Jevrouw A. Krekel-Aalberse
rerkte mee aan „Mensen en zilver"
Nillson: „Sandman",
entertainment....
fOSITIE DEZE MAAND IN ZONNEHOF
,_rge Lama:
„La vie lilas",
ijne elpee
Ikj
Margreet Bruijn:
„Sprookjes
van overal"
BOEKBESPREKING
DONDERDAG 11 MAART 1976
Zesdelie koffie- en theeservies, ontworpen door Emmy Roth, 1938.
neyut met raffiahandvat, toege
ven aan J. Eisenlöffel, 1910.
Wsd:
Fte°A
i J4en:
'V illcEie
•rsme>
ÓDEN - Zoals u wellicht weet,
fop het ogenblik in ,,De Zonne-
Amersfoort de unieke koliek-
Jensen en Zilver" bekijken. De
[ie geeft een overzicht van wat
ia twee eeuwen werken de
lijke Zilverindustrie Van Kem-
Begeer heeft gepresteerd op
[bied van de Nederlandse zil-
^Jfeedkunst.
In het voorwoord van de catalogus
•schreven door de heer J. C. Ebbin-
iben, de direkteur van het Mu-
jjRBovmans-Van Beumngen in Rot-
rdam, waar het zilver óók te zien is
•weest. lezen we ..Dat deze ten-
onsteliing tot stand kon komen is
xh? een belangrijk deel te danken
(n de energieke medewerking van
evrouu A Krekel-Aalberse. die bo
eien het merendeel van de foto's
?rvaardigd heeft." Uiteraard wilden
ij graas van onze plaatsgenote horen.
>e dn ailes in zijn werk is gegaan.
I ZILVERHOBBY
I,js de middelbare school heb
eigenlijk voor zilver geinteres-
vertelt ze. ..We zijn toen
met de klas naar een juwelier
en die vertelde zó boeiend
t zilver en over meester-
merken, dat ik thuis direkt ben gaan
kijken wat wij' hadden Na de oor
log verschenen er veel boeken over
zilver en er zijn verschillende mu
sea. die kollekties zilver hebben, waar
ik ben gaan kijken. En al lezende en
ziende leerde je er iedere keer iets
bij"-
,,Hoe is deze hobby-achtige inte
resse uitgegroeid tot uw medewerking
aan de tentoonstelling van het Begeer-
zilver!"
,,ln Amersfoort op een antiekbeurs
vertelde een mevrouw mij. dat ze wel
eens iets had gekocht voor het museum
van de heer Begeer Toen ik vroeg
waar dat museum was, keek ze me
glazig aan en zei dat ze dat niet wist
Toen ben ik gaan ïnlormeren, maar
noch in de juwelierswinkels, noch in
Zeist wisten ze iets. Voorschoten zei
me tenslotte. ..Dat museum zit in
dozen" In het voorjaar van 1974 vroeg
mr S A C. Begeer mij ol ik de
voorwerpen wou beschrijven en cata
logiseren, die tot dan toe indozen ston
den. gemerkt van A tot X Op die dozen
stond geschreven ..Museum"
Na de grote vakantie ben ik daarmee
begonnen Het was ontzettend leuk En
uit die dozen kwamen eindeloze ver
rassingen tevoorschijn, zowel naar de
mooie als naar de lelijke kant
Geeft u eens enkele voorbeelden
van de mooie verrassingen
,,Er kwamen mooie serviezen en
kandelaars tevoorschijn van Chnsta
Ehrlich en Carel Begeer (Carel Be
geer heeft door een krisis en een twee
de wereldoorlog heen dat hele bedrijf
toch maar boven water weten te hou
den').
EMMY ROTH
Er waren een aantal voorwerpen
bij, die minder „hard" waren en die
bleken van de Duits-Joodse ontwerp
ster Emmy Roth te zijn. Er is niets
over haar bekend We weten niet oi
ze nog leeft. In een catalogus van
een tentoonstelling in Minneapolis ben
ik de naam tegengekomen van een
eigenares van eén van Emmy roths
voorwerpen. Die mevrouw zal ik eens
aanschrijven'
..Zal ik Otto Frank, de vader van
Mevrouw A. Krekel uit Leusden/Zuia.
Anne en Margot vragen, of die haar
misschien gekend heeft7"
,,Heel graag! In de dozen vond ik
verschillende vormen die mij reuze
aanspraken, maar die ik pas veel
later - na het vinden van een map met
foto's - kon thuisbrengen In ,,De
Zonnehof staan in een vitrine op
de verdieping een suikerstrooier (ca
talogusnummer 223) en een sauskom
(nr 220) van haar, waarvan men niet
rvi#K ontworpen door Gustav Reran, 1937 - bekroond op de wereldtentoonstelling 1937 in Parijs.
wist wie ze had gemaakt Alleen het
zesdelig koffieservies (nr. 226; was
van Emmy Roth bekend, want dat was
ereens od een tentoonstelling geweest
De meeste dingen uit de dozen dateer
den uit de jaren 30. Alle andere voor
werpen zijn aangekocht" In de winkel
van Begeer. Van Kempen en Vos in
Den Haag pakte mevrouw Krekel al
die dozen uit, nummerde de voorwer
pen, tekende op een kaart aan in wel
ke doos het nummer zat ep(pakte alles
weer in de dozeiy oipdaLer geen ruim
te was om het nwrVte zetten
HIAAT
Op een gegeven ogenblik waren er
eigenlijk zó veel leuke dingen boven
water gekomen dat men besloot een
tentoonstelling te gaan houden. Maar
er was een groot hiaat in het zilver
van vóór 1920 Er werden toen ad
vertenties geplaatst m de tijdschnlten
..Antiek" en ..Oud Nieuws en daarin
waren alle meestertekens weergegeven
Die advertenties kwamen in de tijd
schriften van december en met kerst
mis liep toen iedereen met een loupe
door zijn huis om de meestertekens op
het zilver te bestuderen' We kregen
grote hoeveelheden reakties. Ook: Ik
heb wel zilver, maar géén vergroot
glas en ik weet niet of het van Begeer
en Van Kempen is." Toch ben ik al die
mensen afgegaan naar Groningen, Em-
men, Velsen. Eindhoven, Vught. En ik
heb de dingen gefotografeerd om ande
ren er een indruk van te kunnen geven
wat er kon worden geëxposeerd"
,,ls fotograferen óók een hobby van
u, en door het zilver uitgegroeid tot
een ernstige bezigheid?"
..Met fotograferen ben ik twee jaar
bezig, met een spiegelreflex-camera
Ik denk dat ik in de winkel in Den
Haag in een witte tent wel zo'n dui
zend voorwerpen heb gefotografeerd'
Alle foto's zijn zelf ontwikkeld en af
gedrukt en het leeuwendeel daarvan
heeft mijn echtgenoot voor zijn reke
ning genomen. Alle voorwerpen van het
Koninklijk Huis mocht ik van de Hof
maarschalk fotograferen op het pa
leis Noordeinde".
,,Hebt u leuke dingen beleefd bij
al die mensen die zilver hadden?"
.Verzamelaars zijn altijd leuke
mensen. En je kunt eindeloos over een
verzameling doorpraten Soms vind je
kleine voorwerpen, waarvan je in de
verste verte niet weet wat het is Eén
eigenaar van zilver woonde in een laat
17e eeuws huis Hij had het hele huis be
neden in de oude staat teruggebracht
met ingebouwde muurkasten met fon
teintjes Hij had prachtig Groninger
zilver En hij had de hele geschiedenis
van alle bewoners van dat huis nage
gaan Daar ben ik mijn tijd geheel
verveten' Het leuke is het enthousiasme
van al die verzamelaars, of ze nou
kostbare en grote voorwerpen hebben
of kleine dingetjes Aan alle voorwer
pen zit een geschiedenis vast Ik was
bij een echtpaar dat sinds een jaar in
een bejaardentehuis was. Zij hadden
een enorme verzameling strooilepels
en bij elke schep een verhaal! Het was
ontzettend leuk"
„Lag het meteen al in de bedoeling
om het zilver te eksposeren in „Mu
seum Boymans" en in „De Zonne
hof"?"
..Aanvankelijk was het plan om bij
Pulchn Studio in Den Haag te ekspo
seren Bij het honderdjarig bestaan
van Van Kempen, Begeer en Vos in
1935 was daar ook een tentoonstel
ling gehouden, vooral van het werk van
Chnsta Ehrlich en Carel Begeer Maar
Pulchri is aan het verbouwen, en dat
betekende, dat we maar twee van de
drie zalen konden krijgen, die we nodig
hadden.
Een jaar geleden hoorde de heerEb-
bingen Wubbe van het zilver 't Was
eigenlijk voor Museum Boymans óók
een avontuur, want het was onbekend
zilver, er zijn maar weinig musea,
waar je 19e eeuws zilver ziet staan!
GESCHIEDENIS
In de catalogus wilden we alle voor
werpen afbeelden We hebben alles op
gemeten, en beschreven waar het ge
maakt \h*s Van Kempen begon in Utrecht
en toen Van Kempen naar Voorschoten
ging, begon een van zijn, medewerkers
Bauer, zelf een fabriek in Utrecht
met Van Lier. De verkoop van dat
bedrijf werd overgenomen door C J.
Begeer, die jong stierf Zijn broer
Anthonie volgde hem op Anthonie is
de vader van Carel Begeer en de
grootvader van mr S A C Begeer
Van Kempen had toen in Voorschoten
al een grote fabriek Vos had een fa
briek in Rotterdam, en maakte sie
raden, onder andere voor het Koninklijk
Huis In 1919 fuseerden ze tot Begeer,
Van Kempen en Vos
ONTWERP- TEKENINGEN
Er is een enorm pak oude ontwerp
tekeningen bewaard gebleven Dat moet
óók uitgezocht worden Daarmee benik
al globaal bezig geweest Bokalen bij
bokalen Theeserviezen bij theeservie
zen Al sorterende kwam ik tekeningen
tegen van voorwerpen, die we uit mu
sea of van partikulieren hadden geleend.
In Boy mans hebben we bij de voor
werpen vele ontwerptekeningen geëks-
poseerd."
„Hoe kwam de kollektie naar „De
Zonnehof"?"
„De heer Reurslag heeft belangstel
ling voor penningen, heeft kontakten
met de Penningafdeling van Begeer en
kent één van de direktieleden Hij wi,st
van de dozen af En had destijds ge
zegd dat hij het zilver, dis liet ooit
werd uitgepakt, graag zou tentoonstel
len Zo kwam de kollektie uit Boymans
naar „De Zonnehof
„Hoe gaat het inmiddels met het
Museum Begeer?"
„Boven de winkel in Den Haag is een
verdieping leeg geruimd, met palissan
der lambrizenngen en vitrines, aan
welks vormgeving Carel Begeer heeft
meegewerkt Daar gaan we de leukste en
boeiendste dingen laten zien Daar kun
nen ook wat ontwerptekeningen wor
den opgehangen
FRAPPEREND
„Wat vindt u het meest frappererde
van de tentoonstelling „Mensen en Zil
ver"?"
„Dat er voorwerpen zijn, die ieder
uit zijn eigen omgeving kent en die on
der ieders bereik liggen Het Dordts
en het Haarlems zilver gaan voor
astronomische bedragen weg ..Mensen
en Zilver" is een tentoonstelling van
allemaal redelijk betaalbare voorwer
pen. Als er mensen zijn. die dit zil
ver willen gaan verzamelen, zou ik
willen zeggen. „Gaat u op de tentoon
stelling in „De Zonnehof kijken naar
de voorwerpen en zoekt u dan op vei
lingen en bij goede antiquairs
Frapperend is ook de variatie, die
er mogelijk is in de parelrandser-
viezen Enkele parelrandjes met een
opengezaagd hekje Die parelrandjes
had je in allerlei soorten' Ook kon je
kiezen wat voor soorten knopje je op een
servies wilde hebben Een theebloem,
een roos, een ander soort bloem Die
hadden ze in laatjes klaar liggen
In héél kleine details kon je je ser
viezen variëren Je kon suikerbakjes
krijgen met een breed hengsel, met
een getorst hengsel enzovoort Er zijn
op deze tentoonstelling geen tasbeu-
gels, snuitdoosjes. speelgoed te zien
Voor die kleine voorwerpen had je geen
grote serviezen nodig. Het is het tafel
goed serviezen en bestek".
Aan het eind van ons gesprek toont
mevrouw Krekel mij nog twee oude
stukken van de Franse journalist Blas-
son des Pierces, verschenen in „Le
Panthéon del'lndustne" en „L'lllustra-
tion Contemporaine Daarin w erden de
twee grootste producenten van zilver
beschreven. Begeer en Van Kempen
1880 125 verschillende modellen kol-
308 verschillende modedien
fiepo^ten
theepotten)'
ANC0 MALI
Kaarsenring, ontworpen door Christa Ehrlicht 1930.
Sfrge
Lama: „La Vie Lilas" -
«P«e Uitgebracht door de platen-
maatschappij Phonogram te Amster
dam op het Philipslahel or. 9106 016
in uitstekend stereo.
Voor de liefhebbers van het Franse
„hJ,01? meuws Wer<i kortgeleden de
Whr!)t.pce van Gérard Lenorman uit
gebracht met tal van schitterende chan-
■g» no is het de nieuwe elpee van de
BHS? "nger Serge Lama. „La vie
is de titel van deze tangspeel-
™r°p Serge Lama op de voor
•hü™ .wljze een aantal f'jne
^ansons zingl zoals de titelsong „La
•Ia» E? h "La Peintreestamoureux",
^-_roi du cafe tabac", „Le Bohé-
vn „Les portsd'Atlantique", „Di-
en Italië", „Dans ma gar-
,,e ..L'Ogresse", „Elle", „Je
iteaui" en vont ,ous
,uit"st zuivere en krach
ten v,« •i,l)n allemaal vertolkin-
ao lijn eigen gevoelens die voor-
pi reerd werden door de lyrische
ast waarin liefde en de natuur
tl staan.
iptember 1965 vindtinhet Franse
Aix-en-Provence een ernstig ongeval
plaats. Uit een niet meer te herkennen
puinhoop wordt Serge Lama. chanson
nier die op dat moment juist eensuk-
sesvolle konsertsene in het theater
„Bobino" te Parijs achter de rug
heeft, als enige overlevende gered
Gedurende maanden ligt hij in een
coma en men vreest voor zijn leven.
Toch herstelt de jonge veelbelovende
artiest die gedurende V/2 jaar vol
strekte bedrust leert leven met het
geduld
Om hem financieel te helpen organi
seren Coquatrix en Leo Noël een be-
nefit-gala, waaraan George Brassens.
Enrico Macias, Marcel Amont, Régine,
Pierre Peret, de „Frères Ennemis"
en vele, vele anderen hun medewer
king verlenen
Dat geeft de energieke, tijdens zijn
optredens zelfsontstuimige Serge Lama
moed. Hij beseft dat vele vrienden
achter hem staan en weet dat Juliette
Gréco, Régine, Marie Laföret, Zizi
Jeanmaire, Corine Marchand en ande
ren zijn liederen zingen. Intussen leest
de dan 24-jange Serge in de werken
van Verlaine, Valéry, Mallarmé, Bau
delaire en Apollinaire. Onder het motto
„geduld is een schone zaak" probeert
hij, hoewei de doktoren hem hebben
verteld dat hij waarschijnlijk nooit
meer zal kunnen lopen, millimeter
voor millimeter met behulp van kruk
ken ter been te komen
Als door een wonder keert de kracht
in zijn benen terug en in oktober 1967
viert hij zijn come-back in de show
van George Chelon in de Bobino.
er. om maar enkelen te noemen.
Dat de teksten volledig binnen in de
hoes zijn afgedrukt is een bijkomstig
voordeeltje. Het draagt er alleen maar
toe bij, dat je kunt trachten wat meer
inzicht te krijgen in de beweegredenen
van Nillson. Voor mijn gevoel is Harry
Nillson 'oezig met de tussenfase, zoals
ook Bob Dylan dat was toen hij tot
ieders verrassing en ergernis zijn dub
belportret op elpee lanceerde, met de
zelfde mengeling van allerhande
muziekgenre's, van tango tot het croo-
nerswerk a la Frank Sinatra en con
sorten. Wat niet wegneemt, dat „Sand
man" best de moeite van het beluiste
ren waard is, want zoals gezegd: het
blijft voortreffelijke kwaliteit, wat je
er verder ook van mag denken.
Bert Vos.
Margreet Bruijo: Sprookjes van
overal. Geïllustreerd door Veroni
ca van Vliet. Uitgegeven door de
uitgeversmij. A. W. Bruna Zn.
te Utrecht. Gebonden 256 blz. prijs
f19,50.
serge Lama.
Harry Nillson: „Sandman". Elpee.
Uitgebracht door de platenmaat
schappij Inelco te Amsterdam op het
RCA-label nr. APLI 1031 -in uitste
kend stereo.
Harry Nillson is de popzanger, die me
enkele jaren geleden bijzonder veel
plezier bezorgde met zijn elpees als
„Schmilson" en „The Son of Schmill-
son" Pittig popwerk. waarbij de kwali
teit van de teksten hand in hand ging
met de kwaliteit van de muziek zelf.
Niet alleen uitstekend entertainment,
maar ook boeiend door de manier,
waarop Harry Nillson zijn muziek op de
luisteraar overbracht en amuseerde met
de soms scherpzinnige teksten vol
humor
Kortgeleden verscheen bij de platen
maatschappij Inelco de nieuwste elpee
van hem, „Sandman" getiteld en dat zal
wel humoristisch bedoeld zijn. Het
zandmannetje, ook wel Klaas Vaak ge
heten, staat bekend om zijn enorme
kundigheid om de kindertjes zand in de
ogen te strooien, zodat ze in slaap
vallen. Nu gaat Nillson niet zo ver, dat
hij ons met zijn nieuwste elpee in slaap
sust, ook strooit hij ons geen zand in
de ogen, al probeert hij het wellicht
wel.
Harry Nillson is op de elpee „Sand
man" een uitstekend entertainer, die
de verschillende muziekgenres die
voorhanden zijn, rijkelijk gebruikt om
zijn eigen teksten kwijt te raken Dat
maakt hem tot een onderhoudend so
list, maar het pittige popwerk is daar
bij wel op de achtergrond geschoven.
Niettemin blijft er voldoende over om
van te genieten Nillson wordt dan ook
- zoals gewoonlijk - weer bijgestaan
door enkele uitstekende muzikanten, zo
als de drummer Klaus Voorman, die
tevens de voortreffelijke binnenzijde
van de uitklapbare hoes voltekende,
Leon Russell, Ringo Starren Joe Cock-
Het is nu al weer ruim een jaar
geleden, dat de laatste single van
Saskia Serge „Bel me op" op de
Nederlandse markt verscheen.
In die tussenliggende tijd heeft het
duo absoluut niet stilgezeten. Samen
met hun nieuwe producer Will Hoebee,
arrangeur Piet Souer en hun nieuwe
manager Pim ter Linde hebben Saskia
Serge gewerkt aan een nieuwe re
pertoire-samenstelling en een daarbij
passende bühneact.
Het eerste geluid van hun nieuwe
repertoire vindt u op hun allernieuwste
single „Baby, I'll give you everything".
Dit Engels-talige country-nummer
werd door het duo zelf geschreven
en door Piet Souer gearrangeerd. Op
de B-side van deze, door Will Hoebee
geproduceerde single, staat het num
mer „I will always love you". In de
naaste toekomst zal tevens hun eerste
Engels-talige LP verschijnen bij
Phonogram (Philips).
Kortgeleden verscheen bij de uitge
versmij Bruna te Utrecht een nieuw
sprookjesboek. Gebonden in een ge
plastificeerde omslag is „Sprookjes
van Overal", verzameld en bewerkt
door Margreet Bruijn, een prettig lees
baar boek geworden Niet alleen om
voor te lezen, maar ook voor de kinde
ren, die al kunnen lezen, is het een puur
genoegen om dit boek in bezit te heb
ben Vooral door de fijne, aanvullende
pentekeningen van Veronica van Vliet,
hebben de sprookjes uit vrijwel alle
landen van de wereld, méér waarde
gekregen voor de jeugdige lezertjes.
Opvallend hierbij is de prijs. Voor
nog geen twintig gulden krijgt men
een fors uitgevoerd boekwerk met maar
liefst vijftig sprookjes. Verhalen uit
Spanje, Duitsland, Frankrijk, Lapland,
Indonesië, Italië, Noorwegen, Rusland.
China, Japan. Engeland, Macedonië, Ti
bet, IJsland en zelfs uit Friesland. Er
staan enkele sprookjes van de gebr
Grimm in, maar het merendeel van de
teksten behoort tot de meer onbeken
de spiookjes, die overigens net zo leuk
zijn, als de bekende van moeder de
Gans, Andersen of Grimm.
Het boek verscheen eerder bij de
uitg. Van Goor en Zoon in Den Haag.
Voor jong en oud een boek om in bezit
te hebben. Een fijn geschenk ook.
V.
Met een abonnement op de
Leusder Krant wordt u ver
wend. Niet meer door regen
en wind lopen om een los
nummer te kopen. Telefoon
03496-1495. Een kleine
moeite.
