Hoe doen de egeltjes het?....hééél lief
Zweedse vormgeving-150 jaar Gustavsberg
Rutgers stichting
Orgelserie
St Joriskerk
start 15 juni
VRIJDAG 11 JUNI 1976
7
AMERSFOORT - Zwanger wor
den - probleem voor ongehuwde
jongeren. En voor hen niet alleen.
Ook voor gehuwden is de geboorte
regeling dikwijls nog een probleem,
waarover niet gesproken wordt.
„Goed ik wil best praten", zegt hij
of zij. „Maar met wie. Met mijn va
der of moeder kan het niet. Die pra
ten daar niet over". „Met mijn man
praat ik er niet over", zeet de
vrouw. „Met mijn man praat ik er
niet over", zegt de vrouw. „Met
mijn vrouw praat ik er niet over",
zegt de man. En ze zeggen het niet,
ze denken het. En ze zwijgen. Ze
zwijgen over het meest ongewone
probleem, dat er dikwijls nog tussen
twee mensen ligt - sexualiteit.
ADAM EN EVA
Waarom kan dat praten niet? Om
dat, omdat, omdat. Omdat men
soms nog zo dom preuts is, zouden
we misschien kunnen antwoorden.
Omdat de oudere generatie géén
drempel heeft om te praten, maar
wel wéét. Omdat de nog oudere ge
neratie wel een drempel heeft om te
praten en daarbij dan dikwijls nog
heel weinig wéét.
Er lijken veel taboes verdwenen
door de openlijke manier waarop in
de tegenwoordige tijd over talloze
dingen de seksualiteit betreffende,
wordt gesproken. En toch blijft het
een beladen woord, zoals dat
tegenwoordig heet. Beladen. Boor
devol met gedachten, die generaties
lang om een intermenselijk gebeu
ren zijn opgesteld. Vanaf Adam en
Eva is men beginnen te stapelen. En
dat moeten wij er allemaal weer af
zien te krijgen. Tot iedereen weer
gewoon ongevangen tegenover el
kaar kan staan. Zo maar onder een
boom. In zijn geestelijke en licha
melijke blootje. Onbevangen. Ge
neraties zullen er misschien nog no
dig zijn. Maar er wordt aan ge
werkt: door de Rutgershuizen en
Aletta Jacobshuizen.
WAT IS EEN RUTGERSHUIS -
WAAR IS HET RUTGERSHUIS IN
AMERSFOORT
In Amersfoort is een Rutgershuis
in de W. van Mechelenstraat. En als
u dan evenals ik eerst naar de Van
Persijnstraat gaat en daarna naar de
Schimmelpenninckstraat omdat u
denkt te weten, dat daar de Willem
van Mechelenstraat is. dan komt
ook u er achter, dat deze straat ach
ter het Sportfondsenbad, dus achter
of voor de Bisschipsweg parallel
loopt met de St. Anfridusstraat.
Ook u zult dan nooit meer vergeten,
waar de Willem van Mechelenstraat
is. En u weet dan ook precies waar
het Rutgershuis is. M.13. Op dit
moment hangt er een grote vlag
voor de ramen met twee egeltjes
erop, ter gelegenheid van de cam
pagne. „Hoe doen de egeltjes het?
Héél voorzichtigis daarop het
antwoord. „Met een goed voorbe
hoedmiddel."
En dan weet u of als ik nu tegen
een jongere spreek - jij - meteen wat
een Rutgershuis is - een voorbe-
hoedhuis - zou je kunnen zeggen. Of
nog beter een consultatiebureau,
waar „mevrouwen" artsen (zoals
deze vrouwelijke artsen door een
gemeentelijke instantie genoemd
werden) niet alleen alle inlichtingen
over - maar ook de voorbehoed
middelen verstrekken. Deze artsen
zijn erkend als medewerkers van de
ziekenfondsen, d.w.z. dat met hun
recept de pil, het spiraal, het pessa
rium enz. door het fonds betaald
worden. Condooms moeten we zelf
betalen. Want dat zou oplopen.
VRIJ VRIJEN
Niet alleen voorbehoedmiddelen
zijn in de Rutgershuizen aan de or
de. Wél is het ongewenst zwanger
worden het probleem, dat in deze
maanden in een landelijke cam
pagne aangepakt wordt. Want er
zijn teveel ongewenste zwanger
schappen. 1974: 20.000, 70.000
onbedoeld, 18.000 abortussen! Ook
onder nog heel jonge mensen (25%)
wanneer deze zwangerschappen
afgebroken moeten worden zijn we
bij de abortus. En dat wil de Rut-
gersstichting voorkomen. De con
sultatiebureaus zijn er om preven
tief te werken. Om te voorkomen
Om te zorgen, dat iedereen onbe
zorgd kan „vrijen". Vrij vrijen.
Zonder de narigheid van ongewenst
in verwachting raken. Wilt u, ge
huwd zijnd, juist wel een kind en
laat dat steeds op zich wachten, dan
kunt u ook eens gaan praten.
De Rutgersstichting is een onaf
hankelijke organisatie. Zij heeft
mets meer met de NVSH te maken.
In 1970 heeft deze organisatie de
bureau's afgesplitst en is ieder zijn
eigen weg gegaan.
De Rutgershuizen kunnen als
consultatiebureau een aanvulling
zijn op het werk van de huisartsen.
Veel mensen hebben ook wat dit
deel van hun lichaam betreft een
drempeltje bij hun eigen huisarts.
Wil men om eén of andere reden
met een seksueel probleem dan ook
60 Rutgershuizen in Nederland.
In Amsterdam Aletta Jacobshui
zen Rutgershuizen zijn bureaus
voor geboorteregeling en sek-
sualiteitsvragen. Iedereen: jong,
oud, man of vrouw, getrouwd of
ongetrouwd kan er terecht on
derzoek en recept voorbe
hoedsmiddel, pil etc. Zo nodig
doorverwijzing. Therapie voor
echtparen. Sterilisatie. Relatie-
problematiek. Uitstrijkje baar
moeder 32,50. Consult
17,50 - tot 18 jaar 5,-.
Amersfoort Rutgershuis, W. v.
Mechelenstraat 13, tel 18931.
Open op: maandagavond 7-9
uur; dinsdagmiddag 2-4 uur;
woensdagochtend 9-11 uur;
donderdagavond 7-9 uur. Roule
rend artsteam: Mevrouw I. v. d.
Weg; Mevrouw J. Brester; Me
vrouw A. Smits; Mevrouw A. v.
d. Horst. 2 verpleegkundigen:
Agnes Uitenbogaard, Nel Meie-
resonne. Beheerster: Mevrouw
Meijer v. Dam. Receptioniste:
Mieke Oude-Fnelink
niet naar de huisarts gaan, dan kan
men bij de „mevrouwen" artsen
van het Rutgershuis terecht. Over
igens hebben deze artsen wel een
bepaalde gespecialiseerde deskun
digheid, doordat zij alleen maar
spreekuur houden voor deze kwes
ties.
WAT KOST EEN BEZOEK
Een consult, waarvoor men het
beste even telefonisch een afspraak
kan maken, tel. 18931 - kost voor
volwassenen 17,50. Gelijk aan
het tarief van een huisarts. Voor
jongeren tot 18 jaar is het ƒ5,-.
Vroeger was dit gelijk aan het tarief
voor de volwassenen, maar gezien
de urgentie van een goede voorlich
ting onder de jeugd heeft men het
tarief drastisch verlaagd. Iedere
jongen of meirje, die iets weten wil
over de pil, de morning-after-pil, de
prikpil, het spiraaltje of de ring
kunnen praten, praten, praten met
iemand die dat helemaal niet gek
vindt, maar die er juist voor zit. Die
er spreekuur voor houdt, om het de
jeugd een beetje gemakkelijker te
maken. Als je lid bent van bet zie
kenfonds, dan behoef je alleen het
bezoek te betalen. Het ziekenfonds
betaalt de pil enz.
Ook over geslachtsziekten kun je
praten. Moet je zelfs praten, wan
neer je maar enigszins een vermoe
den hebt besmet te zijn. Praten kan
geen kwaad. Het biedt alleen waar
nodig een oplossing.
Heeft men geslachtsgemeenschap
gehad en heeft het voorbehoeds
middel gefaald, is men de pil verge
ten, dan kan op het bureau de
moming-after-pil verstrekt worden.
Een vijfdaagse tablettenkuur, die
soms misselijkheid veroorzaakt en
ook wel als een paardemiddel be
schouwd mag worden. Wil men die
morning-after-pil na zo'n „ongeluk
je" bel dan direct het Rutgershuis.
Binnen 36 uur, en nog beter binnen
24 uur moet met de tabletkuur be
gonnen worden.
IN DE KOPEREN DOOFPOT
En nu moet de oudste generatie
niet meteen beginnen met hoofd
schudden en misschien beschuldi
gen, dat „al dat gedoe" nou nog
meer in de hand gewerkt wordt. De
jeugd is al zo verschrikkelijk. En nu
ook dat nog. Krijgen ze in de krant
nog even het adres om aan die
rommel te komen.Want we zouden
het kunnen omkeren en zeggen, dat
de oudere generatie de jeugd goed
in de kou laat staan, door hen slecht
of in het geheel niet voor te lichten.
„Omdat je daar niet over praat".
Nee, zo is het niet. „Omdat je daar
vroeger niet over praatte". Maar
ouders van nu moeten praten met
hun kinderen van nu. Wanneer ze
dat niet kunnen om de één of andere
reden, omdat ze niet weten hoe ze
er over moeten beginnen, dan kun
nen ook die ouders hier eens even
met de mevrouwen-artsen over
gaan praten. En als die zaak bij u zo
ligt, dat u wel wilt, maar niet weet
hoe u moet praten, belt u dan maar
op, tel. 18931. Als u een gesprek
wilt kost u dat 17,50 en dat is al
tijd nog veel minder dan een leven
lang een kind opvoeden van uw
dochter van vijftien. Ja, van vijftien.
Ze zijn er tegenwoordig nu eenmaal
veel vlugger mee dan vroeger.
Of misschien niet. Misschien was
het vroeger precies hetzelfde. Of
nog erger En werd er alleen niet
over gesproken. Stopten ze het al
lemaal in de koperen doofpot. Zat
dat zó?
Nu niet meer in de koperen doof
pot, maar naar het Rutgershuis.
Frank en vrij.
U mag het gerust weten. Ik had
mijn besprekingen en een mening
over de werkzaamheden van voor
lichtingsbureaus. Na - en tijdens
mijn gesprek met Iet van de Weg, de
vrouwelijke arts, met wie ik voor dit
interview een gesprek had, kan ik
niet anders zeggen dan: „Ik wou dat
wij vroeger zo'n bureau gehad had
den en zover geweest waren, dat wij
meer wisten over het sexuele ge
drag van de mens. Misschien waren
er dan niet alleen minder zwanger
schappen, maar ook minder gefrus
treerde mensen geweest. Want
weet u hoe de egeltjes het doen?
Hééél voorzichtig en daardoor
hééél lief. En dat is een groot geluk.
Ook voor mensenkinderen.
Nine de Kruijff.
Kopje Juliana van Margaretha Hennix - 1973.
AMERSFOORT - Op 12 juni
a.s. om 11 uur zal mevrouw
Christina Magnusson (prinses
Christina van Zweden) in het
exposeum ZONNEHOF te A-
i mersfoort de tentoonstelling
ZWEEDSE VORMGEVING - 150
I jaar Gustavsberg - openen.
I Deze tentoonstelling, die t/m
8 augustus duurt, geeft vanai
jhet jaar 1825 een overzicht van
I de porselein- en aardewerk-
industrie in het kleine plaatsje
Gustavsberg op één van de ei-
I landen aan de kust bij Stock-
I holm. In 1917 had daar de om-
wenteling in de Zweedse vorm-
I geving op keramisch gebied
I plaats.
Wilhelm Kage ontwierp het
j „arbeiders"-servies. Kopjes
j én borden voor alledag. Op dit
moment ontstond ook de samen
werking kunstenaar/industrie
w Zweden. Een ontwikkeling
die elders in Europa al aan
de gang was. Zweden werd in
deze industriële vormgeving
échter toonaangevend. Met au
thentiek werk van Wilhelm Kage
(Lelieblauw-servies), het eers
te vuurvaste aardewerk, ser-
riezen en unica van Stig Lind-
hérg en Berndt Friberg ziet
men het gehele verloop tot in
de vormgeving van sanitair-
Porselein en plastic plantenbak
ken van heden. Lindberg en
Friberg leveren ook aanzien
lijke prestaties in email en
wanddecoraties. In Nederland
eigenlijk nog te weinig bekend.
Gustavsberg vandaag - legt zich
in uitzonderlijke mate toe op
kranen, handgrepen e.d. ook
voor gehandicapten.
Prinses Christina van Zweden
is de jongste van Koning Carl
XVI Gustav's vier zusters. Zij
werd geboren op 3 augustus
1943 als dochter van de bij een
vliegtuigongeluk in 1947 omge
komen Prins Gustav Adolf en
Prinses Sibylla. Evenals haar
oudere zusters bezocht zij een
gewone Zweedse school en stu
deerde in Sockholm. Daarna
vervolgde zij haar studies aan
het Radcliffe College in Cam
bridge, Massachusetts. Zij con
centreerde zich daarbij hoofd
zakelijk op de Amerikaanse Ge
schiedenis, Muziek en 18de
eeuwse Hollandse Kunst.
Op 15 juni 1974 trouwde zij
in Stockholm met de heer Tord
Magnusson Zij hebben thans
één zoon. Gustav, geboren 8
augustus 1975.
Mevrouw Christina Magnus
son, zoals prinses Christina
zich het liefst genoemd ziet,
heeft een sterk sociale inte
resse. Voor haar huwelijk
4
werkte zij in 1971 op het in
lichtingen-departement van het
Zweedse Ministerie voor Bui
tenlandse Zaken. In september
1973 trad zij toe tot de staf
van het Zweedse Rode Kruis,
waarbij zij zich hoofdzakelijk
bezig hield met de internatio
nale hulp en dan ook m maart
1974 de West-Afrikaanse sta
ten als Mali en Nigeria bezocht.
Vanaf 1965 tot op heden open
de zij als koninklijk vertegen
woordigster van haar volk we
reldexposities in New York,
maar ook filmfestival in Sor
rento en modeweek inMtinchen.
In 1971 in Tokio een tentoon
stelling van de collectie Chi
nese Kunstschatten van haar
grootvader, wijlen koning Gus
tav VI Adolf.
Kunst en volk. Twee dingen,
die zij trouw blijft. Ook na haar
huwelijk Daarom opent zij 12
juni om 11 uur de tentoonstel
ling Zweedse Vormgeving in
exposeum Zonnehof te Amers
foort.
In de sfeer van de sociale
gedachte zal mevrouw Chris
tina Magnusson een aquarel o-
verhandigd worden, die zij aan
een kinder- of ander tehuis
in Zweden zal mogen doorgeven.
De opening zal tevens worden
bijgewoond door professor Bo
Broms, dr. Arthur Hald, Ma
rianne Landqvist, curator Gus
tavsberg Museum en Lisa Lar
son, ontwerpster keramiek.
„Leeuw" van Lisa Larson.
Lelieblauw arbeidersservies
van Willem Kage uit 1917.
AMERSFOORT - Er is goed
nieuws voor de liefhebbers van
Kerkorgelmuziek in Amersfoort
en de regio.
Tijdens de zomermaanden zul
len in de Amersfoortse Sint-
Joriskerk in totaal twaalf orgel
concerten gegeven worden,
waarvan de eerste zal plaats
vinden op dinsdag 15 juni a.s.
en daarna wekelijks op dinsdag
avond met uitzondering van 3 en
31 augustus. De Sint-Joriskerk
bezit drie fraaie orgels t.w. het
drie - klaviers Naber - orgel
(veertig registers), het Metz-
ler-koororgel (negen-registers)
en het Metzler-positief (drie
registers). Mede door het bezit
van deze drie orgels, krijgt de
orgelliefhebber de gelegenheid
om vele orgelcomposities uit
verschillende stijlperioden
- uitgevoerd door vooraanstaan
de organisten - te beluisteren.
Als buitenlandse gast zal in de
serie optreden de voortreffe
lijke Franse organiste Michelle
Leclerc (zie foto); organiste
van de Kathedraal te Sens.
De toegangsprijs tot de con
certen bedraagt f3,50 (inclu
sief programma). Houders van
C. J. P., Pas 66en kinderen
t/m 14 jaar f2,50.
Overzicht orgelserie:
Dinsdag 15 juni: Willem Hüls-
man; 22 juni: Feike Asma;
29 juni: Klaas J. Mulder; 6 juli:
Jan Jansen; 13 juli: Herman v.
Vliet; 20 juli: Ewald Kooiman;
27 juli: Jaap Remmerzwaal;
10 augustus: Willem Hülsmann;
17 augustus: Michelle Leclerc;
24 augustus: Feike Asma; 7
september: Bert Matter; 14 sep
tember: Willem Hülsmann.
De organiste Michelle Leclerc
