Het onderwijs in Leusden y
De kinderen moeten leren
harmonisch samen te leven"
HEER J. VAN DER MEULEN, HOOFD VAN „GROENHOUTEN"
„Als schoolleider moet je steeds
meer flexibel kunnen zijn"
EEL VOORZICHTIG PROBEER JE
[KENING TE HOUDEN MET DE
DIVIDUELE GAVEN VAN DE KINDEREN"
UbDAG 10 APHIL 1975
LEUSDER KRANT
13
gesprekken met
,De samenwerkingsschool op christelijke
iasis komt (hopelijk) dichterbij"
fcUSDEN CENTRUM - De heer J.
Ijer Muelen is leider van de Pro
mts Christelijke Basisschool
Xnhorst" aan de Meent nr. 3
usden-centrum.
SPLITSING IN 1972
i 1967 ben ik als vierde leer-
[ti voor het Protestants Christe-
pderwijs bij de school te Hamers-
hekomen", zegt hij. ,,Die school
Idesteeds meer uit. In 1972moest
Li een splitsing plaats vinden.
ren moesten toen van Hamersveld naar
Groenhouten toe, en het bestuur kreeg
de medewerking van de ouders der
leerlingen van de vijfde en zesde klas.
IN 1973 KWAM DE
VIJFDE LEERKRACHT
Zo kwamen we in 1973 op een aantal
van 132 kinderen, nèt voldoende voor
een vijfde leerkracht. De groei kwam
toen op gang. Vorig jaar hadden we
voor het eerst zes leerkrachten.opeen
aantal van 165 leerlingen.
EEN JAAR PIONIEREN
jaar hebben we toen gepionierd
leerkrachten Ik zelf gaf les in
de anderen zaten in
noodgebouw
u onze meubelen had gezien:
eigen verzoek hadden we oude
geleend uit Amersfoort, om
meubels te starten in het
schoolgebouw We kregen een
roest! We hebben de banken
schoon spuiten, zó vuil waren
tweede jaar was ons nieuwe
klaar: de omgeving was
bouwterrein, de huizen
nog gebouwd worden! De school
Voor wat de basischool betreft zitten
we nu op 185 kinderen Het kleuter
gedeelte van onze school heeft twee
werklokalen en één speellokaal. Door
de enorme toeloop van leerlingen heb
ben we zelfs drie kleuterklassen moe
ten vormen Er is één klas, die geen
eigen lokaal heeft. De klassen moeten
rouleren: het werk moet af zijn, en de
klas moet steeds opgeruimd zijn."
LEERLINGENTOELOOP
,,Hoe zal het verder gaan met uw
leerlingentoeloop!
Ieder, die bij onze scholen betrok
ken is, gaat van het standpunt uit, dat
we in de eerste plaats er voor moeten
zorgen, dat het onderwijs voor de kin
deren zo optimaal mogelijk moet zijn.
Dat betekent ook: een aanvaardbaar
aantal leerlingen per klas. Om dit te
nersveld was uit zijn jasje ge
en om het aantal leerlingen
"üg over de twee Protestants
?lijke scholen te verdelen, vroeg
toolbestuur toen de medewerking
ouders om vooral de kinderen
vijfde en zesde klas naar de
in Groenhouten te laten gaan.
jn oudere kinderen: het is wat
ardig, dat zo'n school midden
«eiland staat en dat er eigen
en opvang is. (Binnenkort wordt
«schien wel wéér een beroep op
?rs gedaan tot medewerking om
leren evenredig te verdelen over
Protestants Christelijke scho-
972 hadden wij drie combinatie-
i Toen de nieuwe school ge-
fas, Ln 1973, hadden wij 73 leer
de gemeente had echter als
'steld, dat wij een vijfklassige
zouden hebben. Zeventig kinde-
bereiken is steeds opnieuw overleg
gaande over de goede wijkindeling."
ONRUST
Geven al dit soort toestanden niet
erg veel onrust in het onderwijs!
,,Wij zitten met allerlei problemen.
In de eerste plaats hebben wij kinderen
uit vele verschillende wijken. Vorig
jaar had ik dertig kinderen in de klas,
van wie er zeventien alleen dat jaar op
school waren; daarna was de band met
het gezin verloren. Bij degenen, die nu
in de zesde klas zitten, zijn er ook veel
leerlingen, met wie het kontakt ver
broken zal worden. Het niet geheel on
denkbare gevaar zit erin, dat er in
Leusden-centrum ouders zijn, die bin
nenkort hun kinderen op twee ver
schillende Protestants Christelijke
basisscholen hebben!
HETEROGENE
SAMENSTELLING
DER KLASSEN
Onze klassen zijn verder enorm hetro-
geen samengesteld. In mijn klas komen
kinderen uit tien provincies, ieder met
zijn eigen achtergrond. Het ene kind
komt uit een héél beschermd dorps
schooltje, het andere komt uit het hart
je van AmsterdamDaar moeten wij dan
vorm aan geven. Dat kost veel tijd en
aandacht, en dat eist een enorme inzet
van ons. Natuurlijk mag men die inzet
van de verwachten, en het is interessant
om van zo'n heterogene kindermassa
één geheel te maken. Maar aan de ande
re kant ik heb zelf 38 leerlingen, die
je toch iets waardevols wilt meegeven
Daarbij rinkelt de telefoon en zijn er
steeds mensen, die onder schooltijd
je aandacht vragen. Die kinderen komen
daarbij tekort, heb ik het gevoel. En:
hoe méér kinderen er zijn, hoe strakker
de regels moeten zijn
Ik kan het vergelijken, want ik heb
es een jaar 20 kinderen in de klas ge
had. Alles liep toen veel soepeler, veel
geamkkelijker. Er is ook meer rust
met 20 kinderen
Och, het is niet zo dat je niet met
plezier naar je werk gaat, maar het
gevoel bekruipt je te vaak, dat je te
kort schiet. Het kind verwacht veel van
je Hij moet met zijn problemen bij je
kunnen komen. Ik moet zeggen, dat de
ouders ten aanzien van deze punten veel
begrip voor de situatie hebben. Een goed
kontakt tussen school en ouders staat
of valt met een goed vertrouwen van
de zijde van de ouders. Als de ouders
de school vertrouwen, betekent dat dat
de school een verantwoord onderwijs
programma heeft en een goede opvang
voor de kinderen vormt."
SPRONG IN HET DUISTER
,,Als je als ouder je kind op een be
paalde school doet, is dat in wezen een
sprong in het duister. Je kent het
onderwijzend personeel niet, en je weet
niet welke sfeer er op een school is."
„Daarom zeg ik ook altijd tegen de
ouders.Komt u eens op school kijken.
Veel ouders verlaten de basisschool en
komen er pas weer mee in aanraking,
als hun kinderen naar de basisschool
gaan
„DEVIES" GROENHORST-
SCHOOL: „NIET ANDERS
DAN RECHT DOEN"
Op de steen bij de ingang van onze
school staat een tekst uit Micha. „Niet
anders dan recht doen". God zei „Jul
lie brengen wel brandoffers en derge
lijke, maar wat heb ik eraan, als
jullie elkaar geen recht doen?" Dat
slaat ook op ons De kinderen mogen
van ons verwachten, dat ze in de per
soonlijke sfeer recht gedaan worden,
en óók, dat ze elkaar recht doen
Daar kan ik u een eenvoudig voor
beeld van noemen. Er vindt een vecht
partij plaats tussen twee jongens. Het
allerergste is. ais je de jongens opjut
Maar ook al sta je maar aan de kant,
en doe je niets, dan ga je nog niet
vrij uit! Doe er iets aan!' Als er een
konflikt is moeten de kinderen terug
komen op die tekst
Een belangrijk aspekt van het Chris
telijk onderwijs is, dat je recht doet
De ouders kunnen ons daarover aan
spreken. U moet vooral niet denken,
dat een Christelijke school de kinderen
in hun isolement plaatst of de kinderen
afschermt van de wereld. Integendeel-
wij proberen de kinderen met een
Christelijke levensvisie in die wereld
te plaatsen.
„Ziet u net als de heer Pierik iets in
een samenwerkingsschool op Chris
telijke grondslag!
„De Katholieke school wil het kind
begeleiden vanuit een visie, die groten
deels de onze is.
Naarmate in deze tijd van oecumene
de geloofsbeleving van Protestanten
en Katholieken naar elkaar toe groeit,
komt de samenwerkingsschool op
Christelijke grondslag hopelijk dichter-
bij
„Wat verwachten Protestant-Chris
telijke ouders van het „Christe
lijke" voor de naam van uw school!
„Vroeger was het uitgangspunt van
de mensen, ik ben Gereformeerd of
Hervormd Dan wist iedereen wat je
was of deed Dat is tegenwoordig niet
meer zo Van een christelijke school
wist je vroeger precies wat men er
deed Dat is niet meer zo Vanuit
andere achtergronden kom je er tot
gesprekken Als de kinderen een tijdje
op school zijn, vragen de ouders.
„Wordt er elke dag een verhaal uit
de Bijbel verteld of niet?" Als dat het
geval is vindt de ene groep ouders
dat prettig, voor de andere groep
ouders hoeft het niet elke dag. Als je
als ouder een bepaalde visie hebt, en
je stuurt je kinderen van 9 tot 12 en
van half 2 tot 4 uur naar een bepaalde
school, dan is het prettig, als de onder
wijzer van dezelfde achtergrond uit
gaat. Maar het is niet meer zo. dat er
één onomstotelijke mening als een paal
boven water staat. Bij een diskussie
is er vaak verschil van mening. Kinde
ren zijn konformistisch; het is de taak
van de onderwijzer om de kinderen te
leren genuanceerd te denken vanuit een
christelijke overtuiging
ONDERWIJSVERNIEUWING
„Hie is uw standpunt ten opzichte
van de onderwijsvernieuwing!
„Iedere school, die het kind tot zijn
recht doet komen, doet natuurlijk aan
onderwijsvernieuwing. Neemt u bij
voorbeeld het lezen in niveaugroepen,
de manier, waarop de handenarbeid
plaats vindt Wij hebben ook het sys
teem van de heer Vial ingevoerd.
BEGELEIDING VAN DE
ONDERWIJS ADVIES DIENST
Een aantal jaren geleden pionierde
iedereen, toen hadden we geen centrum,
waar we op terug konden vallen We
keken jaloers over de snelweg heen-
in Amersfoort hadden ze wél zo'n cen
trum, maar bij het viadukt hielden de
diensten daarvan op. Twee jaar geleden
veranderde de situatie. Nu hebben ook
wij in Leusden begeleiding van de
Onderwijs Advies Dienst.
De Onderwijs Advies Dienst geeft
ons veel waardevolle service. Zo pro
beert deze dienst de leemten bij de
kinderen in de eerste en tweede klasse
op te vangen. De remedial teachers
van de Onderwijs Advies Dienst wer
ken de achterstand weg, die bepaalde
kinderen om de een of andere reden
hebben opgelopen.
In de eerste week van het schooljaar
komt de eerste klasse niet voltallig op
school De onderwijzeres is bezig met
een onderzoekje. Dan wordt er een
programma voor zes weken met ge
richte stof opgesteld, zodat de basis
wordt gelegd voor een goede planning
OUDERPARTICIPATIE
„Hoe staat u tegenover ouderparti
cipatie! In welke vormen vindt deze
in uw school plaats!
„In gesprekken met ouders komt
steeds weer naar voren Wat is opvoe
den tochh moeilijk! Wil de opvoeding
van het kind soepel verlopen, dan moe
ten ouders en onderwijzers daar enorm
veel aan doen.
Ouderparticipatie? De ouders zijn
veel meer dan vroeger met de kinderen
bezig. Ouders zijn tegenwoordig ont
zettend veel met hun kinderen in de
weer Als ik zie wat ouders nu alle
maal voor hun kinderen doen, dan vind
ik dat geweldig. Ouders en onderwij
zers willen, dat het kind een goede
start op school heeft. Als je als ouders
en onderwijzers met elkaar om de tafel
gaat zitten om voor een kind een oplos
sing te zoeken, dan is dat ouderparti
cipatie!
Elk jaar gaan wij met de klassen 1
tot en met 5 een dag naar Den Treek.
Een deel van de moeders helpt hier
bij. Ook dat is een vorm van ouder
participatie. Klas 6 voert bij zijn af
scheid een musical op zeven moeders
zijn er vele weken mee bezig.
Ons schoolbestuur zegt: Ouderpar-
ticpiatie betekent nóg ,eer werk voor
de school Het bestuur weet, dat er veel
van het onderwijzend personeel wordt
verlangd, en het vraagt zich af tot
welke resultaten het leidt, als het
onderwijsteam nóg meer werk krijgt.
Buiten kijf staat uiteraard, dat. als
een paar moeders helpen, dat ple
zierig is
Als we een collega benoemen heb
ben de ouders zitting in de benoe
mingscommissie."
onderwijzers. Het doel van de rappor
tage is, dat de onderwijzer iets over -
het kind aan de ouders vertelt Een'
groot voordeel is, dat de ouders het I
rapport aandachtig bekijken en kritisch fi
lezen Vaak komt er naar aanleiding ij
daarvan een goed gesprek op gang
De ouders, die niet goed bij het werken
van hun kinderen betrokken zijn, vin-
den het misschien wat onoverzichte
lijk. De ouders kunnen de rapportage#
samen met de kinderen bekijken.
De rivaliteit van de cijfers vervalt
Je hoort wel eens zeggen „Een kindi
wil cijfers zien", maar dat is echt niet,
zo. Ook de ouders vinden die verouder
de competitie en het streven naarr
hoge cijfers maar zéér betrekkelijk.
Wat de verdere onderwijsvernieuwing?,
betreft, deze zet zich in alle vakken
zéér geleidelijk door
Als het onderwijs zich uitsluitend^
in niveau groepen afspeelt, bergt dat;
gevaren in zich. Vooral op het vlak
van de sociale vorming.
De kinderen moeten leren harmo- r
nisch samen te leven met anderen,
die óf meer óf minder begaafd zijn
dan zijzelf. En dat wordt niet bereikt
door ze uitsluitend in homogene groe
pen te plaatsen. De maatschappij is j
toch ook niet homogeen samengesteld
Het bezig zijn met kinderen is het
fijnste wat er is Inspelen op direk-
te problemen is heel belangrijk. Als
onderwijzer moet je niet direkt je l
eigen mening poneren, maar je moet de 3
kinderen al pratende, zelf tot een j
11
„Mogen we nog even terugkomen oj
de onderwijsvernieuwing! Ik hoorde,
dat u van het „belonen" met cijfers
bent afgestapt".
„Ja Drie maal per jaar wordt er
door ons een rapportage gegeven. Wij
zijn bewust afgestapt van het geven
van cijfers. Twee maal per jaar geven
wij een rapportage over gedragingen
in het algemeen. Drie maal per jaar
over vorderingen in de verschillende
vakken. Over wereldver kenning en Ex
pressievakken rapporteren wij twee
keer per jaar.
We hebben dit met de ouders over
legd De vorm van de rapportage moet
aan beide zijden bevallen In 1972 werd
deze rapportagewijze reeds positief
door de ouders ontvangen.
Qua observatie vergt het veel van de
konklusie laten komen Daar moet je
in team verband over praten.
Als ik de kinderen hoor zeggen:
„Als hier gevochten wordt word jeS<
uit elkaar gehaald". „Als je hier
verdriet hebt, kun je bij de onder-.,
wijzer komen en word je getroost"^
dan vind ik dat een fijne beoordeling
van deze school
Ik heb bewondering voor de colle-^
ga's, die veel vrije tijd in de on-5':
derwijs problemen steken Het be
noemen van collega's kost ons dan ook
enorm veel tijd Wij doen ook aan
huisbezoek, zowel 's middags als
's avonds De collega's en ik wonen
kursussen en vergaderingen bij".
LEIDERSCHAP
„Ziet u het leiderschap van een
school en een schoolteam in de rich
ting van het management gaan, of
blijft voor u het klasse-onderwijzers
schap primair!
„Je hebt gekozen voor het vak van
schoolleider, maar onherroepelijk blij-*"'
ken daar andere facetten aan vast te
zitten, personeelschef, administra
teur, concierge, onderwijzer, zakeD-
man.
Daardoor heb je het gevoel, dat je
te kort schiet in je klas, in je team
vorming, in de integratie.
Heel voorzichtig probeer je reke^'i
ning te houden met de individuele -1
gaven van de kinderen. Maar om daai
een verantwoorde planning voor t^
maken- dat zou ik 's nachts moetei
doen' De collega's hebben daar begrij
voor. De impulsen moeten van mij ko
men. en na de dagtaak. Ik wil nie:
klagen wij hebben een goed salaris'
vervolg op pagina 14
