St N icolaas-toneelvoorstelli ngen voor
de openbare
school-jeugd
Concert
Rivals
met Louis
en
en de
Dijk
Rob van
„ROVER BOEBAS EN DE BOSGEEST"
EEN GESPREK MET DE ORGANISATOR
EDDY OTTO UIT LEUSDEN
JoNDERDAG 1! DECEMBER 1974 LEUSDER KRANT
dag! Dan vraagt Leo: „Zouden jullie om
half zeven willen komen, anders red ik
het niet. Om kwart over zeven is ieder
een geschminkt. Ze moeten de tijd zoek
brengen tot kwart over negen. Rovers
en bosgeest zitten dan aan een tafel te
toepen. Mieters is dat.
De laatste dag is voor mi] de klap,
die de deur dicht doet. Op de Theo
Thijsseschool heb ik dekors, bomen,
struiken, een kampvuur, pilaren, kro
nen, ouderwetse schilderijen, namaak -
centen en allemaal van dat spul
Alles moet worden afgebroken. De
toneelmeester helpt mee. Ze helpen al
lemaal sjouwen 's Middags voor half
twee moet alles weg zijn, als de film
voorstelling begint.
Dan is het laden geblazen, en weg
wezen.
Wat niet mee kan, moet in de garage
worden gezet, want je kunt 's middags
tijdens de filmvoorstelling het toneel
niet meer op.
En dan al dat geregel op zichzelf.
Iedereen vraagt: ,,Hoe laat is het afge
lopen?" ,,Zorg je dat er koffie is?"
En wee, mijn gebeente, als die koffie
wat laat is, wat natuurlijk óók kan
vóórkomen!
Deze hele zaak wordt in feite gedra
gen door de Sint Nicolaascommissie.
Die schrijft alle scholen aan De kos
ten van de hele toestand worden be
taald door de kinderen van de basis
scholen. Elk kind betaalt een bepaald
bedrag. Soms komt het uit het school
fonds Wij krijgen van de Sint Nico
laascommissie de kosten van de dekors,
de costuuras en de zaalhuur vergoed.
De voorzitter, de heer Vogelsang, doet
dit al 43 jaar. Dat mag wel eens in
de krant!
Wat ik in de loop van al die jaren heb
méégemaakt! Een repetitie lukt niet.
Dan zeggen ze: „Voor mij hoeft het
niet meer". Naarmate de tijd voort
schrijdt gaan de zenuwen parten spe
len. Ze zien het niet meer zitten. Ze
dreigen het bijltje er bij neer te
gooien.
Maar het gaat altijd weer goed.
Laveren moet je altijd. Altijd de
klippen omzeilen.
Alleen als er mensen weggaan, dan
heb je de ellende. Waar haal ik mijn
nieuwe mensen vandaan? Een paar jaar
geleden heb ik op alle basisscholen
in Amersfoort gevraagd: Ik kreeg één
of twee reakties: that 's all.
Dat is het grote probleem: waar haal
ik mijn mensen vandaan?"
Eddy Otto maakt een wanhoops ge
baar in de lucht. Ik zou die onder
wijzers er wel allemaal bij willen sle
pen! En om Eddy Otto uit de nood te
helpen, want over vier maanden begint
ie weer met zijn voorbereidingen. En
om al die kinderen blij te maken,
want die leven méé met zo'n toneel
stuk. De hoorde ze om me been elkaar
de dingen uitleggen, en ik boorde ze
schateren van het lachen. Sinterklaas
zei: Jullie mogen wél lachen, maar
je moet niet blijvendóórlachen. Beloven
jullie dat?" En ze hielden woord, al
die opgewonden kinderen in dat stamp
volle Grand Theatre.
knjgen eerst de pijn om een vaste
repetitiedag af te spreken, in het be
gin éénmaal in de week. De één kan
niet op maandag, omdat hij avondles
geeft, de ander redt het niet op dins
dag, omdat zijn vrouw dan laat thuis
komt.
Enfin, eindelijk rolt er een avond uit
de bus.
Dan gaan we kijken of we mensen
hebben, die inmiddels ludieke ideeën
kunnen produceren, die we in het geko
zen toneelstuk kunnen botvieren. Ik heb
wel hoofdrolspelers gehad, die met din
gen kwamen aandragen, die ronduit
meesterlijk waren!
Half september ga ik dan, gedeelte
lijk in overleg met de spelers, gedeel
telijk in overleg met Joop Helmerhorst,
naar Amsterdam om de dekors te huren.
Vroeger maakten we die dekors zelf.
Dat was een heidens karwei".
Eddy Otto schudt, bij de herinnering
aan de vervaardiging van de dekors,
brengen. Voor 2 ritten betaal je aan
die lui f200,-. Dat is te veel. Nu hu
ren we zelf een grote auto, en mei
een collega ga ik de dekors zelf op
halen.
Afhankelijk van dat wat we aan dekors
gebruiken moet iedereen op zondagoch
tend voor Sinterklaas om circa 9 uur
in het Grand Theatre zijn voor de
generale repetitie
Eerst bouwen we de dekors. Vroeger
maakten we hele kastelen. Nu gebrui
ken we achterdoeken. Boompjes wor
den netjes vastgespijkerd. De toneel
meesters proberen de licht- en geluids-
effekten uit.
Sommige leerkrachten doen voor de
eerste, de tweede of de derde keer mee,
en knijpen 'm van wat ben je me. De
oude bokken trekken zich nergens iets
van aan Die hebben het al zo vaak
meegemaakt.
Als we klaar zijn met die hele gene
rale business breken we de helft van de
dekorc af.
LEUSDEN/AMERSFOORT - Wij gaan
hjken naar één van die alleraardigste
aneelvoorstellingen, die worden opge
teerd rond Sint Nicolaas voor de hogere
liassen van de basisscholen inAmers-
!oort en de naaste omgeving. Dit jaar
lerd opgevoerd „Rover Boebas en de
flsgeest". Sint Nicolaas en Piet (een
?uze grappige en enthousiaste Piet)
ïamen de kinderen toespreken, en de
rethouder van onderwijs, mevrouw drs.
L H. Keijser-Hardick bood Sint Nico
las eigenhandig een héél grote sigaar
10.
De regie van de toneelvoorstellingen
Is in handen van de Leusdenaar Eddy
)tto, die leraar is in Amersfoort op
«o school voor moeilijk lerende kin-
leren. Samen met Joop Helmerhorst,
5e sinds men in 1946 (weer) met de
toeelvoorstellingen is begonnen, méé
loet, heeft Eddy Otto de organisatie
i handen.
In de maanden mei en juni bereiden
üj de toneelvoorstellingen voor de
aand december reeds voor. Ze gaan
stukken lezen, reizen met een man
tien stad en land af om hun keuze
i maken. Is de keuze van het toneel-
tok bepaald, dan wordt nog vóór de
rote vakantie de eerste bijeenkomst
elegd. Eddy Otto maakt een proviso-
ische rolverdeling op.
„Het zijn allemaal leerkrachten van
het openbaar onderwijs, die toneel spe
len", zegt Eddy Otto. „Velen doen zo'n
jaar of 10, 12, 15 mee, en dan op een
bepaald moment krijgen ze er genoeg
van. Dan zien ze het niet meer zit
ten, en dan willen ze er mee ophouden.
Dat is al verschillende keren gebeurd.
Ze voelen zich wél samen verbonden,
maar een vereniging zijn we niet. Joop
Helmerhorst en ik regelen samen de
voorstellingen. De leerkrachten die
meedoen komen uit Hoogland, Leusden
en Amersfoort.
Vroeger kwam de hele regio, maar
toen het Grand Theatre geringere
plaatsruimte kreeg, speelden we in
één week tijds voor 2.400 kinderen,
komend uit de direkte omgeving van
en uit Amersfoort zelf.
't Is nog een respektabel aantal hoor,
zo'n 2.400 kinderen".
Al vertellend strijkt Eddy Otto zijn
weelderige haardos en baard, en rookt
hij kleine sigaartjes. Hij is een woe
lig en onstuimig verteller, gaat tel
kens verzitten, lacht veel, en springi
telkens weer op om een sigaartje,
dat is uitgegaan, weer aan te steken.
„We wachten even de schoolstart
af", zegt hij, „en dan starten we eind
augustus met de toneelrepetities. We
heftig met zijn haren, en springt driftig
van de bank op.
„Negen jaar geleden zeiden we: „La
ten we daar mee ophouden. Het is niet
op te brengen. Dus bestelden we van
toen af aan de dekors en de kostuums
in Amsterdam".
Eddy ploft weer terug in de bank:
het geeft hem enige geestelijke rust,
dat sinds negen jaar de vervaardiging
van de dekors en de costuums niet
meer zijn „pakkie an" is.
„Tegen oktober wordt het paniek.
Dan worden ze allemaal nerveus. Er
moeten repetities worden ingelast. Op
de één of andere manier wordt daar
een mouw aangepast.
Half november krijgen ze allemaal
een lijst met requisieten op: „Jij moet
dit meenemen. Jij dat". De voorstel
lingen geven we liefst vóór Sinterklaas
dag. Dit jaar kon dit niet. toen heb
ben we de vrijdag na Sinterklaas er
bij gepakt, want anders moet je de
dekors een weekend overhouden, en dat
kost te veel.
Dan ga ik de dekors halen. Er moet
voor gezorgd worden, dat er koffie in
het Grand Theatre is. De toneelmees
ters moeten aanwezig zijn, en noem
maar op.
Een of twee keer hebben we die de
kors met een vrachtwagen laten
Regisseur Eddy Otto.
Leo Grootkop is grimeur bij ons.
Hij woont in de Muurhuizen achter
C A, en heeft er een zaak voor wo
ning- inrichting. Zijn vader had vroe
ger een schmink-fabriekje. Hij doet
het heel erg leuk.
Eddy Otto vertelt aan één stuk door.
Hij haalt nauwelijks adem, heb ik de
indruk, en hij zit nog helemaal in de
roes van de toneelvoorstellingen. Hij
had ook juist de dekors weer naar Am
sterdam teruggebracht op zijn vrije
zaterdagmiddag.
„De eerste voorstelling. We starten
om 7 uur. De heer Grootkop moet name
lijk -2 man schminken plus een Sin
terklaas en een Zwarte Piet van de
Pedagogische Akademie. Vroeger wa
ren dit onderwijzers. Toen hebben we es
een tijdje studenten van de Pedago
gische Akademie gehad, en toen een
badmeester. Nu hebben we twee stu
denten van de Pedagogische Akademie,
die het erg leuk doen".
„Harstikke leuk", beaam ik, „endie
Piet is enig met dat gekke fluitje,
waarop hij blaast en waarop hij een
sprong maakt, waarop de kinderendrie
keer een yell ten beste moeten geven".
„Ja, we hebben er heelwat versle
ten in de loop der tijden!
Om tien voor half negen is het een
zenuwentoestand. Iedereen barst van de
zenuwen. Sommigen worden vreselijk
aktief, gaan timmeren. Iedereen gilt:
„Waar is dit? Waar is dat?" Ik moet
regelmatig vragen: „Heb je daar aan
gedacht, en daar aan?"
Aanvang van de voorstelling tegen
tien over negen, tien voor half tien. Je
laat de doeken zakken. En dan maar
hopen, dat alles goed gaat.
Pauze na het tweede bedrijf.
Een scène uit het toneelstuk:
„Rover Boebas en de bosgeest".
„Waarom zei jij dat in 's hemels
naam. Ik wist gewoon niet hóe ik er
bij moest aansluiten. Daat laat je de
volgende keer uit je kop, hoor".
„Hoe vonden jullie de zaal? Ik had
zo'n last van die rotjongens daar in
het midden", of: „De kinderen reageer
den mieters, hé. Lekker spelen is dat!"
Na de laatste twee bedrijven: af-
schminken. „Jongens tot morgenoch
tend 7 uur. Houd je taai". Dan gaat
het hele spul weer naar school, want
's middags is er gewoon weer school.
De kinderen zijn uit hun gewone doen
De leerkrachten, die speelden, zijn
moe: en dat voelen ze wel als iets be
zwaarlijks, maar ja: daar is niets aan
te doen.
Volgende dag weer op dezelfde toer
Dan is er één dag tussen, dat het
Sint Nicolaas is. Leo Grootkop schminkt
tegen de honderd Sinterklazen op die
IMERSFOORT Louis van Dyk, de
«kende pianist en virtuoos, komt weer
'Amersfoort spelen, en wel op vrijdag
3 december, 's avonds om 20.00 uur in
^Emmakerk aan de Noorderwierweg
peelde hij vorig jaar als solo-improvi-
tor op de piano (en het elektronisch
[gel van de Emmakerk), dit jaar komt
3 met het trio onder leiding van zyn
'oer Rob van Dijk. Het trio bestaat uit
n drummer, een basgitarist en organist
ob van Dijk, die het hammond-orgel zal
!;pelen, en die ook enige stukken op
't elektronisch kerkorgel ten gehore zal
fngen. Rob van Dijk zal tevens het
>or'The Rivals' dirigeren,
ft bizondere konsert wordt georgani-
«rd door de Wijkraad in oprichting, de
'reformeerde Kerk en de Hervormde
agdraad van het Soesterkwartier.
«ter van Dijk, die in de Hervormde
agdraad zit van het Soesterkwartier
Nee, ik ben helemaal geen familie van
auis') wil er, als het enigszins kan een
«emberse traditie van maken om Louis
"Dijk in Amersfoort te laten optreden,
orig jaar was het konsert van Louis van
ijk zo'n geweldig sukses, dat Pieter
rekt de afspraak maakte voor de 13de
sember 1974. Het was niet alleen de
igd, die naar Louis van Dyk kwam luis-
'en, er waren ook vele zéér oude men-
aop het konsert aanwezig.
°rig jaar speelde Louis van Dijk in het
•der van een Jeugddienst in de Emma-
rk. De 13de decern be»- 1974 vervult de
de rol van konsertzaal. Vandaar dat
'Wjjkraad in oprichting ook by de orga-
atie is betrokken.
't programma van vrijdagavond 13
tomber is samengesteld uit de volgende
teelten. Het koor 'The Rivals' begint,
1 dan speelt Louis van Dijk een solo.
i
Tijdens zijn conservatoriumopleiding
kreeg hy belangstelling voor de jazz
muziek. In 1967 deed hij eindexamen
van het Conservatorium met een perfekte
uitvoering van het pianoconcert in G van
Maurice RaveL In 1961 kreeg hij op het
Jazzconcours te Loosdrecht de eerste
prijs in de sector Moderne Jazz. In het
cabaret van Ramses Shaffy was hy een
voortreffelijk begeleider. „Het verdere
verloop van mijn carrière," zegt Louis,
„heb ik te danken aan John Vis, de direk-
teur van C.B.S. In 1964 kwam mijn
eerste LP tot stand. Vis weet, wanneer
een platenartiest verkoopbaar is, en die
intuïtie buit hy uit. Hy heeft mij in de
muzikale richting geduwd, die hij zélf
had willen opgaan. Ik bewonder zyn
unieke repertoire, zijn kennis en gevoel
voor de kombinatie van artistieke waar
den en de wensen van de platenmarkt."
Louis van Dyk dus op vrijdag 13
december in de Emmakerk. Kaarten a
f 3,50 zyn reeds in de voorverkoop ver
krijgbaar. Voor Hoogland: Boskant 62.
Voor Amersfoort: Korte Bergstraat 3,
Soesterweg 409, Dollardstraat 118, Bor-
neoplein 22. Voor Leusden: Krakhorst 9.
Dan zingt het koor weer, begeleid door
het trio onder leiding van Rob van Dijk.
Na een korte pauze, tijdens welke men
een kopje koffie kan drinken, vervolgt
het koor het programma. Louis van Dijk
speelt op de piano, en zal ook verschil
lende stukken van het koor begeleiden.
Er zal worden geïmproviseerd, en het ge
heel zal, als altijd, vele verrassende ele
menten opleveren.
Louis van Dyk vindt zelf, dat hij een
beter jazz-pianist dan een organist is, en
dat zullen verschillende musici met hem
eens zijn. Een zeker deel van het publiek
hoort hem echter óók graag op het orgel.
Of hy bereid zal zyn het orgel van de
Emmakerk te bespelen zal de vraag zijn.
Het pedaal is niet feilloos, en de resonans
is hinderlijk.
Louis van Dyk werd op 27 november
1941 in Amsterdam geboren. Hij begon
zyn muziekstudie op zevenjarige leeftijd.
Hij ontving orgellessen van Simon G.
Jansen en Piet van Egmond. „Van Piet
van Egmond heb ik een bijna hysterische
liefde voor muziekmaken meegekregen,"
zegt Louis. Louis speelde vrijwel alleen
muziek van Bach, voor wie hij een voor
liefde had, omdat Bach veel orgelmuziek
heeft geschreven.
