beheersing der bevolkings
groei zeer belangrijk"
)RS. E. J. WILLEMSEN:
)nherstelbare schade aan
et omringende land:
e tast een gebied aan,
at driemaal zo groot is
„De boeren ten oosten
van het Valleikanaal"
moeten blijven
„We hebben nog hoop"
ONDER INVLOED NIET
OVERTREDING WEL
BEWEZEN
BIOLOGEN
IN
LEUSDEN (10)
f 200,- boete subs, één maand,
intrekking; (voorw.) van rijbewijs
voor acht maanden:
Gestolen auto
gevonden
Auto in brand
gevlogen
Geen voorrang
verleend
verloren
gevonden
Isê
m
tJ.
KDERDAG 25 OKTOBER 1973
LEUSDER KRANT
9
EUSDEN - Voor zijn huis zo'n ro-
jlische ..wilde" tuin, zoals je ze
meer zou willen zien. Zoals
it herinnert uit je jeugd: een half
Tfilderde tuin bij een oud verval-
huis Zo als je ze publiekelijk
zou willen zien, ter afwisseling
i de nette maar saaie gazons en
keurige, maar eentonige borders,
is een heel klein stukje grond,
luintje van bioloog E. J. Willem-
in Leusden-Centrum. Maar hij
•li er een grote verscheidenheid
i plantjes en kruiden in staan. En
heeft er zelfs een nieuwe en be-
ikelijk zeldzame grassoort bij ge
ien, waarvan hij zeker is dat hij
niet heeft gezaaid: het handjes-
LERAARSCHAP BIOLOGIE
s E J Willemsen is leraar aan
Corderiuscollege in Amersfoort
een volledige weektaak Hij is
igeboren en getogen Utrechtenaar,
heelt in Utrecht alle fasen van zijn
die doorlopen
heb bewust voor de biologie
kozen, zegt hij, als wij in zijn stu-
erkamer in de nok van het huis heb-
c plaats genomen temidden van een
rersiteit aan bakjes en bakken met
d uitgelezen stel planten en cacteeen
ijdens de studie kreeg mijn keuze
■tfjs meer gestalte. Ik had toen ik
gon geen vast plan. maar de studie
i richtte mijn belangstelling in be-
ilde banen"
dat moment kan de Freesia het ziekte
beeld duidelijker tonen
Ze hebben er wat op gevonden. Ze
laten het knolletje uitlopen Ze nemen
7 mm topje er steriel af Dit topje
wordt op een voedingsbodem gezet en
ontwikkelt zicli - let wel! - tot een
nieuw knolletje Uit dit knolletje komt
een nieuwe plant. Dit alles speelt zich
af in een cultuurhuis, die uiteraard
steriel en luisvrij is Zo kunnen ze
helemaal opnieuw met een nieuwe kui
tuur beginnen. In Aalsmeer heeft de
kweker Van Staaveren dit gedaan op
grote schaal.
Maar de banen op fytopathologisch
gebied lagen niet voor tiet opscheppen
Tijdens mijn studietijd kon ik toen
eens waarnemen voor een kollega,
die leraar was, en zo kwam ik bij
het onderwijs, en ik ging er niet
meer uit Ik vind het gewoon leuk
om met kinderen bezig te zijn".
BIOLOGIE BELANGRIJK
VOOR TOEKOMSTIGE
KLEUTERLEIDSTERS
Hij geeft nu bijna acht jaar les.
Aanvankelijk in Utrecht aan een op
leidingsschool voor kleuterleidsters.
(Daar heeft hij eigenlijk het leraars
vak geleerd). Voor de toekomstige
kleuterleidsters is enige basiskennis
van de biologie noodzakelijk. Kennis
van plant- en dierkunde kan hun zeer
te nutte komen, omdat heel vaak op de
kleuterscholen met planten en dieren
wordt omgegaan. Ook moeten de kleu-
GROTE INTERESSE VOOR
BIOHISTORIE EN
FYTOPATHOLOGIE
Voor welk onderdeel van de biolo-
interesseert u zich persoonlijk het
ieestV
,Dat is voor de biohistone. Als je
uggaat in de biohistorie zie je nu
Icetten, die samenlopen in het ver-
rfen en omgekeerd Allerlei ontwikke
len, die los van elkaar staan, vloeien
imen. Je kunt vanuit de opbouw van de
ischiedenis laten zien wat er mee ge-
iurde
Ik heb de historie van de Freesia
istudeerd. Dat was fytopathologisch
ilantenziektekundig) werk. Van 1949
1968 liep de kuituur van de Freesia
ird achteruit. Dat kwam door het
reesia-mozaiek-virus Een gezonde
eesia houdt het in huis in het water
ftien dagen uit. Maar de Freesia,
hier toen werd gekweekt, ver-
brompelde binnen vier dagen.
Waar komt de Freesia vandaan? De
reesia komt uit Zuid-Afrika. Er zijn
verschillende soorten bekend De
ueste zijn wit-geel-groen. In 1898
rdde rose Freesia beschreven Toen
gevonden was is de kwekerswereld
ingedoken. Ze kweekten varie-
!en met een lila en rood bloemen-
:k
Uitgangspunt voor mijn onderzoek
de veronderstelling, dat in de tijd
de verenigde Oost-Indische Com-
gnie de F reesia naar Nederland is ge-
Het was de tijd van de Oran-
neen. de rariteiten kabinetten en
rgelijke. De naam Freesia is pas
rondvest in 1866. Het plantenge-
hcht is beschreven, en het kreeg
naam van de arts dr. F. T. Freese,
plantenliefhebber, die geld be-
hikbaar stelde voor plantenonder-
lek.
Daarvoor was die Freesia óók be
geven, en ik spoorde oude kruiden
den op Op een gegeven moment had
aangetoond, dat de geslachtsbeschrij-
van de Freesia van 1866 niet de
!jiste beschrijving was Dan kom je
'e taxonomie: de oudste beschrij-
IL?, gebaseerd op de oudst verza
nde plant, geldt als de grondspe-
'es In 1784 werd de Freesia be
dreven door Burman.
'k kwam toen bij de kunstgeschiede-
lerecht. want ik ging bloemenstil-
v?ns uit die tijd bestuderen om te
of daar Freesia's op voorkwamen,
is gezegd, dat in een villa in Pa-
uit de 18e eeuw op een wandschil-
!r'ng Freesia's voorkomen. Ik heb
delaas nog niet kunnen bevestigen,
zijn een aantal eerste beschrijvingen
vondsten aanwezig in Padua. Am-
fdam (Hortus Botanicus), Genève en
Duitsland Er waren toen nog geen
ssen bekend. De knolletjes waren
toen wel, maar behalve bij Bur-
kreeg niemand ze buiten in bloei,
^aar komt nu het virus vandaan?
Irus komt bij tulpen ook voor Het
^oorzaakt ,,het breken". Breken is
!l verschijnsel dat de dominerende
lfur wordt gebroken. Er komen on-
^elmatige witte strepen tussen. Een
lnjs, dat op bonen voorkomt, komt ook
de Freesia voor In een gebied, waar
tonen èn Freesia's worden gekweekt,
'engen de luizen het virus over. Op
'?d -
teideidsters zich ervan bewust zijn,
dat zij niet meer met de kleuters het
bos in kunnen gaan om bijvoorbeeld
paddestoelen te verzamelen Biolo
gie is voor de toekomstige kleuter
leidster dan ook een eindexamenvak"
Aan de ene kant' overweegt de heer
Willemsen, ,,is het wel belangrijk om
mee te werken aan zo'n opleiding
voor kleuterleidsters Wanneer de
kleuterleidster de kleuters dan later
in aanraking brengt met de beginse
len der biologie gebeurt dit op ver
antwoorde wijze. Maar aan de andere
kant is het misschien wel zo belang
rijk om op de middelbare scholen
biologieles te geven, zodat de ouders
van de eerstvolgende generatie kleu
ters hun eigen kleuters reeds van de
aanvang af zélf een goede milieube
wuste basis kunnen geven.
Zo kwam ik op de middelbare school
in Amersfoort terecht, en ik heb er
in alle geledingen les gegeven'
,,Hoe pakt u het biologieonderricht
op de middelbare school aan?"
,.In de examenklassen ligt je pro
gramma natuurlijk vast, in de lagere
klassen ben je veel vrijer In het derde
leerjaar hebben de leerlingen geenbio-
logieonderwijs In de vierde klasse is
het weer verplicht. Uit dit jaar recru-
teren we de mensen voor de vijfde
en zesde klasse
Ik heb voornamelijk met de leerlin
gen uit de vierde klas voorbereidend
wetenschappelijk onderwijs (VWO)
oecologisch werk verricht Ik gaf ze
een probleem op, en liet ze daarmee
aan de gang gaan. Vaak zaten ze om
de kern heen, en dan was een klein
zetje van mijn kant nodig om ze op
het juiste spoor te brengen De leer
lingen deden ook al het analistenwerk,
en ze maakten zelf het glaswerk schoon.
Hoofdzaak was, dat ze problemen tegen
kwamen, doordat ze onderzoekingen
gingen doen"
BIOLOGIESTUDIE AAN DE
UNIVERSITEIT ZONDER DAT
BIOLOGIE IN HET KEUZEPAK
KET DER MIDDELBARE
SCHOOL ZAT
..Hoe is de aansluiting in de biologie
van het middelbaar naar het universi
tair onderwijs Je kunt biologie stu
deren zonder dat je biologie in je keuze
pakket hebt genomen'
,,De gemeente-universiteit van Am
sterdam wil, dat de biologiestudent
geen biologieles heeft gehad Hij moet
nog niet in een bepaalde richting zijn
geleid Pedagogisch is dat heel goed,
maar praktisch vind ik dat niet ver
standig. Het maakt de studie alleen
maar zwaarder en langer"
..Welke methode hanteert u in de
lagere klassen?"
Biologie blijft een vak. waarbij
de leerling zichzelf betrokken voelt
Spreek je over planten en dieren, dan
betrekken ze direkt de mens daarbij
De leerling moet buiten zichzelf leren
treden en naar andere organismen
gaan kijken.
BIOLOGIE IS NIET
LANGER ALLEEN MAAR
FEITENKENNIS
In de lagere klassen zet ik iets neer,
en dan laat ik de leerlingen praten.
DRS E J WILLEMSEN
Om er achter te komen wat ze begrij
pen en hoever ze zelf zijn. In de nabije
toekomst zul je voor een biologie-
examen niet meer kunnen slagen op
alleen maar feitenkennis. Natuurlijk
moet er eerst een feitenkennis tot
stand komen. Dan komt pas de eigen
inbreng, het componeren, het oefenen
om bepaalde ogenschijnlijk niet bij
elkaar behorende dingen bij elkaar
te brengen. De leerling moet er hulp
bij hebben om te weten te komen hoe
hij bepaalde combinaties kan maken.
BEHEERSING DER
BEVOLKINGSGROEI ZEER
BELANGRIJK
Een zeer belangrijk punt. dat ik
onder de aandacht van de leerlingen
breng is de beheersing van de be
volkingsgroei. Ik zeg de leerlingen
altijd, dat wij ons niet meer dan 2, 1
kind per gezin kunnen permitteren. De
club van Rome heeft terecht gesteld,
dat de boel anders wel eens in elkaar
zou kunnen klappen Dit punt hangt
samen met de sexuele opvoeding. De
leerlingen praten daar tegenwoordig
wel vrijer over, maar ze weten eigen
lijk nog van niets als ze in de eerste
klas komen Je krijgt maar weinig
open respons van leerlingen die erover
willen spreken De klas gaat remmend
werken op die individuen, die er mee
in de knoei zitten Gelukkig komen
de leerlingen in de loop der biologie
lessen met de verschijnselen der hor
monale regulatie in verband met de
zwangerschap in aanraking Je moet
het in fasen brengen Sexuele opvoe
ding. gecombineerd met gezinsplan
ning, vind ik een heel belangrijk on
derwerp. Nu is het niet zo, dat ik
het onderwerp, als ik het in één klas
aan het behandelen ben ook meteen in
een parallelklas kan doornemen On
derwerp en tijdstip worden door de
individuen in de groep bepaald.
GEZINSPLANNING
MONDIAAL PROBLEEM
De gezinsplanning moet trouwens
mondiaal worden aangepakt. Overbe
volking is een nijpend wereldprobleem
Vroeger deden blanken onder volkeren
in ontwikkelingsgebieden eerst aan zui
gelingenzorg. Zij brachten een gewel
dige verbetering tot stand op het ge
bied van de medische begeleiding.Maar
de medici, die de begeleiding gaven,
hadden niet in de gaten, dat deze als
een boemerang werkte Er was via
verbeteringen in de landbouw - en wel
op grote schaal - niet gezorgd voor
eten voor al die mensen, die nu in
treft om het Westers denken heen
Ik vind, dat mensen moeten uitzwer-
ven over de aarde om informatie op te
halen. Moleculen worden uitgestuurd
om informatie op te halen voor de cel
De cel is geprogrammeerd: binnen die
cel zijn mogelijkheden, die je niet moet
overschrijden De mens echter heeft
onbeperkte mogelijkheden. Dit is de
kurk, waarop het nog drijft. Er zitten
in het menselijk denken oneindig veel
mogelijkheden, de goede moet je eruit
selekteren
We hebben nog hoop. We zijn nog
jong We leven nog maar twee tot
drie miljoen jaar. Dat is te kort om
door mutaties al veel veranderingen
te kunnen zien".
DE BOEREN TEN OOSTEN
VAN HET VALLEIKANAAL
MOETEN BLIJVEN
,,Hoe staat u in dit verband tegen
over het probleem van de Leusdense
boeren ten oosten van het Valleikanaal?"
,,Men stelt vaak, dat de boeren hier
betrekkelijk geïsoleerd leefden Door
hun vele werkzaamheden werden ze
leven bleven Er was voedseltekort.
Hongersnoden waren de logische kon-
sekwentie
De ontwikkelingshulp thans is meer
gericht op technische hulp, verbete
ring van de landbouw enzovoorts Op
den duur moet ook bij de volkeren in
ontwikkelingsgebieden het aantal kin
deren weer teruglopen, en moeten ook
zij gaan beseffen dat je als bevolking
niet onbeperkt kunt groeien De wereld
bevolking mag met te veel stijgen om
de voedselbronnen niet uit te putten.
Het anti-conceptieplan in India is
echter helemaal misJukt"
WE HEBBEN NOG HOOP
,,Als je het bevolkingsprobleem op
deze wijze benadert vraag je je af of
het wel zin heeft ons volkeren aan
overlevingskansen te helpen
,,Geen volk kan wat de praktijk be-
,,De grondwaterspiegel gaat naar
beneden Het Valleikanaal is een buf
fer Het kanaal lekt, dat wil zeggen,
dat het via een slotenstelsel in ver
binding staat met de omgeving, het
zogenaamde liniegebied. De grondwa
terspiegel over het Valleikanaal hangt
samen met de bodemgesteldheid aan
deze zijde van het kanaal en met de
gebieden, die achter Lapeers en Brin-
kenstijn liggen. In bebouwd gebied
ligt de grondwaterspiegel lager Er
zijn allerlei waterpartijtjes. Het Val-
leikanaal zorgt in droge tijd voor vol
doende water. Als je aan de over
kant van het kanaal gaat bouwen neemt
het gehele gebied de spiegel aan van
de bebouwde kom En dit strekt zich
veel verder uit dan wat de gemeente
zich in het hoofd heeft gehaald: je
tast een gebied aan, dat driemaal zo
groot is. Achter Lapeers liggen bos
gebieden, met een stiltegebied, waarop
minimaal 500 meter geen verkeer langs
komt, en waar speciale vogels hun
broedgebied vinden. Als je over het Val-
leikanaal gaat bouwen verdwijnt het
stiltegebied. en de vogels broeden er
niet meer De gemeente zegt ..maai-
je hebt ook mussen, merels, spreeuwen)
Dat zijn ook vogels". Ja. maar er
komen in zo'n stiltegebied levensge
meenschappen voor. die volledig teniet
gaan. en dat verlies is onherstel-*
baar Een heleboel mensen ontgaat dit
omdat ze geen vogels kennen. Zebren^
gen heel Nederland terug tot een land
met merels, spreeuwen, koolmezen.»
gras en elzen. Maar de echte stabielej
bijzondere levensgemeenschappen woH
den genivelleerd"
Laatst merkte iemand op, dat vo
gels zich wel aanpassen".
,,Ja, vogels passen zich wel aan;
mits er voldoende aantallen van zo n
soort aanwezig zijn. Maar de kans,
dat zo'n vogelsoort uitsterft, is groot.l
En dan hebben we nog niet eens
rekening gehouden met het volgende En
hoeft maar één keer giftig zaad te lig-i
gen, en je veegt de zaadeters in één;
keer van de kaart Dan ben je niet;
alleen de zangvogels, maar ook de;
roofvogels kwijt
ONZORGVULDIGE VOORBE
REIDING OP BIOLOGISCH GE
BIED VAN DE
BESTEMMINGSPLANNEN
I
,,De gehele Info-brochure staat vol
met drogredenen. De gemeente kan
geen antwoord op onze vragen geven.
Op de hoorzitting werden de beleids
vragen gesteld Op dat moment heeft
de groep, die het beleid moest geven,
geen antwoord gegeven. Het gemeen
tebestuur bleek niet ingewerkt te zijn
in de materie. Je kunt op zijn zachtst
gezegd spreken van een onzorgvuldige
voorbereiding op biologisch gebied van
de bestemmingsplannen".
ANCO MALI
zo in beslag genomen, dat ze als het
ware bleven stilstaan Maar de tijd
bleef niet stil staan Aan de andere
kant van het Valleikanaal ontwikkel
de het gemeentebestuur door. En die
..hoger ontwikkelden" zeiden tegen
de boeren ..Schiet maar op. Je land
wordt onteigend Wij moeten bouwen".
Als het nodig is, mogen ze op het
boerenland bouwen, maar dan moeten
ze wel kunnen aantonen, dat het nodig
is; anders heb je te doen met vane-
teiten-disknminatie"
ONHERSTELBARE SCHADE
AAN HET OMRINGENDE
LAND: JE TAST GEBIED
AAN, DAT DRIE MAAL ZO
GROOT IS
..Ziet u direkte gevolgen voor het
omringende land ten gevolge van het
bouwen over het Valleikanaal?"
LEUSDEN - De Utrechtse politie
rechter, mr. K. S. Bieger heeft schrif
telijk uitspraak gedaan in de zaak
tegen een 31-jarige ingezetene uit
Leusden, die een noodlottig ongeval
veroorzaakte op de late avond van de
eerste maart. Hij reed daar - tenge
volge van welke oorzaak dan ook -
tegen een voor hem rijdende fietser,
die werd geschept en dodelijk letsel
opliep. Door het Openbaar Ministerie
werd de automobilist in eerste instantie
verweten, dat hij gereden had onder zo
danige invloed van alcohol, dat hij niet
in staat zou zijn geweest naar be
horen een auto te besturen Subsidair
had het O. M. gesteld, dat dan in
elk geval verdachte artikel ,,25" had
overtreden, dat hij dus de veiligheid
van het verkeer in gevaar zou hebben
gebracht en dat daardoor de nood
lottige aanrijding was ontstaan.
De politierechter, die altijd direct
na het requisitoir pleegt te vonnissen,
nam echter een week bedenktijd Hij
wilde alles nog eens overwegen, vooral
gezien ook het voortreffelijk pleidooi
van de raadsman, mr. Verbunt En
mr. Bieger kwam tot de volgende
conclusie Hij meende, dat het bewijs
niet aanwezig was, dat verdachte zo
danig onder invloed was, dat hij niet
naar behoren een auto had kunnen be
sturen Maar zeer uitdrukkelijk achtte
hij verdachte schuldig aan overtreding
van artikel ..25"; hierbij nam de po
litierechter toch ook in overweging,
STOUTENBURG - Vrijdag 19 ok
tober werd op de Koedijkerweg te
Stoutenburg een gestolen Duitse per
sonenauto aangetroffen. Deze auto bleek
dezelfde nacht in Amsterdam te zijn
ontvreemd. Het voertuig kon door de
Leusdense politie aan de rechtmatige
eigenaar worden teruggegeven.
LEUSDEN-ZUID - Woensdag 17 okto
ber vloog 17.50 uur een Volkswagen
busje in brand op een terrein achter de
tankwerkplaats. De brandweer uit
Leusden rukte uit, en bluste de brand
Het onderzoek van de politie werd over
gegeven aan de Marechaussee.
LEUSDEN-ZUID - Woensdag 17 okto
ber vond op de kruising van .1e Lock-
horsterweg nabij de Heiligenberger-
weg te 10.30 uur een aanrijding plaats
Een personenauto, bestuurd door me
vrouw v G. uit Lage Vuursche kwam
vanaf de Lockhorsterweg, en verleende
geen voorrang aan de Volkswagen
bestelauto, bestuurd door de heer J."uit
Eerbeek
Een flinke botsing was het gevolg. De
voorzijde van de bestelwagen werd
zwaar beschadigd De personenauto
was total loss.
dat dit was gebeurd, nadat verdachte
een hoeveelheid alcohol had genuttigd.
Mede gezien de rampzalige gevolgen
was de rechter tot de overtuiging ge
komen, dat toch een ernstige straf
op zijn plaats was Hij kwam daarom
tot de volgende veroordeling een geld
boete van f2 000,-- subs, één maand
en een ontzegging van de rijbevoegd
heid voor de tijd van acht maanden
Dit laatste echter geheel voorwaarde-l
lijk met een proeftijd van twee jaar-.
En daar kwam dan tenslotte nog bij de
bijzondere voorwaarde, dat verdachte,
gedurende het eerste jaar van de
proeftijd niet zal mogen rijden opt
zaterdag, zon- en erkende leest-»
dagen
In feite betekende dit vonnis toch
wel een succes voor de raadsman, die.
op beide punten vrijspraak had gecon-
cludeerd Metnamede ..invloed "achtte
mr Verbunt allerminst bewezen Daar-
bij had hij gememoreerd, dat zijn
client in de vooravond, van half zeven
tot half acht. inderdaad wel enige
sherry's had gedronken - de opgave
van verdachte was vijf stuks - maar
dat hij daarna nog wel had gegeten, H
maar geen sterke drank meer had
gebruikt. Om hall tien 's avonds was H
verdachte toen weggereden uit Tilburg
en op dat moment voelde hij zich heel
goed
Ook de Leusdenaar zelf heeft van het
begin af aan verklaard, dat hij die
avond nooit de idee heeft gehaa, dat
hij onbekwaam zou zijn om te rijden
Bleef natuurlijk het onverklaarbare
feit, dat hij de fietser die avond een
voudig helemaal niet had gezien. Hij
had op de smalle Lockhorsterw eg moe
ten uitwijken voor een tegenligger; het
was nattig weer Voor hij wist wat
er aan de hand was voelde hij een -
bons
Aanvankelijk had de politie er ook-
geen erg in te doen te hebben met eenr»
automobilist, die wat ,,op' had. Ver-
dachte immers had onmiddelijk alles®
gedaan om hulp te kunnen bieden Hij
was er geen moment op uit om zich
hoe dan ook te onttrekken aan de ge-f
volgen Pas bij het verhoor rook de.>
politie een dranklucht. De Leusdenaarö
was toen ook onmiddelijk bereid een i*
bloedproef toe te staan. Dat ging het
voornaamste punt in zijn nadeel bete-
kenen, want de proef gaf aan een
promillage alcohol van 1,68. En dat®
noemde de politierechter wel een be- -
denkelijke zaak
Het was met name ook voor de offi
cier van justitie een sterke aanwijzing
geweest om te komen tot de conclusie,
dat de „invloed" inderdaad bewezen
was te achten. Ook de vermoeidheid
zo had mr. J. M. Arps, opgemerkt,
zou daarbij een rol hebben gespeeld.
Gelet op alle andere feiten, stond voor
de officier overtredingen van artikel
26 zonder meer vast. Hij had dan ook
zijn eis daarop afgesteld. Mr. Arps
vroeg tegen de Leusdenaar: twee weken
gevangenisstraf onvoorwaardelijk en
een ontzegging van de rijbevoegdheid
voor de tijd van zes maanden on
voorwaardelijk ook.
VERLOREN
Bos sleutelsmet drie sleutels eraan.
GEVONDEN
Zilveren bedelarmband;.gouden han-
ger met briljantjes, herenbril
AAN KOMEN LOPEN
Jong katje
Inlichtingen verstrekt de politie te
Leusden-Zuid.
VERLOREN
Gouden ring met 3 rode steentjes.
H van Middelaar, Hessenweg 130, tel.
03425-416 Z
