De Sonders
zitten in de put
NIEUW HUIS KAN NIEUWE START BETEKENEN
Zie verder pag. 10
KRANT - REPORTAGE
DONDERDAG 22 JULI 1976
5
Mevrouw Mr. A. L Lambrechtsen
neemt afscheid van het M.A.I.
AMERSFOORT - Op donderdag
15 juli door burgemeester Drs.
Vermeer het nieuwe pand aan de
Bergstraat 30 van de bekende
Amersfoortse instelling het
Maatschappelijk Advies- en Infor
matiecentrum, officiéél
;eopend.
Met de ingebruikname van dit
jerceel gaat het M.A.I. een nieuwe
jeriode tegemoet, een periode van
/olledig integratie in het Amers-
oortse sociale leven. Een periode
/an volledige erkenning van het
;rote en praktische nut van zijn be-
itaan. En een periode van méér
irmslag door de ruimere akkomo-
iatie, waarover het M.A.I. in het
jerceel Bergstraat 30 gaat beschik
ten. De ingebruikname van het
iieuwe pand is de bekroning op het
jverk van de oprichtster van en
»rote stuwkracht achter dit Maat-
ichappelijk Advies- en Informatie-
juro. Mevrouw Mr. A.L.
Lambrechtsen-van der Vlugt.
\FSCHEID
MEVROUW LAMBRECHTSEN
Mevrouw Lambrechtsen heeft de
dag van de 15e juli tevens gekozen
Dm als direktrice afscheid te nemen
ran het M.A.I. Zij is gedurende acht
jaar de katalysator van het M.A.I.
geweest, en heeft deze instelling uit
jebouwd tot wat het nu is: een in
formatiecentrum zonder drempel,
waar vorig jaar aan zo'n 10.000
kliënten de weg werd gewezen in
allerlei moeilijke en minder moei
lijke zaken.
Het oude pand aan de Bergstraat
25 had twee ruimten een
voorkamer van 4 x 4,5 meter met
een-erker, en een achterkamer van
4x3 meter met een keuken.
BEHELPEN
„In die voorkamer", zegt
mevrouw Lambrechtsen, zaten we
met ons tweeën twee cliënten
tegelijk te helpen. De wachtenden
zaten in het erkertje. We beschikten
over twee telefoonlijnen. Iedereen
kon alles van en over iedereen ho
ren.
Wij moesten ons optimaal
kunnen konsentreren. Ik was bij
voorbeeld bezig om met iemand te
praten over de redenen waarom hij
geen uitkering WW kreeg, en aan de
telefoon werd me gevraagd of er in
Amersfoort een kursus Maleis werd
gegeven. Mijn kollega legde op het
zelfde moment aan een kliënt uit
waar deze een opleiding maat
schappelijke diensverlening zou
kunnen gaan volgen, en gaf telefo
nisch antwoord op de vraag hoe de
arbeidsvoorwaarden liggen bij het
werkzaam zijn in België.
We waren met de gemeente ei
genlijk al langere tijd in gesprek
over het perceel Bergstraat 30. We
wilden erg graag in de Bergstraat
gevestigd blijven, omdat die zo gun
stig is gelegen. Dichtbij het station.
En in de blauwe zone: je kunt er
vlakbij parkeren.
Eerst kwam de Onderwijs Ad
viesdienst in het pand, tóén de Mu
ziekschool.
GROTE VERBETERING
We zijn er ontzettend gelukkig
mee, dat het M.A.I. tenslotte voor
zijn werk het pand van de gemeente
heeft toegewezen gekregen. Het
pand heeft een héél lange uitgebro
ken kamer en suite van 10x4 meter
plus twee kleine kamers. Met elkaar
precies wat we nodig hebben.
Er is nu werkelijk sprake van een
centrum waar iedereen met zijn
vragen naar toe kan, en waar ieder
een ongestoord de gelegenheid
heeft om apart met iemand van ons
bureau te praten".
„Mevrouw Lambrechtsen, hoe
bent u er destijds toe gekomen dit
bureau in Amersfoort op te zetten?
OPRICHTING 1968
„In 1968 kwamen er een paar
dames bij mij, die mij vroegen of ik
wilde plaats nemen in een comité in
oprichting om in Amersfoort te
komen tot een M.A.I., als
bijkantoor van het Maatschappelijk
Advies- en Informatiecentrum te
Utrecht.
Het kantoor Utrecht was
namelijk benaderd door de di-
rekteur van de Amersfoortse Ver
eniging voor Vreemdelingen Ver
keer met de vraag of in Amersfoort
ook een M.A.I. centrum kon
worden opgericht. Hij kreeg op zijn
kantoor veel mensen met vragen
die niet lagen op het terrein van het
„vreemdelingenverkeer", en kon-
stateerde daaruit, dat er behoefte
zou bestaan aan een centrum, waar
men met die vragen en problemen
naar toe zou kunnen gaan.
Er is toen een klein sociologisch
onderzoek verricht, waardoor
kwam vast te staan, dat er in
derdaad in Amersfoort grote be
hoefte bestond aan een sociaal in
formatiecentrum. Het rijk was toen
nog van mening, dat een dergelijk
bureau alleen bestaansrecht had in
een stad van minimaal 100,000 in
woners.
Er is toen de konstruktie gevon
den, dat wij een bijkantoor zouden
worden van het M.A.I. centrum
Utrecht. Pas een paar jaar later,
toen bleek dat een Advies- en In
formatie centrum wel degelijk vol
doende kliënten heeft in een
kleinere stad, zijn wij een zelfstan
dige stichting geworden.
Ik zei die dames, dat ik geen be
stuursfunctie meer wilde aanvaar
den, omdat ik gaan werken. Ik ben
weduwe; mijn jongste kinderen
waren bijna het huis uit, en ik zocht
een baan.
Maar wat zij over dit werk ver
telden, trok mij bijzonder, en ik
vroeg of ze niet iemand moesten
hebben, die het bijkantoor zou run
nen, en dat bleek inderdaad het ge
val. Maar ik wist natuurlijk niet of ik
voor dit werk geschikt zou zijn. Ik
ben juriste, en bij de M.A.I. bureau's
waren meestal maatschappelijke
werkers betrokken. Bovendien was
ik al 51.
Ik heb me toen op eigen risico
vier maanden ingewerkt op het
M.A.I. centrum Utrecht, en na
afloop wilde men toch wel met mij
in zee.
BIJKEUKEN ALS KANTOORTJE
Ik woonde in de Kappeyne van
Copellolaan, en richtte daar mijn
bijkeuken in als kantoortje. Mijn
kinderen bedekten de wasmachine
met een kleed!
Zo werd ik „aangesteld voor
halve dagen", terwijl het geenzins
zeker was of er enige subsidie zou
worden toegekend".
Mevrouw Lambrechtsen schiet
hardop in de lach, als ze aan de si
tuatie in de bijkeuken denkt: „Ik
had een kantoortje met helemaal
niets. Moet u zich dat voorstellenik
had zelfs geen ballpoint!"
DUIDELIJKE VISIE
„Maar u wist wat u wilde gaan
doen, en u werd gedreven door de
behoefte, die er bij vele mensen be
stond aan informatie."
„Ja, ik had een duidelijke visie.
Die halve dagen waren hele werk
dagen. U weet hoe dat gaat. Va
kantie nemen kon ik niet, want dan
zou net in die tijd te niet worden
gedaan, wat ik bezig was om
gestalte te geven.
Het was enig. Ik heb er enorm van
genoten.
Ik zocht allerlei mensen op, met
wie het M.A.I. te maken zou
kunnen hebben, legde overal kon
takten. Met instellingen, maat
schappelijke werkers, wethouders,
de commissaris van politie, de
openbare bibliotheek. Ik stelde:
„We hebben dat en dat bureau, en
dat dat moet dit en dit voor de men
sen kunnen betekenen. "De
kranten hebben geweldig meege
holpen om te coachen. Dat was een
must."
CENTRUM ZONDER DREM
PELVREES
Welke was precies uw visie? En
welke mensen verwachtte u op uw
bureau?"
„Voor mij moest het M.A.I. een
centrum zijn, waar iedereen,,
zonder drempelvrees, met zijn vra
gen terecht kon. Van „Waar is een
volleybalklub in Amersfoort?",
„Hoe lang duurt een kappersoplei
ding?" tot en met vragen over de
meest ingewikkelde loonuitbeta-
lingsstrookjes door de mensen, die
van mening waren, dat ze een te
geringe vakantiegeld-uitkering
hadden ontvangen.
Ook minder prettig zaken
moesten behandeld kunnen worden
als vragen over echtscheidingen.
We hebben een gemiddelde van
twee echtscheidingen per dag. En
weggelopen kinderen.
Er was een oud meneertje, die uit
Utrecht in Amersfoort was komen
wonen, en die zich afvroeg waar ie
zich moest laten begraven. Zijn
vrienden in Utrecht, die naar zijn
begrafenis zouden willen komen,
waren te slecht ter been om naar
Amersfoort te kunnen reizen. Hij
ging zielsgelukkig weg met adressen
van begrafenis-ondernemingen in
Utrecht, en hij zei. „Wat heerlijk,
dat dit bureau er is".
En weet u, dat heb ik zo vaak
gehoord in de loop der tijd: „Wat
heerlijk dat er een bureau bestaat
als dit!"
„Kunt u meestal uit eigen infor
matiebronnen de mensen helpen,
en verleende u uw bemiddeling, als
andere instanties moesten worden
ingeschakeld?"
„Er zijn veel dingen, die je direkt
kunt aanpakken We schrijven vaak
bezwaar - en beroepschriften voor
mensen. In de praktijk blijkt dat het
voor heel veel mensen moeilijk is
om hun probleem mondeling, laat
staan schriftelijk te formuleren.
VERWIJZING NAAR IN
STANTIES NA GEMAAKTE AF
SPRAAK
Als er een instantie is, die beter
op de hoogte is van een specifiek
probleem dan wij, verwijzen wij
naar de instantie, nadat we voor de
mensen meteen afspraak hebben
gemaakt. We maken afspraken met
het Algemeen Maatschappelijk
Werk, met het Bureau voor School
en Beroepskeuze, de Sociaal-
Pedagogische Dienst, de Rechts
winkel, het Medisch Opvoedkundig
Bureau.
RECHTSWINKEL
Ingewikkelde juridische zaken
sturen we direkt door naar de
Rechtswinkel. Ik heb zelf een
Rechtswinkel naar Amersfoort ge
haald. Ik richtte destijds een
verzoek tot de Universiteit van
Utrecht, en daarop meldden zich
acht juridische studenten. Inmiddels
zijn het allemaal afgestudeerde ju
risten, en uiteraard wisselt het be-
stand van tijd tot fijd. De Rechts
winkel houdt zitting in ons gebouw.
We hebben ook de stoot gegeven
tot oprichting van de BAHA de
stichting voor Bizondere en Aan
vullende Huisvesting te
Amersfoort. Ik zag al die sloop-
pandjes leeg staan en ik maakte da
gelijks mee hoe moeilijk het voor
jongelui was om aan woonruimte,
aan een kamer te koemen. Die hele
huisvesting in Amersfoort is een
heet hangijzer.
HET VERHUREN VAN KAMERS
HOUDT OP
Men moet er op geprepareerd
zijn, dat het kamerverhuren mo
menteel praktisch ophoudt.
Niemand verhongert meer, en nie
mand heeft er belang bij om een
kamer te verhuren. Het is een kom-
plekse reeks van redenen, waarom
kamer verhuren vandaag de dag
niet meer gaat.
Zit iemand op een te hoge huur
dan krijgt hij huursubsidiering. Er
bestaat ook een huurdersbescher
ming: als iemand eenmaal een
huurder heeft, en hij begint het
lastig te vinden, dan is het erg moei
lijk om van zo'n huurder af te ko
men. Bovendien stellen de huur ad
vieskommissies, als huurders be
zwaar indienen tegen een te hoge
huurprijs, bijvoorbeeld een huur
vast van 40,- per maand. Wie wil
voor de prijs van een paar zakjes
aardappelen tegenwoordig dan nog
al die last van een kamerhuurder in
huis hebben7"
„Het probleem is zéér ernstig
want er zijn veel meisjes en jongens,
die in Amersfoort werken of stude
ren, en die ergens een onderdak
moeten vinden".
DRINGENDE SIGNALERING BU
B. EN W.
„Ja. Wij kunnen daar niet zwaar
genoeg aan tillen. Ik heb dan ook
een brief geschreven aan het
College van Burgemeester en Wet
houders, en heb een afschrift ge
stuurd aan de hogere beroepsoplei
dingen, de ziekenhuizen, onder an
dere „Zon en Schild" met zijn
enorme personeelsbestand, en de
Kamer van Koophandel, die dan
weer de bedrijven moet waarschu
wen dat het verhuren van kamers
ophoudt.
In Leusden is een tijd geleden de
Hogere Beroeps opleiding voor
(van een onzer verslaggevers)
LEUSDEN/ZUID - Hoe een gezin
in een jaar tijd verschrikkelijk in de
put kan raken. Zo in de put, dat men
geen eigen inkomsten meer heeft en
afhankelijk is van een W-
W-uitkering. Dat men een schuld
heeft van enkele duizenden guldens.
Dat men in een erbarmelijk slecht
huis woont, zonder douche, met een
provisorisch toilet en een levensge
vaarlijk elektrisch net. Voor welke
woning men dan ook nog eens
100,- per week of 433,- gulden
per maand mag betalen. Dat is het
trieste verhaal van de familie Sonder
aan de Arnhemseweg in Leus
den/Zuid. Een triest verhaal, waarin
de kentering naar een happy end nu
enigszins in zicht lijkt, nu door be
middeling van een maatschappelijk
werker de gemeente een andere wo
ning beschikbaar gaat stellen.
Maar zover is het op dit moment
nog niet en dan nog zal het wel enige
tijd duren voor de familie Sonder
weer helemaal in zijn normale doen
is en de barre ervaringen van het
afgelopen jaar zal kunnen vergeten.
Vorig jaar juni kwam de familie
Sonder vanuit de Randstad naar
Leusden toe. In Vlaardingen exploi
teerde het echtpaar, dat twee kinde
ren (8 en 12) heeft, een snackbar.
Dat was men ook van plan te gaan
doen in Leusden. Zij namen de
snackbar ..Het Zuiden" aan de Arn
hemseweg over. Zij betaalden voor
goodwill en inventaris en kwamen
met de eigenaar van het pand een
huurprijs van honderd gulden per
week overeen Daar hebben de heer
en mevrouw Sonder nu spijt van als
haren op hun hoofd.
GEEN SUCCES
In de eerste plaats werd de zaak
niet het succes, dat men er van ver
wacht had. In de eerste maanden,
toen mevrouw Sonder nog de zaak
in Vlaardingen dreef, terwijl haar
man hier reeds aan het werk was,
wijtte men de niet al te hoge op
brengsten aan de slechte weersom
standigheden. Bovendien was het
echtpaar, dat met goede moed in
Leusden van start was gegaan, niet
van plan om gelijk de moed op te
geven.
In die dagen had men ook niet de
tijd en de rust om eens goed te
kijken, hoe de kwaliteit van d e wo
ning was. „We waren teveel met de
zaak bezig en daardoor hebben we
te weinig op het woonhuis gelet,"
zegt mevrouw Sonder nu
Maar in de loop der tijd kwam
men er wel achter dat de woning
bepaald geen villa is en de overeen
gekomen huurprijs voor het gebo-
uene njKenjK aan de hoge kant is.
Vooral toen de zaken zo slecht
gingen dat men moest besluiten te
sluiten - „Op het laatst hadden we
dagen dat we vijf gulden vingen."
- Een voorbeeld van de merkwaardige elektrische constructies
die door de PUEM zijn afgekeurd.
aldus de heer Sonder -, had men alle
ti|d om de gebreken in het huis te
ontdekken
LEVENSGEVAARLIJK
Al vrij kort nadat men het huis aan
de Arnhemseweg betrokken had,
werd de elektrische leiding door de
PUEM afgekeurd. Door het hele huis
liggen nog de oude metalen leidin
gen, die vervangen moeten worden
door kunststof leidingen. De be
drading moet ook vervangen wor
den.
De familie Sonder meldde de resul
taten van het PUEM-onderzoek aan
de huisbaas, die twee electriciens
stuurde om een raming van de
kosten te maken. Volgens de heer en
mevrouw Sonder schatten de elec
triciens de kosten op 3000,-.
Verder dan een schatting is het tot op
heden niet gekomen. Aan het elek
trisch net is niets verbeterd.
Dat was voor mevrouw Sonder
reden om maar eens met de PUEM te
bellen. Begin juli kwam er weer een
schrijven van de electriciteitsmaat-
schappi|. „Wij herhalen met nadruk
dat door deze installatie levens- en
brandgevaar kan ontstaan", staat in
deze brief te lezen. Voor de huisei
genaar blijkbaar nog geen reden om
tot aktie over te gaan.
Maar het is niet alleen de levens
gevaarlijke electrische installatie.
Het toilet verdient die naam nauwe
lijks. Een douche ontbreekt. De
vloeren vertonen gaten. Onder de
vloeren groeien ten gevolge van het
vocht zwammen. Het vocht zorgt er
ook voor dat van verschillende
muren het behang loslaat. In de win
ter hingen de ijspegels aan het
plafond van de slaapkamer. Waar
het niet lekt, tocht het wel. Toen de
vlooienplaag achter de rug was,
kwamen de vliegen m grote getale
oprukken. De stapels vuil achter het
huis zijn uiterst aantrekkelijk voor
ratten, en die ^rden er verleden
jaar dan ook in grote hoeveelheden
aangetroffen.
MENSONWAARDIG
„Mensonwaardig" noemt sociaal
werker Jan Burger de woonsituatie
van de Sonders. Als medewerker
van het katholiek maatschappelijk
werk in Eemland heeft hij zich be
ziggehouden met de situatie van de
familie Sonder. Hij vindt het erg
droef dat een dergelijke woonom-
standigheid in Leusden nog bestaat
Hij heeft ook de financiële achte
ruitgang van de familie Sonder ge
zien.
Toen het bedrijf gesloten moest
worden, was er een schuld van om
en nabij de zestig duizend gulden.
Voor steun van het borgstellings
fonds voor zelfstandigen kwam
Sonder niet in aanmerking. Dat
fonds, dat bijvoorbeeld steun ver
leent aan zelfstandigen wier nering
sterk seizoengebonden is, zag niet
zitten dat de cafetaria binnen af
zienbare tijd wel goed zou kunnen
draaien. In die dagen had het waar
schijnlijk verstandiger geweest,
wanneer de Sonders het op een fail
lissement aan hadden laten komen.
Maar of het nu valse hoop dan wel
door andere ten onrechte op
geroepen verwachtingen zijn ge
weest, zo is het in ieder geval niet
gegaan De familie Sonder begon
stukje bij beetje de inboedel van de
cafetaria te verkopen. Dat ook dat
niet geheel voorspoedig ging, is een
volgende tegenslag voor ze. „Ik
had," zo zegt de heer Sonder, „bij
voorbeeld een gloednieuw ijsmaci-
hine van twaalf duizend gulden. Die
heb ik met veel moeite kunnen ver
kopen voor achtduizend gulden. Ik
heb vaak genoeg mensen binnen ge
had, die er vijf-, zesduizend gulden
voor boden. Ik heb ze de deur uitge
gooid. Dat is toch geen fatsoenlijk
bod."
NIET OPGEWASSEN
Waar het uiteindelijk op uitdraait
is een schuld, die nu nog ongeveer
twaalfduizend gulden bedraagt. Plus
een echtpaar dat duidelijk gepakt is
door de moeilijkheden van het
laatste jaar. Sonder heeft ge
probeerd om zijn vliegbrevet te
naien en als vlieger in kleinere vlieg
tuigen zijn brood te verdienen Maar
de gebeurtenissen hebben hem zo
aangegrepen dat de keuringsarts
hem psychisch niet opgewassen acht
tegen het beroep. Over een halfjaar
mag hij terugkomen. Zijn vrouw is
duidelijk zeer gespannen. Ze laat
zich behandelen door een psychiater
omdat ze de moeilijkheden ab
soluut niet meer aan kan. De
kinderen heeft ze een week eerder
van school gehaald, omdat die vol
gens haar werden nagewezen.
Een onhoudbare situatie. Via Jan
Burger zijn ook de mensen van de
afdeling huisvesting avan de ge
meente daarvan overtuigd geraakt
Hoe moeilijk het is om in Leusden
aan een redelijk betaalbaar huurhuis
te komen, weet iedereen Toch zit
een ander huis voor de Sonders er
aan te komen. Waarschijnlijk in de
loop van augustus zal het gezin met
zijn drie prachtige bouviers een huis
kunnen betrekken in Stoutenburg.
Wellicht een startpunt om uit de
moeilijkheden te geraken. „Wie in
zulke slechte omstandigheden moet
wonen, zou er toch vreselijk moede
loos van worden en nauwelijks de
fut hebben om iets te ondernemen
Maar de Sonders zijn juist ondanks
alles voortdurend zeer aktief geble
ven," zegt Jan Burger in ieder geval.
Het is te hopen dat de Sonders in
Stoutenburg een nieuw en beter be
staan kunnen opbouwen. Want al
hebben ze de moeilijkheden onge
twijfeld voor een deel aan zichzelf te
danken, het is zoals Jan Burger het
uitdrukte „een mensonwaardige si
tuatie". En droef dat zoiets in Leus
den vandaag de dag nog voorkomt.
De eigenaar van het pand aan de
Arnhemseweg hebben we helaas
niet voor commentaar kunnen be
reiken.
Marnix Kreyns.
Grote hoeveelheden rommel achter het pandje
