DEN TREEK een fascinerend stuk natuur vlakbij
Uur.
EXCURSIE
SCHOOLSTEEG
BOSJES
Konsekwent
VERVUILING
Leusden geen
groeigemeente
9 W
R-L E DS tt<y
F FEL
tnEcsrfit c-'e/y
~~<e£~5
Kinderrubriek/
X' fyi C-et* MUiufr std'r elJhcli
Hii Ay& i
liklfinou -li-i/Un c cL. Oveij.drtt aL j/asl-i
'Vnnrii; -lallen c. ;lu. pk >iili (trtivtcVfra n
(U qsi&it LM
<(tr\ -t- df/
V' y ft
mi 'JA rW 'iuftT jgrjf v
a
H@W«lf yyÊlL van de
Donderdag 20 juni 1974
CML-MILIEU-journaal
Om wat meer te weten te komen
over het landgoed ,,den Treek-Hen-
schoten" zijn wij op een avond ont
vangen in de jachtkamer van het land
goed
Dit landgoed is gelegen aan de rand
van de gemeente Leusden en biedt
aan vele bewoners uit Leusden en daar
buiten de gelegenheid om hun recrea
tie te zoeken.
Omdat wij begonnen de jachtopzich
ters met boswachter aan te spreken,
werd ons eerst uit de doeken gedaan
hoe de verschillende taken op het
landgoed verdeeld zijn.
De jachtopzichters hebben de taak op
de hoogte te zijn van de wildstand
in hun gebied, waarbij een goede
terreinkennis noodzakelijk is Tot de
verantwoordelijkheid van de jachtop
zichters behoort ook de bescherming
van het wild tegen verontrusting en
schadelijke invloeden die kunnen ont
staan door loslopende honden, motor
voertuigen, hinderlijke geluiden en
stropers.
In het beroep van jachtopzichter,
dat in de meeste gevallen van vader
op zoon overging, is nu verandering
gekomen, daar er op korte termijn een
opleiding voor jachtopzichters zal ko
men in de vorm van een cursus met
praktijkopleiding
Het begeleiden van excursies wordt
door de jachtopzichters niet gedaan op
het landgoed Den Treek-Henschoten,
dit zou teveel van hun beschikbare
tijd vergen
Om tot een goede werkverdeling te
komen is een splitsing gemaakt in de
sectoren bosbouw, jacht en openstel
ling-publiek
Vrijwel het gehele terrein is open
gesteld voor wandelaars en natuur
liefhebbers. Het werk dat dit met zich
meebrengt verrichten de jachtopzich
ters ook, zoals plaatsen en repareren
van de bebording en de afrasteringen
die geplaatst zijn om de natuurreser
vaten en gereserveerde terreinen.
Bovendien zien zij er op toe, dat de
bepalingen, die op de borden vermeld
staan, worden nageleefd Deze be
palingen zijn er niet om de bezoekers
zoveel mogelijk beperkingen op te
leggen, zeggen de jachtopzichters,
maar wanneer een ieder zijn gang maar
zou kunnen gaan, zou er over enkele
jaren niet veel meer van ,,den Treek-
Henschoten" over zijn
Om natuur en landschap te sparen
is het plaatsen van tenten, caravans
en windschermen verboden en beperkt
tot de velden die beschikbaar zijn bij
de grote parkeerterreinen aan de Tree-
kerweg, bekend als het ..Treekerpunt"
Ook het meenemen van spelende
transistorradio's of muziekinstru
menten is niet toegestaan, dit om de
rust in de natuur te handhaven
Als men in het bos vrij zou mogen
plukken van planten en bomen, dan zou
een groot aantal planten binnen korte
tijd verdwenen of vernield zijn
Het zal een ieder toch ook wel
duidelijk zijn, dat papier, flessen en
blikken weer mee naar huis moeten
worden genomen Ook ten tijde van de
schoonmaak is het bos geen stort
plaats voor oude matrassen, koelkas
ten, wasmachines en zelfs autowrakken,
er bestaan hiervoor andere en meer
milieubewuste manieren en plaatsen
om dit soort vuil kwijt te raken
Iets wat niet alleen het wild ver
stoort, maar tevens wreed is, komt
ook nog een enkele maal voor, n.l
het achterlaten van honden of katten
als men met vakantie gaat en dan niet
weet waar men deze beesten achter
moet laten. En dit ondanks het bestaan
van vele pensions of vakantie-adres
sen waar men hond of kat kan onder
brengen.
De honden en katten, die de jacht
opzieners opvangen gaan naar het asiel
en kunnen daar tegen betaling van de
onkosten door de eigenaar weer worden
opgehaald
Voor vele mensen blijft het een
onbegrijpelijke zaak, waarom de hon
den in het landgoed den Treek-Hen-
schoten en andere loslopende honden
bij het wild teweeg brengen is enorm
groot, al zijn alle honden geen jacht
honden. De natuur van de hond is
echter om achter het wild aan te gaan.
Regelmatig komt het voor, dat het
wild opgejaagd en achtervolgd wordt
door honden, de wegen oversteekt en
dan wordt doodgereden met alle ge
volgen van dien. U allen kunt dit voor
komen door b.v de honden aan een
lange lijn te doen; zij hebben dan
voldoende bewegingsvrijheid en hebben
niet het gevoel dat zij vastgebonden
mee moeten lopen, zoals dit aan een
korte riem wel het geval is Het land
goed ,,den Treek-Henschoten" is de
hondenbezitters overigens ter wille
geweest door op het Hazenwater een
terrein beschikbaar te stellen waar
de honden vrij rond mogen lopen en
uit kunnen rennen. Dit terrein, dat
begrensd is door middel van borden
met de tekst .GRENS LOSLOPENDE
HONDEN" is te bereiken vanaf de Dode-
weg en Paradijsweg.
In het landgoed komen verschillende
soorten wild voor, waaronder hazen,
konijnen, fazanten, eenden, houtsnip
pen en niet te vergeten de reeen
Voor de meeste mensen is het ree
wel de grootste trekpleister De stand
mag redelijk genoemd worden Het
reewild wordt vaak aangesproken"
als herten Dit is niet juist Herten
komen uitsluitend nog voor op de
Veluwe
Reeen zijn kleiner dan herten en
hebben een gedrongen kop, donkere
ogen en ranke lopers Aan de achter
kant van het ree bevindt zich een
ovale of hartvormige witte plek die de
spiegel wordt genoemd
De reebokken zijn de geweidragers.
Het eerste gewei, dat de bokken op
zetten wordt spitser genoemd, gaat
dan over in een gaffel om in zijn
derde jaar als zes-ender op te zetten
Elk jaar een nieuwe stang er bij gaat
bij de reebokken niet op; dit wordt
door velen verondersteld, maar is
niet juist
Het ree is niet kieskeurig bij het
opnemen van voedsel, dit varieert van
gras tot aan jonge scheuten van loof
hout, al naar gelang het jaargetijde.
Bij strenge winters is het nodig om
het reewild bij te voeren; dit wordt
dan gedaan met eikels Hiervoor komen
alleen de inlandse eikels in aanmer
king. de Amerikaanse eikels zijn niet
geschikt om te voeren; ze worden niet
door het reewild aangenomen
In de bronsttijd, die van eind juli
tot in augustus plaats vindt, zien wij
steeds een reebok met een reegeit
bij elkaar; pas als de geit niet meer
bronstig is verlaat de bok de geit en
gaat op zoek naar een andere geit,
die nog beslagen" moet worden
De reekalfjes worden geboren vanaf
half mei tot ongeveer half juni. Nor
maal worden er twee kalfjes geboren,
die de eerste dagen niet met de geit
meelopen, maar goed verscholen blij
ven liggen tussen het gras en struik
gewas, zodat ze dan door de gevlekte
vacht bijna niet te vinden zijn De
reegeit zal nooit ver uit de buurt van
de kalveren gaan zodat ze bij onraad
haar kalveren kan waarschuwen en de
kalveren zich dan geheel plat tegen de
grond zullen drukken Indien U een
reekalf in het bos mocht vinden laat
dit dan ongestoord en zonder het aan te
raken liggen. Neem het nooit mee in
de waan dat het door de moeder ver
laten is, zoals maar al te vaak voor
komt. Vertrouwt U het niet, waarschuw
dan de jachtopzichters want die weten
hoe zij handelen moeten. Gewoon door
wandelen is het beste dat U kunt doen,
want de geit zal spoedig bij haar kal
veren terugkeren als U ver genoeg
weg bent.
Als wij spreken over het kleinwild
met de jachtopzichters dan bedoelen
wij daar mee de hazen, konijnen, fa
zanten, eenden, patrijzen en snippen
en al dat wild komt nog voor in het
landgoed ,,den Treek-Henschoten" met
uitzondering van de patrijs. Door het
ontbreken van bouwland kan deze zich
hier niet meer handhaven, omdat de
patrijs niet zonder onkruidzaden enz
kan leven
Fazanten komen nog wel voor in het
landgoed en om deze in stand te houden
worden er enkele voerakkers aange
legd.
De grote zorg van de jachtopzichters
is het gras maaien in het broedseizoen.
Zij trachten dan ook om de reekal
veren, jonge hazen en broedende fazan
ten die zich in het grasveld bevinden
op te zoeken en deze van een wisse dood
te redden
Een vrij plompe vogel is de houtsnip;
deze komt U niet zo vaak tegen en is
door zijn aangepaste kleurendek bijna
niet in het bos te ontdekken
De houtduiven, holenduiven en tortel
duiven zijn ons allen wel bekend; dit
zijn vaste bewoners van het bos en
komen vrij veel voor
Ook de spechten kunt u in het land
goed ,,den Treek-Henschoten" ont
moeten en wel in drie soorten De
meest algemene is de groene specht;
Deze heeft een rood kopje en maakt
zijn nesten in beuken en populieren
Het is een insecten-eter, die zich
ook goed thuis voelt bij de mieren
nesten
De grote bonte specht heeft de groot
te van een spreeuw, is zwart-wit met
een rood kapje achter op de kop; deze
voedt zich ook met insecten maar
zoekt deze in de bomen U kunt hem dan
ook met zijn geklop op de dode tak
ken van verre al horen
De zeldzaamste van de drie is de
zwarte specht; deze komt voor in de
beukebossen en heeft de grootte van
een kraai. Ook deze kan zijn roffels
laten horen door het bos net als de
bonte specht.
Tot het schadelijk wild behoren de
kraaien, eksters, vlaamse gaaien, en
houtduiven en voorts vossen, bunzings,
hermelijnen en wezels. Het schadelijk
wild mag indien dit nodig blijkt door
de jachtopzichters worden afgeschoten.
Af en toe komt er op het landgoed
een vos voor. De grote schade die
zij toebrengen aan de wildstand noopt
de jachtopzichters om de vos in be
dwang te houden.
Betreffende de werkindeling bij de
bosbouw komen wij op een geheel ander
terrein Deze werkzaamheden worden
verricht door een boswachter en drie
bosarbeiders. Hun taak is van geheel
andere aard en omvat o a het aan
planten en verzorgen van de bossen,
het onderhouden van de kwekerij en
het regelen van de houtvellingen.
Begrijpelijk is, dat op een gebied
van 2000 ha met ca 1300 ha bossen
deze medewerkers niet al het werk
alleen aan kunnen. En zeker niet na
de stormen van 1972 en 1973 die
ook het landgoed den Treek-Henscho
ten" getroffen hebben. Wij stelden dan
ook de vraag of alle bomen nu op
geruimd waren en door wie. De jacht
opzichters vertelden, dat de meeste
bomen nu zijn afgevoerd en zeker
de grove dennen, die zo sterk wor
den aangetast door de gevreesde den
nenscheerder".
De meeste bomen zijn opgeruimd
door de houthandel, maar het was on
mogelijk om voor al het stormhout
op zo'n korte termijn een afzetgebied
te vinden Daarom is een gedeelte
rtAsj-fc G-twej-
dr
wij wel de beschikking hebben over de
gehele krant
Met het gevoel, dat wij met z'n
allen moeten trachten dit natuurgebied
in stand te houden, zijn wij naar huis
teruggegaan in de hoop, dat wij in de
enthousiaste verhalen van de beide
jachtopzichters iets mochten laten
doorklinken van de grote waarden op
het landgoed den Treek-Henschoten",
die wij allen moeten proberen te spa
ren.
Op 4 mei heeft de heer Overmaat
een geslaagde ekskursie geleid in de
Schoolsteegbosjes. Deze ekskursie was
een soort proefekskursie, waarvoor
alle werkgroepen en de stafgroep van
het C.M.L. een uitnodiging hadden ge
kregen. Er hadden zich ongeveer 20
mensen opgegeven en omdat de heer
Overmaat dat een te grote groep leek,
had hij zijn medewerkers uit de werk
groep educatie gevraagd van hun deel
name af te zien. Bij nader inzien was
dit misschien niet nodig geweest, want
er kwamen maar 7 mensen opdagen op
de bewuste zaterdagmorgen. De heer
Overmaat had bovendien de steun inge
roepen van de jachtopzichter van de
Schoolsteegbosjes en de Boom, de heer
B. Vaarkamp.
Allereerst gaf de heer Overmaat een
uitleg over het verband tussen de bouw
van verschillende bloemen endeinsek-
ten, die deze bloemen bezoeken Als
aardigheidje werden we gewezen op
gaatjes in de bloembuisjes van de do-
venetel, die daarin werden gebeten
door aardhommels. Dezeaardhommels
hebben een tong, die niet lang genoeg is
om de honing er op de normale manier
uit te zuigen.
Om toch bij de honing van de dovenetel
te komen plegen ze dus een soort in
braak, want de plant bereikt op deze
manier niet zijn doel, namelijk dat de
hommel zorgt voor het overbrengen
van het stuifmeel
Al wandelend werden we gewezen op
allerlei planten en bomen, we zagen
hopplanten (voor de bierbrouwerijen)
die aparte manlijke en vrouwlijke plan
ten er op na houden, en zeldzame plan
ten zoals vogelmelk en bosanemonen
Voor het eerst ook hoorden verschil
lende van ons een nachtegaal zingen,
waarvan er meerdere in deze bosjes
voorkomen Nachtegalen broeden bij
voorkeur in brandnetels De School
steegbosjes zijn bekend om hun grote
verscheidenheid van zangvogels, ze
waren alleen deze morgen opvallend
stil, waarvoor noch de heer Overmaat
noch de heer Vaarkamp een direkte
reden kon vinden. Naar ons gevoel
floot er al een heel koncert, maar het
schijnt dus nog veelstemmiger te kun
nen.
Met de reeen hadden we geluk, want
we zagen er nog twee en dat is midden
op de morgen niet altijd raak, ook al
zijn er een groot aantal in dat gebied.
Wanneer men er heel vroeg
ochtend naar toegaat, ziet men mi
het grootste aantal.
In de Schoolsteegbosjes zijn
veel zeldzame vegetatietypes zoals
voorbeeld het essenstobbenbos (ess
die regelmatig gehakt worden'en d-
door een typerende verschijningsvj
hebben) een laantje met alleen s|
kruid en gele lissen en een gekapl
dat rijkelijk begroeid is met
groen.
Als laatste bijzonderheid wil ik
vertellen dat er zelfs een bosuil bi
in de Schoolsteegbosjes, de plaat!
ons uit voorzichtigheid niet vertil®
In Nederland komen nog weinig brö
plaatsen van deze vogel voor
In de winter wordt dit gebied veel
bruikt als winterwijkplaats voor ro
vogels
Hopelijk heeft u met dezeeenvoui
beschrijving van de ekskursie eeni
gekregen, hoe het karakter van
rondleiding was.
Als er nog meer enthousiasme n
zulke uitstapjes is, wil de heer Ou
maat zoiets nog wel eens organiser
Misschien een idee voor na de vat
tie? We zullen u allen op de hc»|
houden van eventuele plannen
E
opgeslagen in een houtdepot Door be
sproeiing zal de kwaliteit van dit hout
in stand gehouden worden
Door herbeplanting zal men trach
ten om in een periode van enkele ja
ren de troosteloze aanblik, die de
storm heeft achtergelaten, te herstel
len en wij hopen dan ook, dat de bos
sen in de komende jaren gespaard
mogen blijven voor stormen als deze
Als wij alle onderwerpen, die deze
avond aan de orde kwamen, in zijn ge
heel zouden weergeven, dan mochten
omdat ik eerst de wijken uit mijn
bolletje kenden en nou ken ik haast
niet twee of drie wijken en de rest
ken ik niet. Maarja, daarom moet je
maar wat langer op school zitten om
het te leren.
Het is nog een (gelijk) geluk dat ze
stoutenburg en achterveld niet in la
waai en stank omkeren. Jullie moeten
zelf uitkijken (wand) (wand) want straks
komt er geen water uit de kraan maar
komt dan misschien afvalwater uit
Jan Traa
Vorig jaar werd onderdenaam
Aktie Natuur een puzzelaktie ge
organiseerd door 49 regionale
dagbladen. Het was een partiku-
liere aktie, die werd gesteund
door het bedrijfsleven. Aan de
puzzelaktie was een grote geld-
inzamelingsaktie verbonden.
Het geld was aanvankelijk bestemd
voor het behoud van de Wadden
zee maar later werden ook an
dere natuur- landschap- en be-
schermingsprojekten op de lijst
gezet. Natuurmonumenten zou
naast andere ook in aanmerking
komen als mogelijke begunstigde.
Op een perskonferentie van Ak
tie Natuur werd geopperd, dat de
hoofdprijs voor de puzzleaktie
een auto zou zijn. Deze medede
ling deed in een deel van de pers
heel wat stof opwaaien, omdat
men de auto, een symbool van mi
lieuvervuiling, als hoofdprijs niet
kon kombineren met het doel van
een dusdanige aktie. Hierop werd
door de deelnemende organisa
ties herhaaldelijk op duidelijk
heid t.a.v. het prijzenbeleid aan
gedrongen. Pas enkele maanden
later kwamen toen meer gegevens
over de prijzen op tafel. Het
bleek toen dat een groot deel
van de prijzen een zeer kon-
sumptief karakter hadden.
Als gevolg van deze gegevens heb
ben de natuurbeschermingsorga
nisaties zich sterk beraden.
Enkele verenigingen, zoals de
Landelijke Vereniging tot Be
houd van de Waddenzee en het
Wereld Natuur Fonds trokken
zich terug uit de Aktie Natuur
Natuurmonumenten deed niet
meer mee aan de puzzelaktie en
heeft gekonkludeerd dat het weg
nemen van oorzaken van het
milieubederf meer aandacht zal
gaan krijgen.
EB.
VAN DE WERKGROEP
BESTEMMINGSPLANNEN
Door de werkgroep bestemmings
plannen is in meerdere zittingen de
door burgemeester en wethouders ter
discussie gestelde nota Uitgangspun
ten, randvoorwaarden en doelstellingen
behandeld, binnen de in het werkschema
- met betrekking tot de verdere ont
wikkeling van Leusden - gestelde ter
mijn.
De door de werkgroep voorgestelde
wijzigingen, c.q. aanvullingen, zullen
binnen zeer korte tijd ter kennis van
burgemeester en wethouders en de ge
meenteraad worden gebracht De pers
zal op dezelfde wijze worden geinfor-
meerd.
De werkgroep ziet gaarne, dat in
het vervolg meer belangstellenden de
vergaderingen zullen volgen en hun
mening geven.
Op korte termijn zal de werkgroep de
door het college van burgemeester en
wethouders aan te bieden stukken met
betrekking tot het programma van eisen
in behandeling nemen
Getracht zal worden middels tijdige
publikaties de inbreng van de bevolking
te activeren.
Alle mensen zijn heel dom omdat ze
zoveel rommel in het water gooien.
We moeten er iets aan doen, dat kan
met de zuiveringsfabriek. Want als we
zo doorgaan gaan alle dieren in het
water dood. Ja, maar dood is een zielig
woord vind ik Maar als we naar
Joegoslavië (*aan is het water heel
mooi in Italië ook. En zo kun je er
wel vijf opnoemen. Eigenlijk moesten
we ons schamen voor al die landen
met schoon water. We moesten ons
water ook schoon maken dan kunnen we
er nog 6 opnoemen En dan zitten wij
ook bij de schone landen Als we dat
deden zou het heel wat fijner zijn.
Vn Vinden we allemaal niet mensen
van het dorpje Leusden
Patrick k Kuysters
Klas 3
,,De Hobblt"
Je zou zeggen dat een groeigemeente
is waar de bomen en struiken goed aan
het groeien zijn.
Maar het is omgekeerd want ze
stampen de bomen en struiken de grond
in dan is het toch geen groeigemeente
meer, maar het is wel een woningbouw-
gemeente geworden.
Er is ook te veel wijken gebouwt
hjo -ViiS&n <\JOM Vüt
3c OJO
'V v.oc\£r^Yc\ *-ocA
'V v.oc\£o>xcA vmcVvwtA
'V vnc rvV
\A_^ O y. luicj
VJ TTVUA^V T--
mS-tvA_vs. U-CX\ ioC vo-»c^v>-Ot\
0»"\ y-VQVV» oV<\S."09 ^00<v\
■^«nwXYVW
TasA :\V cVvt c\
UTIMLV C\_\£
do.\
Oo-V YvA UT»->£_*. C»*\ c\\£ ^V.uA
ncN-VtA
J
U v£_ OA J^CVCvA "kC VJsVcA CO CJY
C\V» vet.
3CS
oSv O
.V»CA. 0\ V.VVA O K»
M
DC
As. ■vcc xlXcV 1
VHu-vWinci
V\OcV*. \vwAc <■>->
oi^cfuu&cu yjAii ix!c ituLuft/,
vriaa- fif i ia TT)-»»/*»» Ank*» <p.T wrt Jkm<icf
cc( 1 vi. A L rp.clcuw _le. c A.i-k.. cv-., w. o.L
aStuiJWi Ai
v/y: Rg 1)krp
cU rJj&U
Vb
'itouuAvn
UXÏUIat»
