Knalgroen- diskussie trok veel belangstelling
Commentaren/
meningen
ONAFHANKELIJK NIEUWSBLAD VOOR DE GEMEENTE LEUSPEN
Kernpunt van aktiegroep
kwam niet voldoende uit de verf
Tweede fase
Knalgroen
Verkiezings
uitslagen: zie de
Bameveldse Krant
van vanmorgen
eusder Krant
Verschijnt wekelijks in: ACHTERVELD - LEUSDEN-CENTRUM LEUSDEN-ZUID - STOUTENBURG
UITGAVE: BARNEVELDSE DRUKKER IJ UITGEVER IJ NV. DIREKTIE: H. J. HEINE END. REBEL
Donderdag 30 november 1972
4e taargang no. 32
4.4
4
1 i
1
Redactie en
administratie:
Finnmark 3
Leusden/Centrum
Telefoon 03496-1495
Redaktie: BERT VOS
van de gemeente, nu al bezig zijn
met gronden en panden ten oosten
van het Valleikanaal, een gebied, dat
volgens het struktuurplan pas in de laat
ste fase aan de beurt zou komen. Vol
gens hem wijst dit er op, dat reeds
in de tweede fase op dit gebied zal
worden gebouwd, inplaats van na 1983.
FLORA EN FAUNA.
De heer Alleijn hield hierna een
betoog onder het motto: Welke eisen
stellen natuur en landschap aan de
struktuur van Leusden?" Hi] zei on
der meer;
De floristische diversiteit, dat wil
zeggen de rijkdom aan plantensoorten
is in de Gelderse Vallei altijd hoog
geweest ten opzichte van vele andere
gebieden. Rond Leusden-centrum
vertegenwoordigen de gebieden rond
Heiligenberg, Lockhorst, Groot-Zand-
brink en De Boom grote waarden.
De vogelrijkdom is ten oosten van het
Valleikanaal en rond het huis De Boom
alsmede op de landgoederen Nimmer-
dor, Heiligenberg en Lockhorst op
vallend groot in vergelijking met het
gebied van Leusden-centrum ten
westen van het Valleikanaal. In eerst
genoemde gebieden broeden zeldzame
soorten als ijsvogels, kwartel,buizerd,
kleine bonte specht. In laatstgenoemd
gebied ontbreken bijzonderheden
De vrije ruimten. Ten oosten van het
Valleikanaal bevindt zich een dun
bevolkt gebied dat pas omstreeks 1955
van verharde wegen is voorzien. Niet
temin bevindt zich daar ook nog een
vrij groot niet door verharde wegen
doorsneden landschap met prachtige
wandelmogelijkheden, en een zeer bij
zondere zonering van lawaai naar rust
en van cultuur naar natuur Ten westen
van het Valleikanaal komen zulke gebie
den niet voor.
De landgoederen. In tegenstelling tot
de particuliere boerderijen is op de
landgoederen altijd veel aandacht be
steed aan het landschap. De landgoede
ren vallen onder de Natuurschoonwet
1928, krijgen geld uit de Bosbijdrage-
regeling en worden deskundig beheerd
door rentmeesters, boswachters en
jachtopzieners. Houtwallen en bossen
worden gespaard. Ten westen van het
Valleikanaal komen weinig terreinen
van landgoederen voor, elders des te
meer.
De lijst met natuurgebieden. Door
het Staatsbosbeheer is een lijst met
natuurgebieden opgesteld waaruit blijkt
dat zich rond Leusden-centrum een ring
van natuurterreinen bevindt.
De landbouwkundige toestand. Zowel
ten oosten als ten westen van het
Valleikanaal is het land overwegend
goed geschikt voor grasland, maar
ten westen van het Valleikanaal be
vinden zich meer laag gelegen ter
reinen die het gebruik belemmeren.
De bedrijfsgrootte structuur is ten
oosten van het Valleikanaal beter dan
ten westen van het Valleikanaal.
ZWAARWEGEND?
Hoe zwaar wegen zulke gegevens
voor het gemeentebestuur van Leusden?
De „quarantaine", zoals het op de
diskussie-avond van Knalgroen werd
genoemd, heeft de raadsleden geen
kwaad gedaan. Het resultaat van de
driedaagse bespreking in Noordwijk
is in ieder geval: een veel betere
aanpak van de inspraak der burgers.
Bovendien wordt voor het eerst ge
bruik gemaakt van zogenaamde as-
pektgroepen, wat ook beslist voordeel
kan opleveren. Kortom: de burger kan
voorlopig tevreden zijn. Mocht blij
ken, dat van alle fraaie beloften niets
terecht is gekomen, dan pas kan men
de vinger opsteken om te protesteren.
Jammer vinden wij het, dat de ge
ruchten rond plannen tot aankoop van
gronden ten oosten van het Vallei
kanaal niet de kop in worden gedrukt
als het niet waar is. Bij de geheim
zinnigheid die nu wordt betracht, zul
len de geruchten steeds sterker wor
den en de ongerustheid onder de be
woners in het betrokken gebied steeds
groter. Temeer, omdat ten oosten van
het Valleikanaal pas in de derde fase
zal worden gebouwd volgens het in
1969 vastgestelde struktuurplan. Uit
de nu gesignaleerde taxateurs van de
gemeente konkludeert men -al dan
niet ten onrechte- dat veel eerder
met de woningbouw in dit gebied zal
worden begonnen dan aanvankelijk is
gepland. Desgevraagd weigerde de ge
meentelijke voorlichter, de heer Polak,
ieder commentaar. Jammer.
De diskussie-avond van Knalgroen
is gedeeltelijk een succes geworden.
We schrijven „gedeeltelijk", omdat
de aktiegroep er volgens ons niet in
is geslaagd om haar ideeen en voor
al haar mening over de versnelde groei
van Leusden duidelijk op't publiek over
te brengen. Men had begrip voor alles,
wat door de inleiders naar voren werd
gebracht, maar de aanwezigen gingen
er tijdens de diskussie vrijwel niet
op in Zoals zo vaak bij dergelijke
diskussie-avonden het geval is, ook
nu weer verloor men zich in de
tailkwesties, die eigenlijk niet aan
de orde waren, zoals de agrarische
problemen rond de uitbreiding van
Leusden/Centrum. Hoe belangrijk die
problemen ook zijn, ze hebben ons
inziens niets te maken met de vraag:
„Is uitbreiding van Leusden noodza
kelijk of niet0" De problemen van de
agrariërs zijn een gevolg van die uit
breiding en hebben niets te maken
met de vraag of het nodig is of niet
Wat dat betreft zou men nog wel een
hele avond kunnen besteden aan de
problematiek van de landbouwers in
uitbreidingsgebieden
Door de te grote belangstelling voor
de agrariërs in deze vergadering, werd
grotendeels aan het eigenlijke kern
punt voorbijgegaan.
Daardoor miste Knalgroen de kans
om bij de aanwezigen te peilen, in
hoeverre men het eens is met de
stelling van Knalgroen, dat de ver
snelde uitbreiding van Leusden op z'n
minst een aantal vraagtekens waard
is. Ook wij waren nieuwsgierig naar
wat de belangstellenden daarover te
vertellen zouden hebben. Hun mening
hebben we vrijwel niet gehoord. Op
één van de aanwezigen na, die duidelijk
instemde met wat het gemeentebestuur
tot nu toe op het gebied van ruim
telijke ordening en stedebouwkunde
heeft gepresteerd. Het was deze be
langstellende toeschouwer, die op de
integratie van het bestaande groen
in de üeuwbouwplannen wees. Zowel
de heer Alleijn als de heer Smienk
verklaarden toen, dat het inderdaad
een knzppe prestatie van het gemeen-
tebestuir was, waarmee ze eigenlijk
hun eijen betoog gedeeltelijk onder-
groevei, doordat ze niet direkt op
dit aspekt hadden gewezen en daar
bij duidelijk naar voren brachten (wat
ze tijcens de diskussie wel deden),
dat m>t het behoud van het groen
de natiurlijke kringloop van flora en
fauna log niet behouden is. Ook dat
is nanrelijk een kernpunt. We geloven,
dat he houden van een dergelijke dis
kussie avond bijzonder nuttig is
gewee.t, maar wij adviseren Knal
groen toch om voor een volgende keer
te zorjen voor voldoende achtergrond-
infornatie, ten aanzien van ALLE as-
pekter van de uitbreiding van Leus
den. flet behulp van deskundigen uit
het g-meentelijke apparaat moet dat
mogeljk zijn. Het is niet voldoende
om t< volstaan met informatie over
flora en fauna, men zal werkelijk
alle jroblemen die aanwezig zijn bij
nieuwrouw, moeten betrekken in de
diskuisie. Wij kregen de indruk, mede
door de talrijke kaarten die Knalgroen
samei had gesteld, dat de gekozen
liggiig van de New Town Leusden
op h«t eerste gezicht een juiste keu
ze if geweest. De inleiders en Knal-
groe hebben ons tijdens de diskus-
sie-jvond niet van idee doen veran-
derei. Het bleef bij het plaatsen van
vraa;tekens zonder met keiharde ar-
gumnten te komen.
Ziwel gemeentebestuur als Knal-
groö schermen met de cijfers rond
de 'evolkingsprognoses. Beide groe-
perigen leggen die cijfers in eigen
voorieel uit. Wat wij nu eens wil
len oren van deskundigen is het waar
om van het „ja" van het gemeente-
besüur en het „nee" van Knalgroen.
Het is erg gemakkelijk om aan de
ham van cijfers voor de vuist weg
iets te beweren, maar het zijn uit-
einelijk bewijzen, die de doorslag
gevn. Tenzij alles op prognoses en
hypthesen gebaseerd blijkt. An zal
het uiteindelijk gewoon een kwestie
vanvertrouwen of vangokken zijn.
Wa' wij hiermee willen zeggen is
dit:
Mj geloven niet, aai weixe groe-
peing ook, gemeentebestuur of ak-
tieroep, in staat is om in deze snel
veanderende wereld betrouwbare
prgnoses te doen ten aanzien van
Leusden - rust en een mooi land
schap - dreigt verloren te gaan door
de onevenwichtige groeifilosofie van
het gemeentebestuur," aldus de
heer Alleijn.
GEBUNDELDE DECONCEN
TRATIE.
De heer Smienk ging uitgebreid in
op de stedebouwkundige aspekten van
Leusden's snelle groei Hij behandelde
in het kort de ontwikkeling van de
stedebouw en de ruimtelijke ordening
met als uitgangspunt de tweede nota
Ruimtelijke Ordening van 1967 Hierin
was uitgegaan van gebundelde decon
centratie, dat wil zeggen, dat de groei
van de steden wordt afgeremd door
kernen buiten de groeigebieden voor
snellere groei aan te wijzen en andere
kernen vast te prikken op hun bestaan
de grootte. Volgens de heer Smienk
heett dit systeem gefaald. Een
voorbeeld is de gemeente Woudenberg,
dat niet sneller mocht groeien dan het
natuurlijke percentage Momenteel
wordt dat percentage behoorlijk over
schreden. T
Lees verder op pag.ó
Kennelijk niet zo erg zwaar! Want:
1 Het ontwerp-structuurplan - waar
in de wensen tot stadsuitbreiding
van het gemeentebestuur tot uit
drukking kwamen - slokte het ge
hele prachtige landschap ten oosten
van het Valleikanaal zonder scru
pules op Slechts grote druk van
de hogere overheden heeft deze
ontwikkeling kunnen voorkomen.
2. In het structuurplan dat uiteinde
lijk door de Raad werd vastge
steld werd voorzien in een beperk
te stedelijke uitbreiding ten oosten
van het Valleikanaal na 1983. Het
vastgestelde structuurplan noch de
afname van de bevolkingsgroei kun
nen het gemeentebestuur remmen
in zijn expansiedrift, want momen
teel tracht een taxateur in opdracht
van het gemeentebestuur grond te
kopen ten oosten van het Valleika
naal. Daarmee wijken b en w. af
van het structuurplan dat door de
raad is vastgesteld De meeste
raadsleden wekken de indruk dat zij
een werktuig zijn geworden in han
den van b en w., in plaats van
vertegenwoordigers der bevolking
te zijn De gang van zaken op deze
avond vormt daarvoor een aanwij
zing.
3. Het winkelcentrum is precies op
het bos aan de Schoolsteeg gepland.
In het structuurplan is op geen en
kele wijze gepoogd dit prachtige bos
te integreren in de toekomstige
structuur.
4. Het structuurplan zakt te ver naar
het zuiden uit. Een groot aantal
boerderijen met prima grond
worden daardoor verminkt. Ondanks
aandringen van verschillende zijden
weigert het gemeentebestuur hals
starrig hier een landschappelijk en
landbouwkundig verantwoorde op
lossing te accepteren.
5. Datgene wat de mensen trekt in
bevolkingsverloop, bevolkingsoverloop
en woningbouwplanning Het blijft ge
woon een onzekere factor in alles
wat we doen op het gebied van ruim
telijke ordening.
Met bovenstaande willen wij echter
niet zeggen, dat er geen nuttige za
ken uit de diskussie-avond naar vo
ren zijn gekomen Wij hebben in ie
der geval twee zaken gehoord, waar
wij graag de aandacht voor vragen.
Dat is in de eerste plaats het feit,
dat het hoofdcentrum is gepland mid
den op het gebied langs de School
steeg, waar nu nog een prachtig bos
ligt, met volgens Knalgroen-deskun
digen flora en fauna, die beslist ver
stoord gaat worden, wanneer Leusden
daar omheen hun nieuwbouw gaat plan
nen. Ten tweede is er het feit, dat
het struktuurplan de landerijen van
agrariërs aan de Leusbroekerweg zal
halveren als die planning in de derde
fase wordt gehandhaafd. Dat lijkt ons
een kwestie, die op te lossen is.
Hoewel Knalgroen beweert, dat het
gemeentebestuur op dit punt van geen
wijken weet, geloven we toch niet,
dat de raad van Leusden ongevoelig
zou zijn voor de druk van de Leus-
dense landbouwers. En wat het bos
aan de Schoolsteeg betreft: hoewel we
er van overtuigd zijn, dat de natuur
lijke kringloop in dit gebied bij uit
breiding van de stad Leusden zal wor
den verstoord, geloven we er voor
alsnog niet in, dat juist op dat ter
rein het nieuwe hoofdcentrum zal wor
den gebouwd Gezien de tot nu toe
succesvolle integratie van het bestaan
de groen in nieuwbouwplannen, heb
ben we toch wel vertrouwen in het
gemeentebestuur. Mocht dat vertrou
wen desondanks worden beschaamd,
dan is het zaak van de burgerij om
tijdig op te komen voor dat bos. Want
dat het gespaard dient te worden,
behoeft dachten wij, geen enkel be
toog
Tenslotte nog even aandacht voor
nieuwbouw ten oosten van het Vallei
kanaal. Ook dat is volgens Knalgroen-
deskundigen een kwalijke zaak, temeer
omdat de civilisatie van de stad dan
te dicht bij de prachtige natuurge
bieden komt, waardoor ook hier de
natuurlijke kringloop wordt verstoord.
Het advies van de deskundigen is dan
ook: blijf ten westen van het Vallei
kanaal met de nieuwbouw. Wat dat
betreft zouden eventuele taxateurs de
opdracht kunnen krijgen om hun heil
elders te zoeken. Tenzij het gemeen
tebestuur (en natuurlijk de raad) van
mening is, dat het zo'n vaart niet
zal lopen met de verstoring van de
natuur. Hoe het allemaal ook gaat wor
den, het is bijzonder nuttig, dat een
aktiegroep als Knalgroen steeds weer
de gang van zaken kritisch volgt. Steeds
meer biigestaan door eveneens belang
stellende en kritische burgers. Het
lijkt ons echter dat een betere kom-
munikatie met het gemeentebestuur
een eerste vereiste om tot werkelijke
resultaten te kunnen komen. Daarbij
dient het gemeentebestuur onder ogen
te zien, dat de „kwajongensachtige"
periode van Knalgroen voorbij is
en de aktiegroep intussen echt vol
wassen is geworden en ook als zo
danig zal dienen te worden behandeld!!
L V
(Van de redaktie).
LEUSDEN/CENTRUM - De diskus
sie-avond van de aktiegroep „Knal
groen", donderdagavond in het Her
vormd Centrum aan de Asschatterweg,
trok veel belangstelling. De zaal was
vrijwel geheel gevuld. De aktiegroep,
hoewel gehandicapt in hun achtergrond
informatie, had haar uiterste best ge
daan de aanwezigen zoveel mogelijk
te informeren door middel van kaarten.
Het onderwerp van de diskussie was:
,,Moet Leusden nu wel zo snel
groeien?" Deze vraag werd deels door
Knalgroen zelf beantwoord door middel
van inleidingen ten aanzien van de flora
en fauna en de stedebouwkundige aspek
ten. De twee inleiders, de heer W. F.
Alleijn (van de Stichting Natuur en
Milieu te Amsterdam) en ir. G. Smienk
(van de afdeling bouwkunde der Tech
nische Hogeschool te Delft) benader
den deze problematiek ieder vanuit
hun vakgebied. De woordvoerder van
Knalgroen, tevens diskussie-leider,
drs. P. Padmos uit Leusden, verdui
delijkte de standpunten der beide heren,
aangevuld met de meningen van
Knalgroen ten aanzien van de behandel
de materie.
BRIEF GEMEENTEBESTUUR.
Het gemeentebestuur had Knalgroen
een brief gestuurd, waarin het college
uitleg gaf over het afwezig zijn van
wethouder mr. W. H. Bijleveld. Het
gemeentebestuur vond het spijtig, dat
de heer Bijleveld niet aanwezig kon
zijn, omdat zijn aanwezigheid was
gewenst bij de informele raadsvergade
ring over de tweede fase, die op de
zelfde avond werd gehouden. Wijziging
van de datum behoorde (mede door
de drukke raadsagenda) niet meer tot
de mogelijkheden. Het gemeentebestuur
had het bestuur van Knalgroen gevraagd
de diskussie-avond te verschuiven naar
een latere, datum. Dit was volgens Knal
groen niet meer mogelijk. Hei college
heeft nog getracht haar stedebouw
kundige (de heer D. Zuiderhoek) deel
te laten nemen aan de diskussie-avond,
maar die was, aldus het gemeentebe
stuur, helaas verhinderd. De brief
besluit met de toezegging, dat „indien
dit door u op prij.; wordt gesteld,
te doen toelichten bij een volgende
bijeenkomst, door u te organiseren
over dit onderwerp."
De brief van b. en w. werd aan het
begin van de avond voorgelezen door
de heer Padmos, die enkele vraagte
kens plaatste bij oomerkingen in de
brief. Zo konkludeerae de heer Padmos,
dat b. en w. blijkbaar bij een volgende
gelegenheid niet zelf haar beleid wil
verdedigen, maar dit wil laten doen.
De heer Padmos achtte dat geen juiste
gang van zaken.
GROEI DISCUTABEL.
De heer Padmos ging tegen
de stelling van de heer Bijleveld
in, die aan de hand van veron
derstellingen wilde bewijzen, dat
de groei van Leusden niet ter
diskussie kon staan, ondanks de
verminderde prognose ten aanzien
van het aantal inwoners in Neder
land in 2000 De argumenten van
de heer Bijleveld (zoals een lagere
gemiddelde woonbezetting, langere
leeftijdsduur, jonger trouwen etc
vond de heer Padmos niet juist.
Als alle bestemmingsplannen van
gemeenten in Nederland zouden
worden uitgevoerd, dan zou Neder
land in het jaar 1985 voldoende
woningen hebben voor een bevol
king van 30 miljoen. Het is duide
lijk, aldus de heer Padmos, dat
de groei van het woningbestand niet
in verhouding staat tot de wer
kelijke behoefte Hij vroeg zich
dan ook af, of Leusden naar aanlei
ding van deze gegevens werkelijk
zo snel zal moeten groeien als in
het struktuurplan is voorzien.
Als de heer Bijleveld dan ook nog
sterk de nadruk legt op het aspekt
woningnood, dan kan men zich, aldus
de heer Padmos, wel afvragen, waarom
daar in Leusden dan niets aan wordt
gedaan. Want de woningen, die dankzij
de versnelde groei, in Leusden worden
gebouwd, zijn voor het overgrote deel
bestemd voor mensen, die een gemid
deld hoger inkomen hebben dan de ge
middelde arbeider. Als wethouder Bij
leveld, in casu het gemeentebestuur,
werkelijk de behoefte voelen om met
alle kracht te werken aan het opheffen
van de woningnood, (en dat als ar
gument voor de snelle groei gebrui
ken), dan dient dat gemeentebestuur
wel heel wat meer woningwetwoningen
te bouwen dan nu het geval is. Volgens
de heer Padmos bestaat het woningbe
stand van Leusden momenteel voor 5
procent uit woningen, die een huur
beneden de f 220,- per maand hebben
NIEUWBOUW LOKT NIEUW
BOUW UIT.
De heer Padmos was vaD mening,
dat nieuwbouw nieuwbouw-uitlokt. Om
goedkopere woningen te kunnen bouwen,
is het eerst nodig, dat er duurdere
woningen komen. Om de daarbij be
woningen komen. Om de daarbij be
horende voorzieningen te kunnen bekos
tigen, dient de gemeente zoveel moge
lijk woningen te bouwen, want, zoals
de gemeente (bij monde van de heer
Bijleveld) heeft gezegd: „We moeten
zoveel mogelijk bouwen. Dan krijgen
we meer geld wegens ongewoon be
volkingsverloop, zodat we de algemene
voorzieningen kunnen bekostigen. „De
gemeente," aldus de heer Padmos,
„is op deze wijze verstrikt geraakt
in een vicieuze circel, waar ze met
moeite weer uit zal kunnen komen."
SNELLER TEMPO.
De heer Padmos had gekonstateerd,
dat de gemeente momenteel een snel
ler tempo aanhoudt ten aanzien van de
uitbreidingen. „Als dat zo doorgaat,
dan betekent dat, dat anderhalf keer
zo snel het streefgetal zal worden
bereikt, dan in het struktuurplan van
1969 staat aangegeven De heer Pad
mos vroeg zich ook af, wat het te be
tekenen heeft, dat taxateurs in opdracht
De Schoolsteeg: Een fijn stuk natuur. waar het nieuwe hoofdcentrum zal ver-
Volgens het struktuurplan de plaats schijnen
(foto Leusder Krant)
De Asschatterweg ten oosten van het
Valleikanaal: nieuwbouw in de tweede
fase?
(foto Leusder Krant)
De huizen aan de Kanaalweg: deel
van de tweede fase?
(foto Leusder Krant)
