[wee films van Bergman in Studio G - en
'he Glenn Millerstory terug op het doek
I—
Cinemanifestatie Utrecht
van 27 okt tot 4 nov.
LEUSPER KRANT - FILM
DONDERDAG 17 JUNI 1976
17
r
tène uit: „De glimlach van een zomernacht'' van Ingmar Bergman.
t)OR BERT VOS
MERSFOORT - Deze week een rustig programma in de Amersfoortse
•scopen. Nieuw zijn de films in Studio G, waar men verder gaat met het
•gman retrospectief: „De glimlach van de zomernacht" en „Wilde aard
ien". In Cinema 2 kan men kijken naar een verfilming van Jack London's
itseller „De Zeewolf' onder de titel „Larsen, heerser der zee", met Chuck
innors in de hoofdrol. In Euro Cinema kan men opnieuw kijken naar „The
enn Miller Story", met James Stewart, June Allyson en Henry Morgan in de
ofdrollen, terwijl in het City Theater elke dag de film „Ik doe het elke dag"
lait, een sexfilm. Geprolongeerd zijn de films „Shout at the devil" (in
and) en „One flew over the Cuckoo's nest" (In Cinema 1).
LIMLACH VAN
ERNACHT
DE ZO-
Toen Ingmar Bergman in 1944 zijn
rste filmscenario („Hets'-Waanzin)
de produktieleider van de Svensk
mindustri, dr Carl Anders Dymlyng
iverde. wist hij reeds duidelijk wat
ater was Hij had omtrent vier- en
ntig toneelstukken geschreven, die
ingens nooit zijn uitgegeven of ge-
ield. daar vond hij ze niet goed ge-
De economie van ons land is zeer
icht, zo zeggen somber
•stemde economen, daarbij dap-
•r gesteund door de werkgevers.
het helemaal niet meer zien zit-
i. De modale werknemer zal een
er moeten laten, zal niet teveel op
insverhogingen moeten
lenen, zegtde regering voorzich-
Ik ben echter van mening, dat
I allemaal nog best meevalt met
economische crisis. Hoe
'klaar je anders de steeds groter
)rdende wegwerp-drift van de
lders toch zo als nijver en zuinig
ikendstaande Nederlanders?
rag het de mannen van de vuil-
tophaaldienstin welke plaats dan
w. Zij zullen u vertellen, hoe slecht
if met onze welvaart is gesteld,
it is geen zeldzaamheid, wan-
ler in één straat een volledige in-
ledel van uitstekende kwaliteit
igs de kant van de straat wordt
lzet om te worden verwerkt tot
import Noodlijdende studenten
nnen dat ook dankbaar bevesti-
n. Zij hebben hun kamer met veel
'cces ingericht met spulletjes, die
ior anderen door de welvaart
ermand naar buiten zijn gedra-
Toch moet je voorzichtig zijn met
•t weggooien. Dat bleek kortgele-
•n weer eens. Het gebeurde er
ts in een keurige nieuwbouw-
aar, u weet wel, dertig huizen aan
'ti ri/tje, tuintje en stoepje ervoor,
in straat, waar iedereen iedereen
nt en de onderlinge ver
vetingen uitstekend zijn te noe-
sr. 's Morgens bij elkaar koffie
inkenenzo. Ukentdatwel, neem
aan.
Buurvrouw Jansen opende op
f kn goeie morgen haar voordeur en
igon samen met haar man, haar
inkstel naar buiten te dragen. Het
is een warme dag, dus het kostte
igal wat zweetdruppeltjes - ze
sken die voordeuren ook erg
vw tegenwoordig - maar na
"ge tijd was het karwei keurig ge-
lard. De opgewekte mevrouw
nsen vertelde buurvrouw Gerrit-
ti, die de volksverhuizing vanuit
ar tuintje had gadegeslagen, dat
een nieu w bankstel had gekocht,
dat de oude weggedaan kon
i irden. Hetschuurtje bleek te klein
m ihet oude nog een tijdje te bewa-
noeg voor Je zou zo denken, dat het
maken van films Bergman zo zou bezig
houden, dat hij het theater zou
vergeten, maar het tegendeel is waar
Tot op de dag van vandaag is hij zich
met toneel blijven bemoeien. Hij is dan
ook direkteur van het Nationaal Theater
in Stockholm. In de zomer maakt hij zijn
films, in de winter regisseert hij toneel
En in hei voorjaar trekt hij zich meestal
een zes weken terug in een sanatorium
om een nieuw filmscenario te schriiven,
Buurvrouw Gerritsen bekeek het
bankstel van mevrouw Jansen eens
nauwkeuriger en kwam tot de ont
dekking, dat het toch wel beter was
dan de hare. Voorzichtig vroeg ze
mevrouw Jansen, of zij het bankstel
mochthebben. Dat mocht natuurlijk
en meneer Jansen was zelfs bereid
om het geheel bi/ zijn buurvrouw
naar binnen te dragen en het oude
bankstel naar buiten. Burenhulp,
noemen ze dat met een ouderwets
woord.
Op datmomentkwam buurvrouw
Pietersen thuis van het bood-
schappendoen. En u raad het ai: zij
vond die ruiling een uitstekend idee.
Haar meubels waren juist aan wat
vernieuwing toe, maar met al die
duurder wordende prijzen had zij
daar nog geen geld voor. Zij wilde
het juist naar buiten gedragen
bankstel van mevrouw Gerritsen
wel graag hebben als dat mocht. Er
werd uiteraard geen bezwaar
tegen gemaakt en behulpzaam
werd opnieuw gewisseld.
Een half uur later kwam de vuil
niswagen voorbijrijden en daarna
was er niets meer te zien van de
meubel-verwisselarij. Totdat de
meubelwagen de straat
binnenreed en voor de deur van
mevrouw Jansen stopte. Twee po
tige mannen begonnen driftig het
nieuwe bankstel naar binnen te
dragen, terwijl mevrouw Jansen blij
toekeek. Groot was de verbazing
van de andere vrouwen in de straat,
toen een kwartier later het nieuwe
bankstel weer naar buiten werd ge
dragen, de wagen in. Die verbazing
werd nog groter, toen mevrouw
Jansen meteen treurige uitdrukking
op haar gezicht naar mevrouw Ger
ritsen liep en haar bankstel terug
vroeg. Het nieuwe bankstel ging
niet door, ze bleek het niet te kunnen
betalen en daarom was het weer
meegenomen.
Mevrouw Gerritsen bleek niet be
reid haar nieuw verworven bezit
terug te geven en ook mevrouw Pie
tersen dacht er al net zo over. Na
heel veel moeite werd de bewuste
vuilniswagen achterhaald. De vuil
nismannen waren erg begrijpend
en het, inmiddels besmeurde en
niet al te beste, bankstel van
mevrouw Pietersen werd onder de
rotzooi vandaan gehaald en met
een genereus gebaar aan mevrouw
Jansen geschonken. Voor het ver
voer naar huis moest ze zelfzorgen.
Mevrouw Jansen zit nu op een
oud bankstel dat niet de hare is. De
vlekken zijn grotendeels wegge
werkt, maar de vering is toch een
stuk slechter als haar eigen bank
stel. Dat is ook het geval met de
onderlinge verhouding met de bu
ren. Maar daar kun je de vuilnis
mannen echt de schuld niet van
geven
met het argument, dat hij last heeft van
een maagkwaal
Her is een bijna beangstigende veel
zijdigheid en produktiviteit voor een
man die vijfenveertig is In veel van zijn
werk breekt een obsessie met het
dwangbeeld van zijn jeugd - de religie -
door Hij is in voortdurend gevecht ge
wikkeld met zichzelf en zijn tasten naar
God Dat thema deed zich voor het
eerst beklemmend voor in „Het
zevende zegel" (1956). de allegorische
strijd van een kruisridder met de dood.
Later zette Bergman deze zo strikt per
soonlijke worsteling voort in films als
„De Maagdenbron". ..Het oog van de
duivel", en vooral in zijn drieluik „De
avondmaalgasten", „Als in een
donkere spiegel" en „De grote stilte".
Men kan zeggen dat Ingmar
Bergman religieus kunstenaar is met
een ongelooflijk sensitief begrip voor de
duistere poelen waarin zich een deel
van het menselijke leven afspeelt. Hij is
beurtelings diepgravend tragisch
artiest, dan weer een lichtvoetig spotter,
(vergelijk bijvoorbeeld „De spullebaas"
met ..De glimlach van een zomer
nacht). Maar in alles wat hij doet vullen
de componenten elkaar in: zijn tragiek
is evenzeer een (meestal wel
geslaagde) poging om zijn eigen waar
heid te vinden als in zijn komedies. Men
kan het zó stellen: zijn drama's hebben
een element van komedie, zijn ko
medies gaan niet aan de tragiek voorbij.
HET VERHAAL
Het verhaal van „De glimlach van
een zomernacht" gaat om allerlei huwe
lijksverwikkelingen De advokaat
Egerman is weduwnaar Hij hertrouwt
met een jong meisje, Anna (gespeeld
door Ulla Jacobson), die ongeveer even
oud is als Frederik, de zoon uit Eger-
mans eerste huwelijk. Tussen het
eerste en het tweede huwelijk heeft er
een langdurige intieme vriendschap
bestaan tussen Egerman en de
bekende actrice Desirée Armfalt (Eva
Dahlbeck). De moeder van de actrice
bezit een landgoed in de omgeving van
de stad. dat haar geschonken is door
een ex-minnaar in ruil voor haar belofte,
dat zij nooit haar memoires zou
schrijven.
Als Egerman enkele jaren met Anna
getrouwd is en het kindvrouwtje
ondanks zijn liefde nog niet voor zich
heeft kunnen winnen, komt Desirée
Armfelt met haar gezelschap enkele
uitvoeringen in zijn stad geven.
Egerman zoekt haar op in de hoop. dat
deze ervaren vrouw hem een raad zal
geven hoe hij Anna moet aanpakken.
Desirée houdt echter nog steeds van
Egerman Zij heeft hem nooit verteld,
dat uit hun verhouding een zoontje ge
boren is nadat het tussen hen tot een
breuk was gekomen. Nu Egerman weer
in haar leven is teruggekomen, besluit
Desiree te proberen hem voor zich
terug te winnen, hoewel zij nu een an
dere vriend heeft: graaf Malcolm, een
legerkapitein.
Desirée overreedt haar moeder nu
een weekend-feestje te geven en daar
voor de Egermans en de Malcolms uit te
nodigen. Samen met gravin Malcolm
beraamt zij een plan. dat bij welslagen
tengevolge zal hebben, dat zij - Desirée
Egerman weer terug krijgt, waarmee
dan tevens de breuk tussen Graaf en
Gravin Malcolm hersteld zal kunnen
worden. De uitvoering van dit plan leidt
tot veel verwikkelingen en zelfs tot een
duel tussen Malcolm en Egerman. dat
achteraf een schijnduel blijkt te zijn ge
weest Alles lijkt in de war te zullen lo
pen, maar tenslotte werkt het plan nog
meer uit dan oorspronkelijk in de bedoe
ling lag. Het eindigt ermee, dat Fredrik -
Egermans zoon - zijn stiefmoeder Anna
ontvoert, die eindelijk heeft begrepen,
dat zij zich nooit aan Egerman heeft
willen geven, omdat zij eigenlijk steeds
meer van Fredrik heeft gehouden. De
ijdele Egerman beschouwt dit als een
ernstige nederlaag en hij is maar al te
gaarne bereid zijn troost aan de zijde
van Desirée te zoeken. Graaf Malcolm
laat hem zijn gang gaan. ten eerste
omdat Desirée met de Graaf gebroken
heeft en ten tweede, omdat hij zijn eer
met het schijnduel, waarbij Egerman
een groot figuur geslagen heeft, vol
doende gewroken acht.
En de liefhebbende Gravin is direct
bereid haar man een nieuwe kans te
geven Zo komen alle partijen terecht
op de plaats waar zij behoren en mis
schien, dat de rust terugkeert in huize
Malcolm en in huize Egerman.
(Studio G - van donderdag t.m za
terdag - 18 jaar).
WILDE AARDBEIEN
Op een goede morgen wordt de oude
doctor Isak Borg erg vroeg wakker, niet
uit opwinding over de ere-promotie, die
hem deze dag in de stad Lund wacht,
maar omdat hij een nachtmerrie heeft
gehad, waarin hij getuige is geweest
van zijn eigen begrafenis. Hij wekt zijn
oude huishoudster en vraagt haar zijn
ontbijt klaar te maken, want hij wil vroeg
naar Lund vertrekken. Het oude mensje
moppert, maar Isak zet door en zo ver
trekt hij niet veel later met zijn schoon
dochter Marianne, die hem naar Lund
zal vergezellen. Deze autotocht levert
voor Isak een verrassing op want Ma
rianne vindt dit een goede gelegenheid
om haar schoonvader eens haar
mening te zeggen. Zij beschuldigt hem
ervan, dat hij een egoïst is en dat hij erg
hard is jegens zijn zoon in Lund, een
arme dokter, die niettemin aan Isak ie
dere cent moet terugbetalen die hij voor
zijn studie heeft uitgegeven. Isak doet
of hij ongevoelig is voor haar kritiek,
maar haar woorden stemmen hem toch
tot nadenken.
Na hun woordenwisseling besluiten
zij even te rusten in een oud on
bewoond zomerhuis, waar Isak als jon
geman vaak zijn vakantie doorbracht
Marianne gaat zwemmen en dit geeft
Isak de gelegenheid terug te denken
aan de zorgeloze dagen, die hij hier
vroeger beleefd heeft. Plotseling wordt
hij in zijn gemijmer gestoord door de
komst van een excentriek meisje dat
een spijkerbroek draagt en een pijp
rookt. Zij staat in een wel heel sterk
contrast tot de jongelui van vijftig jaar
geleden, die Isak zojuist nog zo nabij
waande. Het meisje heeft twee even
zonderlinge vrienden bij zich en het
draait er op uit, dat het drietal met Isak
en Marianne meerijdt naar Lund
Na enige tijd valt Isak weer in slaap,
prompt krijgt hij weer een droom. Deze
keer verschijnt hij voor een examen
commissie, maar het is-geen gewoon
examen, want Isak wordt ondervraagd
„Shout at the devil" gaat in het Grand Theatre de tweede week in. Op de
foto Roger Moore en Barbara Perkins na een felle aktie... Op de achtergrond
het brandende Duitse schip de Blücher.
over zijn leven Tenslotte blijkt dat zijn
kennis omtrent zijn naastenliefde on
voldoende is. Isak wordt door de
examen-commissie afgewezen en
wordt weer wakker, hij heeft het heel
erg moeilijk.
's Middags vindt in Lund de ere
promotie plaats, die gepaard gaat met
de gebruikelijke plechtigheden Een
nieuwe emotie heeft zich gevoegd bij de
vele andere van deze dag en het lijkt of
dit alles zijn uitwerking op Isak niet heeft
gemist. Hij scheldt zijn zoon althans
diens schuld kwijt en geeft zijn huis
houdster toestemming hem bij zijn
voornaam te noemen
Die avond gaat Isak als een ander
mens naar bed. Hij heeft hardheid
steeds beschouwd als een nood
zakelijke levensverhouding voor oude
mensen, maar nu voelt hij zich gelukkig.
Hij heeft ingezien, dat zijn houding ver
keerd is geweest en dat ook voor oude
ren de liefde jegens de medemens de
enige weg is naar geluk en tevreden
heid.
(Studio G - zondag tot en met woens
dag -18 jaar).
FILMVARIA
In Cinema 2 kan men deze week
kijken naar de verfilming van Jack Lon-
Twee beelden uit de film: „The Glenn Millerstoryvan regisseur Anthony
Mann. Met James Stewart als Glenn Miller en Chummy MacGregor (gespeeld
door Henry Morgan) terzijde gestaan door Ben Pollack zelf.
Captain Glenn Miller dirigeert het U.S. Air Force's Airman of Note, een
scène uit de film „The Glenn Miller Story", opnieuw in Nederland uitgebracht
en deze week in Euro Cinema te zien.
don's bestseller ,De Zeewolf met
Chuck Connors in de hoofdrol.
„Larsen, heerser der Zee" van de
Italiaanse regisseur Giuseppe Vari is
een niet onaardig gefilmd avontuur.
Naar een scenario gebaseerd op het
gelijknamige verhaal van Jack Lon
don.
De jonge schrijver Humphrey van
Weyden wordt in de haven van San
Francisco tijdens een nachtelijke wan
deling geronseld. Als hij bij bewustzijn
komt bevindt hij zich aan boord van een
zeilschip, dat onder bevel van kapitein
Wolf Larsen vaart
Humphrey eist, in de eerst volgende
haven van boord te worden gelaten
Larsen doet of hij doof is en dwingt hem
als bordenwasser te werken
Van de matrozen hoort Humphrey,
dat de reis naar de Japanse wateren
gaat. Tijdens deze lange reis raakt het
schip in een geweldige storm en de ma
trozen slaan aan het muiten
In Larsen herkent Humphrey een cy
nische tiran wiens leven alleen maar uit
geweld bestaat. Als op een dag de
..Eerste Officier" door de bemanning
vermoord wordt beveelt Wolf dat
Humphrey zijn plaats overneemt.
Humphrey probeert tevergeefs de ge
welddadigheden van Wolf te beteuge
len.
Larsen wil ook zijn broer „Death Lar
sen". die hij boven alles haat, vernieti
gen Na een orkaan neemt de Ghost
enkele schipbreukelingen aan boord,
waaronder een jong meisje. Maud
Brewster
Kort daarop komen ze de mannen
van Death Larsen's schip tegen, die in
hun kleine bootjes op de walvisvangst
zijn. Larsen beveelt zijn mannen de
bemanning af te slachten en de buit aan
boord te brengen.
In de roes van de overwinning richten
de mannen van de Ghost een drankge
lag aan Nu besluiten Humphrey en
Maud te vluchten. Juist op het moment
dat Death Larsen. die op wraak voor zijn
bemanning zint. de Ghost aanvalt, sla
gen zij erin een sloep te strijken Als de
ochtend aanbreekt naderen ze de
Ghost weer; alles is doodstil aan boord
De enige overlevende is een blinde
Wolf Larsen De door zijn broer Death
toegetakelde Wolf is gedoemd met zijn
wrakke schip ten onder te gaan. Toch
komt het nog tot een gevecht tussen de
blinde en gewonde Larsen en Humph
rey Humphrey weet Larsen te over
meesteren en aan het anker vast te bin
den
Als er een reddingsschip nadert gaan
Humphrey en Maud naar de gevangen
genomen Wolf en willen hem bevrijden
Ze vinden hem echter niet meer, hij
heeft zich van zijn boeien ontdaan en
zich door een luik in zee gestort. Hij
heeft in zee willen sterven, die hem als
zeewolf gekend had.
Cinema 2-14 jaar-eerste week).
Verder
in Euro Cinema de reprise van de mu
ziekfilm „The Glen Millerstory met
James Stewart in de hoofdrol
IK DOE HET ELKE DAG
Tom Harder, een jong ingenieur, en
zijn jonge vrouw Renate vormen een
doorsnee burgerlijk echtpaar. Renate
voelt zich echter onbevredigd doordat
Tom helemaal geen seksuele fantasie
heeft Op een dag vindt zij tussen zijn
papieren een foto van een zeer mooi
meisje Als zij erop aandringt de waar
heid te horen over deze vroegere lief
desaffaire van haar man. vertelt hij haar
het hele verhaal: hoe zijn verhouding
met dat meisje begon en hoe die ein
digde met een enorme orgie
Er volgt nu een dubbele flashback als
Tom over zijn verhouding met dat
meisje Vicky en Vicky over haar
seksuele avonturen met haar vrienden
vertelt Tom windt zich steeds meer op,
maar hij wordt ook kwaad op Vicky en
haar vrienden, omdat hij niet begrijpt
hoe mensen kunnen genieten van een
abnormaal seksueel leven: orgieën,
vrijpartijen in auto's. lief
desbetrekkingen tussen een getrouwd
paar en een jong meisje, homoseksue
len. lesbiennes enz enz. Na de laatste,
grote orgie breekt Tom met Vicky
Renate reageert anders op Toms
verhaal dan hij verwacht had Zij is niet
geschokt, maar wil alles weten van de
liefdestechnieken van Vicky en de ha
ren Tenslotte overtuigt zij haar man
ervan dat het veel beter is de liefde op
verschillende manieren te bedrijven en
dan niet eens. maar meermalen per
dag.
City Theater, 18 jaar)
NACHTVOORSTELLINGEN
In de nachtvoorstellingen van het City
Theater kan men vrijdagnacht kijken
naar „The best of the New York Erotic
Festival", een selektie erotische filmp
jes In haar totaliteit een wel aardige
film, met enkele duidelijke dieptepunten
en hoogtepunten Een film, die de
moeite van het keuren eigenlijk niet
meer waard is. maar waar enkele jaren
geleden een heleboel heibel over is
geweest bij de dames en heren van de
filmkeuring.
Zaterdagavond in City een Chinese
vechtfilm onder de titel De bokser van
Shantung" en dan is het voor de lief
hebbers van dit gewelddadige genre
geen vraag meer eerder een kwestie
van qaan kijken Beide voorstellinqen
18 jaar
KINDERVOORSTELLINGEN
Wat de kindervoorstellingen betreft
Cinema 1 brengt een selektie van
„Vijftig jaar hoogtepunten uit Walt
Disney-films" en dat is voor jong en oud
beslist de moeite van het bekijken
waard. Voora' de liefhebbers van de te
kenfilm in dit genre om van te smullen.
In Euro Cinema zaterdagmorgen de
Nederlands gesproken film „De kleine
MoekHelaas ontbreken ons de gege
vens over het verhaal
UTRECHT - Voor de zesde keer zal
dit jaar in Utrecht een Cinemanifestatie
worden gehouden, en wel van 27 okto
ber tot en met 3 november.
Evenals in het verleden zal hierin
voornamelijk aandacht worden besteed
aan artistiek waardevolle films, voor
namelijk uit het art-house genre. De Ci
nemanifestatie wil reeds geïmporteerde
films van dit type steunen door een pre
sentatie in Utrecht. Daarnaast wil de
Cinemanifestatie ook de import zelf be
vorderen door een groot aantal films
tijdelijk naar ons land te halen zodat,
naast het publiek en de pers, ook de
importeurs ervan kennis kunnen
nemen. Hierbij zal gestreefd worden
naar de aanwezigheid van zoveel moge
lijk creatieve medewerkers van de te
vertonen films.
De programmering van de Cinemani
festatie wordt verzorgd door de heer
Hans Saaltink. De manifestatie zal zich
concentreren in de theaters Camera en
Studio, voorts wordt nagegaan of wel
licht nog een der andere Utrechtse thea
ters in enige vorm bij de manifestatie zal
worden betrokken. Dit jaar voor het
eerst is de praktische organisatie van de
Cinemanifestatie in handen van het Bu
reau van de Nederlandse Bio
scoopbond
Het bestuur van de Stichting Cine
manifestatie bestaat uit de heren Drs. J.
P.H Wolff, Voorzitter, A. L. M. Zetz,
Drs. C. A. Voskuil, J. Th. van Taalingen,
Mr. P. A. Meerburg en W. C. Miedeina.
Er zijn subsidies en garantie-subsidies
gevraagd aan de gemeente Utrecht, het
Ministerie van C.R.M.. de provincie
Utrecht en het Stimuleringsfonds voor
het Film- en Bioscoopwezen.