J. M. LUYT:
hebben Christus
aardig verduisterd
de loop der jaren'**
POSTKANTOOR LEUSDEN/Z
NU IN SUPERMARKT
Kerkdiensten
MEDISCHE DIENSTEN
Burgerlijke stand
Gemeente Leusden
LEUSDER KRANT
RICHT ZOEKLICHT
OP GEESTELIJKE
LEIDERS IN DE
GEM. LEUSDEN
Jeugddienst
LEZING
GEREF. BOND
Goedkeuring
sportzaal
ontvangen
N.H. KERK
BEWONERS
BEZORGD
OYER SlO
GEMEENTE-
AVOND
IHUbKUAli a APK1L 1S73
u:i sm;i< kit t\ r
9
c LEUSDEN-ZUID - De wijkcommis
sie van de Nederlandse Hervormde
Kerk te Leusden-zuid belegt op woens
dagavond 18 april een gemeente-avond
in een zaal van Pon's Automobielhandel
aan de Bavoortseweg. Aanvang 20.00
uur.
Het programma voor deze wijkavond
is als volgt:
1. Opening
2. Korte inleiding door verschillende
kerkeraadsleden over de volgende
onderwerpen:
a. Kontakt tussen de gemeenteleden
en de kerkeraad
b. Beroepingswerk
c. Diaconaat.
d. Zending, jeugd- "en evangelisa
tiewerk
e Aangelegenheden kerkvoogdij
PAUZE
3. Mogelijkheid vaji gedachtenwisse-
ling door de aanwezigen met de
kerkeraad over de voren genoemde
dan wel andere gewenste onderwer
pen
4. Sluiting.
LEUSDEN - Geboren: Anouk Dësiree,
d.v. V. L. F. Visser en M. H. A Wij
nen, Deliana van Weedestraat 1
Ondertrouwd: Johannes Christiaan
Postuma (Amsterdam. Ruysstraat 99
111) en Maria Johanna van de Hoef
(Leusden. Jan van Arkelweg 27). An-
tonius Franciscus Slagter (Leusden,
Hondsdraf 7) en Alida Wilhelmina Ma
ria Vestering (Amersfoort, Kapelweg
40). Antonio Artiles Viera (Las Pal-
mas de Gran Canana (Spanje), J A.
Primo de Rivera 8) en Elisabeth Rein-
ders (Leusden, Pr Irenelaan 57).
Gehuwd: H. F Bonnet en M A. B.
van Hamersveld; W Velker en M C
A van der Vlugt.
Overleden: A Tondeur, oud 88 jaar.
LEUSDER KRANT, verschijnt
elke donderdag, in de gem.
Leusden. Abonnementsprijs:
f3,50 per kwartaal; f 13, - - per
jaar. Losse nrs. 25 ct. Adv.
tar. op aanvraag verkr
EEN ADVERTENTIE IN ONZE
KRANT BEREIKT EEN GROTE
LEZERSKRING
PROBEER HET EENS'
Hebt u iets te verkopen?
Plaats een LEUSDERHEITJE!
- Bij mij in de
iat alleen al wonen drie dominees.
wonen momenteel
het totaal zelfs acht dominees en
godsdienstleraar. Wat doen al die
nsen in het dagelijks leven? Waarom
jieo re in Leusden/Zuid? Hoe denken
i wat geloven ze? Kennen ze elkaar,
ze samen? Hoe beleven ze hun
iD deze uitzonderlijke tijd?
zijn in de eerste plaats ds
kg ends. J. J. Kooman, de Neder-
Sse Hervormde predikanten, die hun
fk hebben in de kerkelijke gemeente
Leusden. Ds Sirag is, zoals u be-
is, om gezondheidsredenen met
emeritaat gegaan en de Ne-
Hervormde gemeente van
psden/Zuid zal binnen enige tijd een
u»e dominee tegemoet kunnen zien.
heeft zijn kerkelijke ge-
in Leusden/Centrum en woont
in Leusden/Zuid Over beide
is reeds in onze krant ge-
ferder treffen we in Leusden/Zuid
alfabetische volgorde aan: ds. C.
Burger, emeritus predikant; ds.
H Kuiper, Hervormd predikant in
dienst; ds. J. van der Lin-
zendings-sekretans; ds Th. M.
Hervormd predikant; ds J.
Luyt, Doopsgezind predikante; ds
E van Staveren, predikant der
je Evangelische Gemeente en P.
godsdienstleraar.
manlijke collega's waren het
over eens, dat aan onze vrouwe-
e Leusdense dominee de eer van
eerste gesprek moest worden ge
en
jo kwamen we terecht bij ds. J.
[Luyt, predikante van de Doops-
inde Gemeente in Amersfoort sinds
Zij studeerde theologie aan de
ersiteit in Leiden tot en met haar
jüdaaLsexamen. Daarna in Amster-
Taan de gemeente-universiteit en
[Doopsgezind seminarium, waar ze
beide proponents-examens haal-
[Enige jaren geleden volgde zij nog
'twee-jarige leergang in pastorale
thologie aan de Universiteit in
echt.
an 1950 tot 1954diende zijde Doops-
Inde gemeente in Veendam en Peke-
kwam Amersfoort, waar het
zo goed beviel, dat ze niet in-
op verzoeken van andere gemeen-
om van plaats te veranderen. In 1970
tigde zij zich in Leusden/Zuid,
|r dit veranderde niets aan haar
Iczaamheden in Amersfoort,
aar werk omvat het gewone pre-
ntswerk Het voorgaan in de kerk-
Het geven van katechesaties
begeleiden van gesprekskringen,
leken afleggen, en ander pastoraal
k De Doopsgezinde kerk staat aan
ftadsring, vlak bij de hoek met de
van Viandenstraat. Sinds en-
jaren wordt deze kerk samen ge-
met de Remonstrantse gemeen-
sinds 1964 een hechte sa-
werking is gegroeid De Remon-
ntse predikant ds H J. Adriaan-
en ds Luyt zijn tot een volledig
tionele taakverdeling gekomen,
zij beurtelings de zondagsdien-
leiden. De beide gemeenten tel-
ruim 500 leden (kinderen niet
gerekend)
evens bestaat er een hechte samen-
king met de kerken van de binnen-
I van Amersfoort, de Rooms Ka-
kerk, de Gereformeerde Kerk,
gemeente en de Her-
's Winters bijvoorbeeld heb-
al deze kerken gezamenlijk een ge-
serie van gespreksbijeenkomsten
Dnderwerpen, die op deze samen-
sten worden behandeld, zijn zeer
en variëren van bijbel
maatschappelijke en politieke
ps in de maand komen de pastores
He binnenstad samen: Hervorm-
Vrijzinnig Hervormden, Vrij
Rooms Katholieken,
'Katholieken Luthersen, Remon-
het Leger des Heils en de
Zij houden zich dan
met de theologische achtergron-
pn wat ze samen doen en met de
tische kant van het werk. Bijna
Afsprekend valt dit alles ook onder
van Kerken in Amersfoort,
mee nauw kontakt wordt onderhou-
t ik vraag wat Doopsgezind pré-
inhoudt, antwoordt ds. Luyt met
ilgende spreuk: „Spreken wat bon-
Is Dopen wat mondig is. Vrij
christelijk geloven. Daden gaan
Ueo te boven".
daarmee komen we op de histo-
achtergrond van de Doopsge-
p.
zijn afkomstig uit Zwitserlanden
|n zich afgesplitst van de hervor-
yan Zwingli Deze zette name-
zijn hervorming door met hulp
stadsraad van Zürich. Enkele
aanhangers keurden dit af.
ten van het geloof mag geen pres
sen uitgeoefend met het zwaard
8 overheid achter de hand! Hier-
ygde een afsplitsing van de bewe-
an Zwingli. In deze nieuwe
Sjng men zeer intens de Bijbel
kwam het inzicht, dat
erdoop geen grond vindt in de
.y d°op wordt bediend, als de
imt gel00f in Jezus Chris'
imi (Hierover zou veel meer te
zeggen zijn, maar dat valt buiten het
kader van dit interview). Van hieruit
gaan Zwingli en deze groep Ana-bap-
tisten - zij lieten zich namelijk op
nieuw dopen - steeds verder uit elkaar.
Het komt van de zijde van Zwingli
tot vervolging, zelfs doodstraf, verban
ning. De dopers trekken weg, eerst
naar Zuid-Duitsland. Dan steeds ver
der naar het noorden. Ze vinden ten
slotte in Nederland een geestelijk kli
maat, waar hun geloof aanslaat. Er
ontstaat een zeer radikaal-gelovende
gemeenschap, die grote persoonlijke
ernst maakte met wat zij als evange
lische waarheid verstond. Zij waren
bereid daarvoor de marteldood te
sterven. Procentsgewijze zijn hier de
meeste martelaars van de Rooms Ka
tholieke inquisitie te vinden.
De huidige Doopsgezinden vormen
in Nederland een broederschap, die
wel veel van haar vroeger sektarisch
karakter verloren heeft, maar toch nog
zeer laag-kerkelijk funktioneert
Haar geloof is niet dogmatisch. Men
treedt toe met een eigen belijdenis
en wordt daarop gedoopt. Dat wil zeg
gen: wanneer iemand reeds als kind
werd gedoopt, dan zal men slechts
op uitdrukkelijk verzoek weer gedoopt
worden. (Indien men bijvoorbeeld de
kinderdoop geen enkele waarde toe
kent), omdat men de doopopvatting
van de andere kerken wel eerbiedi
gen wil. Het avondmaal staat open
voor allen, die de gemeenschap met
Christus zoeken.
Vroeger was het weigeren van de wa
pens opnemen regel en in verband
daarmee werden ook overheidsambten
zelden geambieerd. Nu zijn er nog wel
dienstweigeraars en de zogenaamde
„Vredesgroep" is zeeraktief. Maar het
is geen regel meer, dat men - in
Nederland - niet in dienst gaat Er is
een Doopsgezinde Wereldbroeder
schap, waarin deze dingen vaak weer
heel anders liggen. Men hecht veel
waarde aan het priesterschap aller
gelovigen. Als gevolg daarvan kent
men geen gezagsdragers, geen kerk
orde, geen gezagsinstanties, terwijl
ook de gemeenten autonoom zijn. Wel
zijn er overkoepelende lichamen met
bestuurlijke funkties. In principe mo
gen niet-universitair gevormde pre
dikanten beroepen worden, maar dit
zijn tegenwoordig uitzonderingen.
Vraag: Welke liturgie wordt er in
de Doopsgezinde kerk aangehouden?
,,De liturgie van de kerkdienst wordt
bepaald door de dienstdoende predi
kant. Er wordt nu nog gezongen uit
de Protestantenbundel, de psalmen in
nieuwe berijming en de proefbundel
102 gezangen. Aangevuld met liederen,
die elders onder andere bij „Gooi en
Sticht" te vinden zijn. In mei aan
staande zal men graag de nieuwe lie
derenbundel van de kerken in gebruik
gaan nemen."
Vraag: Kent de Doopsgezinde ge
meente een onderricht aan kinderen,
en hoe wordt er door hen belijdenis
gedaan?
„Op de „Westhiel" ontvangt men
samen met de Vrijzinnig Hervormden
de kinderen van 6 tot 11 jaar Tijdens
elke kerkdienst is er een kindercrèche
voor de peuters en de kleuters. En de
jongeren van 11 lot 18 komen in groe
pen bijeen. De geloofsbelijdenis ligt
bij ieder in eigen hand. Die schrijft
een ieder voor zichzelf, en die is
bij elk individu weer anders. Bij de
Remonstranten kan men op een begin
selverklaring of een persoonlijke ge
loofsbelijdenis tot de gemeente toe
treden. Doordat alle Doopsgezinde ge
meenten autonoom zijn, kon men in
Amersfoort een Amersfoortse traditie
vestigen om de geloofsbelijdenis in de
kerkdienst voor te lezen. Dit is ech
ter niet verplicht. Men kan zijn be
lijdenis ook aan de kerkeraad voorleg
gen
Dit eigenhandig samenstellen van de
geloofsbelijdenis berust op het
principe, dat men niet meer moet
verklaren dan men kan verantwoorden.
Men moet staan voor wat men zegt.
Men moet zelf de zaken des geloofs on
der woorden kunnen brengen. Dit is
een vorm die uiteraard geen garantie
geeft op het al of niet bewuster Chris
ten-zijn, op het al of niet ernstiger
in de praktijk brengen van het Chris
telijk ideaal in het dagelijks leven
Wel echter ligt de nadruk steeds uit
gesproken op de levenspraktijk, die
moet overeenstemmen met wat men
belijdt in woorden
Vraag: Wie treden er toe tot de
Doopsgezinde gemeente?
„Tot kort geleden traden geregeld
jongeren van ongeveer achttien tot vijf
entwintig jaar toe en daarnaast ook
ouderen Opvallend was, dat vooral bij
de jongeren in de belijdenis doorklonk
dat zij liefst tot één oecumenische
kerk zouden toetreden Nu dit nog
niet mogelijk was, zagen zij hun toe
treding als het binnenkomen van de kerk
door de Doopsgezinde deur. De laatste
jaren traden geen jongeren toe Zij
willen zich met identificeren met de
kerken, zoals deze zich nog steeds
presenteren in hun gescheidenheid. Ze
komen graag op de gespreksgroepen,
maar willen zich niet aansluiten. Het
spreekt hen met aan wat de kerk ver
kondigt en niet waar maakt
(Van de redaktie)
LEUSDEN - Met ingang van
vandaag gaat de Leusder Krant
regelmatig artikelen publiceren
over in de gemeente Leusden
woonachtige geestelijke leiders
Onze mederwerker Anco Mali
heeft hen bezocht en hen laten
praten over hun werk, hunideeen
over de wereld en het geloof
en alles wat daarbij ter sprake
kwam. Vandaag beginnen wij met
een gesprek met ds. J. M. Luyt,
de enige vrouwelijke predikant
in het gezelschap
Vraag: Wilt u iets zeggen over de
positie van de vrouw in de kerk?
„Bij de Doopsgezinden is de vrouw
als predikante al vroeg aanvaard (be
gin van onze eeuw), toen de positie
van de vrouw in het algemeen veran
derde Bij de andere kerken zal dit ook
wel komen, maardaar heeft het „ambt"
zo lang een specifiek manlijk karakter
gehad, dat daar wat meer groei-tijd
nodig zal zijn."
Vraag: Hoe loopt de samenwerking
tussen de Doopsgezinden en de Re
monstranten in Amersfoort?
„Uitstekend. Het is begonnen om
streeks 1963 en het ging stapje voor
stapje. Eerst gezamenlijk gespreks
kringen Vervolgens namen de predi
kanten over en weer voor elkaar waar
in vakanties en bij ziekte Er kwam een
gezamenlijke bezinning op wat de ge
meente in deze tijd behoort te zijn
Kerkeraden gingen samen vergaderen
en steeds kwamen we dichter bij el
kaar Totdat we nu grotendeels als
één gemeente funktiorieren Dat ging
met vanzelf. Over en weer vroeg het
steeds: de ander aanvaarden en res-
pekteren in zijn eigenheid. Historisch
zijn Remonstranten en Doopsgezinden
heel anders gegroeid, en dat is ook wel
merkbaar, maar hoeft geen scheiding
te brengen. Integendeel: je kunt el
kaar daarmee verrijken. De remon
stranten kennen nog wel een kerkorde,
wij niet. Zij bedienen nog wel de kin
derdoop, en zoals ik al zei bij ae Re
monstranten kun je ook toetreden op
een zogenaamde beginselverklaring, al
kennen zij ook de eigen geschreven
belijdenis. En zo zou er nog veel
meer te noemen zijn, ook meer wat
dieper gaat, maar dat zou ons te
ver voeren."
Anco Mali.
Datum: Zondag 8 april 1973.
ACHTERVELD
N.H.K.: zo. 9 30 u.: kand. Sliedrecht,
Bilthoven.
R.K.K ma t/m za. 8.00 u. (uitgez
wo wo 19.30 u. avondmis, do.
13 30 u.: H. Mis spec, voor bejaar
den; 20.00 u. volwassenkatechese
in „Ons Gebouw"; vr. 19.30 u.:
avondmis; za 19.00 u avondmis;
zo. 8.00 u.. om 10.30 u.: hoogmis
(Ned tekst); 18 00 u Lof.
LEUSDEN-CENTRUM
N H.K. 10.00 u.. ds Kooman; 19.00
u ds Piek, Velp, Jeugddienst
R.K.K.za 7 00 u m m v. dames
koor, zo 7 30 en9 00u.: Lat. Hoog
mis, 11 00 u dienst met samen
zang, 16.30 uur.
LEUSDEN-ZUID
N H K 10 00 u ds Kuiper, 18 30
u ds Bouw, Ede.
R K.K Huize „Don Bosco".; za
19.15 u zo 10 00 u Hoogmis;
LEUSDEN/CENTRUM - Zondag 8
april wordt er een jeugddienst ge
houden in het Herv Centrum Voor
ganger is ds. Diek uit Velp Thema-
„Naar Pasen toe".
Medewerking wordt verleend door een
trompettist. Aanvang 19.00 uur
LEUSDEN/ZUID - Op donderdag 12
april a.s. hoopt ds C de Boer uit
Wageningen, voor de afdeling van de
Gereformeerde Bond te Leusden, in het
Jeugdgebouw aan deOoievaarshorster-
weg een lezing te houden over. „De
Erskines en hun prediking" Aanvang
8 uur. Iedereen is hartelijk welkom.
(Van de redaktie)
LEUSDEN - De gemeente Leusden
heeft goedkeuring ontvangen van Gede
puteerde Staten van Utrecht ten aan
zien van de bouw van de sportzaal
in het plan Groenhouten en de bouw
van een gymnastieklokaal in Leusden/
Zuid.
(Van de redaktie)
LEUSDEN - Naar aanleiding van re
cente publikaties in de pers over de
S 10, zijn de bewoners, die daar bij
betrokken kunnen zijn, bezorgd ge
worden over hun toekomst. Met name
de bewoners van de Schutterhoeflaan
vragen zich af, wat er gaat gebeuren.
De heer van Maanen (AR) deelde die
bezorgdheid. „De S 10 is een zaak van
de provincie, maar ook van de bewo
ners", zo betoogde hij. „Er zou een
hearing over worden gehouden. Is het
nu al bekend wanneer dat staat te ge
beuren. Het wordt de hoogste tijd, dat de
bewoners worden ingelicht over de
gang van zaken rond deze omstreden
weg. Iedereen zit nu in onzekerheid".
Burgemeester van der Post „Er
zijn een aantal suggesties van de pro
vincie We weten niet wanneer deze
kwestie zijn beslag zal krijgen of wat
het resultaat zal zijn van de studie.
Wij hebben bij herhaling G S. om een
hearing voor de bewoners verzocht.
Overigens kan de realisering van de
S 10 nog wel een paar jaarduren. Maar
er zal in ieder geval een hearing wor
den gehouden Wij zullen er opnieuw
bij GS op aandringen hiermee niet te
lang te wachten".
De heer van Maanen
(AR): bewonen» bezorgd
over de S 10
Foto Janus Visser
Weekend: 7 en 8 april 1973.
(Alleen voor spoedgevallen).
LEUSDEN
Voor de praktijken van de artsen
Boersema, Den Toom, Binkhorst en
Lantink zal a.s weekend waarnemen:
dr Boersema, Julianaweg 5, Achter
veld. tel 03425-222
(Dienst van vrijdagavond 18 00 uur
tot maandagmorgen 8 00 uur).
De wijkverpleging wordt waargeno
men door: zr. Dignum, Hessenweg
287, Achterveld, tel 03425-333.
Apotheek: Openingstijden apotheek
Leusden. werkdagen van 8 tot 18
uur en van 19.30 tot 20 uur
In de weekenden waarin de artsen
Binkhorst en Lantink dienst hebben:
zaterdag en zondag van 14 tot 14.30
uur en 17.30 tot 18 uur
Wanneer de artsen Boersema en Den
Toom dienst hebben is de apotheek
zaterdags en zondags gesloten
Vraag: Acht u deze situatie voor de
kerk gevaarlijk?
„Nee, de situatie is geenszins ver
ontrustend te noemen. Het gehele ker
kelijke leven ondergaat veranderingen.
Hoe het moet worden en wat het zal
worden, dat weet ik niet. De oude
kerkelijke vormen doen het bij de
meeste jongeren niet meer. We moe
ten tot nieuwe vormen komen, die we
met de jongeren moeten zoeken We
moeten ons bezighouden met de vraag,
hoe het in de toekomst zal moeten
worden. Door al die gescheidén ker
ken is de gestalte van de kerk niet ge
loofwaardig voor de jongeren Maar het
Christendom is niet uit de tijd. Ik tref
niet minder geloof aan dan vroeger. Ik
ben echt niet bang, dat alles zal ver
dwijnen. Jongeren en ouderen zijn zelfs
zeer geëngageerd. Maar anders dan
vroeger. Er bestaat wel degelijk een
band Maar men zou als één kerk
moeten optrekken Men zou de verschil
len in opvatting moeten laten rusten
Men zou met elkaar mee moeten doen
Het eigene blijft funktioneren, maar het
eigene mag geen steen des aanstoots
voor de ander ziin.
We hebben Christus aardig verduis
terd in de loop der eeuwen. We hebben
een bepaalde figuur gecreëerd, waarin
bijvoorbeeld geen Jood meer de Mes
sias kan herkennen, omdat wij zijn
Joodse afkomst niet meer lieten spre
ken. En we hebben hem zoveel toege
dicht en we hebben zo veel aan het
geloof toegevoegd."
Vraag: Vindt u dat verschillende
gedeelten in de Bijbel symbolisch moe
ten worden opgevat?
„Symbolisch dan in zijn letterlijke
betekenis vanuit het Griekse woord
symballein, dat samenvallen betekent
In de Bijbel vallen telkens twee wer
kelijkheden samen: de feitelijke en dat
gene wat door de feiten heen spreekt
en waarvoor de Bijbelschrijvers onze
oren willen openen Er is een „gebeu
ren", maar daardoor heen geschiedt
iets van Godswege, dat ons kan „aan
spreken". Daarvan getuigt de Bijbel, en
daarvoor gebruiken de Bijbelschrij
vers liederen, legenden (dat is wat ge
lezen moet worden), geschiedenis,
spreuken, enzovoorts. Wie alleen alles
letterlijk neemt, moet zich afvragen
wat Paulus bedoelt als hij zegt: „De
letter doodt, maar de Geest maakt
levend"
Vraag: Hoe ziet u Adam en Eva?
„Als wezensbeschrijvingen, oerbe-
schrijvingen van de mens in zijn ver
houdingen met God, waar we onszelf
in herkennen mogen
Vraag: Wat betekent voor u het be
grip geloof?
„Geloof is voor mij geen begrip
Wat geloof is. kan voor je gaan lich
ten in de figuren van Abraham, die
(hoe weten we niet) een „stem" hoor
de, die richting gevend zijn leven door
trok. En Abraham gehoorzaamde aan
die stem Hij werd zich bewust van
een „zegen", die tot doel had hem tot
een zegen te doen zijn. En telkens
weer moest Abraham opbreken en tel
kens bouwde hij een altaar voor de
Heer Leest u daar Hebreeën 21
over Daar is geen sprake van een
begrip, maar van een levende ver
houding met Hem, die geen zintuig
waarneemt en die nochtans als stem
hoorbaar wordt.
Vraag: Kunt u nog iets zeggen over
de wezensbegrippen God-Christus, Va-
der-Zoon en uw opvatting over de
Heilige Geest?
„Nee, dit wordt een terrein dat ik niPr,n„ wr u» ju r, m j
niet voor een artikel zoals u schrij- LEUSDEN/ZUID - PTT-ambtenaar de heer R. Veenendaal is met zijn kantoor
ven wilt ga betreden verhuist van de Ooievaarshorsterweg naar de supermarkt in het winkelcentrum
De Bieshaar te Leusden-zuid. Een uitstekende service van de PTT (en Luitjens
Supermarkt) die zeer zeker in een sterke behoefte zal voorzien
