Burgemeester van der Post: „Onkunde heeft deze duidelijke zaak van
kSandestien bouwen wellicht vertroebeld"
Afbraak klandestien
gebouwde delen aan
woning leidde tot
„vechtpartij" op gemeente
huis met burgemeester en
de gemeente-secretaris
DE ZAAK ZWflN:
De heer Zwan: „Volgens mij
heeft de Kroon nog niet beslist -
ik ben niet gehoord"
Deel van woonhuis zal gespaard worden
Minister staat achter b. en w."
IDERDAG 11 APRIL 1914
LEUSDER KRANT
5
(Van de redaktie)
LEUSDEN/ZUID - Zoals wij in
ons vorige nummer reeds schre
ven, is de gemeente vorige week
begonnen aan de afbraak van de
klandestien gebouwde delen van
de heer J. Zwan aan de Arnhem-
seweg 2 te Leusden/Zuid Vori
ge week begon deze zaak meteen
nogal heftig toneel op het ge
meentehuis, waar zowel burge
meester Van der Post als ge
meentesecretaris Brouwer een
paar fikse opstoppers kregen toe-
gediend van een op dat moment
i boze heer Zwan Onze medewerk-
t ster Anco Mali is vanaf het begin
j aanwezig geweest en geeft in dit
nummer een ooggetuige-verslag.
Zij heeft verder gesprekken ge-
I had met burgemeester mr. A. H.
van der Post, gemeentevoorlich-
ter de heer S. Polak, de heer
Bijlsma, chef algemene zaken van
het gemeentehuis, opperwacht
meester H. Lodders en de heer K.
Grool, adviseur van de heer Zwan
in zaken betreffende de Ruimte
lijke Ordening. Wij hebben ge
tracht alle voor- en tegenargu
menten naast elkaar te zetten aan
de hand van uitspraken, door bo
venstaande heren gedaan. Het
trekken van eventuele konklusies
laten we aan de lezer over. De
afbraak van het laatste deel, het
aangebouwde woning-gedeelte,
vond dinsdag plaats. Na een ge
sprek met het gemeentebestuur,
zal de heer Zwan in de gelegen
heid worden gesteld om in ieder
geval een klein deel van deze aan
bouw te sparen.
De afbraak van de paardenboxen.
vergunning gebouwde stal en aanbouw
bij Zwan zouden worden afgebroken,
maar dat is toen beide keren niet door
gegaan. Bij sloop is het gebruik, dat de
politie aanwezig is. Het is aan de poli
tie om te beoordelen met hoeveel man
men naar zo'n sloop zal gaan. Dat hangt
van de belangrijkheid van het objektaf.
Is het een klein schuurtje, dan zijn in
de regel twee man voldoende om een
oogje in het zeil te houden.
Op 6 maart 1974 hadden wij weer een
bericht gekregen, dat men bij Zwan
OM 10.45 UUR VRAAGT
DE HEER ZWAN DE HEER
UPPERMAN OM DE
SLOOPVERGUNNING TE
MOGEN ZIEN
DE SLOOP LIGT STIL
Om 10 45 uur vroeg de heer Zwan
aan de heer Upperman van Bouw- en
Woningtoezicht om de sloopvergunning
te mogen zien. De heer Upperman snel
de in zijn auto weg om deze bij de
gemeente te gaan halen.
Politiemannen zitten hier gemoede
lijk in het vroege voorjaarszonnetje,
terwijl de slopers aan het werk zijn
gegaan.
een dergelijke vergunning niet vereist,
onder andere geldt dit wanneer het een
sloopbevel betreft van burgemeester en
wethouders. Krachtens een genomen
Raadsbesluit geeft het gemeentebestuur
opdracht om tot sloop over te gaan en
de burgemeester geeft hiertoe het be
vel."
Burgemeester Van der Post:
Hoewel afgebroken moet worden,
probeert het Gemeentebestuur de heer
Zwan toch zo min mogelijk te duperen
VRIJDAGAVOND 5 ARPIL
COMMENTAAR VAN DE HEER
ZWAN
Terwijl we naar de volkomen afge
broken paardenstal kijken - het blijft
triest, hoe je de zaak ook benadert -
en constateren hoe fraai het geheel
er voordien uitzag, vertelt de heer
Zwan het volgende:
„Een jaar geleden ben ik in dit
huis gekomen door met een tante te
ruilen. Ik hield het geheim, omdat er
veel kapers op de kust waren. Ik
kreeg een woonvergunning. Den Treek
was aanvankelijk van plan geweest
om dit huis op te knappen, maar het
contract werd aldus vastgesteld, dat alle
lusten en lasten voor rekening van de
huurder kwamen. Den Treek stond
toen overal verder buiten
Toen ben ik met bouwtekeningen van
architect Klijnstra naar de gemeente
Leusden gegaan, maar de gemeente
stelde zich negatief op In Utrecht,
begrepen Gedeputeerde Staten nietf
waarom de gemeente Leusden zulkel
bezwargn had J
Enfin, ik had de tekeningen inge-'
diend en moest legeskosten betalen. In
Amersfoort betaal je niet eerder le
geskosten dan dat je plan is aangeno
men. Ik begon half januari 1973 met
de bouw. Toen ik half klaar was, de
deuren en de kozijnen van de aanbouw
van het huis zaten er al in, hoorde ik
dat de Welstandscommissie bezwaar
had. Na enkele weekenden was alles
afgebouwd
Een aangespannen kort geding verloor
ik, omdat ik clandestien had verbouwd.
Ik ging in beroep bij het Hof. maar
verloor ook daar, omdat ik clandes
tien had verbouwd
In Amersfoort zegt men positief wat
je wel en wat je niet mag.
In Leusden werd me vagelijk gezegd, k
dat ik niet naar links mocht, niet naar ff
rechts, maar wei naar boven misschien. 1
Maar toen stond er al zoveel, dat ik/»
niet meer terug kon. De kantonrechter
hield de eis van f6000,- boete echter
nog op en raadde mij aan nog eens over
een en ander door te gaan praten, mijn
advocaat is toen gaan praten, maar de
afwijzende beslissing van de gemeen
te was al vastgelegd in een brief,
die gedateerd was enkele dagen voor
dat overleg van mijn advocaat met de
gemeente.
Na het kort geding is de sfeer steeds
slechter geworden Dat is heel jammer.
Aan mijn huis zit een oud boetje vast.
dat nodig moet worden gesloopt. Maar
het staat er van oudsher, en dus be
houdt het zijn bestaansrecht. Mijn paar
denboxen en mijn woonkamer-aanbouw
passen esthetisch gezien geheel in de
sfeer van Den Treek, maar dat wordt
niet in aanmerking genomen
Ik blijf er echter met de heer Groot
van overtuigd, dat er nog een Kroon-
procedure moet komen. Het kan er bij
mij niet in, dat partijen niet gehoord
worden. Ik heb de spits afgebeten voor I
vele andere mensen, die zich ook ge-
dupeerd voelen door de gemeente Het
gaat toch maar niet aan om zo'n f50.000
van een particulier te vergooien!
Op het ogenblik zijn de heer Groot en
mijn advocaat beiden met vakantie. Ik
kan u de brief van de minister dus niet
geven. Intussen heb ik weer tekenin
gen ingediend en ik krijg misschien
toestemming om nog het een en ander
zoals de dakkapellen en een stukje van
mijn woonkamer te laten staan.
WEEKEND 6 OP 7 APRIL
Het gezin Zwan kon het weekend
van 6 en 7 april in eigen huis door
brengen. Aan de sloop van de aanbouw
van het woonhuis was men niet toe
gekomen. Wanneer de heer Zwan toe
stemming zal krijgen van b. en w. zal
hij mogelijkerwijs de dakkapellen en
een stukje van zijn woonkamer kunnen
redden.
's Middags ondervond de sloop van de
paardenstallen een normaal verloop,
en een en ander werd keurig en voor
zichtig uit elkaar gehaald.
DONDERDAG 4 APRIL
De sloop van de paardenboxen vor
derde. De fraaie bruin gecarbolineer-
de planken, die volkomen harmonieer
den met de omgeving, werden op elkaar
gestapeld, stuk voor stuk. De heer
Zwan stond er hoofdschuddend bij
„Doodzonde van die mooie boxen en
van al het werk en de kosten."
GEMEENTEHUIS VRAGEN
AAN DE HEER S. POLAK
11.00 UUR
Aan de heer S. Polak, chef Bureau
Kabinet en Voorlichting gemeente
Leusden legde ik de volgende vragen
advocaat. Ik kan u geen afschrift geven
van deze brief, want deze brief is niet
aan de gemeente gericht Ik citeerde
zinsneden van de minister.
„Ik zie dan ook, hoe teleurstellend
dit voor u ook moge zijn, geen aanlei
ding voor de door u gevraagde tussen
komst. Ingevolge Hare Majesteits
machtiging geef ik mitsdien geen ver
der gevolg aan uw adres".
COMMENTAAR VAN
BURGEMEESTER
VAN DER POST OP HET
GEMEENTEHUIS OP
DONDERDAGMIDDAG
4 APRIL OM 16 UUR
Aan burgemeester Mr A H van der
Post vroeg ik 's middags om 16 uur
zijn mening. Deze luidde als volgt:
„Het is bepaald géén onduidelijke
De slopers van de gemeente Leusden
zijn dinsdag vrijwel gereed gekomen
met de afbraak zie foto van het
aangebouwde woongedeelte van de heer
Zwan! Een klein gedeelte van deze
aanbouw mag blijven staan. Er zal
getracht worden dit deel nog vóór
de Pasen aan te passen. De desbetref
fende aannemer zal direkt met af
sluitend metselwerk beginnen.
foto Leusder Krant)
nome) gemeentebestuur van Leusden
heeft in het geval Zwan is het sloop
bevel bepalend voor de gang van za
ken.
De heer Bijlsma. chef Algemene
Zaken licht dit op verzoek van de bur
gemeester als volgt toe:
„Volgens de bouwverordening moet
men. als men tot sloop van een gebouw
wil overgaan, een vergunning hebben
van burgemeester en wethouders Ar
tikel 305 zegt „In bepaalde gevallen is
zou gaan slopen, maar om 9 uur kregen
wij een telefoontje, dat het niet door
ging.
En nu woensdag 3 april Omstreeks
10 minuten over 10 kregen wij bericht
van het gemeentehuis, of we direkt
wilden komen, „omdat de burgemees
ter een klap had gekregen Wachtmees
ter Hoefakker en ik zijn direkt in de
auto gestapt en naar het gemeentehuis
gereden. Toen wij er kwamen, was de
heer Zwan die behalve de burgemees
ter ook de gemeentesekretaris een
opstopper had verkocht al weer weg
De burgemeester werd aan zijn hand
verbonden door zijn sekretaresse. De
heer Brouwer had een schram aan het
gezicht
POLITIE KRIJGT VERZOEK OM
BIJ DE AFBRAAK AANWEZIG
TE BLIJVEN
Hoefakker en ik gingen naar het
bureau terug. Daar kregen wij onmid
dellijk bericht met het verzoek om
assistentie te verlenen bij de woning
van de heer Zwan ter bescherming van
de afbraakploeg en ter bescherming
van de heer Zwan zelf Dit geschiedde
naar aanleiding van de gedragingen van
de heer Zwan op het gemeentehuis en
in de wetenschap dat er een afbraak-
ploeg aan het werk was. Ik riep onze
auto met drie man personeel op om
deze bij de hand te houden. Toen zijn
Hoefakker en ik naar het huis van
Zwan gereden om daar de moeilijk
heden het hoofd te bieden De auto
met de drie man is meteen meegereden.
DE HEER ZWAN WAS
INMIDDELS GEKALMEERD
Toen we het terrein van Zwan op
kwamen vonden we mevrouw Zwan
zeer overstuur. Op dat moment zag ik
echter geen aanleiding om politioneel
op te treden Ik heb de heer Zwan
toen verzocht om met hem te kunnen
spreken Ik zei hem, dat de afbraak
dóórging, en dat ik niet tot maatre
gelen zou overgaan als hij niet van plan
was iets dergelijks als op het gemeen
tehuis te herhalen Hij zei „Ik ben dat
nu kwijt", en hij beloofde mij zich ver
der rustig te houden Uit dit gesprek
bleek mij, dat hij volkomen was ge
kalmeerd en er bestond geen enkele
vrees meer dat hij iets zou doen ten
nadele van de afbraakploeg
10.50 UUR:
ADJUDANT HARTMAN
TER PLAATSE
De politie bleef met vier man aan
wezig Eén man ging naar het bureau
om de commandant van het gebeurde
op de hoogte te stellen Adjudant J
Hartman was ogenblikkelijk ter plaat
se om zich van een en ander te ver
gewissen, en ging kort daarna weer weg
Ook 's woensdagsmiddags zijn wij met
vier man van de politie bij het gebeu
ren rond het huis Zwan gebleven."
Inmiddels kwam ook gemeente-archi
tect Roggenkamp een kijkje op het ter
rein nemen. Ik vroeg hem hoe hij als
mens deze afbraak vond en hij ant
woordde dat hij als ambtenaar uiter
aard had uit te voeren wat hem werd
opgedragen Ik vroeg hem eveneens
naar de publicaties over het geval
Zwan in de Staatscourant, maar hij zei
mij, dat ik op het gemeentehuis maar
inlichtingen moest gaan halen.
OM 11.45 UUR:
HEER UPPERMAN TERUG
Om 11.45 uur kwam de heer Upper
man van de gemeente terug, en zei dat
de burgemeester de mondelinge op
dracht gaf om door te gaan met de
sloop
De slopers gingen weer aan het
werk
De heer Nijhuis van Bouw- en
Woningtoezicht citeerde uid de bouw
verordening: Artikel 305 lid 1: „Van het
voornemen tot slopen moet bij b. en w.
een schriftelijke en ondertekende ken
nisgeving worden ingediend, verwijzing
naar lid 7. Lid 7: De kennisgeving
bedoeld in lid 1 behoeft niet te worden
gedaan indien moet worden gesloopt
op last van b. en w
Vanaf het moment, dat de politie
ter plaatse was. verliep alles rustig.
De gemoederen kalmeerden langza
merhand, en men aanvaardde lijdelijk
toeziende de trieste afbraak
11.30 UUR: t
POLITIE, GEMEENTEPERSO-
NEEL EN FAMILIE ZWAN
GEZAMENLIJK AAN DE
KOFFIE
Om 11 30 uur zaten de politieman
nen, de heer Nijhuis. uw verslaggeef
ster en de heer en mevrouw Zwan in
de fraaie huiskamer van het veel
besproken pand aan de koffie. Men
praatte, men lachte, en de klappen,
die op het gemeentehuis waren geval
len, leken een boze droom te zijn
geweest, een nachtmerrie die voorbij
was
voor, uonoeraagoentend 4 april om
11 uur.
1 Op welke dag zijn appellant en zijn
adviseurs gehoord?
2. In welke Staatscourant is het ad
vies van de'Raad van >State gepux
bliceérd?
3 In welke Staatscourant is de af
wijkende mening van de Minister
van Volkshuisvesting, ten aanzien
van het advies van de Raad van Sta
te gepubliceerd?
COMMENTAAR HEER POLAK
Commentaar van de heer Polak
„Ik kan u alleen de laatste twee zin
sneden voorlezen uit de brief van mi
nister Gruyters, die dinsdag 2 april
ontvangen is door de heer Zwan en zijn
zaak, de zaak Zwan. Er zijn twee kan
ten aan deze zaak
1. Ik dacht, dat je je kunt afvragen
in hoeverre onkunde hierbij een
rol speelt. Onkunde, die de in we
zen duidelijke zaak van clandestien
bouwen heeft vertroebeld
2. Is het niet ongebruikelijk - het
komt wel meer voor -. dat door
allerlei niet ter zake doende bij
komstigheden de hoofdlijn, die een
dergelijke zaak heeft, op de ach
tergrond wordt gedrongen.
Het sloopbevel is het bevel van het
gemeentebestuur van Leusden om tot
sloop over te gaan, nadat de Raad van
Leusden zich hierover heeft uitge
sproken.
De sloopvergunning heeft daarmee
mets te maken. Krachtens de bevoegd
heden en de plichten die het (auto-
geerd door de sloop te bepalen op 3
april. De advocaat van de heer Zwan
heeft de Minister toen gevraagd of hij
alsnog direkt wilde bemiddelen, maar
de Minister zei- „Ik kan op dit moment
niets meer doen". De brief van de
Minister wordt doorde gemeente vrije
lijk geïnterpreteerd als: „De Minis
ter staat achter ons, en wij gaan
derhalve tot sloop over"
De heer Grool zei de heer Zwan op
dit moment kalm te blijven, en de ge
meente en de slopers maar te laten
begaan.
SPANNING NAM SNEL TOE:
DE HEER ZWAN RIJDT WEG
De heer Zwan zag er zeer gespan
nen uit. Mevrouw Zwan begon te hui
len. Op dat moment geloofde niemand
der aanwezigen nog, dat er inderdaad
gesloopt zou worden. De heer Zwan
sprong in zijn auto, er zei tegen zijn
vrouw dat hij even naar de zaak moest.
Ik ging met zijn vrouw enkele minuten
mee om bij meelevendeburen een kopje
koffie te drinken en te trachten me
vrouw Zwan moed in te spreken en te
kalmeren.
10.25 uur: TERUGKOMST VAN
DE HEER ZWAN
Na ongeveer twintig minuten was de
heer Zwan terug Hij had enige kras
sen in het gelaat, en wastte zijn ge
zicht onder de kraan, en zei: „Ik heb
gedaan wat ik van plan was. En nu is
het over. Ik heb het afgereageerd"
Zijn vrouw liep handen wringend rond,
en hij trachtte nu zijn vrouw op haar
gemak te stellen
De slopers begonnen inmiddels het
dak van de paardenboxen te slopen.
Het was een triest gezicht, toen de
paarden in de omheinde ruimte naast
de stal werden losgelaten, en de kip
pen, haan en kuikentjes moesten wor
den gevangen om in een ren te worden
geplaatst
10.45 uur: KOMST VAN DE
RIJKSPOLITIE
Omstreeks 10.45 uur arriveerde de
Rijkspolitie van Leusden op de plaats
van de afbraak, aanvankelijk met het
bevel om de heer Zwan te arresteren,
omdat deze niet naar zijn zaak was ge
reden, maar naar het gemeentehuis
van Leusden. waar hij de burgemees
ter mr A H. van der Post en de ge
meentesekretaris K. F. E Brouwer
enkele klappen had verkocht
RELAAS OPPERWACHTMEES
TER LODDERS
Opperwachtmeester H. Lodders van
de Rijkspolitie te Leusden vertelde la
ter: „In 1973 hebben wij één of twee
keer een bericht gehad, dat de zonder
OOGGETUIGENVERSLAG
2 april vernam de Leusder
van het kabinet van de gemeente
dat de zonder bouwvergun-
gebouwde paardenstal, dakkapel-
aanbouw aan het woonhuis van de
«aiiiiiic Zwan aan de Arnhemseweg nr.
2 (onzichtbaar vanaf de weg in het
landgoed Den Treek) woensdagochtend
3"april om 10 uur zouden worden
afgebroken
WOENSDAG 3 APRIL
,'jDe redaktie van de Leusder Krant
vroeg een verslaggeefster woensdag
ochtend 3 april kontakt op te nemen
met Ie Rijkspolitie te Leusden om te
Rnemen of bij de politie inderdaad be
kend was dat de afbraak zou doorgaan.
Om kwart voor tien meldde de poli
tie, dat de afbraak zou dóórgaan, tenzij
men op het laatste ogenblik nog een
telefoontje zou krijgen, dat de afbraak
niet doorging, zoals in het verleden al
énige malen was geschied
9.50 uur VREDIGE STEMMING
ROND HUIZE ZWAN
T3pm 10 voor 10 was een verslaggeef
ster ter plaatse. Enkele mensen lieten
Hp honden uit op de bospaden in Den
Tjeek rond het huis van de heer J
g||an. Niets wees er m deze vredige
°mg"Ving op, dat er iets bijzonders zou
gaan gebeuren Ik belde aan de voor
deur. maar er werd niet opengedaan.
10 uur: KOMST VAN 2 SLO
PERS EN 2 MENSEN VAN
BOUW- EN WONINGTOEZICHT
i Om 10 uur zag ik een jonge man met
ietwat bleek gezicht aankomen, en
ik}vroeg hem of hij de heer Zwan was
..Die ben ik inderdaad" zei hij. Vanaf
T. mornent ging alles heel snel Er
Hpiveerde een auto met twee slopers.
de heren J Upperman, chef van
Bouw- en Woningtoezicht van de ge
meente Leusden en de heer B. Nijhuis,
eveneens van Bouw- en Woningtoezicht
arriveerden in een auto met een blauwe
ttmp erop.
KOMST HEER K. GROOL
Ter plaatse kwam ook de heer K
wrool uit Leusden-centrum, diede heer
S?n zi^n bouwen en procederen
fi&aviseerd. De heer Grool deelde
l§» "In de Kr°onprocedure is geen
"«spraak gedaan De Minister heeft
naaer gereageerd op het telegram, dat
nii» t°^en' "Ik verzoek de gemeente
Krl S1°°P over te gaan voordat de
roon een beslissing heeft genomen".
_r.moelen dus nog uitspraken worden
igwaan Burgemeester en Wethouders
t en, ondanks dit verzoek, gerea-
