Subtiele expositie van Metten
Koornstra
alerie geopend met
tie van Koornstra
Uit de hoge school
der wetenschap
LEUSDER KRANT - PLAATSELIJK NIEUWS
DONDERDAG 21 OKTOBER 1976
Eetcafé „De Hakhorst"
n gebruik genomen
Van de redaktie)
LEUSDEN/CENTRUM - Het algemeen voorzieningenpeil van
Leusden-centrum, al jarenlang een zorgenkindje van de gemeente,
eordt de laatste tijd in snel tempo op het gewenste niveau gebracht.
Werd op 8 oktober de nieuwe bibliotheek officieel geopend, vorige
i»eek zaterdag was het de beurt aan het eetcafé van Freddy Textor,
indergebracht in de boerderij „De Hakhorst" in Alandsbeek Oost.
jovendlen werd in deze boerderij op de hooizolder de galerie „Hak-
lorst" in gebruik genomen met een expositie van litho's van de
leeldende kunstenaar Metten Koornstra (waarover in een apart
"irtlkel méér).
Hoewel alle boerderijen tegelijk
op 20 november a.s. officieel in ge
bruik zullen worden genomen, was
er zaterdag toch wel alle aanleiding
tot gepaste feestvreugde, ook al
kwam er bij de ingebruikneming van
het eetcafé geen officieel vertoon
aan te pas. De geheel gere
noveerde boerderij „De Hakhorst"
is zowel extern als intern een ju
weeltje geworden, zoals ook de bi
bliotheek is ondergebracht in een
schitterend verbouwde boerderij.
Het eetcafé (Nederlands woord
voor bistro) van Freddy Textor met
de galerie is zonder meer een aan
winst voor Leusden en haar pluri
forme bevolking. De talrijke geno
digden hebben zaterdag hun lof
dan ook niet onder stoelen of
banken gestoken, ook al waren er
geen officiële sprekers en bleef
alles lekker informeel, kompleet
met lekkere hapjes en een drankje.
Men had volop de gelegenheid om
de sfeer van de boerderij op te snui
ven en te bewaren voor rustiger
tijden
De boerderij (met de schuur en
de hooiberg) is gerestaureerd naar
een oorspronkelijk idee van het ar
chitectenbureau Woerden, Schnei
der Duermeyer b.v. te Soest door
de Dienst Gemeentewerken van
Leusden met het architectenbureau
als adviseur. Zowel het interieur als
het exterieur is vrijwel geheel in
authentieke staat bewaard geble
ven. met uitzondering van de ver
binding tussen boerderij en schuur.
In het eetcafé, de voormalige
boerderij, is alles in hout opgetrok
ken en ademt een intieme sfeer uit.
De bar is geverfd in een ietwat af
wijkende groene kleur, zoals je dat
wel vaker in boerderijen ziet en er
staat een antieke kassa op, die naar
men hoopt, regelmatig zal rinkelen
om het eetcafé rendabel te kunnen
houden.
Er is - aan de achterkant van de
zaal naast de ingang - een verho
ging gekreéerd, waarop enkele
zitjes en een biljart. Een grote lees
tafel en de verschillende eettafel-
tjes, completeren het geneog-
lijke, intieme geheel
Op zolder is de galerie onderge
bracht. Een geschikte ruimte, waar
naar we hopen nog talrijke kunste
naars hun werk zullen kunnen expo
seren. Voor Leusden zeer zeker
een aanwinst, gezien het aantal
beeldende kunstenaars dat
Leusden telt. Zij zullen nu ook
binnen eigen gemeentegrenzen
hun werk tentoon kunnen stellen en
kunnen presenteren aan de Leus-
denaren.
Interieur van het „eetcafé De Hakhorst" van Freddy Textor.
geval een geruststelling zijn te we
ten, dat hun boerderij, waar ze jaren
achtereen hun wel en wee mee
maakten, niet zal worden afgebro
ken. Ook al is dat wellicht een
schrale troost, de boerderij blijft ten
dienste staan van de ge
meenschap.
Gisteren kon men voor het
eerst een hapje gaan eten in het
eetcafé „De Hakhorst". Wij ho
pen, dat de Leusdenaren de weg
zullen kunnen vinden naar één
van deze oude hoekjes van het
voormalige Hamersveld. Het is
de moeite waard.
De schuur van „De Hakhorst", onder beheer van SOCCLE voor
verenigingsbijeenkomsten, cursussen, etc. Deze schuur biedt ook
ruimte voor bijvoorbeeld het alternatieve filmcircuit (filmhuis), kleine
theaterprodukties (er is een klein podium) en dat soort culturele
manifestaties.
OLIEPEST
Misschien kan men „eerstdaags"
oliepest met een bijzonder soort
bacterie doeltreffend bestrijden Gelijk
bekend bestaat olie uit een samenstel
koolhydraten (koolwaterstoffen). Even
eens is bekend dat sommige bacteriën
zulke koolwaterstoffen kunnen verte
ren. Het vervelende is, dat elke stam
zich slechts voedt met een bepaalde
koolwaterstof. Eén stam is dus niet toe
reikend om ruwe olie geheel te
verteren. Een serie stammen soms?
Neen. want is gebleken dat de stammen
zich „verdringen" om aan hun trekken
te komen en dat ze elkaar in hun opti
male groei belemmeren resp. hinderen.
Er is maar één oplossing mogelijk wil
men het gedaan krijgen dat ruwe olie
bacterieel geheel wordt afgebroken.
Het creëren van één stam, behept met
diverse eigenschappen t.a.v de diverse
koolwaterstoffen. Dit nu is in beginsel
gelukt! Dank zij het onverzettelijk werk
van Chakrabarty, microbioloog, ver
bonden aan General Electric. Hij heeft
onlangs een soort „supermicrobe" ge
synthetiseerd door bedoelde eigen
schappen, verspreid over vier bacte
riestammen, in één stam onder te bren
gen. Zijn superbacterie is in staat geble
ken om twee derde deel van alle kool
waterstoffen in ruwe olie af te breken.
Nog niet hiermee tevreden werkt hij nu
verder aan een verbeterde editie van
zijn superbacterie.
WATERDAMP
Nadat in het najaar van 1974 m.b.v.
de 91,5 cm infrarode telescoop aan
boord van het NASA onderzoekings
vliegtuig C141 waterdamp in jovi-
niaanse wolkenmassa's is ontdekt, is het
nu gelukt vanaf een grondstation op
aarde: het Jet Propulsion Laboratory te
Pasdena koolmonoxide (kolendamp) in
de atmosfeer van Jupiter, onze grootste
planeet, aan te tonen. Zo ontdekt men
steeds meer in de dichte dampkring van
Jupiter. Naast de hoofdbestanddelen
van de Jupiter-atmosfeer t w. waterstof
en helium, zijn tot dusverre methaan
(moerasgas), aethaan, acethyleen, fos-
forverbindingen, ammoniak en
tenslotte ook nog waterdamp en kool
monoxide bekend geworden.
HONGER
Volgens de algemene opvatting staan
honger en trek onder controle van her-
seninstanties. die in de hypothalamus
(een deel van de tussenhersens) zijn ge
zeteld. De jongste resultaten van het
onderzoek verricht door Zeigler van de
City University te New York toonden
evenwel aan, dat de mond als de plaats
aan te merken is, waar hongergevoelens
„besteld en afbesteld" kunnen worden.
Het gebied van mond en gezicht wordt
door de nervus trigeminus (de vijfde
kopzenuw) bestreken resp. verzorgd.
Het trigeminus-stelsel (van gevoelens-
en bewegingszenuwen) is een zenuw
systeem, dat contact-, temperatuur- en
pijnprikkels van mond en gezicht naar
de hersens leidt. Ergens op een plek van
dit systeem spuit de tandarts dan ook
het plaatselijk verdovingsmiddel in.
Ten aanzien van dit systeem zegt
Zeigler letterlijk dat het waarschijnlijk
meest opwindende aspect van zijn on
derzoek daarin ligt dat hij heel sterk het
gevoel heeft een tot voor kort niet pre
cies genoeg opgemerkt gewaarwor
dingssysteem van het levende wezen
ontdekt te hebben.
LUCHT
Men heeft nu interesse gekregen voor
luchtbelletjes in gletscherijs. Men heeft
deze atmosferische insluitsels aange
troffen m de bovenste (tot 800 m diepte)
gletscherijslagen. Boorkernen uit
grotere diepten bevatten, direct nadat
ze naar de oppervlakte waren gehaald,
geen luchtblaasjes. Blijkbaar wordt de
lucht onder de daar heersende hoge
druk in het gletscherijs „opgelost" om
aan de oppervlakte na verloop van
korte tijd en bij normale druk en in een
ijskast bewaard weer „tevoorschijn" te
komen in de vorm van kleine lucht
blaasjes, die evenwel er anders uitzien
dan de oorspronkelijke.Het onderzoek
van in gletscherijs ingesloten lucht is
van groot wetenschappelijk belang,
omdat het uitsluitsel kan geven over de
samenstelling van de atmosfeer in de
voorrijd. En zo worden steeds meer
prehistorische geheimen aan de open
baarheid prijs gegeven.
GIF
Er komen hoe langer hoe meer gif
tige stoffen in de oceaan terecht. Ge
chloreerde bifenylen zijn in de Atlan
tische oceaan tussen 26 en 63 0 NB
nagenoeg homogeen verdeeld, zo is ge
bleken uit het onderzoek van het ocea-
nografische instituut te Woods Hole
in de VS. De konsentratie van deze
zeer schadelijke (milieuvijandige)sub
stanties bedraagt aan de oppervlakte
ongeveer 35 ppt (mikrogram per m3)
en daalt tot ongeveer 10 ppt op 200 m
diepte Met een gemiddelde van 20 ppt
bevat het noordelijke gedeelte van de
Atlantische oceaan in totaal 20.000
ton gechloreerde bifenylen, zijnde bij
na precies de jaarlijkse produktie van
deze stof in de VS. Voorts is gekon-
stateerd dat genoemde giftige stof
fen ook in zeewater veel langzamer
worden afgebroken dan b.v. DDT. Het
wordt tijd dat aan dit euvel paal en
perk wordt gesteld.
HAAI
Vissen, die zwaarder dan water zijn,
gelijk haaien, bewegen zich op soort
gelijke wijze als vogels in de veel
lichtere lucht voort, zo is gebleken.
Ze leggen naar verhouding lange af
standen in .glijvlucht" af, waarna een
fase van aktieve beweging om het hoog-
teverlies terug te winnen, volgt. Zowel
vogels als vissen blijken in hun ele
ment dezelfde wijze van voortbeweging
toe te passen. Het schijnt dat de natuur
ook in dit opzicht geen andere oplos
sing kent en hiermee blijk geeft arm
aan ideeën te zijn. Een verder onder
zoek heeft aangetoond, althans aan
nemelijk gemaakt, dat haaien bij het
overbruggen van afstanden ook niet
meer energie verbruiken dan vissen,
die hoogte houden met behulp van hun
zwemblaas
LEUSDEN/CENTRUM In de kap-
uimie van het eetcafé „De Hakhorst'
an Fred Textor, aan de Waarden 25a
te Leusden/Centrum, is tot zaterdag 27
ovember een ekspositie te zien van
tho's van Metten Koornstra.
Metten Koornstra is de man,
'erinnertu zich nog, van de verrukkelijk
'ekke invallen, die het jaarlijks Boe
enbal m Amsterdam omhoog stuwden
ot een feestelijk hoogtepunt in het lite-
aire jaar. Kostelijk waren zijn
'ondsten, geestig zijn veelzijdige artis-
eke vormgevingen.
Metten Koornstra is de man van de
'armonie van de uitersten, van het
evenwicht van de tegenstellingen. De
fan, die wegging uit de woeilige
vereld van het artistieke Amsterdamse
ringetje, waarvan de snobs zich ook
1° Qraag meester maken.
In een land als Frankrijk vond Koorn-
tra het andere deel van zichzelf terug:
e mens zoekend naar een houvast,
ntdaan van feestgedruis, ontdaan van
ranje. De mens zoekend naar de es-
ntie van fiet leven. Naar Frankrijk
°_g hij om daar in de natuur en in de
tyze van léven een aanknopingspunt
1vinden voor zijn filosofieën
Hij vond zijn eigen wereld in de ver-
"Hng, in de overeenkomst van het
'ozenvan de natuur en van de mens.
JCbeidein hun individuele verganke-
\kheid oneindig en vergankelijk zijn.
effen Koornstra is van nature een
lichter.
Met hier en daar een bruikbaar ak-
™van de typisch hoog opgetrokken
aKKen van de architektuuruitmidden-
^rd Frankrijk - die in zichzelf
IJkeerd is, met weinig en dan nog
teine openingen naar buiten - plaatst
stten Koornstra een mens of hoog-
Exterieur van de boerderij „De Hakhorst" met het eetcafé en ga
lerie aan de Waarden in Alandsbeek-Oost.
Onder de genodigden was zater
dag ook de familie Voskuilen, de
laatste bewoners van boerderij
Hakhorst De familieleden, onder
aanvoering van de heer Voskuilen,
liepen aanvankelijk onwennig rond,
vergeefs speurend naar overgeble
ven herkenningspunten van
weleer Voor hen zal het in ieder
doen.
ït ge-
voon-
:htige
ïuken
naar
)OUW-
j van
bbele
en en
>ende
aar u
zo n
even.
en
ijken
spektakel en gekrioel om zich op zijn
gemak te voelen.
Metten Koornstra brengt de intens
eenzame en vervreemde moderne
mens terug tot de natuur Hij geeft de
mens zijn plaats weer in de natuur,
waar welvaart, comfort en luxe geen
enkele wezenlijke waarde en inbreng
blijken te hebben. Hij laat de mens op
gaan in de natuur om zichzelf terug te
vinden, en een samenspraak met de
kosmos te kunnen aangaan.
De grafikus Metten Koornstra heeft
daarvoor in zijn lithografieën een heel
roerende toon gevonden, vervuld van
tederheid. En haast van deernis met
dat nietige wezen mens, dat zichzelf
een hemelbestormer waant. Maar van
wiens ambitieuze astronautische aspi
raties niet veel overblijft bij zijn indivi
duele konfrontatie met de natuur. Die
het mysterie kent van het altijd
aanwezig zijn en het zich eeuwig ver
nieuwen. Hoezeer de mens hem aan
banden legt en hem probeert te over
heersen.
Een subtiele tentoonstelling, die u
beslist moet gaan bekijken Eetcafé
,,De Hakhorst" is daartoe geopend
elke dag vanaf 16.00 uur. „De Hak
horst" is op de maandagen gesloten.
Metten Koornstra's litho's in wit en
zwart lijken speciaal gekreërd te zijn
voor de intieme kapruimte van ,,De
Hakhorst," die uitermate geschikt is
voor het eksposeren van werk van klei
ner formaat, en van grafiek in het bi
zonder.
Anco Mali
stens twee mensen bij wat bomen,
struikgewas, grondbegroeiing. Het
komt erop aan om alleen in de velden te
lopen, alleen naar de horizon te
trekken, alleen de wind te horen ruizen
in de bomen.
In de litho's, die u in ,,De Hakhorst"
ziet hangen, vindt u een nostalgisch
verlangen uitgebeeld naar de eenheid
van mens en natuur. Het is de verfijnde
reaktie van de kunstenaar op het berm
toerisme en de massa rekreatie in bos,
hei en plas. De mens is zo ver
van zijn basis geraakt, dai lij zich
overal schijnt te moeten omringen met
