Gezond eten, gezond leven
A
A i
I |ald"'
Wereld- milieudag op 5 juni
Wereld-
milieudag
op 5 juni
u
5
Um
r<
Ons MILEU f
ZL
Water als levensbron
Oud worden
PERDAG 14 MAART 1974
CML MILIEU-JOURNAAL
PAGINA 3
int. interviewer. b. boer.
Int.
1 „Meneer, wat vindt u tegenwoor
dig \an het Valleikanaal?"
H:
„Ik vind dat het veel schoner is
géworden".
„Hoe komt dat. meneer?"
B.:
I .Ze hebben al die troep er uit
„Dat vindt u zeker erg fijn?
B.:
„Ja meneer, dat klopt
Ht.
loe komt het. dat het een poos
Jeden zo vies was?"
t,e boeren gooiden er al hun dode
frkens in. En de verffabrieken
fciden hun afvalstoffen er in".
jeed u dat toen ook?"
„Ja, maar geen dode beesten".
;,Wat gooide u er dan in?"
B.
„Ik gooide er een beetje mest in".
Int
„Maar dat is nog erger dan al die
dode varkens!"
B.:
„Dat ts niet waar. er ging alleen
een paar vissen dood. meer niet".
Int.
i „Maar meneer, dan bederft u de
natuur'"
B.
„Dat is niet erg. als ik er maar niet
^Jod van ga".
jj denkt alleen maar aan u zelf!"
bat kan wel waar zijn. maar ik
lijf bij mijn standpunt!"
Tt.
Dal is dan jammer, meneer".
i,Vooru misschien, maar niet voor
mij".
Int
Dag. meneer".
,p r
Steeds meer mensen raken over
tuigd van de verkeerde leefgewoon
ten, die in deze technische konsump-
tie-maatschappij haast onvermijdelijk
zijn. Het zittende leven achter stuur
en bureau met een sigaret of snoep
je om de spanningen af te reageren,
wordt door velen als ongezond ervaren.
De moderne mens slikt medicijnen
alsof het lekkernijen zijn, zonder zich
te realiseren, dat het lichaam zich
niet eindeloos ongestraft als destruc-
tie-oven laat misbruiken.
Maar de meest fatale en voorko
mende fout schuilt in de hoeveelheden
en kwaliteit van onze voeding. We
eten dikwijls te veel en verkeerd
Het is wel eens goed stil te staan bij
de vraag, waarom er gegeten moet
worden. Er bestaan hierover schit
terende definities vol chemische for
mules, die voor de leek onbegrijpelijke
toverformules blijven Maar het is in
feite een heel simpele zaak. we eten
om te leven. We eten om ons lichaam
te onderhouden en te laten funktioneren.
Twee zaken zijn het allerbelang
rijkst. We vernieuwen het lichaam
(bouwen) en we werken met het lichaam
(verbranden).
Voor de eerste taak hebben we bouw
stoffen nodig, voor de tweede brand
stoffen.
Iedere cel in het menselijk lichaam
wordt tijdens het leven telkens weer
vernieuwd. Bij kinderen in de groei
worden dan nog extra cellen bijge
maakt Om deze celvernieuwing, deze
ononderbroken revisie van het lichaam
mogelijk te maken, moeten we eten en
wel speciaal bouwstoffen.
De andere taak van het lichaam is
werken. Ademhalen, warm blijven, ja
zelfs slapen betekent werken voor het
lichaam en vergt brandstoffen Bewegen
sjouwen, trappen lopen, denken: het
kost allemaal energie, die door brand
stoffen en verbranding moet worden
vrijgemaakt En deze noodzakelijke
energie krijgen we door het toevoeren
van brandstoffen.
WAT ZIJN NU DE
BELANGRIJKSTE
BOUW- EN BRANDSTOFFEN?
De voornaamste bouwstof van het
lichaam is eiwit De spieren, het hart,
de hersens, de nieren b v. zijn groten
deels uit eiwitten en water samenge
steld. De meest eiwit-houdende pro-
dukten zijn: melk, kaas, yoghurt, eie
ren, vlees, vis en gevogelte (dierlijke
eiwitten) en graan, peulvruchten, bonen
en erwten (plantaardige eiwitten)
De bestanddelen van de brandstof
zijn zetmeel en suiker (koolhydraten)
en vet. Deze komen in ons dagelijkse
menu overvloedig voor en de overtol
lige brandstof manifesteert zich in de
zo gevreesde vetrolletjes en onder
kinnen In vruchten, brood, drank (met
en zonder alkohol), koek snoep, choco
la, noten, ijs etc. komen de brandstof
fen in grote hoeveelheden voor en
diegenen die de strijd met de vet-
duivel hebben aangebonden zullen dan
ook zeer matig moeten zijn met deze
voedingsstoffen
Naast de bouw- en brandstoffen heeft
het lichaam nog nodig de zogenaamde
vitaminen, zouten en mineralen. Ze
zijn onontbeerlijk, maar komen in elk
gezond menu bestaande uit o.a melk.
groente, fruit in voldoende mate voor
De ingeburgerde slogans:
„Snoep verstandig eet een (on
bespoten) appel"
„Met (magere) melk meer
mans"
lijken ons goede raadgevingen voor:
gezond eten, gezond leven
sp fc fIfy fcO I.p If«O «O sp
-T» «T* /p -T- -T»
W. E.
HET MILIEU
Wc moeten de vervuiling zoveel
giogelijk bestrijden. We moeten
Bijvoorbeeld geen blikjes of andere
Papiertjes op de grond gooien. Er
is altijd wel een één of andere vuil-
isbak in de buurt. Loop er even
[aar toe. het is toch nooit te veel
Jpoeite? Als wij dit met z.ijn allen
«oen. zal ons land misschien nog
netjes blijven.
Ook moeten we onze bossen netjes
houden. Vaak gebeurt het dat er
na verschillende picknicken veel
japiertjesen blikjes blijven liggen.
loud onze wereld schoon.
OVER DE
MILIEUVERVUILING
Jongens en meisjes, als jullie een
jongen of meisje in de boom zien
zitten, en bomen vernielen, moeten
jullie zeggen: ga weg. Jullie moeten
vogelhokjes plaatsen, en vuilnis
bakken neerplaatsen. En we heb
ben nog niet eens over de
fabrieken en auto's gehad.
De fabrieken, moet u eens kijken
wat een vuile rook. Daar kunnen
ze wat aan doen. Maar dat willen
ze niet. Ze moeten de rook helder
maken. En ze moeten de troep niet
in het kanaal en rivieren gooien.
Laten we er wat aan doen. Dames
en heren. Jullie moeten gewoon
rijden. En jullie moeten de motor
niet onnodig aan laten staan. Dit
was het over de milieuvervuiling.
Laten we zuinig zijn met wat we
nog maar hebben.
Wilfred Herder
(ysot J**71 c6 iity-,
(p-f Ju/ rnjfj' .r. aL
■y crrjtx tuxduni
Th,l u&n ZvVfc CAux~
i /•ornifZ TU-yi*sj !ao
li <yjZr oui
ti. L: ïrnaivi
Jcmr
Ql> le/ -m ótf rtoy (yzjc-?
£Xuï Ac?rvn arv e? Syr,O- yria/ -T2U- r -u -
H£e<n w cno ar+rs/tift cterr - •rry t'jrt y,0.
M ecveur. ^aor: inUn a/v '*V vtx/c: C ice is-'
b/nj&n
Hou daaterw /u/ onouu ockxm
Ui Ccn Jti/ye y; t*) cÓl nfcuvi, yt ztxry.
Cn &ozJ> ov zjj/ar xocy mc
F vL-
VERVUILING OP DE GROND.
Ik zie heel vaak als ik naar school
ga héél veel papiertjes en blikjes op
de grond liggen.
Dat is vies! Dat mag niet. Ieder
mens moet de papiertjes en
dergelijke in de bak doen. Dan zou
het veel fijner zijn. En als je een
keer wilt spelen op een grasveld,
liggen er veel hondcdrollen. Laat
die honden het in de goot bij de
straat doen!
In de bossen is het ook zo. Als dat
zo door gaat. wordt het één grote
puinhoop.
De vogels trekken weg. En vogels
die blijven, gaan dood van de
honger. Want die kunnen geen
voedsel vinden. Mensen houdt op
met dat rommel maken,
Want het is voor de dieren niet
leuk. en voor ons ook niet.
Dus alles in de bak!
Monique Pasker
In Afrika sterven maandelijks
vele duizenden mensen en dieren
door tekort aan water. Deze men
sen gaan dood, ofwel direct door
de dorst, ofwel door honger, om
dat hun vee en graan door wa
tergebrek afsterven.
In ons waterlandje lopen wij
dit soort gevaar van uitdrogen
niet, maar we moeten ons wel
realiseren dat ook ons drinkwa
ter zeer kostbaar is Door fabrie
ken en door vele huishoudelijke
schoonmaakmiddelen is het drink
water in ons land enorm ver
vuild en moeten er grondige zui
veringsprocessen aan te pas ko
men om het drinkbaar te houden.
Opdat u ook kunt meewerken aan
het zuiver houden van het water
geven we hier enige richtlijnen
voor schoner water.
a) Gebruik zo min mogelijk ge
kleurd celstof toiletpapier. Het
papier lost wel op in het water,
maar de verfstoffen niet. Het is
bovendien nog niet zeker dat de
kleurstoffen op den duur geen
schadelijke werking zullen heb
ben
b) Gooi geen filterpeukjes in het
tollet U bederft er de afvoer
mee en het kan de pompen van de
zuiveringsinstallatie verstoppen
c) Er is opaardeminder zoetwa
ter dan u denkt. Verspil het
niet Maak geen of weinig gebruik
van wasmiddelen, welke fosfa
ten bevatten. Was en schoonmaak
middelen op basis van fosfaten
veroorzaken overmatige algen-
groei in zowel zout als zoet wa
ter. Deze algen verbruiken te
veel zuurstof of wel produceren
te veel stikstof. Het gevolg is
in beide gevallen grote vissterf
te.
d) Gebruik geen agressieve
schoonmaakmiddelen vooruww.c.
Gebruik liever gewoon schuur
poeder en een zacht schoonmaak
middel Hetzelfde geldt ook voor
de keuken Dus geen „bliksem
kracht"
e) Gooi niets in de w.c. wat ook
in de vuilnisbak kan Gestold
braadvet dat u wilt weggooien,
lusten de vogels graag Hang
dit op in een kommetje of zet
het in een vogelhuisje zodat het
geen trekpleister voor ratten
wordt!
Gooi geen verbandmiddelen of
papieren luiers in het toilet.
Dit kan verstopping van afvoer
en zuiveringsinstallaties tot
gevolg hebben
Abchasle een gebied in de Kau-
kasus, is zo langzamerhand be
roemd om de berichten over
mensen die zeer hoge, om niet
te zeggen onwaarschijnlijk hoge
leeftijden bereiken Lange tijd
zijn deze berichten dan ook in
het westen nauwelijks serieus
genomen Dat is nu wel wat
veranderd een Amerikaanse
antropologe heeft, samen met
een Russische gerontoloog, de
zaak eens ter plekke onder
zocht.
Statistisch steekt Abchasie dui
delijk boven de rest van de
Sowjetunie uit voor wat de
leeftijden betreft. In 1954 was
0,1 pet. van alle Russen ouder
dan 90, maar 2,54 pet. van de
bewoners van Abchasie. Als
doodsoorzaak komen hart- en
vaatziekten zowel als kanker
vrijwel niet voor.
Het levenspatroon van de bewo
ners van deze streek verschilt
op een aantal punten van dat in
de rest van de Sowjetunie. Er
wordt hard gewerkt, ook door
de oudsten Men ziet nog vaak
mensen van boven de honderd
doende op het land. Men werkt
overigens niet gejaagd „Zonder
rust kan een man niet werken,
maar zonder werken brengt
rust niemand iets goeds", zegt
een plaatselijk spreekwoord.
De seksuele activiteit begint
eerst boven het dertigste jaar.
Jonger trouwt vrijwel niemand
en vrouwen gaan inderdaad
maagdelijk het huwelijk in.
Eten gebeurt zorgvuldig, met
kleine hapjes, nooit erg veel, al
tijd zeer vitaminerijk (opwar
men is er niet bij), met onge
veer twee keer per week vlees,
vrijwel nooit vis, maar wel da
gelijks twee glazen karnemelk
en een glaasje rode wijn Het
eten bevat veel knoflook; koffie,
thee en tabak worden niet ge
bruikt.
Belangrijk is waarschijnlijk ook
de hoge graad van integratie in
sociale groepen en het gevoel
tot het laatst toe een nuttig lid
van de samenleving te zijn, in
gezet voor onmisbaar, maar aan
de mogelijkheden aangepast
werk (Vakblad voor biologen).
