„Leusden moet nog een gezicht krijgen"
Wat is daar
aan de gang
bij de SBBO
ANTON DE RIDDER:
LEUSDER KRANT - RUIMTELIJKE ORDENING
DONDERDAG 7 OKTOBER 1976
LEUSDEN - Anton de Ridder, de
beeldend kunstenaar uit Leusden-
centrum, die als docent verbonden is
aan de Koninklijke Academie voor
Beeldende Kunsten in Den Haag afde
ling monumentale vormgeving-
omgevingsontwerpen, loopt al lange tijd
met het idee rond om Leusden wat
meer ..gezicht" te geven Om Leusden
net iets méér te geven dan de nette
saaiheid, waardoor het brave dorp zon
der kern zich kenmerkt
De huizenbouw in Leusden is ver
zorgd Daar zijn veelal architekten aan
te pas gekomen. De planologie is ver
antwoord; daar heeft de stedebouw-
kundige borg voor gestaan. De groen
stroken zijn keurig aangelegd, en ze
worden netjes onderhouden. Daar is al
lemaal niets op aan te merken
Maar het dorp mist een karakteristiek
gezicht. Er zijn geen feestelijke hoogte
punten. waar je iets kunt beleven Er is
geen fontein, waar je es naar toe wan
delt, en waar de kinderen bootjes laten
varen. Er is geen ludieke plek, waar je
es op je gemak gaat zitten praten. Er is
geen point zéro, waar een beelden
groep je doet mediteren Er zijn geen
echte wandelplaatsen, en je winkelt
nergens echt gezellig
Wat het dagelijks terugkerende win
kelen betreft: je zegt niet: nu ga ik
tussen mijn drukke werkzaamheden in
daar of daar es even gezellig bood
schappen doen De houten
noodwinkels in Leusden-centrum zijn
qua opzet en aankleding even fantasie
loos als de paar winkels in Leusden-
zuid In Achterveld en Stoutenburg is
het al niet veel beter Er is nog erg veel
op dit gebied te doen in Leusden. Met
eenvoudige middelen, en op basis van
alle in Leusden aanwezige kunstenaar
stalenten. zijn er mogelijkheden te over
om er wat aan te doen.
Nu de tweede fase van Leusden voor
de deur staat, is het meer dan ooit van
belang, dat direkt vanaf het begin beel
dende kunstenaars bij het wordings
proces worden ingeschakeld Voor de
ontwikkeling van woonwi|ken (en van
steden) wordt, dwars liggend op de sy
stematiek van het ordeningsproces,
steeds meer gedacht aan de inschake
ling van beeldend kunstenaars en
vormgevers.
Deze kunnen een eigen, vaak zeer
relativerende rol spelen wat betreft het
identificeerbaar maken van de woon
omgeving
De mens heeft behoefte aan identifi-
katie. De Leusdenaar noemt de eerste
Euro-woningen het macaronidorp.
Allandsbeek-west heet de
blokkendoos. Allandsbeek-oost de ski
schans. Daar zou de kunstenaar bij
moeten kunnen aanhaken.
Afgezien van de ludieke waarde van
.kunst" in de woonomgeving heeft de
inschakeling van beeldend
kunstenaars en vormgevers ook een
kultureel en maatschappelijke waarde.
Wat wordt precies bedoeld met iden
tificeerbaar maken? Bruikbare voor
beelden zijn te vinden in Franse steden,
waar de laatste jaren kunstenaars en
kleurqpecialisten samen met ar
chitekten bepaalde woonwijken hebben
aangepakt Zowel in de school van het
totale projekt als binnen kleinere omge
vingen is van alles gedaan om een zo
gevarieerd mogelijk beeld te krijgen.
Naast de kleur, die aan wooneenheden
of onderdelen daarvan zijn gegeven,
zijn er op binnenplaatsen, bij zandbak
ken of trapveldjes beelden en objekten
geplaatst, die naast hun spelfunkties
ook nog een stuk eigen herkenning aan
de direkte lokale omgeving schenken.
Allandsbeek-west heeft één in
gang", zegt Anton de Ridder. ,,ln de
buurt daarvan zou ik graag een objekt
geplaatst zien, ter identificering van de
wijk. Aan de periferie van de gemeente
zou je dat symbool moeten kunnen
laten terugkomen. De plattegronden,
die momenteel aan de periferie staan,
geven niet de eigenaardigheid van een
wijk aan. Terwijl je, als je op de platte
grond een bepaald symbool zou zien.
zou weten dat je in die wijk bent als je
dat ding tegenkomt".
De in de Franse woonwijken inge
schakelde kunstenaars zijn specialis
ten. Tegenwoordig bestaan op de aka-
demies afdelingen als monumentale
vormgeving en omgevingsontwerpen
Studenten worden binnen die speciali
satie ingewijd in specifieke problema-
tieken, die te maken hebben met sa
menwerking tussen stede-
bouwkundige, architekt, landschapsar-
chitekt en beeldend kunstenaar.
Er worden studies gemaakt rondom
begrippen als maat., schaal, ma
terialen, gegevens vanuit de natuur zelf
om tot een zo groot mogelijke integratie
te komen tussen kunst, omgeving en
architektuur.
Anton de Ridder: ,,Als identifikatie-
objekten, zowel twee - als drie dimen
sionaal, denk ik aan het rood-zwarte
embleem bij de ingangen van de Lon-
dense underground' de ingangen van
de Parijse metro in Art Nouveau stijl
Hier ligt het aksent op een be
geleiding van het zich verplaatsende
publiek. Ook voor dergelijke vormge
vingen die in het stadsbeeld veelvuldig
voorkomen, is het van veel belang, dat
er aandacht is besteed aan allerlei este-
tische faktoren"
Naast identifikatie bestaat er voor de
woonomgeving nog een ander
belangrijk begrip, namelijk oriëntatie
Van oudsher waren het kerken, fontei
nen, bruggen, watertorens en gashou
ders. die als oriëntatiepunten dienden.
Door plaats en hoogte waren ze vaak
vanaf grote afstand waarneembaar De
uniformiteit, kenmerkend voor onze tijd,
maakt oriëntatie moeilijk.
In overleg met de routingdeskundige
zou je een bepaalde wijk een bepaald
kleursysteem kunnen geven. Deze
kleur zou je op de plattegrond aan de
periferie terug moeten vinden Dit
kleursysteem zou je kunnen koppelen
aan de verkeersbegeleiding.
En dan zijn er nog de begrippen als
slaapsteden" en .groene weduwen".
De traditionele ontmoetingsplaatsen,
zoals lang geleden de pomp en het
badhuis, bestaan niet meer. Winkelcen
tra hebben de straatkoopman, de
groenteman, de melkboer vervangen.
Er is geen of bijna geen kommunikatie
meer op straat. Er is sprake van een
enorme verschraling. In de oude, tradi
tioneel gegroeide woonwijken, volks
buurten, was er een nauwe verweven
heid tussen de private sfeer en de
straat. De straat was het verlengde van
de woonruimte. Een deel van het leven
speelde zich op straat, in de openbare
ruimte af.
,,Nu hebben we ons verzekerd",
stelt Anton de Ridder, ,,van veel vi
suele privacy in tegenstelling tot visueel
kontakt Van achter de luxaflex of
vitrage kijken we over het groen van
onze omheinde tuintjes naar wat zich
op straat afspeelt, en dat is bitter weiniq
De straat is opgesplitst in verkeers
elementen, en fungeert niet meer als
verlenging van 't wonen. De kommuni
katie met de buitenwereld loopt veel al
via telefoon en telex. De informatie be
reikt ons via krant, radio en televisie".
„Wat kan er naar uw inzicht in
Leusden gedaan worden om het ge
heel meer gezicht te geven?"
Anton de Ridder: „De woonsituatie
kan sterker beleefbaar gemaakt wor
den. Eigentijdse beelden, ruimtelijke
objekten of wat dan ook aan
kunstzinnige produkten zouden kunnen
worden aangebracht ter verfraaiing van
algemeen toegankelijke gebieden,
wijken, plantsoenen, gebouwen, win
kelcentra.
Een goed leefmilieu is een bijdrage
tot een essentiëel stuk volksgezond
heid
Binnen het kader van de één pro
centsregeling (1 van oe bouwkosten
wordt door de overheid beschikbaar
gesteld voor dit doel) kan veel bereikt
worden! Door middel van partikulier ini
tiatief kan het natuurlijk ook!
Scholen kunnen voorzien worden
van spiritueel ingerichte, ruimtelijk goed
georganiseerde speelpleintjes. In-
klusief speciaal ontworpen speelobjek-
ten.
Niveauverschillen, een zo gevarieerd
mogelijk materiaalgebruik, muurschil
deringen, reliëfs, kleuradviezen kunnen
het geheel van de school of de details
ervan verfraaien Scholen kunnen zo
doende een eigen gezicht krijgen. Een
vriendelijk, uitnodigend gezicht-
Zelfs voor een tijdelijke voorziening
als het winkelcentrum „De Rozendaal"
zou een geen geldverslindende een
voudige oplossing te bedenken zijn ge
weest. Het kompleks kenmerkt zich aan
de buitenkant door saai gekleurde ge
prefabriceerde panelen. Door middel
van toegepaste kleurstramienen
ronden de winkels op zich en het kom
pleks in zijn geheel een veel minder
barakachtig aanzien hebben opgele
verd. De hele ruimtelijke opzet plus
zelfs de funkties van het postkantoor en
de apotheek kun je binnen zo n geheel
identificeerbaar maken middels dóód
simpele tekens of dekoraties, die met
het bedrijf op zich te maken hebben, en
die ook nog een speelse relatie met de
architektuur aangaan"
Met het oog op de tweede fase en
het aldaar te verrijzen belangrijke
winkelcentrum is het van groot be
lang, dat deze door de heer De
Ridder opgeworpen bal aan het
rollen gaat. Wie neemt de bal op, en
geeft het balspel vorm?
OPLEIDING VOOR VERKOPERS EN HET ECABO: JE MOET OP
VERKOOPSTERS KANTOOR WERKZAAM ZIJN
AMERSFOORT - Vandaag be
langrijke informatie voor de mensen,
I die werken in de bedrijven, en die tege-
I lijkertijd willen studeren. Let wel: de
I mensen van 16 tot 65 jaar.
Voor hen, die werkzaam zijn in de
I praktijk bestaat de mogelijkheid om bij
I de Streekschool voor Beroeps Begelei-
I dend Onderwijs aan de Leusderweg 34
in Amersfoort een begeleidende studie
I te vplgen.
Het schoolgebouw, ik waarschuw van
I te voren, ziet er aan de buitenkant niet
I aantrekkelijk uit, maar het interieur is
:j ruim en heeft iets gezelligs. Je moet er
I beslist heen gaan, als je de filosofie aan-
I hangt, datje naast het werkzaam zijn in
I de praktijk verlangt naar een stuk be-
I roepsgericht plus een stuk algemeen
I vormend onderricht
Je kunt er in de eerste plaats terecht in
de technische sektoren: metaal, bouw
en hout, schilderen, motorvoertuigen,
elektriciteit, centrale verwarming.
Daarnaast zi|n er drie twee-jarige oplei
dingen, die over het algemeen minder
bekend zijn- de brood- en banketoplei
ding, de verkoop-opleiding en de kan
toor opleiding.
Heel belangrijk is het om te weten,
dat je ten alle tijde, en waar je ook van
daan komt, in de kursussen kunt vallen.
De Streekschool in Amersfoort behoort
tot een net van 30 streekscholen, die
alle kontakt met elkaar hebben, en op
elkaar zijn afgestemd.
BROOD- EN BANKETOPLEIDING
De heer J. Jansen, leraar voor de sek-
tor brood- en banketbakken, vertelt.
„In de bedrijven is het werk
plaatselijk gebonden. Dat wordt hier pp
school aangevuld doordat wij de
mensen bijvoorbeeld óók leren een
Limburgse vlaai te bakken, en de
theorie daarbij geven.
Per dag krijgen de kursisten bij ons
acht lesuren.
De primaire opleiding duurt twee
jaar, en na een geslaagd eksamen zijn de
banketbakkers: tweede bediende en de
brood- en banketbakkers: gezel. De
voortgezette opleiding is éénjarig, en
leidt op tot eerste bediende bij de ban
ketbakkers, en eerste gezel bij de
brood- en banketbakkers. Na deze op
leiding kun je je specialiseren op
specifiek gebied en in de ondernemer
sopleiding".
Bedrijf en Streekschool verzorgen de
opleiding, waarbij een vakkonsulent
toeziet dat dit goed gebeurt, en met de
patroons van gedachte wisselt over het
werk, dat de mensen verrichten.
De examens vallen onder verant
woordelijkheid van de landelijke orga
nen.
onderwijs, en wil daar een bekroning op
zetten.
Het meisje, dat naast haar zit, werkt
in een stomerij. Ze weet nog niet of ze
met dat vak wil dóórgaan, want er zijn
niet zo veel promotiemogelijkheden. Ze
neemt in de stomerij de kleren aan. en
schrijft die in. Ze plaatst ze op hanger
tjes, en geeft de gestoomde goederen
aan de klanten terug. Ze heeft lager
nijverheids- en huishoudelijk
onderwijs. Ze hoopt hier echt veel bij te
leren.
Dan is er een meisje, dat verkoopster
is in een groot warenhuis. Met zeven
andere meisjes werkt ze daar op de glas-
en aardenwerkafdeling. Ook zij heeft
vier jaar lnho met winkelspecialisatie.
Ze vindt het erg leuk om in een team te
werken. Ze verkoopt glas en aardewerk
aan de klanten, ze stoft het uitgestalde
af, pakt dozen uit, en stelt de inhoud
ervan op tafels en stellingen.
VELE BRANCHES
Er zijn meisjes uit vele branches bij
een, en het is goed dat ze over eikaars
branche horen. Een goede verkoopster
moet allround zijn, en er niet tegen op
zien, als zij om de een of andere reden
van branche zou moeten veranderen.
„Wat ik belangrijk vind voor deze
opleiding", aldus mevrouw Van der
Hurk, „is de sociale vorming en de takt.
Takt hebben de jongelui nodig in de
omgang met de klanten Een hoop leer
lingen zijn sterk op zichzelf gericht,
hebben weinig of geen begrip voor hun
werkgever, collega's of medemensen in
hun klas. Binnen het klasseverband
moeten ze elkaar leren begrijpen"
Een tweede, minder algemeen be
kende opleiding bij de SBBO in Amers
foort is de opleiding voor verkopers en
verkoopsters. Direkteur C. J. van Veen-
„Regelmatig is ons gevraagd om ook
aan oudere mensen les te geven En dan
in een avondkursus. Welnu, dat kan.
Men kan zich nü opgeven. De kursus
start binnenkort, uit de ouderen in dit
vak (vanaf 24 jaar) de hand reiken, ge-
ruggesteund door de Stichting Op
leiding en Vorming Detailhandel. De
ouderen krijgen van gast-docenten uit
het bedrijfsleven les invakleer detail
handel, warenkennis, verkoopstimule
ring, etalage opmaken en dekoreren".
Mevrouw P. C. M. van der Hurk-van
Loozen geeft dinsdagochtends les aan
een groep meisjes, die alle in een winkel
werkzaam zijn.
Greet vertelt, dat ze in een naburig
dorp in een kleine kaaaswinkel werkt,
in haar ééntje. Ze vindt het erg gezellig
om kaas te verkopen, en wil zich daarin
specialiseren. Ze heeft lager
ekonomisch en administratief
Een derde, niet algemeen bekende
opleiding, die je bij het streekonderwijs
kunt volgen is het Ecabo, het onderricht
voor de ekonomische en admi
nistratieve sector. Ook hier gedlt, dat je
in de praktijk op kantoor werkzaam
moet zijn, en datje werkgever een leer
overeenkomst met je wil sluiten. Het is
dus van belang, dat ook je werkgever de
betekenis begrijpt van hetgeen je op de
streekschool ten bate van hem en van je
eigen beroepsopleiding wordt aange
reikt.
Op het werk krijgen de leérlingen van
de heer J. Dijkhuizen die les geeft in
diverse handelsgerichte vakken, ver
schillende soorten werkzaamheden op
gedragen. Daarom knjgen ze op school
theoretisch begeleidend onderricht in
verscheidene vakken. Op han
delsgebied in boekhouding, bedrijfsad-
ministrati'e, ekonomie, moderne infor
matieverwerking. In het bedrijf worden
de leerlingen begeleid door een mentor,
die zich dagelijks met hun werk bezig
houdt.
DE PIT LAAT HAAR BASISOPLEI
DING VERZORGEN DOOR DE
STREEKSCHOOL
Na een voorbereidingsperiode van
overleg tussen de PTT, het Ecabo en de
Streekschool heeft de PTT besloten het
theoretisch gedeelte van haar admini
stratieve opleiding, een basisopleiding,
te laten verzorgen door de
Streekschool. Dit kursusjaar is hiermee
gestart. De PTT kursisten krijgen het
pakket medewerker B
bedrijfsadministratie-richting aangebo
den. Ze sluiten de kursus na twee jaar af
met het examen Administratief mede
werker B
Het leerlingenstelsel van het Ecabo
heeft sinds 1972 zijn erkenning als lan
delijk opleidingsorgaan. De bekendheid
van en de waardering voor het diploma
moeten zich in het partikuliere bedrijfs
leven nog vormen. De meeste bedrijven
hebben er nog maar weinig notie van,
wat de leerlingen hier doen.
Er zijn drie opleidingsniveaus, tot
administratief assistent, administratief
medewerker A en administratief me
dewerker B.
In de nabije toekomst wil de Streek
school ook voor de oudere categorie
werknemers vanaf 24 jaar, die op kan
toor werkzaam zijn, iets organiseren.
De SBBO wil hiertoe de betreffende
administratieve opleidingen van de dag
naar de avond verplaatsen. Belangstel
lenden kunnen zich nu reeds opgeven
bij de Streekschool, Leusderweg 34, te
lefoon 033-19366.
Anco Mali.
reklame/marketing b.v
Villa Anderstein
Woudenbergseweg 9
Postbus 48
Maarsbergen
Tel.; 03433 - 446*
Heerlijk toch... dat eerlijkheid
het langst duurt! 't Kommu-
niceert zoveel eenvoudiger,
duidelijker en daardoor direk-
ter. Wat krom is praten we toch
niet recht. Dus mensen, maak
recht wat krom is en Uw
kommunikatieproblemen zijn
opgelost. Maar ja, een mens
is ook maar een mens. Hij heeft
instinkten en driften. Vormt
attituden en wordt selektief in
zijn perceptie. Ons kent ons en
watdeboerniet kent, wenst hij
niette nuttigen, O zo! Reklame
maken is boeiend, omdat het
zo intens met de mens ver
weven is. En mensen boeien
ons, dus zijn wij gelukkig in
ons vak. Carefa: een buro voor
alles wat recht is.