werkt door, ondanks onze jn tekortkomingen" menselijke berekeningen C. W. VOS: Ingezonden: „Het is de taak van de predikant en de gods dienstleraar om de leerlingen te confronteren met de waarheid van Jezus Christus" Nieuwe reeks voor de fijnproevers De wereld van de Walvis Ter ere van vaderdag Geestelijke leiders in Lensden in» INDERDAG 21 .HJNI 1973 LEUSDER KRANT 3 De heer C. W. Vos, wonende te ^usden-centrum, is godsdienstleraar Zeist. Hij is geboren onder de rook van [otterdamTijdens zijn schooloplei- brak de Tweede Wereldoorlog uit. i er allerlei razzia's werden ge- juden werd de grond hem te heet onder voeten. In 1944 moest hij onderdui- i. Hij maakte een voetreis naar riesland en dook onder in een psy- butrisch ziekenhuis. Dit wasdevroe- ere Akademie van Franeker. ..Het erplegingswerk boeide me", zegt hij, Ik ging na de oorlog naar Heemste- werken in ..Meer en Bosch" een in diting voor epileptici. Daar is deba- s gelegd voor wat ik later zou gaan »n: het godsdienstonderwijs Naast verpleging werd daar ook zeer veel daan aan geestelijke vorming. Ook rschillende vormen van barmhar- ;heidswerk en inwendige zending kre- de volle aandacht. Door de ge- irekken op ..Meer en Bosch" zag ik ;lke richting ik in wilde slaan". Verpleger Vos ging in militaire dienst na zijn diensttijd geen idee meer terug te gaan in de verpleging, ging werken op een kantoor in recht ..Toen kwam in 1950 de mo- lijkheid om in mijn vrije tijd de ileiding voor catecheet te volgen", ertelt hij verder. En hij behaalde het stimoni catecheet. ,,Na mijn oplei- ing kreeg ik een benoeming in Rot- rdam, waar ik godsdienstonderwijs if op een openbare school. Mijn ge- Dsomstandigheden waren echter zo. it het niet gunstig was om daar te jjven wonen. Een van mijn kinderen ed aan zware bronchitis Ik werd techeet - jeugdwerkleider in Rhe- n Het was een heel boeiende taak. uiten de godsdienstonderwijs op school eld ik me bezig met het begeleiden istimuleren van het jeugdwerk. In de tijd in Rotterdam werd ik ge- inlronteerd met het feit, dat er wei- g hulpmiddelen voorhanden waren, iPfljeschikt voor het godsdienstonderwijs, experimenteerde zelf. Ik schreef jts voor de kinderen, en illustreerde •13' it met Bijbelse stempels Het hield eel schrijfwerk voor die kinderen in. kinderen raakten door absentie uk achter. Het was dus niet ideaal, ik dacht eraan een en ander op ncil te zetten. Er werd mij de raad leven om het onderwerp voorbrede- belangstelling klaar te maken. Ten- itte werd het boekje ..Goede reis" itgegeven bij het Bijbelcentrum. In 1968 werd mij gevraagd of ik godsdienstonderwijs wilde geven op een Mavo bij de Evangelische Broeder gemeente in Zeist. Dat nam ik graag aan. Nu ben ik druk bezig met de studie M.O. godsdienst". Waarom bent u in Leusden komen wonen?" .Ik woonde in Rhenen, en de afstand naar Zeist was redelijk. Maar ons huis werd te klein. Tenslotte zag mijn vrouw een advertentie van de Eurowoningen in Leusden, en toen we de model woning hadden gezien wisten we dat we hier met plezier zouden kunnen wonen ,.,Hoe volgt u die studie M.O. gods dienstonderricht?" ..Drie keer per jaar wordt er een studieconferentie gehouden, uitgaande van de Raad van Kerk en School en het Interkerkelijk overleg in School aan gelegenheden. en worden er regel matig tentamens afgenomen. De studie duurt ongeveer drie jaar. Juist omdat je weer bezig bent met de studie krijg je nieuwe ideeen Er schuilt immers een groot gevaar in de mogelijkheid dat je blijft stilstaan op het punt waar je met je studie ophoudt. Dr. Gunning zei: ,,Wie niet studeert is niet bekeerd". De kinderen worden tegenwoordig met allerlei zaken geconfronteerd Ze ver wachten van je dat je het gehele wereld gebeuren in je lessen integreert. Het is God. die in Christus de wereld de hand toesteekt. De mens mag die hand grijpen. Het is de taak van de predi kant en de godsdienstleraar om de leerlingen te confronteren met de waar heid van Jezus Christus In deze ver warde wereld is God een God van orde en liefde, die bemoeienis heeft met ons mensen. Als leerlingen aan u vragen ..Waar in ziet u een teken dat God bemoeienis met ons heeft9", wat antwoordt u dan?" „Het wonder is, dat overal waar kerk en ChVistelijk geloof worden aangetast (Rusland, Communistisch China), en de kerk bijna tot niets is geworden, deze na onbepaalde tijd weer tot nieuwe bloei komt. Want God werkt door ondanks onze menselijke berekeningen en te kortkomingen. Het wonder is niet te stuiten. Tegenwoordig zegt men: ,,De kerken lopen leeg. De mensen voe len zich niet meer aangetrokken tot de kerk. Ze raken los van de kerk. Je moet daar doorheen zien De mensen die zich nog bewustzijn van Christus, zijn aktief en voelen zich meer betrokken bij het kerk zijn dan vroeger Toen was er vaak sprake van een uitwendig Christendom. Het is prettig dat je met de kinderen kunt bezig zijn, want er is meer open heid bij de jeugd dan vroeger. De jeugd wil niet meer dat strakke. De jeugd is veel minder traditioneel". .Wilt u iets vertellen over de Evan gelische Broedergemeente9" ,,De Evangelische Broedergemeen te is ontstaan uit vluchtelingen uit Tsjecho-Slowakije. In 1415 werd Jo hannes Huss te Konstanz veroordeeld en verbrand. Hij was een volgeling van Johan Wiclif in Engeland. Er vonden toen vervolgingen plaats" ..Wie was Nikolaus von Zinzendorf? Stichtte hij de Broedergemeente? ..Nikolaus Luding Graf von Zinzen dorf vluchtte met zijn ouders, die tot de Oostenrijkse adel behoorden, ook naar Duitsland Zijn vader bekleedde een staatsambt Ludwig ging rechten stu deren in Wittenberg, en werd rechtsge leerde in de Hofrat te Dresden. Hij was een boeiende figuur. Hij kwam in Duits land met het pietisme in aanraking Al heel jong wilde hij zich inzetten voor het werk van de zending. De rentmeester van Von Zinzendorf bood aan de vluchtelingen uit Bohemen en Moravie onderdak op het landgoed Bet- helsdorf. Zij mochten zich vestigen on der de Hutberg en daar ontstonden al lerlei woningen. Von Zinzendorf legde zijn staatsambt af, en werd de bezielende leider van deze gemeente, die al spoedig de Hern huttergemeente werd genoemd Hij maakte deze gemeente tot een eenheid. Hun liederen zijn bekend. Naast het Heilig Avondmaal kennen ze ook het Liefdemaal, waarbij ze ongedwongen van gedachten kunnen wisselen Dit Liefdemaal wordt nog steeds in Zeist en in andere gemeenten gehouden. De predikant houdt een toespraak en nodigt iemand uit om over zijn werk in de Broedergemeente te spreken". Zijn er nog andere typische bijzon derheden, die de Broederschap ken merken?" ,,Een van de bijzonderheden is ook de eenvoud van hun begraafplaatsen, waar alleen die begraven zijn, een gelijke steen hebben. Op de Paas- morgen bij zonsopgang gaan de ge meenteleden naar de begraafplaats om daar hun Opstandingsliederen te zin gen, begeleid door een blazerskorps". ,,Hoe kwamen de Hernhutters in Ne derland?" ,,Von Zinzendorf had veel gereisd, en was ook in Nederland geweest". Later weken de Hernhutters uit naar het tegenwoordige West-Duits- land en naar Nederland In Nederland vestigden ze zich in 1737 in IJssel- stein. Hun gemeenschap sloot echter niet zo best aan bij de bevolking, die daar ter plaatse zwaar orthodox was. De Hernhutters werden dan ook nau welijks begrepen. Een Amsterdams koopman, Cornells Schellinger, kocht in 1745 het slot te Zeist dat oor spronkelijk als jachtslot was bedoeld voor Graaf Nassau Odijk. Het slot was in 1660 gebouwd De broederge meente vond daar haar onderkomen. Later zijn al de andere gebouwen er bij gekomen, links en rechts van de oprijlaan". „Hoe is de kerkopvattingen van de Evangelische Broedergemeenschap9" ,,De kenmerken van de Evangelische Broedergemeente zijn wat kerkopvat tingen betreft oekumenisch Von Zin zendorf wilde geen kerk stichten, maar wilde met zijn gemeenschap in de ruimte van de kerk staan. De Broe dergemeente kent het dubbele lid maatschap Je kunt Gereformeerd of Hervormd zijn én lid van de Evan gelische Broedergemeente. De zen dingsdrang is bij de Broedergemeente zeer sterk aanwezig. C. W. VOS Die gemeenschap der Hernhutters was helemaal geen kapitaalkrachtige, maar bezat zeer veel zendingsijver. De Broedergemeente werd geconfron teerd met het feit, dat er in Groen land geen evangelie prediking meer was, en dat er in Suriname, waar slavernij heerste, ook geen evange lie prediking aan negers kon plaats vinden. De zendelingen van de Broe dergemeente trokken er op uit, en ze moesten maar zien hoe ze aan de kost kwamen. Vanuit Texel en Den Helder vertrokken ze naar Suriname. Som migen van hen waren timmerman, an deren hadden een ander vak. De over tocht betaalden ze door te werken op het schip, dat hen vervoerde Ze hadden een geweldig vertrouwen in de leiding van God Ze werden niet op de planta ge toegelaten. De neger was niet van gelijke soort als de blanke en had geen TOEKOMST EN TECHNIEK IN DE LITERATUUR VAN VANDAAG Het gebied van de science fic tion is oneindig uitgestrekt en omvat allerlei zijwegen. Schrij vers met fantasie, toekomstvi sie en uitstekende stijl hebben j reeds miljoenen verbijsterd, ver- rast, overrompelt, getroffen, ge- lascineerd met hun verhalen. Verhalen over wat de toekomst de mensheid wellicht te bieden heelt. Fantasie? Natuurlijk is een groot deel in het vakje fan tasie" onder te brengen. Het is een ,,gok" met altijd (of vrij wel altijd) op de achtergrond een *aarheidskern, authentieke gege- vens, waarop men verder heeft j geborduurd. Science Fiction is fascinerend voor hen, die er oog voor hebben, die er open voor staan. Voor mensen met een wijdere blik dan het eigen huis je, tuintje, straatje biedt de essef oa de dagelijkse soms jachtige werkzaamheden van alledag een uitweg, een eventjes wegglippen war een toekomst. Uw toekomst, mijn toekomst? Zelf ben ik een enthousiast beoefenaar van de SF en wil dit enthousiasme graag overbrengen op anderen. Want merkwaardig genoeg is de scien ce fiction tientallen jaren in Ne derland vrijwel niet tot ontplooi ing gekomen. Terwijl in Amerika talrijke tijdschriften de markt overspoelden met hun toekomst fantasie, hun vliegende schotel- verhalen, nieuw ontdekte plane ten en buitenaardse wezens, bleef dit in Nederland beperkt tot enke le korte verhalen van onder meer Blijstra, Carl Lans en enkele anderen. Merkwaardig genoeg bleven de romans van Jules Ver ne wel in de geheugen van de Nederlander hangen als „fantas tische toekomstliteratuur", die achterhaald was. Gelukkig is nu ook de SF doorgedrongen in Ne derland. Nog niet helemaal op volle sterkte, maar de verschil lende uitgevers hebben er zich met veel energie op geworpen na een lange aarzeling en het ge volg is, dat tal van deze uitge vers een eigen SF-reeks in hun fonds hebben opgenomen. Een verheugend verschijnsel, want in feite is de SF-roman even span nend, fascinerend, humoristisch, dramatisch als bijvoorbeeld een goede detective- of avonturen roman. Voor mijn gevoel biedt de SF-roman meer. De uitgeverij Luitmgh te La ren (NH) liet kortgeleden een nieuwe SF-serie het licht zien en dat betekent, dat er nog méér SF op de Nederlandse markt komt! Het is een uitstekende reeks geworden, zeker als we aannemen, dat de tendens van de eerste twee delen in de nog vol gende delen wordt voortgezet. In een goedkope paperback -uit voering (prijs per deel f7,90) brengt Luitingh verhalenbun dels van gerenommeerde SF - schrijvers. Zij begint met ,,Het onbekende", onder redaktie van D. R. Bensen en vertaald door Jan Koesen, die ook de redak tie van de nieuwe serie voert. In ,,Het onbekende" zijn elf mag nifieke verhalen onder gebracht (o.a. van Theodore Sturgeon, Fritz Leiber, Fredric Brown, Henry Kuttner), die eerder ver schenen in het legendarische (Amerikaanse) tijdschrift) ,,The Unknown", dat helaas twintig jaar geleden ophield te bestaan. De verhalen worden ingeleid door de bijna al even legendarische SF- schrijver en geleerde Isaac Asi- mov, die merkwaardig genoeg nooit in ,,The Unknown" publi ceerde en dat nog steeds be treurt. Theodore Sturgeon gooit de wetten van de tijd omver en ont hult wie nu alles eigenlijk ou der maakt. Humoristische fan tasie op uitstekend niveau! Fritz Leiber zet twee helden in een onmogelijk duel met een man, wiens zwarte ogen als twee tun nels voeren naar het noodlot, Anthony Boucher gebruikt een miezerige demon om te bewij zen dat je van de krant van mor gen niet rijker wordt... Of toch wel? Frederic Brown vertelt hoe een waterpistooltje met een bij zondere inhoud Satan frustreert in zijn verovering van de wereld. L. Sprague De Camp legt een Naenderthaler, die vergeten is te sterven, op de snijtafel van een ambitieuze chirurg (koste lijke humor!) Henry Kuttner schetst een engel, die ook maar een mens is en die een halo aan een zondaar uitreikt. Nel son S. Bond roept de vlammen van de hel op in een gewone huisvrouw, die het ongeluk heeft haar toekomst te zien. H. L. Gold bewijst dat met een water- dwerg niet valt te spotten! Bier is wel lekker, maar.... Malcolm Jameson maakt van een volmaak te dag een gerepeteerde gruwel, alleen maar omdat iemand aar dig was tegen een heks. Manly Wade Wellman roept Edgar Al lan Poe uit zijn graf om een vam pier te bestrijden en Robert K. Arthir tenslotte slaat de boks- wereld knock-out met zwarte kunst die een boemerang wordt. Kortom elf schitterende ver halen! Een genoegen om ze te lezen. Deel twee uit de SF-reeks van Luitingh is een verhalen bundel van de Britse schrijver Brian W. Aldiss, die op een bij zonder fascinerende wijze de laatste levensjaren van de mens stap voor stap beschrijft in al lerlei wisselende situaties, die toch onderroepelijk zullen lei den tot het punt, waarop de mens zal worden vervangen. Door wat? „Amoebe op bezoek" is de titel van deze bundel en het schetst de laatste stappen van de mens, die in een vergrijsde kosmos wordt geconfronteerd met zijn opvolger. Het is tevens de titel van het laatste verhaal uit de bundel, waarin Brain W. Aldiss zijn lievelingstheraa- eveolutie- nu heeft uitgediept in een reis naar een ondenkbaar verre toe komst. De verhalen in deze bun del staan op zichzelf, maar dra gen toch dezelfde gedachte Wie „Amoebe op bezoek" leest, zal tot nadenken worden gestemd. Aldiss weet de lezer op een aan vaardbare manier in een mis schien onafwendbare toekomst te vangen. Zal het werkelijk zo gaan? De mens van nu is hard op weg zich van een ontijdig einde te verzekeren. Misschien wordt de door Aldiss geschetste toekomst niet eens gehaald. Een fascinerende bundel! Aanbevolen Prijs f7,90, paperback. Uitgave Luitingh te Laren (NH). Philip José Farmer is een veelzijdige schrijver Het is ver bijsterend hoeveel verschil lende onderwerpen hij al in zijn schrijversloopbaan tot prachtige SF-romans heeft verwerkt Bij de uitgeversmaatschappij Born te Amsterdam verscheen in de speciale SF-reeks van deze uitgever de roman „De wereld van de walvis", waarin wordt geschetst, hoe op een onbepaald tijdstip (in toekomst of verleden) de zee verdwijnt. Oceanen ver dampen. Het is een complete metamorfose, met een onmid dellijk neveneffect van een ge heel nieuwe wereld, met een ge heel nieuwe bevolking van die ren en mensen, aangepast aan de nieuwe situatie Hoofdpersoon in dit boek is Ishmael, die zo van die ene in de andere wereld terechtkomt. Hij weet zich aan te passen en brengt technieken van zijn vo rige wereld over op de nieu we omgeving, wordt zelfe een groot opperhoofd van de volks stammen in de nieuwe wereld. Farmer weet die hele (on waarschijnlijke) geschiedenis bij zonder geloofwaardig over te brengen, met duidelijke kennis van zaken ten opzichte van het leven in de oceaan, zij het dan met een fikse dosis eigen fanta sie vermengd tot een geheel nieu we konceptie. Een verrassend origineel boek een klein meesterwerkje van de ze begaafde Amerikaanse schrij ver. Uitgegeven door Born te Am sterdam in haar SF-reeks. Num mer 45. Bert Vos. „En schat, hoe bevalt je de gelijk stelling van man en vrouw?" (buiten de verantwoordelijkheid van de redaktie) Ter ere van vaderdag. zaten wij de hele dag in de herrie van motor geronk, opgejut, overschreeuwd door, nou misschien wel een vader. Het zal je vader maar wezen. Heeft een burger vader (dat denk je dan zo wel eens, hè) ook nog de taak in zijn beleid zijn burgerkinderen tot een volwassen ge drag te inspireren door b.v geen toe stemming voor dit soort autorace waanzin te verlenen? Op de voorafgaande zaterdagavond vond er al een soort generale repeti tie plaats, zo leek het wel. Toen scheur de een gele Fiat-500 met openstaande stoere race-motorkap de bocht Mid denweg/Noorderinslag uit. De stoere bink schoot dwars over de weg, over de stoeprand en hield er niets aan over. Als op dat moment een vader in dezelfde bocht zou hebben gereden, was hij de sigaar geweest en niet meer in staat van zijn vaderdag-si garen te genieten. Maar ja, als ge maar leut hebt. Alle vaders ten spijt. Burgervader, zullen we volgend jaar een dag van stilte en vogelzang organi seren, ter ere van vaderdag? Kost niets, zelfs geen mensenle vens. Wiesje Engelen-Mastenbroek, Ardennen 66, Leusden-C. recht op evangelie of geloof! Later toen bleek dat deze negers doordat ze Christenen waren geworden, goede ar beidskrachten waren, werden de zende lingen wél toegelaten. De oekumenische gedachte en de zending zijn de grondkenmerken van hun gemeenschap. Ook het onderwijs gaat hun zeer ter harte. Bisschop Comenius, een Tsjech, bracht op on derwijsgebied veel vernieuwend ma teriaal Hij was niet alleen ëen groot theoloog, maar ook een pedagoog Hij is in Naarden begraven. Daar is ook het Comeniusmuseum. In Zeist begon men met een kostschool. Hieruit ont stond later de Mavo Zeist is het hart van de Evangelische Broedergemeente in Nederland, waar zendingsarbeiders worden uitgezonden naar Suriname. In Nederland groeit de Evangelische Broedergemeente aanmerkelijk omdat heel wat Surinamers voor studie naar Nederland komen. Ze hebben een grote inbreng in de Raad van Kerken in Ne derland. Ze zijn van oudsher niet kerkistisch Het is heel prettig werken in de Broedergemeente. Je kunt je er heel goed thuis voelen. Ze zijn nauw bij het evangelie en de zending betrokken, en ze vormen een hechte, levende ge meente. Wanneer iemand lid is van een kerk kan hij niet stil blijven zitten en een ander het werk laten doen Dan moet hij aktief bij het werk betrokken zijn Bij de Broedergemeente heeft ieder een taak en is men betrokken bij de zaak van kerk en zending". Om te eindigen graag de vraag: „Wat is uw kijk op de kerk nu?" „Dat is, zoals ik al zei, dat ieder zich betrokken dient te weten bij de zaak van het Evangelie Ik vind het bijzonder verblijdend, dat er een ont moeting is met de verschillende ker ken, en dat het kan komen tot een open gesprek. Hoewel we moeten oppassen voor vervlakking. Het gaat om het ge loof in Jezus Christus, de Heer Binnen die ene kerk is er pluriformiteit, maar dat hoeft de eenheid van de kerk niet te schaden. De gemeente van Christus vormt een gezin, waar je naar elkaar moet kunnen luis teren. We zijn vaak zo vervuld van eigen gedachten, dat we de ander niet tot zijn recht laten komen". Anco Mali. WERELDWINKEL LEUSDEN DE MILIEUCRISIS Practisch iedereen weet wat er met het leefmilieu van de aarde aan de hand is. Radio, t v. en pers hebben de laat ste jaren de vervuiling en aantasting van het leefmilieu in de zwartste kleu ren afgeschilderd En niet ten onrech te. In verschillende rapporten en studies zijn de technische aspecten van de mi lieu-aantasting duidelijk genoeg om schreven, zoals b.v. in het rapport van de club van Rome. Het zal duidelijk zijn, dat deze aantasting en de bedreiging met verdere aantasting een maatschappelijk verschijnsel is Een verschijnsel dat samenhangt met de maatschappelijke verhoudingen, met de verdeling van de macht in de wereld. De analyse van „het milieuprobleem" wordt zelden in ver band gebracht met een analyse van de samenleving waar dat probleem een onderdeel van is. Als oorzaken wer den genoemd: „er komen teveel men sen, we moeten grote bevolkingsbeper- kende programma's opzetten", of: „de materialistische mentaliteit moet ver andert worden", „we moeten ophouden met steeds meer te willen hebben", etc. Al dat soort opmerkingen liggen echter in de sfeer van symptoombestrijding, waarbij de aard van de ziekte niet ter sprake komt. Niemand zal ontkennen dat dat soms nodig is, en dat het beter is dan niets. Maar het houdt wel het gevaar in dat men maatschappelijke verschijnsel probeert te redden, die nu juist deel uitmaken van de oorzaak, dat men andere gevaren erdoor ver sluiert die mensen en volkeren evenzéér bedreigen, armoede, honger, oorlog, vervreemding, en dat men mensen die nu juist - en terecht - gealarmeerd waren, geneesmiddelen aanpraat die de kwaal alleen maar erger maken. De milieucrisis is niet iets dat zo maar per ongeluk in de wereld geko men is. niet een „vergissing", die je los zou kunnen zien van de kapitalis tische machtsverhoudingen, de Noord- Zuid verhouding, de klasseverhoudin gen, de bewapeningswedloop, de blok- ken-politiek en tal van andere zaken. Er is een duidelijke samenhang tus sen deze dingen In feite is de milieucri sis een uitvloeisel van die verhoudin gen, een onvermijdelijk gevolg van de kapitalistische economische en poli tieke ontwikkeling, een specifieke vorm van een zeer algemeen verschijnsel dat aan die ontwikkeling inherent is. uit buiting. Wilt u met ons hierover praten dan kan dat op vrijdagavond van 7-9 uur en op zaterdag van 10-12 uur en van 2-4 uurtiij de Biezenkamp. Wereldwin kel Leusden p/a Verjaegde Ruiterweg 9a, Achterveld; p/a Krakhorst 21Leus- den-C.

Historische kranten - Archief Eemland

Leusder Krant | 1973 | | pagina 3