Gemeente bouwt te snel
en te duur met te weinig
woningwetwoningen
Drs. A. N. Bertoen
VEEL BELANGSTELLING VOOR
RECEPTIE ST. ANSFRIDUS
i i
Telefoon
nummer
politie
ONAFHANKELIJK NIEUWSBLAD VOOR DE GEMEENTE LEUSDEN
Bebouwing Rozendaal
dichter dan op papier
Te snelle groei belemmert
de sociale aanpassing
Belangri jke zaken worden
er te snel doorgedrukt
Pleidooi voor meer
open bebouwing
ZWARIEWEG
VOORANGSWEG?
BESTEMMINGSPLAN
DE BIEZEN KAMP
TER INZAGE
Jongeren
koor zingt
in Achterveld
<^Ceusder Krant
Verschijnt wekelijks in ACHTERVELD - LEUSDEN-CENTRUM - LEUSDEN-ZUID - STOUTENBURG
UITGAVE: BARNEVELDSE DRUKKERIJ UITGEVERIJ B.V. DIREKTIE: H. J. HEINE EN D. REBEL
Donderdag 25 januari 19"*3
4e jaargang no. 40
Redactie en
administratie
Finnmark 3
Leusden/Centrum
Telefoon 03496-1495
Redaktie: BERT VOS
LEUSDEN/ CENTRUM - Drs. A. N.
Bertoen zou donderdag 18 januari een
lezing voor de N.B.P. over Leusden
I van platteland naar stedelijk woonge
bied" houden Ter elfder ure is dat
woongebied" veranderd in,,wooncen-
trawat misschcin een duidelijker
beeld van deze lezing weergeeft.
De heer Bertoen bouwde het onderwerp
bijzonder goed op. Zo kregen een al
gemene inleiding en de historie van
Leusden ook de volle aandacht.
Later werd overgegaan tot het Leusden
nu, en de avond was eigenlijk te
kort om alle aspecten uitvoerig te be-
ipreken.
ALGEMENE INLEIDING
Drs Bertoen begon met een alge-
lene inleiding. De snelle groei van
,eusden hangt natuurlijk nauw samen
iet de ontwikkeling in heel Nederland
in Europa Toen er nog geen goede ver
keersmiddelen waren, lag het accent
ip het westen Het vervoer de import
in export, van goederen hing van de
jivieren af De grote ontwikkeling da-
jeert van het eind van de vorige en het
legin van deze eeuw De industrien be
nnen hun opmars en de bevolkings
toename werd hoe langer hoe groter
m de 19e eeuw groeide de bevolking
'au ons land nog niet zo hard. Ei-
as wel een enorm groot geboorte-
iijfer maar het sterftecijfer lag ook erg
loog (vooral zuigelingensterfte). In deze
jorige eeuw deed men er dan ook zo-
at 80 jaar over om in aantal te ver-
kibbelen van 2 miljoen naar 4 mil-
n. Als men nagaat dat ons land
lu zo'n 13% miljoen inwoners telt.
-is duidelijk 'de ontwikkeling van de
laatste (onze) eeuw te zien.
Iri 1960 ging men er nog van uit
dat Nederland in het jaar 2000 tus-
ien de 20 en 21 miljoen inwoners
zou tellen Deze cijfers waren echt
friet overdreven De Nederlandse be
volking groeide in de jaren 1900-
p950 harder dan in de omliggende
landen
B v Nederland 100% (verdubbeld),
België 29% toename en Groot-Brit-
fa r.ië 31%
In 1965 kwam de eigenlijk al in 1947
verwachtte daling tot stand De voor
spellingen hielden toen geen stand meer
Op dit gebied is men toen studies
1 gaan verrichten De voorspelling van
20 a 21 miljoen is teruggeschroefd
tot 15 a 16 miljoen mensen in 2000.
In de provincie Utrecht zou de be
volking van 120 000 tot 263.000 moeten
jpenemen
|j> Men heeft streekplannen samenge
steld, omdat alles nog geconcentreerd
lag om het westelijk gebied. De Noord
zee is de drukts bevaren zee en de
Rijn de meest bevaren rivier. 1/3 van
alle vervoer gaat over de havens van
Rotterdam, Amsterdam en Antwerpen
De studieplannen zijn opgesteld voor
bepaalde provincies Voor Utrecht is
dit als volgt: de studie voor de
Utrechtse heuvelrug kwam in 1965
klaar, die voor de Vechtstreek in
1968. van Vallei en Eemland (onze
sector) in 1970. In behandeling is
nu Midden en Zuid-Oost Utrecht en
in 1976 zal West-Utrecht zijn plan
nen klaar op tafel te krijgen.
BEVOLKINGSTOENAME
EN WONINGBOUW
Het toenemen van de bevolking be-
tekent niet, dat er net zoveel wonin
gen in verhouding moeten worden bij-
Jfigebc )uwd. Dit zijn er namelijk veel
meer. De mensen zijn tegenwoordig
langer gezond, worden ouder en over
blijvende ouders gaan niet zo snel
meer bij hun kinderen inwonen. Ze
blijven in hun eigen huis. Alleenstaan
den woonden vroeger op kamers, maar
ui kopen of huren deze in veel ge
tallen ook een legen huis Ook is het
aantal personen per woning geringer.
8 Het streven van de regering om meer
eigen woningen aan de man te brengen,
is goed geslaagd De verhouding in
het aantal klaargekomen woningen ligt
landelijk gezien op deze schaal
40% woningwet-woningen,
40% premiewoningen,
|B% vrije sector.
jj; De regering heeft helaas niet meer
geld voor woningwet-woningen beschik
baar Het gros van de bevolking is
minder draagkrachtig en voor hen be
tekenen deze woningen vaak een uit
komst (Er zijn echter nog altijd men
sen die zelfs de prijs van een wo
ningwet-woning niet kunnen betalen).
Hierbij komt nog dat de aannemers
vaak liever vrije sector en premie-
woningen bouwen, omdat daar meer op
wordt verdiend.
HISTORIE LEUSDEN
Over de historie van Leusden is
heel wat te vertellen, zodat hetgeen
hieronder staat maar een globaal over
zicht is
Drs. Bertoen merkte allereerst op
het te betreuren dat de historische
namen Hamersveld en Leusbroek van
de tafel geveegd zijn. Zoals algemeen
bekend is, bestaat Leusden uit Leus
den - Centrum, Leusden - Zuid, Ach
terveld, Stoutenburg en Oud - Leusden
Oud - Leusden was vroeger het cen
trale punt. Alleen de kerktoren is
hier nog een bewijs van De kerk
zelf is gesloopt in 1827. In 1828 werd
ter compensatie de dorpskerk in Leus
broek in gebruik genomen De kerk-
paden die nog aanwezig zijn. en de
dodenweg" wijzen nog op deze cen
trale ligging
De oudste boerderijen zijn dan ook
bij Oud - Leusden te vinden In die
tijd waren de percelen onregelmatig
De tweede reeks nederzettingen kwam
in de Treek tot stand Men begon toen
met coöperatieve ontginningen, waar
door regelmatige percelen ontstonden
Enige boerderijen uit deze tijd zijn
„den Treek",de Welm". ..Loevesijn"
„Loef" en „Ravensloot" De aankoop
van „den Treek" en „de Welm" door
de heer W H de Beaufort betekende
het begin van het bezit van de Beau-
forts
Deze boerderijen zijn vrijwel alle
gelocaliseerd aan de Heetverderweg.
Waar het woord „Treek" nu vandaan
komt, is nog steeds niet zeker Men
had namelijk de z g n schaapschi ïften
ook wel schaapstreken genoemd. Het
woord kan ook „eik" betekenen.
De volgende reeks ontginningen en
COMMENTAREN
MENINGEN
Het is juist, dat het gemeen
tebestuur - mede op aandrang
van de raad - verschillende
wegen in het centrum van Leus
den opnieuw gaat bezien in het
licht van de steeds toenemende
verkeersstroom. Een dergelijke
herwaardering had kortgeleden
tot resultaat dat bijvoorbeeld de
Asschatterweg voorrangsweg
werd, ook al wacht men met de
invoering ervan totdat de geplan
de rekonstruktie heeft plaatsge
vonden In het midden latend of
de Asschatterweg nu gebaat is
tot voorrangsweg te worden ge
promoveerd, het geeft de wegge
bruiker ongetwijfeld een flink
stuk duidelijkheid. Iedereen weet
weer waar hij of zij aan toe is,
wat voordien niet het geval was.
Duidelijkheid dus in het verkeer.
Maar natuurlijk is er een keer
zijde van de medaille. Terwijl de
bewoners van de Asschatterweg
niet zozeer hun verontrusting
uitspraken over het karakter van
de weg maar meer over de blijk
baar vergaande rekonstruktie,
hebben de Zwarteweg-bewoners
wel degelijk bezwaren tegen het
verheffen van hun weg tot belang
rijke verkeersader. Zij schre
ven al bij voorbaat een brief
naar het gemeentebestuur, waar
in zij hun verontrusting kenbaar
maakten. Op die brief heeft het
gemeentebestuur tot nu toe niet
gereageerd Waarom eigenlijk
niet9 Het is nu al weer enkele
maanden geleden en we kunnen
ons niet indenken, dat het onder
werp „Zwarteweg" nooit aan de
orde is geweest binnen het col
lege van b. en w. Temeer niet,
nu b. en w. met een voorstel aan
de raad komen om de Zwarte
weg te verheffen tot voorrangs
weg In het voorstel wordt met
geen woord gesproken over de
brief van de Zwarteweg-be
woners, die toch duidelijk heb
ben aangegeven wat hun bezwaren
zijn Hoewel verschillende
raadsleden wel met die brief op
de hoogte zijn, hebben de Zwar
teweg-bewoners (terecht) geen
risico meer genomen. Deze week,
vóór de raadsvergadering, heb
ben alle raadsleden een afschrift
gekregen van de brief die de
bewoners aan b. en w. verzon
den. In een bijgaande brief ver
zoeken de Zwarteweg-bewoners
de raadsleden met klem het voor
stel van b. en w. om de Zwar
teweg als voorrangsweg te gaan
bestemmen niet aan te nemen.
Wij hopen, dat de raad voorrang
zal geven aan de gevoelens van
de Zwarteweg-bewoners en het
voorstel op z'n minst aan zullen
houden om in ieder geval de be
woners de gelegenheid te geven
zich nader uit te spreken over
dit voor hen belangrijke pro
bleem.
Bert Vos.
verkaveling was die langs de Leusbroe-
kerweg
De vierde reeks was mindtr aaneen
gesloten aan de Lunterse b*ek, waar
over toendertijd veel vervoerd werd
Voorbeelden hiervan zijn ,Bavoort"
en „de Heiligenberg", (het vroegere
klooster Hokorst, dat in 1660 gesloopt
werd
Na de reformatie zaten de Katholieken
zonder kerk De gelovigei kwamen
tot de R K kerk in Hameisveld ge
bouwd werd. samen in „Hpeve Ros
senberg"
DE ONTWIKKELING VAN NU
In de jaren '50 kwam eij in Leus
broek (volgens drs. Bertoen] een mie
zerige woonwijk tot stond. De latere
uitbreiding is gelukkig wel foed. Tus
sen haakjes betoogde de hetr Bertoen
voor betere wegwijzers en loemde de
koppeling van Leusbroek aai Bavoort
levensgevaarlijk. De gang naar het
postkantoor is, dear het mo«ten over
steken van zo'n drukke verkeersweg,
een heel probleem.
Drs. A. N. Bertotn uitte een grote
waardering voor do ontwikkeling van
Leusden in ruim'.»ijke zin Vooral
op papier is het al/emaal heel mooi.
De Eurowoningen Iggen, nu ze klaar
zijn, echter wa'. dicht op elkaar.
Veel kritiek heeft de heer Bertoen
op de te snelle gnei van Leusden.
Volgens hem woro?n veel belang
rijke zaken in onze gemeente, door
het gemeentebestuur, er door gedrukt
Men maakt dan jebruik van art. 19
en art. 50 lid 8 vm de woningwet.
Voor deze behngrijke dingen zou
echter de normale procedure afgewerkt
moeten worden. Doordat de groei te
snel plaats vindt, belemmert het de
sociale aanpassing. De woningen in
Leusden zijn ook veel te duur Het
landelijk percentage van het aantal ge
bouwde woningen heeft u al eerder
kunnen lezen De verhouding in Leus
den ligt als volgt:
15% woningwet-woningen, 45% premie
woningen en de rest .vrije-sector wo
ningen
Diverse gemeenten laten vaak grond-
verkoop aan hun plannen voorafgaan
Het gebeurt dan maar sporadisch dat
Gedeputeerde Staten geen goedkeuring
verleent In principe hoeft men na
tuurlijk niet met het bouwplan akkoord
te gaan. maar het is wel erg moei
lijk om deze zaken dan terug te draai
en
Ook bestemmingswijzigingen worden
door gemeenten vaak erdoor gedrukt
Vaak zijn deze noodzakelijk, maar zij
kunnen ook in 't nadeel van de in
woners zijn
De uitbreiding van het winkelcentrum,
wat wel noodzakelijk is, vraagt wel
een heel zorgvuldige voorbereiding.
Overigens heeft de actie tegen het
winkelcentrum weer een tegenactie op
geroepen
De eerste fase van het bestemmings
plan reikt tot aan de Liniedijk.
Drs Bertoen pleit voor een meer open
bebouwing Van het sparen van 't na
tuurlijk groen komt in de praktijk
weinig terecht. De strook knotwilgen
in Groenhouten betiteld hij met „mie
zerig" Men zou ook meer met de
hoogteverschillen in het natuurlijk land
schap rekening moeten houden
In Groenhouten is de bulldozer erdoor
gegaan
De gemeente Leusden is aangewezen
als groeigemeente. Zoals eerder op
gemerkt, gaat het hier echter veel te
hard Zoals prognoses voor de to
tale bevolking terugliepen, lopen ook
voor de diverse gemeentes de getallen
terug. Leusden bouwt echter nu nog
boven het streekplan
De provincie Utrecht is van 1 1/4
miljoen teruggezet op ruim 1 miljoen.
Het streekplan voor de gemeente
Leusden geeft de groei tot 40.000
inwoners aan. Het gemeentebestuur
denkt nog steeds dat het er 52.000
moeten zijn.
Als men nagaat dat met de volks
telling gebleken is, dat Leusden 9800
inwoners telde en het structuurplan
van de gemeente in 1975 19 000 en
in 1980 35.000 aangeeft, kan men wel
nagaan hoe geforceerd deze groei
plaats vindt
LEUSDEN/CENRUM - Zondag kon
men de zusters vn Huize St. Anfri-
dus feliciteren mt hun 75-jarig ju
bileum van hun teuis Velen maakten
van deze gelegenhtd gebruik.
Vooral na de pichtige Heilige Mis
uit dankbaarheid roomden de bezoe
kers binnen Burgmeester dr A H
van der Post kwm ook zijn felici
tatie brengen en ield een kleine toe
spraak Ook ande? leden van het ge
meentebestuur wa?n aanwezig
De zusters wain aardig in de bloe
metjes gezet enhadden ook andere
cadeaus gekregei zoals fruitmanden,
een kacheltje ersuprises Het grote
getal 75, met 7 guldens op papier
geplakt, sprong el erg in het oog
Bijzonder leuk beicht!
Deze receptie oet voor de zusters
erg fijn zijn geweit
Veel oude bekenden, zoals leerlingen
van de naaischool etc hadden de moeite
genomen te komen Wel een bewijs
hoe geliefd de inwoonsters van Huize
St. Anlridus zijn en wat voor een grote
waardering men heelt voor het werk dat
zij gedaan hebben en nog doen.
LEUSDER KRANT, verschijnt
elke donderdag, in de gem.
Leusden. Abonnementsprijs
f3,50 per kwartaal; f 13, - - per
jaar Losse nrs. 30 ct. Adv.
tar. op aanvraag verkr
Oud-burgemeester Buining en echt
genote temidden van de feestvierende
zusters van St. Ansfridus.
Foto Janus Visser
(Van de redaktie)
LEUSDEN/CENTRUM - Met
ingang van 1 februari a.s. ligt
gedurende een maand op de ge
meentesecretarie, afd. Stads
ontwikkeling hetontwerp-bestem-
mingsplan De Biezenkamp ter
inzage. Bezwaren tegen dit plan
kunnen schriftelijk worden inge
diend bij de gemeenteraad. Ook
zij, die reeds eerder via de arti
kel 19-procedure bezwaren in
dienden, en hun bezwaren wensen
te handhaven, worden verzocht
opnieuw hun bezwaren in te dienen,
eveneens bij de gemeenteraad,
aldus een desbetreffende adver
tentie in dit nummer.
Er zal in Nederland moeilijk net zo'n
snelgroeiende gemeente te vinden zijn.
Het is een ongewenst, tempo, dat ver
boven het quantum reikt Het streekplan
zegt n.l. 24 000 inwoners in 1980.
In Leusden is echter nog een goede
markt voor vrij dure woningen. Het
is een fraaie streekgeineente, die voor
veel mensen aantrekkelijk is. Hier
door kan het aantal vrije sector wo
ningen zo groot zijn.
De heer Bertoen beweert overigens
niet, dat hier ook de 40% woningwet
woningen gebouwd zouden moeten wor
den, maar wel meer dan nu het geval is.
VALLEIKANAAL
Het Valleikanaal, dat nu zo ver
vuild is, kreeg ook de volle aandacht.
Het Valleikanaal is voor de oorlog
tot stand gekomen Na 1960 begonnen
echter de moeilijkheden Er werden
beken in de bovenloop genormaliseerd
of gekanaliseerd 68 000 ha watert
op dit kanaal af
Er is een plan voor verbetering
van de afwatering. Dit zal zo'n slor
dige 20 miljoen gaan kosten
De heer Bertoen geeft overigens de
twijfelachtige geruststelling dat Leusden
op Amersfoort gaat lozen
WAARDERING
In zijn nawoord betuigt de heer
Bertoen wel erg veel kritiek op onze
gemeente geuit te hebben. Hij heeft
echter grote waardering voor hé ge
meentebestuur, dat zijn taak als groei
gemeente zo serieus opvat en zijn
schouders er op deze manier onder
zet. Er zijn gemeentes waar ze deze
moeite niet eens willen nemen. De
gemeente Leusden moet echter wel
een erg goede stedenbouwkundige heb
ben Leusden bouwt wel in een veel
te hoog tempo maar tot nog toe komen
de woonwijken bijzonder goed uit de
verf. Niets dan lof hierover, aldus de
heer Bertoen.
ACHTERVELD - a.s. Zondag,
28 januari zingt het Leusder
jongerenkoor o.l.v Simon Snel
weer in de R K kerk te Achter
veld Het thema dat in deze
dienst d m v lezingen en muziek
is uitgewerkt, handelt over Jona
..in de walvis", in algemene zin:
over de twijfel om karakter te
tonen. Deze H Mis zal worden
voorgegaan door pater v. d. Ven
LEUSDEN - Het nieuwe tele
foonnummer van de Rijkspolitie
Leusden is: 034 9 0 - 1 2 1 4 1
