laadsSeden menen: Rozendaal I
kans om een „stad in een stad
te worden door groenstichting
LANGDURIGE
DISKUSSIE
OVER DE
STATUTEN
Raad Leusden en Europarkstad
ONAFHANKELIJK NIEUWSBLAD VOOR DE GEMEENTE LEUSDEN
ff
Leusder Courant:
Commentaren/meningen
Europarkstad
een stad in
een stad
leusder courant
Woensdag 1 5 juli 1970
Uitgave NV Barneveldse Drukker|| en Uitgeverij, directie H. J. Heine en D Rebel.
Xy"*/X/*VX/X/ X/X/\yV/V/'V' WW %/VX/X/X/X<V-X/ WWWWV*^*'
Verschijnt eenmaal per week In Achterveld. Hamersveld. Leusbroek en Stoutenburg.
(Van de redactie).
LEUSDEN/CENTRUM Vrijdagavond
I kwam de raad van de gemeente Leusden
I in een speciale vergadering bijeen ter be-
I handeling van een tweetal belgrijke pun-
I ten: de verkoop van 384 kavels bouwter-
I rein te Leusden-Centrum aan Eurowonin-
I gen N.V. te Den Haag en de oprichting
I van een groenstichting voor het plan Ro
I zendaal I (Europarkstad). Vooral de op-
I richting van de groenstichting en de daar-
I op betrekking hebbende statuten nam bij-
I zonder veel tijd van de avond in beslag.
I Pas om half twaalf kon voorzitter Schnei-
I ders met eenfiksc hamerslag de vergade-
[ring sluiten. Ondanks het feit, dat de
raadsleden niet allema.al onverdeeld ver-
[heugd waren over de ontwikkeling van de
groenstichting konden toch zonder hoof-
I delijke stemmring de agenda-punten wor-
|dcn goedgekeurd.
MIJLPAAL
In eerste instantie gaven de fractie
leiders hun mening over het totale plan.
|De heer Van Tiel (VVD) vond. dat de ge-
(meente een mijlpaal in de ontwikkeling
Jtot stad had bereikt. „Het is een goede
(zaak voor een gemeente om met een ge-
|heel nieuw plan te komen. De gemeente
^usden heeft het aangedurfd en het eer-
Iste resultaat ligt nu voor ons. Het is een
Igeheel nieuw plan, dat afrekent met be
staande normen en zoiets brengt nogal
prat problemen met zich mee. In het ver
koopcontract is niets aan het toeval over
gelaten en daar ben ik bijzonder blij mee.
Het is plezierig dat de nieuwe bewoners
I De heer Van Tiel (WD): Mogen de bc-
loners van andere wijken ook gebruik
laken van de extra voorzieningen?
(ïspraak zullen krijgen ten aanzien van
1 groenbeplanting van dit nieuwe stads-
sel. Dat is uniek in Nederland. We zijn
|at de inspraak betreft beslist op de
de weg. Dat daarbij de belangen van
6 gemeente zelf beslist niet worden ver
leen is vanzelfsprekend. Ik wens zowel
irowoningen als de gemeente veel suc-
[s toe."
De heer Van Dijk (KVP) sprak er even-
|ns zijn voldoening over uit. dat nu de-
nitief tot de verkoop kan worden over
gaan. Ook hij vond het verheugend, dat
nieuwe bewoners een stuk inspraak
[erd gegeven.
OOK GOEDKOPERE
WONINGEN
[De heer Van Spaendonck (D '66): „Dit
I een degelijk stuk werk wat voor ons
Het is onderwerp van veel studie
weest. Er zijn voldoende garanties voor
gemeente om hiermee verder te gaan.
t is een unieke zaak. Een ontwerp met
P van nieuwe aspecten. Dit is een waar-
Ivol experiment. Toch moeten wij de ge
ile ontwikkeling kritisch volgen." De
[er Van Spaendonck voegde er nog aan
dat er ook spoedig een begin ge
lakt dient te worden met de bouw van
'dkopere woningen, omdat daar wel
i groot gebrek aan is.
heer Van Maanen (AR): „We staan
|or een zeer bijzondere beslissing Ik
het niet onder stoelen of banken ge
lden, dat ik nooit hoera heb geroepen
jor dit plan Maar nu we deïnitief be
Éigen met de realisering ervan, kan ik
toch met dit voorstel verenigen om-
f het op de best mogelijke wijze is ge-
jeld. zodat de gemeente niet voor ver-
ngen kan komen te staan."
heer De Wild (CHU) sloot zich bij
I andere sprekers aan. Ook hij kan zich
ft het. verkoopcontract verenigen. Wel
fsg hij zich af hoe het stond met de
■koop van de woningen.
De heer Mandemaker (PvdA): „Het
contract komt wel iets te laat nu reeds
met de bouw is begonnen, maar verder
ben ik tevreden. In het verkoopcontract
,zijn we beveiligd tegen alle mogelijke
moeilijkheden die voor kunnen komen."
De heer Kuijpers (PvdA): „Ik ben blij.
dat het plan nu eindelijk van de grond
komt Toch blijft het een feit, dat we
gaan bouwen voor de beter gesitueerden.
Er zijri in onze gemeente nog tal van
mensen, die om een woning staan te
springen. Als straks de prachtige Euro
woningen er staan, zegt men gauw: Waar
om met voor ons?" De heer Kuijpers
drong er opnieuw sterk op aan om in
de hele gemeente Leusden méér aandacht
te schenken aan de bouw van woningwet
woningen en betaalbare premie-woningen
Overigens sloot hij zich bij de andere
sprekers aan en wenste zowel gemeente
als de bouwers en beleggers veel succes
toe.
Burgemeester Schneiders, voor deze
vergadering van vakantie uit Sneek over
gekomen. stelde in de eerste plaats, dat
het niet in de bedoeling ligt om méér dan
de geplande 1100 Eurowoningen te gaan
bouwen. „Differentiatie is beslost nodig,"
aldus de voorzitter, „zowel qua indeling
als mogelijkheden, ook op financieel ge
bied. We zullen zeker aandacht blijven
schenken aan het aantal woningwetwo
ningen. In dit verband zijn er al regelma
tig besprekingen in Eemland-kring. Wat
de architectonische differentiatie betreft:
voor het plan Rossenberg II liggen reeds
verschillende bouw-structuur-plannen ge
reed. Het is beslist interessant om ook
eens met andere experimenten in zee te
gaan als cïc „schateftbouw'* van Eurowo
ningen gelukt."
3.000 AANVRAGEN
De heer Schneiders deelde mee, dat
van de veertien proefwoningen in Rozen-
daal I de eerste drie medio augustus ge
reed zullen komen. De rest van deze
proefwoningen waarschijnlijk half okto
ber. „Er zijn nu reeds meer dan 3000 aan
vragen bij Eurowoningen binnengekomen
om inlichtingen. De eerste tientallen wo
ningen zijn reeds verkocht, wat ik per
soonlijk bijzonder moedig vind. omdat
sprake is van een geheel nieuw soort
bouw, waarvan nog geen voorbeelden be
staan. Die mensen hebben vertrouwen in
Eurowoningen getoond. Dat vertrouwen
hebben wij ook.
Ten aanzien van de ontsluiting van het
plan: „De wegen zijn eerder gereed dan
de woningen Een gedeelte van de As-
schatterweg zal worden verbeterd. Aan de
andere kant van het Eurowoningen-ge
deelte is een betonfabriek van de firma
Van Gent in aanbouw, zodat het vervoer
van de meest belangrijke onderdelen dei-
woningen niet over de bestaande wegen
an Leusden-Centrum aangevoerd hoeft
te worden."
De gemeen te-architect, de heer Roggen-
kamp. erduidelijkte dit nog aan de hand
van de opgehangen kaarten. „Begin herfst
van dit jaar is de grond voor de eerste
fase bouwrijp. Volgend jaar juli. augus
tus zal het eerste gedeelte (384 wonin
gen) gereed zijn. Daarna w ordt onmiddel
lijk begonnen aan het tweede gedeelte.
Het is de bedoeling dat de aanleg van het
groen vóór de woningbouw uitgaat; Daar-
zal men niet altijd in kunnen slagen. I
maar de groenvoorzieningen zullen in
ieder geval tegelijk met de woningen ge
reed komen. Tijdens de bouw van het
eerste gedeelte zit men natuurlijk nog wel
met de bouwkranen, die bepaalde ruim-1
ten nodig hebben. Begin voorjaar 1971
hoopt men het geplande zwembad in het
eerste gedeelte gereed te hebben. Wat de
rest van de voorzieningen betreft: hier
mee kunnen we niet te snel zijn om dc
bewoners gelegenheid te geven hierover
hun mening te geven."
De lieer Mandemaker in tweede instan
tie: „Wat zijn de mogelijkheden op het
gebied van de werkgelegenheid? Zijn er
op het werkgelegenheidsterrein nieuwe
bedrijven op komst? De mate waarin hier
wordt gebouwd is namelijk mede bepa
lend voor net. slagen van het. Eurowonin-
genexpenment en voor verdere projecten
in de toekomst." Verder wilde de heer
Mandemaker weten m welk tempo de
huizen worden gebouwd. Is door de fir
ma Van Gent wat dit tempo betreft een
garantie gegeven?"
Burgemeester Schneiders: „De belang
stelling voor het werkgelegenheidsterrein
is bijzonder groot Maar het zijn meren
deels instellingen, die niet over één nacht
'->*5 *&vv
De heer Kuijpers (PvdA): Bcstuurssa-
nicnstcl!5'" is voor ons een onverteerbare
zaak.
Wethouder v. Zandbrink: Het geld va
dc eerste fase kan alleen maar voor de
eerste fase bestemd worden. Dc financiële
middelen van dc tweede fase kan men be
slist niet gebruiken voor de eerste fase.
ijs gaan. Verschillende factoren spelen
een rol bij him planning, maar er komt
straks bepaald schot in. Ik ben wat dat
betreft optimistisch gestemd. Een garan
tie over de mate waarin de woningen
zullen worden afgeleverd hebben wij niet.
Maar dat is heus wel vastgelegd in het
contract tussen Eurowoningen en de fir
ma Van Gent." De voorzitter legde er de
nadruk op. dat de 1100 Eurowoningen
structureel gezien één geheel vormen.
„Het zou daarom een bijzonder jammer
lijke zaak zijn, wanneer blijkt, dat om de
één of andere reden een gedeelte van die
woningen niet gebouwd zou kunnen
worden." Ten aanzien van een vraag van
één der raadsleden over premiewoningen
m dit plan merkte de voorzitter op. dat
„geprobeerd wordt een deel ervan in de
huur-premie-sector" te krijgen.
DE GROENSTICHTING
Het tweede onderdeel van liet voorstel
behelsde de oprichting van een speciale
groenstichting voor Eurostad. Zowel dc
totaliteit van het plan als dc details van
de statuten waren de oorzaak van veel
vragen en opmerkingen.
De heer Van Maanen (AR): „Op het
eerste gezicht is de vorming van een
groenstichting inderdaad een staaltje van
democratisering. Toch ben ik angstig ge
stemd. De bewoners krijgen inderdaad
een waarborg, dat zij straks prettig kun
nen wonen in een landelijk rustige omge
ving. maar zit er starks niet de kans in,
door al die extra-voorzieningen, dat het
een stad in een stad wordt?"
Dat was wellicht het sein voor een al
gemene oppositie, want alle andere vol
atile.:- sprekei-s deelden die angst. De heer
De Wild (CHU): „Ik heb dezelfde gevoe
lens. Straks zitten we met een elitewijk
in onze gemeente. Die extra-groenvoorzie
ningen. het zwembad en de tennisbanen
hebben we in de andere wijken niet. Als
we in een dergelijk, toch al duur plan,
zulke voorzieningen scheppen, werken we
dan de isolatie van deze gemeenschap ten
opzichte van de rest van de bevolking
niet. in de hand?"
De lieer Mandemaker (PvdA) ging nog
een stapje verder: „Waarom is deze
groenstichting nodig? Ik dacht om de ka-
velpri.js per woning te kunnen drukken.
Het is geen uniek staaltje van democratic
maar wel een staalt je van uitstekende im
provisatie." Een onverteerbare zaak
noemde hij het feil. dat door de in de
statuten voorgestelde bestuurssamenstel
ling het met de inspraak van dc bewoners
niet zo n vaart zal lopen. „De bewoners
zijn sterk in dc minderheid, terwijl ze er
duur voor moeten betalen. Aamankelijk
was dc opzet het bestuur samen te stel
len uit zes mensen, waarvan drie bewo
ners. Die verhouding moeten wc vasthou
den." vond de PvdA-man. „de inspraak is
in dc huidige samenstelling (1 lid b. en
w., 3 leden gemeenteraad. 1 lid Euro wo
ningen. 1 lid beleggers eigenaars en 2 le
den bewoners) niet democratisch meer."
De heer Van Tiel (VVD) maakte be
zwaar tegen het gebruik van de zinsnede:
Groenstichting ter verbetering van het
woon- en leefmilieu in het plan Rozen-
daal I te Leusden-Centrum, waaronder
begrepen de aanleg, instandhouding en
EXPLOITATIE van de in het plan aan te
leggen groenvoorzieningen, recreatieterrei
nen en de verder daartoe geprojecteerde
en nog te projecteren installaties en in-
rinchtingen." Ik ben bang. dat. het zwem
bad bijvoorbeeld, gaat concurreren met
het grote Leusder zwembad en ik geloof
niet, dat dat de bedoeling is. Ik vind het
woord „exploitatie" dan ook niet juist
De heer Van Spaendonck (D '66) had
evenals de heer Mandemaker bezwaar te
gen de bestuurssamenstelling, zoals voor
De heer De Wild (CHU): Hierdoor wer
ken we de isolatie in de hand.
Tweede jaargang nr. 12
Rcakties op de redaktioncle
commentaren en meningen in deze
rubriek zijn altijd welkom.
Het adres is
Leusder Courant, Postbus 67,
Barneveld.
gesteld in de statuten. „Waarom," zo
vroeg hij zich af. „moet er een vertegen'
woordiger van de institutionele beleggers
eigenaars in het bestuur? De bewoners
hebben een minderheid in het bestuur.
Van inspraak is geen sprake. Bovendien
ligt een vrij groot deel van het groenplan
al vast. Wat dat betreft komt de inspraak
van de bewoners wel wat te laat."
De heer Kuijpers (PvdA): „Er is ge
zegd. dat men bang is. dat het een stad
m een stad wordt. Dat vrezen we niet, we
weten dat het gebeurt. Als we naar Leus-
den-Zuid kijken, wat ook in zekere zin
een gemeenschap op zich is. dan maak ik
me wat Europarkstad betreft geen enkele
illusie. Ook de bestuurssamenstelling vind
ik een onverteerbare zaak."
Burgemeester Schneiders: „Er is de
vraag gesteld of de exploitatie van de
groenvoorzieningen en andere instellingen
tevens concurrentie betekent voor de ge
meentelijke instellingen van dezelfde
aard. terwijl u van mening bent, dat wc
straks een stad in een stad krijgen. Wer
ken we dat inderdaad in de hand? Zullen
de welzijnsvoorzieningen inderdaad opge
splitst worden? Ik ben het met u eens.
dat dit moeilijke vragen zijn. Dit vereist
een behoorlijke studie. We hebben met
iets geheel nieuws te maken. We hebben
er geen ervaring in. hoewel we wel mogen
stellen, dat in Leusden-Zuid andere Leus-
denaren wonen dan elders in onze ge
meente. Daar wonen mensen, die daar
zijn gevestigd, omdat ze in een landelijke,
rustige omgeving wilden leven. Er is een
principieel verschil tussen hen en de nieu
we bewoners van Europarkstad. De men
sen die daar komen te wonen hebben
welbewust gekozen voor een onderdeel
van een groter geheel, een stad van meer
clan 45.000 inwoners. Europarkstad wordt
beslist geen „landelijk wijkje". De twee
de vraag is wanneer wijk voorzieningen
ophouden wijkvoorzieningen te zijn en
centrale voorzieningen worden. Ik geloof
dat je. als het goed is en de stichting
haar werk goed doet, de voorzieningen
van zeer lokaal niveau dienen te zijn. Ten-
nishanen bijvoorbeeld zijn in de eerste
plaats gedacht voor bijvoorbeeld huis
vrouwen uit dc wijk, die na hun huishou
delijke beslommeringen zich eens willen
ontspannen door een balletje te slaan.
Het zwembad is echt niet zo groot, dat
men kan zeggen: Ik heb een zwembad
dicht bij huis. Het biedt alleen de moge
lijkheid om, als clc heer des huizes bij
voorbeeld van zijn werk thuiskomt, even
tjes op te frissen na een warme zomer-
werkdag en wat ook heel belangrijk is:
het zwembadje is speciaal voor dc kinde
ren een ":eel geschikte speelplaats en
daardoor een wezenlijk bestanddeel van
de speel voorzieningen van dc jeugd. Dat
is de geest, waarmee deze voorzieningen
zijn ontworpen en worden gerealiseerd.
Als de groenstichting haar werk goed
doet, zullen wc geen concurrentiestrijd
krijgen. Hoe de stichting zal gaan werken
vereist veel studie en ervaring. Wc zijn
daar al mee begonnen, in de „Diskussie-
nota fase I structuurplan Leusden-Cen
trum" in het hoofdstuk welzijnszorg. Ook
in provinciaal verband wordt hier de no
dige aandacht aan besteed. Het zou jam
mer zijn, wanneer we een elite-wijk zou
den krijgen. Dat zou beslist een bijzon
der onprettige ontwikkeling zijn.
Vervolg op pagina 3
De raad van de gemeente Leusden boog
zich vrijdagavond in een tijdrovende ex
tra vergadering over twee belangrijke
voorstellen inzake het plan Rozendaal I
(Europarkstad). Tijdens deze vergade
ring. waarin naast de verkoop van de
eerste 384 kavels in het plan aan Eurowo
ningen, ook de Groenstichting aan de or
de kwam, maakten de meeste raadsleden
zich nogal zorgen over de gehele ontwik
keling van deze wijk. „Straks krijgen we
een stad in een stad," was de algemene
opinie. Wij delen gedeeltelijk die mening.
Vooral ook, omdat in de raadsvergade
ring op een onzes inziens belangrijke
vraag geen direct antwoord werd gegeven.
De heer Van Tiel (VVD) vroeg, of de be
woners van omliggende wijken gebruik
mogen maken van de extra-voorzieningen
(zoals zwembad en tennisbanen) in
Europarkstad. Wij vinden dat een heel
belangrijke vraag, omdat het samenhangt
met de zozeer gevreesde isolatie van de
wijk. Immers, wanneer straks Europark
stad gereed is. het groen, de zwembaden
en de tennisbanen zijn aangelegd en de
kinderen van -de wijk vriendschappen
aanknopen met kinderen uit een andere
wijk, terwijl men heeft vastgesteld dat
alleen bewoners van Europarkstad ge
bruik mogen maken van dc extra-voorzie
ningen (die de bewoners van Rozendaal
zelf betaald hebben), dan komen die kin
deren in een moeilijk dilemma. Ze moe
ten óf alleen naar 't zwembad (je) in hun
wijk gaan. of samen met dc vriendjes
naar het grote zwembad. Dit is maar één
voorbeeld, maar hierin ligt beslist de
kiem tot isolatie. Wanneer b. en w. stel
len (en ook de raad wil dat beslist), dat
Rozendaal I geen „elite-wijk" mag w orden
of een „stad in een stad", dan is het de
taak van het gemeentebestuur om bier
zorgvuldig op toe te zien. dat dit ook
niet gebeurt. Zoals de zaken nu liggen
kunnen er wel eens enorme moeilijkhe
den voortvloeien uit het overigens zo
unieke plan van de Groenstichting. Wil
men geen „stad In een stad" scheppen,
dan dienen de extra voorzieningen vrij
toegankelijk te zijn voor iedereen, maar
daar zullen de bewoners zelf in het alge
meen wel tegen zijn, omdat zij uiteraard
de enigen zijn. die ze voor moeten dok
ken We geloven dat dit één van
de eerste problemen is, die het voorlo-
ge bestuur van de Groenstichting aan
moet pakken. We zijn benieuwd welke
oplossing hiervoor wordt gevonden
L. V.
