,De zomer van de witte haai" (Jaws):
lerreur van een perfekte vreetmachine
„Sherlock Jones", een
gezellige komedie van
Nicolai' van der Heijde
In het kort
bekeken
„De kaping
van Pelham-
express"
|en „gehaaide" verfilming
an Steven Spielberg met
llfekten a la Hitchcock
PIET BAM BERGEN ALS GEKKE PRIVE-DETECTIVE
EN TEN
SLOTTE
Kerst
LEUSDER KRANT
en ernstige
Jarschuwing
JERDAG 18 DECEMBER 1975
LEUSDER KRANT
als het nou straks Kerstmis is, ben ik
bijna aan een jubileum toe.
Vijfentwintig keer vijfentwintig
december Niet dat ik het ga vieren,
maar toch reden om heel even te
overdenken Dat schijnt trouwens toch
onlosmakelijk met Kerstmis verbonden
te zijn overpeinzingen.
Ik blijf dit jaar thuis. Er komen een
aantal vrienden Er komt een boom
voor de aanwezige kinderen Niet voor
mij, ik haat die dingen Bovendien
mogen kutten graag aanvallen
uitvoeren op versierde bomen Maar
goed, als gezegd, voor de kinderen dan.
De gasten zullen gefêteerd worden op
spijs en wijn, gordijnen dicht, kachel
hoog Laat de sneeuw maar vallen, mij
kan niks gebeuren.
Vijf jaar geleden zat ik in de nacht
van 24 op 25 december op de koude
straatstenen van een groot plein, ergens
m den lande. In hongerstaking,
spandoek met „Vreten op aarde" en dat
soort kreten Een collega-demonstrant
had van enige latten een kruis
vervaardigd, alwaar hij een bloederig
konijn aan genageld had Daarmee
paradeerde hij langs de mensen die in
de nj stonden om de kerstnachtviering
in de op het plein aanwezige kerk bij te
wonen
Een aantal van de demonstranten
kwam uit de plaats waar de
manifestatie plaatsvond Die lui kropen
tegen vieren hun warme nest m De
andere helft, die zoals ik elders
woonde, moest wachten op de eerste
trein. Tot mijn verbazing zei een ouder i
persoon, dat hij wel een adresje wist,
waar we de nacht door konden
brengen. Het bleek een cafetaria, die in
de kerstnacht altijd openbleef „voor de I
hongerstakers" Het vastgenagelde
konijn werd in een hoek gezet en de
eigenaar at met smaak enkele
kroketten De morsige man achter het
fornuis had een goede naald Zo gaat i
dat.
Kersl-inns weet ik ook alles van. Heb
ik meerdere kerstnachtelijke uren
doorgebracht. Als medewerker dus.
Hoewel, die ene keer Zat daar
iemand op een stoeltje. Vraag ik
vriendelijk of hij misschien al een kopje
koffie heeft gehad Zegt die andere
persoon „Ja al tien, ik ben ook
medewerker en als we elkaar nou
kopjes koffie aan moeten gaan bieden,
kunnen we net zo goed naar huis gaan.
Werken met Kerstmis heb ik ook al
meer dan eens moeten doen. Maar dat
valt wel mee. Mensen zijn dan extra
aardig voor je. Maar als je pech hebt
moet je op tweede kerstdag bij Willem
Duys m de vuist verschijnen Zo heeft
alles zijn schaduwkanten
Daarom en om nog meer redenen een
rustige Kerstmis, net als vroeger. Al
hoorde ik vroeger ook bij de liePiebbers
van de boom met de ballen. Kunnen we
altijd bekijken of we volgend jaar
misschien weer iets leuks, een
demonstratie of kerst-inn, gaan doen.
Als ik tenminste niet hoef te werken
K
Met de treinkaping van Wijster
nog vers in ons geheugen, is het een
beetje ironisch om deze week een
film over een andere treinkaping te
kunnen zien. Toen de film begin
1975 in Nederland werd uitge
bracht, had niemand kunnen be
vroeden, dat het misschien het be
gin zou kunnen zijn van een echte
treinkaping in Nederland. En toch is
die mogelijkheid niet uitgesloten.
„The taking of the Pelham 1-2-3."
zou best eens model hebben kunnen
staan voor wat er in Wijster plaats
vond Ook de kapers van deze New
Yorkse metro-trein stapten in met
een veel te groot pakket onder hun
armen.
Regisseur Joseph Sargent heeft
van „De kaping van de Pelham Ex
press" (naar het gelijknamige boek)
een keiharde thriller gemaakt met
Robert Shaw (als de leider van de
kapers) en Walter Matthau (als poli
tiechef Garber) in uitstekende
hoofdrollen. Met uitstekende dialo
gen van scenai.oschrijver Peter
Stone, waarbij echter de rol van de
New Yorkse burgemeester als een
zieke imbeciel, uit de toon valt door
haar onwaarschijnlijkheid, maar zo
staat het nu eenmaal ook in het
boek. Dat regisseur Sargent het juist
daarom er niet uit heeft gelaten, is
jammer, maar zo'n schoonheids
foutje doet verder niets af aan de
rest van de film, die laat zien, dat
het best mogelijk is om een trein te
kapen en er dan met een behoorlijk
losgeld van enkele miljoenen van
door te gaan. Zelfs al is het dan een
(moeilijker) ondergrondse kaping.
De praktijk heeft inmiddels be
wezen, dat het ook bovengrodds
best gaat. Een kwestie van instap
pen met een veel te groot pak onder
je armen. Voor hen, die wat mqér
willen zien dan vage TV-beelden
zoals bij iedere kaping, nu in vojle
kleuren en geuren in het City Théa-
ter te zien
FILMAGENDA
OP PAGINA 11.
11 kunt liet niet zo
ge li noemen
op het gebied van familiedrukwerk
kunnen wi| u in alle opzichten van
dienst zijn:
VERLOVINGS-, HUWELIJKS- EN
GEBOORTE KAARTEN
•VISITE-KAARTJES
•BRIEFHOOFDEN
ROUWKAARTEN
Finnmark 3, leusden<entrum
(Modellen-boeken kunt u thuis
bezichtigen).
Het beeldmerk van „Jaws" met de haai en het eerste slachtoffer.
ken van de film verschenen. De
aandeelhouders van Universal
kunnen wat dat betreft blij zijn.
Maar de ware winnaars zijn produ
cers Richard Zanuck en David
Brown, die ieder aan het eind van
het volgend jaar twintig miljoen zul
len bezitten, schrijver Peter Bench-
ley, die tien miljoen dollar in de
wacht sleept en regisseur Steven
Spielberg, die weet, dat hij ver voor
zijn dertigste enkele keren miljonair
zal zijn. De verhalen over de steeds
stijgende kosten (anderhalf miljoen
meer dan het geraamde budget van
vier miljoen dollar) van „Jaws" zijn
legio, al zijn er genoeg redenen te
vinden, waarom de film een tweede
..Cleopatra" dreigde te worden en
al heeft niemand meer spijt, dat de
film werd doorgezet zonder te be
zuinigen.
De opnamen begonnen twee
maanden te vroeg, omdat er een
staking van de Actors Guild dreig
de. Er waren ook enige moeilijkhe
den met de haai. De haai kostte een
kwart miljoen dollar om te bouwen
en het kostte een half miljoen om
hem in beweging te houden. Kos-
tenvermeerderend werkte ook de
beslissing om de film op lokatie te
draaien en niet in de studio en in een
studiotank vol water. Dat laatste
was maar gelukkig ook, want een
studiofilm zou maar uit de toon zijn
gevallen. De angstaanjagende scè
nes werken, omdat zij herkenbaar
buiten de studio's zijn opgenomen.
Steven Spielberg is één van de
jongste regisseurs die momenteel in
Hollywood werken. Hij is zeven-
twintig. Hij begon op zijn eenen
twintigste en had reeds veel films in
8,16 en 35 mm. gemaakt. Toen hij
twintig was kreeg hij een kontrakt
bij Universal voor het maken van
televisiefilms. Binnen de vier we
ken regisseerde hij Joan Crawford,
die in „Night Gallery" een blinde
vrouw moest spelen tijdens het uit
vallen van de electriciteit in New
York. Daarna maakte Spielberg de
eerste „Columbo", verder enkele
andere bekende TV-serie's. Tevens
maakte hij drie „movies of the
week": „Duel," Something Evil"
en „Savage „Duel" werd gezien
door vijftien miljoen Amerikanen
en werd dankzij de recommandatie
NIEUW
Naast „Sherlock Jones" (in bet Grand
Theatre) en „De zomer van de witte
haai" (Jaws - in Cinema I) en „De
kaping van de Pelham Expres" (in
City), kan men deze week in Cinema 2
een gezellige familiefilm met Louis de
Funès bekijken: „Zo gezegd zo ge
daan".
„Le petit Baigneur" is de Franse
titel en het is het verhaal van de
scheepsbouwer Fourchaume (Louis de
Funès) die zijn assistent André Cas-
tagnier de laan uitschopt, omdat die
blijkbaar iets heeft laten misgaan tij
dens een tewaterlating de boot zonk
onmiddellijk De driftkop heeft er
later spijt van, want het blijkt, dat
zijn assistent een revolutionair type
boot heeft ontworpen en voor de nood
lijdende werf zou dat een aardige in-
jektie kunnen zijn Dus probeert Four
chaume zijn assistent weer voor zich
te winnen. Andrè Castagnier, voor
treffelijk gespeeld door regisseur Ro
bert Dhery, heeft echter een vrij grote
familie achter zich staan en het kost
de scheepsbouwer nogal wat moeite
om de assistent te overtuigen van zijn
goede wil. Dat dit pas gebeurt na heel
wat komische situaties al dan niet op
het water, behoeft geen betoog. Een
uitstekende komedie, waarin naast De
Funès ook Robert Dhèry een vakkundig
komediant blijkt te zijn (èn een goed
regisseur, wat o m eerder was ge
bleken uit films als ..La belle Ameri-
caine" en zijn verfilmde toneelstuk
„Branguignol") Kortom plezierig
amusement voor jong en oud met deze
Franse lachfilm uit 1968
PROLONGATIES
..Histoire d'O", de Dieuwste film
vaD regisseur Just Jaeckin (de maker
van „Emmanuelle") gaat de tweede
week in. Van Grand verhuisd naar
Euro Cinema „Histoire d'O" met
o m Christine Clery en Udo Kier in
de hoofdrollen is bedoeld als een
shockerende sexfilm met vooral per
van de Engelse critici Dylis Powell
in Europa in de bioscopen vertoond
en had een gunstige ontvangst bij de
kntiek en het publiek. „Sugerland
Express" was de eerste speelfilm,
die Spielberg voor de bioscoop re
gisseerde en de film was op het film
festival van Cannes te zien.
Spielberg was vooral door het
laatste deel van Peter Benchley's
boek „Jaws" getroffen, het gevecht
van de drie mannen met de grote
haai op zee, een moderne Moby
Dick" zonder verdere symbolische
betekenis. Het eerste deel veran
derde hij. Peter Benchley schreef
drie scenario's en vereenvoudigde
de persoonlijke banden voor de
film: Hooper heeft geen verhouding
met Brody's vrouw, de burgemees
ter heeft geen banden met de Maffia
en aan het eind van de film mag er
één persoon méér blijven leven, dan
in het boek.
De haai werd gebouwd door Bob
Mattey, die zijn sporen had ver
diend met het ontwerpen van de
reuze-oktopus voor de film „20.000
leagues under the sea" en die een
haai maakte, die naar links en één
die naar rechts kon zwenken en nog
een volwaardige haai, die boven
water totaal in beeld kon komen.
Voor het gemak van de stuntman
nen waren er twee gebitten voor
„Bruce," zoals de haai door de crew
werd genoemd: met zachte en met
harde tanden.
Bij het zien van „Jaws" wordt je
getroffen door de wijze, waarop een
groot deel werd gefilmd: op haai-
ooghoogte. Ook daarvoor waren
verschillende systemen bedacht om
de camera in zee zelf te kunnen han
teren. Cameraman William Butler
(die Coppola's „The conversation"
had gefilmd), is er in geslaagd om
een extra dimensie aan het totaal
toe te voegen, juist door deze film-
methode, die spanningverhogend
werkt, omdat je de aanwezigheid
van de haai vermoedt, terwijl je
geen haai ziet.
Regisseur Spielberg heeft zoals ik
reeds schreef een uitstekend stukje
vakwerk afgeleverd. In de film, die
ruim twee-uur duurt, zie-je dc eerste,
drie kwartier geen haai, maar'je
voelt dat hij aanwezig is. In dat ver
band is het wel noodzakelijk, dat
versie io de vorm van sadistische
scènes. Het is bij die bedoeling geble
ven. „Histoire d'O" is niet meer dan
een kille film zonder enige warmte
over vrouwen, die de pure slavin van
de maa nthangen op een wijze, die
alle geloofwaardigheid uitsluit. Door
sommigen geïnterpreteerd als een li
teraire sexfilm, maar voor mijn gevoel
zelfs dat niet. Wel artistiek verfilmd
door ex-modefotograaf Just Jaeckin,
maar dat alleen kan de film niet red
den.
Tweede week. Euro Cinema, 18 jaar.
NACHTVOORSTELLINGEN
In de nachtvoorstelling van het City
Theater kan men vrijdagavond kwart
voor twaalf zoals gebruikelijk weer
terecht voor de traditionele sexfilm
in de late sex show Dit keer is het
de film „De sex-sekte der zwarte
nonnen" Wie beweert dat sex niet met
magie bedreven kan worden of dat
sex niets mysterieus heeft, moet maar
gaan kijken 18 jaar.
Zaterdagavond in het City Theater
Anthony Quin in de aktiefilm „Across
110th Street" Een film - bepaald niet
Quinn s beste - gaat over illegale lo
terijen, door de Maffia georganiseerd,
moord en de jacht van de politie op
de gangsters Vroeger was het altijd
zo. dat de hoofdrolspelers meestal le
vend uit de gevechten tevoorschijn
kwamen Anthony Quinn in ieder geval
Maar laat die knaap nu steekpenningen
aannemen' En daarom gaat Quinn aan
het slot van de film ook ten onder Of
iedereen dan tevreden is, vermeldt de
geschiedenis niet 18 jaar.
KINDERVOORSTELLINGEN
In Cinema 1 zaterdag- en woensdag
middag weer de traditionele jeugd
voorstelling in de matinee. Ditmaal
met een „Popev lachparade" Lekker
lachen met Popev de zeeman, a l In
de serie „Kleutertje kijk eens" van
Euro Cinema kunnen peuters en kleu
ters zaterdagmorgen om half elf hun
hart ophalen aan een voortreffelijke
kleurenfilm „Alice in wonderland"
van regisseur William Sterling Een
schitterend gemaakte verfilming van
het gelijknamige boek van Lewis Caroll
Of de film Nederlands gesproken wordt,
is mij niet bekend, maar een simpel
telefoontje naar het theater kan u wat
dat betreft uit de droom helpen
V.
men de film vanaf het begin ziet.
Missen van de eerste scènes, kan
een deel van die daarna opgewekte
spanning teniet doen en dat zou
jammer zijn Spielberg werkt voor
een gToot deel met suggesties en
bouwt daarmee een enorm span
ningsveld op, waardoor het kan ge
beuren, dat zelfs een strand vol vro
lijke mensen reeds een angstaanja
gend beeld# oplevert. Subtiele de
tails vullen die angst op, zoals
Hitchcock dat in zijn films zo mees
terlijk kan doen. Steven Spielberg
speelt met die details, met zo nu en
dan fikse shockeffecten om zo naar
een enerverend hoogtepunt te ko
men in het tweede deel van de film,
waarin de haai wordt verslagen na
een enorm gevecht met de drie
mannen, die deze afschuwelijke
taak samen op zich hebben geno
men.
Er wordt uitstekend spel geleverd
door acteurs als Roy Schneider, de
politieman, die er voor moet zor
gen, dat iedereen zich veilig voelt,
maar daarin wordt tegengewerkt
door de burgemeester van de bad
plaats (Murray Hamilton), Richard
Dreyfuss, een jonge haai-des-
kundige van het Oceanografisch In
stituut en Robert Shaw, als de be-
roepshaaienvanger Quint. Vooral
Robert Shaw steelt de show.
Het is maar goed, dat scenario
schrijver Benchley niet zijn boek
heeft gevolgd. De emotionele, per
soonlijke verhalen, die in zijn boek
een nogal belangrijke plaats inne
men, zijn verdwenen. Ze zouden in
de film ook alleen maar de aandacht
van het werkelijke gegeven hebben
afgeleid Wat er nu is overgebleven
is een spannende thriller, zonder
dat veel afbreuk wordt gedaan aan
de opbouw van de karakterteke
ning der hoofdfiguren. Een actie
film, die nog lang na zal werken bij
mensen, die daar gevoelig voor zijn.
Wellicht dat u er aan terug denkt,
als u volgend jaar zomer ergens aan
de Middellandse Zee bijvoorbeeld
op het punt staat een fikse duik in
het zilte nat te doen. Misschien dat u
zich dan nog een keer bedenkt.
Wantje kunt tenslotte nooit weten,
nietwaar?
In hartje winter is „De zomer van
de witte haai" ook in Nederland
aangebroken. Vanaf deze week in
Amersfoort. In Cinema 1, 14 jaar.
r Bert Vos)
i kreeg een film zoveel vóór-publiciteit als de Amerikaanse film
Lvr" (De zomer van de witte haai). Van alle kanten komt de informatie
Jfcjeaf: je moet em gezien hebben voordat je gaat zwemmen etc. Voordat
■deze film op de Arnhemse Filmweek dit jaar voor het eerst zag, leek me
|l allemaal wat overdreven toe. Wat kan een film over een haai nu
Lenlijk nog voor sensationele dingen brengen die andere filmers voordien
Lniet hadden gedaan? Dat was een vergissing. De jonge regisseur Steven
Jielberg in ons land o.m. bekend als de maker van dc voor TV-bedoelde
leelfUm „Duel"), heeft met „De zomer van de witte haai" een film
jmaakt, die niet alleen alle records heeft geslagen, maar dat ook verdient,
[lis een zeer sterke rampenfilm geworden, met een spanningsopbouw,
ir Hitchcock jaloers op zal kunnen zijn. Natuurlijk moetje van dit soort
houden, maar in het algemeen kan wel gesteld worden, dat „Jaws"
Ci kwaliteitsfilm is, waaraan acteurs als Roy Schneider, Robert Shaw en
Ichard Dreyfuss in grote mate debet zijn. Naar het bekende boek van
lier Benchley heeft regisseur Spielberg een film gemaakt, die niet alleen
Jeandere moneymakers voorbijstreefde, maar hele bevolkingsgroepen in
Iban kreeg. In de ban van de haai, die een heel eiland terroriseert voordat
[ineengrandioos gevecht op zee met grote inspanning wordt verslagen,
fclukkig hebben we hier in Nederland niet zoveel last van haaien, zeker
tl van grote. Maar toch .Het is maar goed, dat „Jaws" in ons land in
Ijije winter wordt gedraaid. Erg veel zin om nu te gaan zwemmen zal
Vnand hebben. In Amerika was dat anders. Daar onstond door de film
[d enorme angst voor haaien op de stranden. Opmerkelijk veel mensen
Len met aanzienlijk minder zelfvertrouwen de zee in om daar verkoe-
g te zoeken
p, zult u zeggen, als u boven-
'e met diepe schrik hebt gele-
J toat krijgen we nou7 Tja, ik
Izelf ook een beetje onderste-
pifan, want ik hou niet zo van
"huwende vingertjes. Toch
j ik wel Ik heb namelijk de
glom gevaren, die ik ken, door
naan mijn medemens. Dat is
fenmaal de journalistieke code
gebiedt dit te doen, om nog
F helemaal met te spreken van
ymedemenselijkheid, die een
yd,e meespreekt, zij het soms in
i fanbare taal, dat geef ik
P^cen ernstige waarschuwing
W me goed, ik wil u met aan
wrikken maken (uw geweten
w al niet smetteloos, ook al
I dat tegen u zelf), ik wil op
plaats ook met de onheilspro-
Wuithangen die door middel van
Wekelijkse horoscoop de toe-
-,aaw 11 voorspelt. Dit laatste
J A graag aan andere idioten
r- die het ook niet weten.
P este wensen, ik wil u ernstig
TKhuwcn voor de werkelijke
die de komende kerstda-
en nieuwjaarsdag u be-
Erc nu moet u met denken
me zorgen maak over het
dat u van plan bent over
weken af te steken. U moet
als u denkt de rest van
wet enkele vingers of een
door het leven te kun-
Als u die verantwoording
viv kinderen wilt nemen,
ik het over wil hebben is
anders Kijk, het gaat er
u stTQks uit eigen vrije wil
te gaan doen Want u
een knappe, maar re-
manier ten gronde, als
u zich niet zorgvuldig houdt aan de
voorschriften van de talrijke uiterst
deskundige artsen, biologen, che
mici en andere pessimisten, die zo
ernstig hun waarschuwende vinger
tjes opsteken tegen onze met te stui
ten vraatzucht, die zich juist in de
decemberdagen manifesteert Ik
ben toch altijd weer blij, dat ik niet
tot het geslacht der kalkoenen, kip
pen en konijnen behoor, maar als je
deze specialisten moet geloven, is
het ook niet alles om juist in deze
dagen als mens door het leven te
moeten gaan Want het verderf
slaat onverbiddelijk toe
Ik wil het dan nog helemaal niet
hebben over de schadelijke stoffen,
die van buitenaf zo langzamerhand
in onze complete voedselvoorraad
zijn gekropen, zoals de enorme
hoeveelheden kwik in de vis, die we
tegenwoordig met de moed der ou
derwetse wanhoop uit de IJslandse
wateren halen met de dreiging van
een met scherp gewapende kanno-
neerboot op de achtergrond. Ik wil
het ook met hebben over al dat ver-
delgingsgif dat rijkelijk over onze
groenten en ons fruit wordt gestort
in de hoop, dat een nietig wormpje
daaraan zal bezwijken. Een hoop,
die binnenkort opgegeven zal moe
ten worden, omdat het beestje zich
voorbeeldig aan de omstandighe
den zal hebben aangepast, zoals
wij mensen ons steeds aanpassen
aan de door ons zelf veroorzaakte
lucht- en watervervuiling om ons
heen.
Mijn waarschuwing is ook niet
gericht tegen de vraatzucht op zich.
Het kan me werkelijk geen barst
schelen als u misselijk wilt worden
■door de grote hoeveelheden voed
sel die u denkt te moeten verorbe
ren om werkelijk kerstfeest te kun
nen vieren U mag dan wat mij be
treft ook best stikken in een vis
graat of een konijnebotje Maar ik
wil u wèl waarschuwen voor een
overmaat aan chlorestorol, u weet
wel, die stof, die in vrijwel al ons
voedsel zit, op zich met schadelijk
is, maar waarbij een teveel van dat
spul slecht is voor onze bloed- en
hartvaten. En daar gaat het om. We
moeten echt zuinig zijn op ons hart,
vind ik. Want het aantal mensen
met een goed hart wordt elk jaar
maar weer kleiner. Daarom hoop ik
het beste voor u en de uwen en wens
u prettige feestdagen toe
V
Scène uit „De kaping van de Pelham-express."
door Bert Vos
Wc worden de laatste tijd erg ver
wend met Nederlandse speclfilmpro-
dukties, die al dan niet succes hebben.
In Nederlandse filmkringen is de laatste
maanden een diskussie onstaan over de
waarde van die produktievermeerde-
ring. Sommigen vinden, dat Nederland
nog steeds geen eigen filmtraditie heeft
opgebouwd, anderen zijn van mening,
dat die traditie er wel begint te komen,
maar dat de kwaliteit ver beneden in
ternationaal peil ligt. De films worden te
snel gemaakt, is ccn veel gehoorde
klacht. En dat werkt slordigheden in de
hand. Je ziet al gauw als je te maken
hebt met een snelle produktie. Na Bert
Haanstra's „Dokter Pulder zaait papa
vers," terecht herkend als dc beste Ne
derlandse speelfilm sinds lange tijden, is
het eventjes rustig geweest. Nu - tegen
de Kerst - zijn ze er weer, de nieuwe
Nederlandse films. „Elckerlyc" van Jos
Stelling (van „Marieke van Nieume-
ghen") en „Sherlock Jones" van regis
seur Nicolai van der Heijde. Deze laat
ste film gaat deze week (ook) in Amers
foort in première. In het Grand Theater.
Het is een komedie met de bekende
TV-komiek Piet Bambergen in de
hoofdrol als een gekke privé-detective.
Het is maar goed. dat regisseur Nico
lai van der Heijde niet zijn hele film aan
hoofdrolspeler Piet Bambergen heeft
opgehangen. De film zou dan - naar alle
waarschijnlijkheid - volledig de mist in
zijn gegaan Piet Bambergen is een uit
stekende komiek (als hij goede teksten
heeft), maar niet sterk genoeg om met
zijn onmiskenbare talenten een hele
film te dragen. Van der Heijde heeft dat
terecht ook niet gedaan en heeft daar
naast enkele sterke bijrollen ingezet, die
Bambergen goed steunen in zijn spel en
de film tot een gezellige komedie maken
zonder aanwijsbare dieptepunten
Op zich is dat al een prestatie, want
niets is zo moeilijk dan het maken van
een goede komedie, die niet halverwege
inzakt als een plumpudding, doordat de
makers al hun grapjes hebben opge
bruikt. In „Sherlock Jones" blijft de film
tot het eind toe overeind Dat komt ook
•dacht ik - doordat van der Heijde en zijn
mede-scriptschrijvers Henk Bos en
Chiem van Houweninge spaarzaam met
slapstick-effecten hebben gewerkt,
maar het meer hebben gezocht in soms
aardige detail-grapjes en repeterende
effecten. Mede door een vlotte montage
is „Sherlock Jones" daarom zonder
meer geslaagd te noemen. Zeker voor
Nederlandse begrippen.
Het verhaal is erg simpel gehouden,
zoals in een komedie betaamt Sherlock
Jones is een stuntel. Een wat sjovele
man, die droomt van grootse daden en
steeds weer wakker wordt in de povere
werkelijkheid van zijn bestaan. Hij
raakt er niet door ontgoocheld, want
daar is hij te argeloos en te blijmoedig
voor. De enige die het allemaal kop-
schuddend aanziet en zich duidelijk
zorgen maakt over het wel en wee van
de dagdromende detective is diens
trouwe en zeer schrandere hond Wat
son. Samen raken zij, tegen wil en dank.
Piet Bambergen (Sherlock Jones) en zijn hond Watson.
betrokken bij de zaak van dc Kartoem-
diamant.
De legendarische Kartoem-diamant is
er één van het zuiverste water, smette
loos wit, meer dan 50 karaat en vele
miljoenen waard. Deze paragon komt
naar Nederland om gespleten en hersie
pen te worden m dc gerenommeerde
zaak van de firma Sondag (gespeeld
door Alexander Pola). Het transport
van Schiphol naar huize Sondag heeft
plaats in een onneembare, rijdende ves
ting, een zwaar bewaakte en gepant
serde kluis-wagen, waarin zich bewa
pende bewakers bevinden met daarom
heen een politie eskorte.
Niettemin zal de Maffia, onder lei
ding van Don Rattazzi zelf (gespeeld
door Al Mancini) proberen de diamant
tijdens het transport te roven. Zodra de
boeven horen, dat direkteur Sondag het
zekere voor het onzekere neemt en ook
nog ondanks alle veiligheidsmaatrege
len een privé dective rondom het trans
port wil laten speuren, zorgen zij er
voor, dat Sondag maar één detective
onder ogen knjgt en in dienst neemt: de
oen van de eeuw, Sherlock Jones
Deze Sherlock heeft niets in de gaten.
Hij gaat druk in de weer, bloost steeds
als hij de mooie sekretaresse van Son
dag in de ogen ziet en staat met de mond
vol tanden als de Maffia inderdaad,
dwars door pantserplaten en vervaar
lijke bewaking heen. de diamant steelt.
Dat alles best weer op z'n pootjes
komt, behoeft natuurlijk geen betoog.
De trouwe hond Watson speelt daarin
ook een belangrijke rol
Zoals gezegd- dankzij een uitste
kende rolbezetbng is „De dwaze lotge
vallen van Sherlock Jones" een plezie
rige film geworden, waar je- zonder
overigens voortdurend in schateren uit
te barsten- anderhalf uur zonder een
greintje verveling naar blijft kijken.
Nicolai van der Heijde heeft dan ook
een deel van het Farce Majeur-tenm in
gehuurd. Fred Bennvenlc (als een van
de twee schitterende Maffia
lijfwachten) en Alexander Pola. als de
heer Sondag. Pola speelt zijn rol over
igens iets te overdreven, maar dat kan
allemaal in een komedie Chiem van
Houweninge speelt het andere deel van
het lijfwacht-duo cn deze twee weten
heel wat van hun spel te maken. Een
ander komisch duo bestaat uit Al Man
cini als de Maffia-leider Rattazzi cn Max
Schnur als de killer.
Er wordt komisch gespeeld met dure
Amerikaanse wagens, klapsigaren en
wat al niet meer. Om de ondoordring
bare pantserwagen toch te kunnen ne
men. heeft van der Heijde de lichaams
kunstenaar Maunce Delmonte inge
huurd. Deze acrobaat is in staat om zich
in een kastje van 49 centimeter in het
vierkant en via een deurtje van 27 bij 28
centimeter op tc vouwen. In de film ver
toont hij dit kunststukje ook meerdere
malen, nadat hij Nederland is binnenge
smokkeld in een gewone handkoffer
Verder worden we nog gekonfron-
teerd met een halfgare Amerikaan, die"**
op weg is naar Paris (spreek uit Pcrrisch)
en door Sherlock Jones konsekwent
naar Pernis wordt gestuurd cn in het
tweede deel van de film laat van der
Heijde zijn verhaal grotendeels in de
lucht afspelen, wat ook weer enkele
kostelijke scènes met luchtacrobnbek
oplevert.
Piet Bambergen speelt, zoals hij ook
in zijn shows is te zien. Dc schlemielige
figuur, die niet helemaal op z'n achter
hoofd is gevallen, maar toch vaak net
achter het net vist. Een rol, die hem dus
op het lijf geschreven is. Samen met dc
anderen weet hij van „Sherlock Jones"
een amusante geschiedenis te maken,
amusant zonder een overdadigheid aan
„gewilde grapjes." Uitstekend amuse
ment voor jong cn oud en zo is het ook
bedoeld.
In het Kerstprogramma van het
Grand Theater, eerste week, alle leef
tijden.
!*nt je er eigefjlijk niet van
Bi, dat er haaien zijn en dat ze
Igevaarlijk zijn ook, totdat je
dat fenomeen wordt gekon-
jlleerd. Je staat versteld wat je
[niet van een haai weet. Het is
lerkwaardig beest, niet te ver-
Eken met welk ander zeedier
Een perfekte vreetmachine,
Imet z'n enorme omvang, z'n
p vlijmscherpe tanden cn de kil-
ide, nietsontziende ogen, sterk
[en voorwereldlijk monster lijkt,
n beest uit deze tijd. Maar ook
lis een vergissing, zoals Bechiey
en Spuelberg-ons erg duidelijk ma
ken. En laat u verder door de re
clame niets wijs maken: de film
„Haaien" van regisseur/acteur
Cornel Wilde, die al eerder in ons
land in roulatie ging, heeft niets met
de echte „Jaws" te maken. Die film
is een zeer slap aftreksel van „De
zomer van de witte haai".
In Amerika heeft „Jaws" een
rage veroorzaakt; politieke spot
prenten haken in op de reclamete
kening van de film, er werden co-
verstories aan de film gewijd en er
zijn een aantal boeken over het ma-
De haai komt in aktie