliegtuigen over ter
symbolisering van de historische voedsel-
droppings.
LEUSDEN Zoals jullie al hebben
kunnen lezen in het programma van het
Feestcomité Achterveld en de Oranjever
eniging Leusden wordt aan jullie de gele
genheid gegeven om op de morgen van 5
mei een reveille te houden In de gemeen
te. Jullie mogen op deze dag 's morgens
om 7 uur tot 7.30 uur net zoveel lawaai
maken als jullie zelf willen.
Om het lawaai zo groot mogelijk te doen
zijn moeten jullie je opstellen in Achter
veld bij de R.K. school, in Leusden Cen
trum bij de Raiffeisenbank en in Leusden
Zuid bij de Ch®,. ^Jejuters^qol „Da Woe
lige Hoek".
In verband met de komende feestdagen (Bevrijdingsdag en Hemelvaartsdag)
zullen de advertenties heden vrijdagmiddag (1 mei) afgehaald worden voor het
volgende nummer van dc Leusdcr Courant. Vriendelijk verzoek om de adver
tenties (voor Moederdag) zoveel mogelijk klaar te leggen!
(Van de redaktie)
LEUSDEN/ACHTERVELD Dinsdagmiddag stond Achterveld in het
teken van de bevrijding, die 25 jaar geleden een eind maakte aan de knechting
van ons land door de Duitse bezetter. Op de plaats, waar op 28 tot 30 april 1945
besprekingen werden gevoerd door de geallieerden en de Duitsers over voedsel-
droppings en capitulatie-voorwaarden, herleefde het verleden op een sympathieke
en sfeervolle wijze. Na een symbolische hongertocht door de Leusder ingezetenen,
de aankomst van dc onderliandelingsdclegaties en een plechtige herdenkings
bijeenkomst in de R.K. kerk te Achterveld, waar burgemeester mr. F. J. H.
Schneiders van Leusden, prof. dr. L. de Jong en minister mr. H. K. J. Beernink
bet woord voerden, werd het vredesbeeldje in de tuin van de kerk een meisje
met een duif door mevrouw Beernink onthuld, terwijl duiven de vrijheid
kozen en de Koninklijke Militaire Kapel het Wilhelmus speelde. Na de plechtig
heid bezocht het gezelschap, onder wie vertegenwoordigers van de Russische,
Britse en Ierse ambassade in Nederland, de commissaris der Koningin in de prov.
Utrecht, prof. mr. P. J. Verdam, en militaire en burgerlijke autoriteiten de
speciaal voor deze gelegenheid ingerichte tentoonstelling in de oude R.K. school.
Hier bezichtigdè men naast een grote kollektie oorlögsvoorwerpen ook een groot
aantal door kinderen uit de gemeente Leusden gemaakte tekeningen over oorlog
en bevrijding. Vlak voor én tijdens deze bezichtiging vlogen vliegtuigen laag over
ter herinnering aan de 25 jaar geleden gehouden voedseldroppings.
Mevrouw Beernink onthult het vredes
beeldje door het hijsen van de Nederland
se vlag.
Wij allen kunnen ons voorstellen, wat
er vandaag door u heen zal gaan nu wij
de gebeurtenissen van die dag voor u la
ten helleven." Hierna richtte hij zich in
het Engels tot de buitenlandse gasten, de
vertegenwoordiger van de ambassadeur
van Groot Brittanië en Ierland, de mili
taire attaché lt. kolonel W. G. Wesley, de
vertegenwoordiger van de ambassadeur
van de Unie van Socialistische Sowjet
Republieken, de ambassaderaad dc heer
I. W. Trinchenko en echtgenote en de
eerste secretaris van de Russische am
bassade, de heer I. V. Nikonorov. De
ambassadeurs en militaire attache's van
Amerika en Canada waren verhinderd de
ze bijeenkomst bij te wonen.
Burgemeester Schneiders memoreerde
wat er '25 jaar in Achterveld plaats vond
en vervolgde. „Toch zal dit historische
feit niet iedereen meer aanspreken en
daarbij denk ik dan in het bijzonder aan
de jongeren, die deze oorlogstijd niet
zelf hebben meebeleefd Maar het begrip
Links: prof. dr L. de Jong tijdens zijn toe
spraak in de R.K. Kerk; midden: opnieuw
kwamen dinsdagmiddag de geallieerde en
Duitse onderliandelingsdclegaties aan en
gingen dezelfde school binnen als 25 jaar
geleden. Rechts: mr H. K. J. Beernink tij
dens zijn toespraak.
Verschillende bewoners uit de gemeen -
H te Leusden symboliseerden de in de stren-
hongerwinter van 44-'45 gehouden hon-
gertochten op een treffende en sobere
wijze, terwijl de klokken van de kerk
I luiden (door een technich defect met de
hand in beweging gebracht) en een bege
leidend woord de tocht nog meer dimen-
ie gaf.
Vlak daarop arriveerden, na vijf en
twintig jaar, de Duitse en geallieerde on-
Iderhandelingsdelegaties opnieuw bij de
Boude R.K. school, waardoor het geheel
|een authentiek karakter kreeg.
De plechtige bijeenkomst in de R.K
■Kerk verliep sfeervol. De Koninklijke
K Militaire Kapel onder leiding van Kapi-
Itein-direkteur A. Posthumus speelde de
li Aria van Teneaglia in een bewerking van
■R. van Yperen als opening, waarmee bur-
ijgemeester mr F. J. H. Schneiders van
■Leusden het woord nam en iedereen wel-
pom heette.
„Het verheugt mij bijzonder," aldus de
Iheer Schneiders, „dat wij vanmiddag en-
Ekele gasten in ons midden mogen hebben,
Lelie zelf deelgenomen hebben aan die Ach-
Iterveldse conferentie, nu 25 jaar geleden
Elektrotechnisch
Installatie- en Advies
Bureau
Elektronisch
Reparatiebedrijf
TELEFOON 235 en 510
Rosemarie Oortman uit Leusden droeg
hierna werken voor van de overleden-
Leusdense dichter Gerrit Achterberg:
„Veewagen !945, Dodenherdenking I en
Herschepping", gevolgd door een indruk
wekkend goed gezongen „We Shall Over
come" door de „Korvetten" uit Leusden/
Achterveld. De Koninklijke Militaire Ka
pel speelde het „Laatste Appèl" van A.
Posthumus.
Mr H. K. J, Beernink sprak als ver
tegenwoordiger van de Nederlandse re
gering. Hij richtte zich voornamelijk
op de toekomst. „We moeten het ver
leden afsluiten en het accent op de toe
komst lejgen," aldus de bewindsman.
rHet verleden blijft in de herinnering
door de t stbare vorm, het beeldje, om
de mensen te herinneren aan deze tijd.
LEUSDENDe ere medaille ii. zilver met
de zwaarden is verleend aan de heer J.
C. T. Knijpers,' adjudant-onderofficier-in
structeur te Amersfoort bij het Wapen der
cavalerie. De heer Kuijpers, die in Leus-
den-Zuid woont is tevens raadslid in de
Leusder gemeenteraad voor de P.v.d.A.
„honger" dat zo nauw met de conferen
tie verbonden was, is helaas een begrip
van alle tijden, waar we ook in de huidige
wereld de afschuwelijke betekenis van
kennen. Zo is het hongerdrama in Biafra
via het medium televisie m alle gruwe
lijkheid tot in onze huizen gekomen en
het heeft een gevoelsinhoud voor ons alle
maal gekregen."
Prof Dr L. d. Jong. direkteur van het
Rijksinstituut voor Oorlogsdokumentatie
gaf een beschouwing over wat 25 jaar ge
leden in Achterveld plaatsvond en belang
rijk moet worden geacht voor het verde
re verloop van de oorlog. Hij schetste de
ontzettende nood, de ellende en de ont
zaggelijke honger, ontstaan door de spoor
wegstaking, geaccentueerd door Duitse
rooftochten en razzia's, waarbij 120.000
mannen werden gearresteerd en overge
bracht werden naar werkkampen buiten
Nederland. ZVz miljoen mensen in Noord
en Zuidholland, in Utrecht en Gelderland
zaten zonder gas, electriciteit, zonder ver
warming en vrijwel zonder voedsel. Op
23 december 1914 viel de zeer strenge
vorst in en dat maakte de toestand vele
malen erger. De mensen moesten leven
van 300 tot 500 kalorieën per dag, terwijl
2500 tot 3000 normaal is. Tienduizenden
trokken de boer op om nog iets van voed
sel te vinden. Lange rijen mensen met
allemaal één gedachte, een stomme, rede
loze smeking: voedsel! Mannen, vrouwen
en kinderen stierven, of vielen uitgeput
neer langs de weg, niet meer in staat om
de hongertochten te volbrengen. Waanzin
nige prijzen werden betaald voor een
brood, voor een pakje margarine. Toen
werd een overeenstemming bereikt over
Zweedse voedselhulp. Eind februari 1945
kon pas aan de distributie worden begon
nen. Maar het was niet voldoende. Toen
geallieerden en Duitse delegaties in Ach
ten eld op 28 appril 1945 bijeenkwamen
was het onderwerp dan ook: het redden
van de uitgehongerde bevolking door mid
del van voedseldroppings.
Op maandag 30 april 1945 were: »en aK>
koord bereikt over deze droppings. „Hef
is in die situatie dan ook niet verwon
derlijk," aldus professor De Jong, „dat
prins Bernhird, als lid van de geallieerde
onderhande' ngsdelegatie die dag de ver
jaardag van zijn vrouw vergat." De be
sprekingen in Achterveld, aldus de heer
De Jong. hebben er op zijn minst toe ge
leid dat het hongerende westen één volle
week eerder van voedsel werd voorzien en
dat heeft ongetwijfeld honderden zo niet
meer mensenlevens gered."
Een beeld van dc historische hongertocht.
Maar de kennis van het verleden kan
alleen vruchtdragen, als we de in het
verleden gemaakte fouten niet weer
herhalen en zo nodig herstellen. Hier
past, geen egoisme en zelfgenoegzaam
heid." De heer Beernink wees er op,
dat ook al leven we nu in een wel
vaartsstaat, we niet de miljoenen men
sen naast ons moeten vergeten, die ook
nu nog hongerlijden. „We moeten niet
tevreden zijn met onze eigen welvaart
alleen. We moeten over de enge be
perktheid van ons eigen veilige wereld
je heenkijken naar onze buren, die veel
ontberingen hebben te doorstaan,
naar hen die niet waarlijk „mens zijn".
Onder leiding van de heer A. P. G M.
Kerstens uit Achterveld werd de bijeen
komst. tenslotte besloten door de geza
menlijke koren uit de gemeente Leusden
met het zingen van de canon „Dona No-
bis Pacem" Bij het' uitgaan van de kerk
f'LJgride mevrouw H. R. Ruijter-Ennink
vit'.ichferveld e^n koraal van F ach op het
orgel van kerk
Mevrouw Beernink onthulde buiten de
kerk het door mevrouw Albers-Pistorius
uit Houten-Schalkwijk ontworpen vredes
beeldje, een meisje met een duif, terwijl
de Koninklijke Militaire Kaï-iel het Wil
helmus speelde en duiven de vrijheid ko
zen. Kransen werden gelegd (van de Ne
derlandse regering, de commissaris dei-
Koningin voor de prov. Utrecht en van
de gemeente Leusden).
Na cén rondgang door de Achtervêldse ten-
tocnstlling over oorlog en bevrijding met
oorlogsvoorwerpen en talrijke tekenin
gen van kinderen van leusder basis
scholen werd de herdenkingsbijeenkomst
besloten met een ontvangst van het Leus-
der gemeentebestuur in Ons Gebouw, ter
wijl vliegtuigen overraasdon eu de voed-
seldroppingsgedachte nog éénmaal deden
herleven.
Burgemeester Schneiders in gezelschap
van de heer en mevrouw Beernink tijdens
het bezoek aan de tentoonstelling over
oorlog en bevrijding in de R.K, school te
Achterveld.
<3> De organisatie van de nationale bevrij
dingsherdenking in Leusden/Achterveld
verliep dinsdag bijzonder soepel. Dit
dankzij de uitstekende, langdurige, voor
bereidingen door het organiserende Bevrij-
dingscomité, dankzij ook de mannen van
de Rijkspolitie, die dinsdagmiddag zowel
het motorisch verkeer als de voetgangers
in goede banen leidden. Verder dankzij
natuurlijk e medewerking van al die an
deren die bij deze herdenking waren
betrokken.
Onder de talrijke gasten (meer dan zes
honderd mensen woonden de plechtige
herdenkingsbijeenkomst in de kerk bij)
bevonden zich de vertegenwoordigers van
verschillende gemeenten (Amersfoort,
Soest, Hoevelaken, Hoogland, Woudenberg
Scherpenzeel, Zeist. Houten, Vreeswijk.
IJsselstein en Barneveld), verschillende
militaire autoriteiten en mevrouw Borg-
houts van Veen, mevrouw J, C. Achter
berg-Van Baak, mevrouw Albers-Pistorius.
mevrouw M. Brave-Maks, mr C. M. J. F.
van Houten en vertegenwoordigers van
de plaatselijke geestelijkheid, kerkbestu
ren, scholen, verenigingen en organisaties,
illigaliteit en de vriendenkring „Wii Hu
zaren" van het voormalig le regiment Hu
zaren.
LEUSDEN - CENTRUM Op dinsdag
5 mei 's morgens om 9 uur zal in de RH.
kerk te Leusden-Centrum (Hamersveld)
een Interkerkelijke samenkomst worden
gehouden in het teken van 25-jaar bevrij
ding.
De dienst wordt geleid door de Zeer
Eerwaardé Heet' K. A. Ml Kitsélaar en.
Wel Eerwaarde Heren ds B. Scholten, Ger.
predikant en ds W. Willemse, Herv. pre
dikant.
Medewerking verlenen het Hervormd
kerkkoor o.l.v. D. Broekema en het R.K.
kerkkoor o.l.v. de heer H. A. Nichting.
Duur van d~ samenkomst ongeveer 45 mi
nuten.
Een ieder wordt hierbij hartelijk uitge
nodigd deze dienst bij te wonen.
