iisdenaar wijst via Teleac-cursus 7.000
;i rsisten de weg in transistor-labyrint
Gerard Cox:„Je moet
je verdriet verbijten"
VOOR LEKEN EN
DESKUNDIGEN
Uitstekende klassiek-
moderne kerstplaat:
Peter Schaap: voortreffelijk
werk op „Achter Atlantis"
IERMAN STEENEKEN EN DE MODERNE ELECTRONICA
Peppi en Kokki
bij de marine
Music All in
Encore!
„Musica per la Notte di Natale"
REFLECTION-SERIE: BEKENDE
GROEPEN EN SOLISTEN OP
HERHALING MET VERZAMEL-LP.'S
l
':6ert
<yo?
SDER KRANT - INTERVIEW
DONDERDAG 2 DECEMBER 1976
VEEL BELANGSTELLING
Op dit moment volgen ongeveer
7000 kursisten trouw de lessen. Het
huiswerk wordt nagekeken door een
computer en de vragen, waarop de
meeste foutieve antwoorden zijn ont
vangen. worden om de veertien dagen
voor TV behandeld De kursisten
krijgen ook persoonlijk de resultaten
van hun werk retour De kursus is niet
goedkoop Zonder experimenteerdoos
komt het op 80.- met doos moet je
voor de kursus rond de 200,- neertel
len. Het feit, dat de kursus desondanks
zo'n 7000 kursisten trekt, bewijst wel.
dat de moderne elektronica ..in is.
Maar wat wil je. als je er als leek
dagelijks mee in aanraking komt?
Kokki (bij de marine) staan natuurlijk
op de plaat Zoiets is tegenwoordig,
onverbrekelijk met elkaar verbonden
TV-film-plaat Daar is op zich geen:
enkel bezwaar tegen De kinderen zul
len het prachtig vinden om een derge
lijke plaat kado te krijgen, van Sinter
klaas. de Kerstman of gewoon op ver
jaardag Will van Seist .vertelt op kant 1
het verhaal van kommendant Plus. ter
wijl op de andere kant zes nieuwe,
Peppi en Kokki-liedjes staan gegroefd,
gezongen door het edele duo zelf. de
kok Jaap Stobbe en het televisie-kinder
koor onder leiding van Henk van der'
Velde.
..Peppi en Kokki bij de marine" is
een uitstekende kinder-elpee. waar voor
de kinderen veel plezier aan te beleven
is Uitgebracht door Phonogram te Am
sterdam op Philips 6440 212.
V.
ook hier zijn het weer musici als Ro
gier van Otterloo. Chris Hinze, Thijs
van Leer. Pim Jacobs. Rita Reys,
Laurens van Rooyen Kaleidoscoop en
Louis van Dijk en zijn trio die voor
de muzikale uitvoering tekenen
..Music All-In Encore!" heeft een
uitstekende formule en een gevarieerd
repertoire. Op deze elpee staat onder,
meer een menuet van Chris Hinze,
,,Sing a Rainbow" uit de film ,,Pete
Kelly's Blues", ,.Le vent et la
jeunesse" (met Louis van Dijk) en
.Rosa Turbinata" met Toots Thiele-
mans. uit de film ..Turks Fruit" Met
daarnaast nummers met Rita Reys.
zoals ..Make it easy on yourself".
Pirn Jacobs ..Tenderly", Laurens van
Rooyen Kaleidoscoop ..Gigue" en Jan
Goudswaard in ..Allegro" en ..Menuet
Uitgebracht door CBS op CBS 80781.
LEl> JDEN/CENTRUM - Wij leven in het computertijdperk. In het
jjdp rk van de zich steeds sneller ontwikkelende elektronica,
(adio s en TV's worden steeds ingewikkelder van struktuur. steeds
lerfijnderd en kwalitatief steeds beter. Maar ook op tal van andere
jebieden vindt de toegepaste elektronica haar duidelijke weerslag in
iwaliteit èn steeds kleinere afmetingen. De uitvinding (of liever
lezegd het ontstaan) van de transistor rond 1948 heeft veel bijgedra-
jen tot de zeer snelle ontwikkeling van de moderne elektronica.
Aanvankelijk verkeerde alles nog in het experimenteer-stadium en op
icholen werd er de eerste jaren nauwelijks over gesproken. Dat
reranderde pas in de zestiger jaren, toen de moderne elektronica
laar intrede deed op de scholen. Zelfs de leek weet tegenwoordig niet
jeter. of zijn radio of TV-toestel zit „barstensvol" kleine dingetjes, die
ie transistors noemen. Sommigen weten misschien, dat de werking
gebaseerd is op bepaalde eigenschappen van kristal, maar dat is dan
jok alles. De televisie-akademie Teleac wil daar iets aan veranderen
jn is op dit moment bezig met een televisie-kursus over moderne
slektronica. Het is de Leusdenaar H. J. M. Steeneken, die elke woens
dagavond van kwart over zes tot kwart voor zeven op TV de gemid
delde Nederlander wegwijs probeert te maken in het labyrint van
Iransistoren, weerstandjes. transformatoren en alles wat daarmee
samenhangt. Vorige week hebben zo'n zevenduizend kursisten het
uiswerk van de achtste les ingezonden en hebben het afgelopen
«eekend wellicht met gefronste wenkbrauwen getracht de negende
les tot op de laatste volt te begrijpen. Maar is dit „begrijpen" voor
edere TV-kijker weggelegd?
OÓK VOOR
ZELVERS
DOE-HET-
Ingenieur Steeneken: „Als je
alleen maar naar de TV-kijkt zonder
enige technische achtergrond, dan
wordt het wel bijzonder moeilijk,
maar als je een middelbare scholing
hebt gehad en ook het kursusboek
erbij hebt, is het mogelijk om na 24
lessen aardig wat méér te weten over
de werking van elektronische scha
kelingen. Ook voor de doe-het-
zelvers is dit een nuttige cursus.
Waar de lessen natuurlijk ook erg
ideaal voor zijn: voor middelbare
scholieren, die zich aan het
oriënteren zijn op hun toekomstige
werk. Ze zien wel iets in elektronica,
maar willen er wel graag iets meer
van weten om voor zichzelf te
kunnen vaststellen of ze er verder
mee willen gaan. Of ze zich werkelijk
in het electronische avontuur willen
storten. En verder is deze cursus na
tuurlijk ook bedoeld als bijscholing
en er zijn ook tal van mensen, die
best wel iets meer willen weten van
elektronica, omdat ze er in hun eigen
werk mee te maken hebben of
krijgen.''
AKOESTIKUS
De heer Steeneken is zelfs dagelijks
met de elektronica bezig tijdens zijn
werk op T N O in Soesterberg op het
gebied van gehoor- en spraakonder
zoek met het accent op de spraakvers-
taanbaarheid van transmissie-kanalen
Hij is - wat men noemt - een akoestikus,
die samen met anderen research-werk
verricht om nog betere akoestiek-
methoden te kunnen realiseren dan
momenteel gebruikelijk zijn. Bovendien
geeft hij al ruim twaalf jaar les in
moderne elektronica aan een HTS en
avond-MTS in Hilversum.
Vraag: „Vandaar die tijdelijke
overstap naar de TV-school?"
Herman Steeneken: ..Ja. maar dat is
een heel verhaal Zo'n anderhalf jaar
geleden was men bij Teleac reeds met
deze kursus bezig Het is van
oorsprong een Duitse kursus, die dus
vertaald moest worden, aangepast.
Men was al een heel eind klaar met de
voorbereidingen van de TV-kursus en
men had twee presentatoren
gevonden Maar dat waren geen elec-
tronici en daarom lukte het niet. toen
heeft men naar nieuwe presentatoren
gezocht en ook gevonden. Ik was daar
één van en we hebben een screentest
ondergaan
IMPROVISATIE
Met positief resultaat.
Steeneken: „Jawel, maar dat ver
baasde me nu juist, want ik dacht, dat ik
helemaal geen goede microfoonstem
had. Maar dat schijnt mee te vallen.
Overigens wilden ze me aanvankelijk
een volledig uitgetikte les laten uitspre
ken, maar ik ben elektronicus, geen ac
teur, die alles uit zijn hoofd leert Daar
zijn we dus vanaf gestapt en ik improvi
seer de tekst voor de camera, ook al
moet ik de hoofdlijnen en de basisstof
uit het kursusboek natuurlijk wel aan
houden
Mevrouw Steeneken ,,lk vind het
doodeng, zoals hij dat doet Bijna
zonder voorbereiding
SLOW-MOTION
Herman Steeneken lacht een beetje
„Natuurlijk kan ik regisseur Bob Vetter
grijze haren bezorgen, maar in het al
gemeen valt dat wel mee. Er is een
draaiboek, er zijn tekeningen met
schema's en het onderwerp is bekend.
Van tevoren wordt met de graficus - die
de tekeningen ontwerpt - bekeken of
alles klopt, want die man is geen elek
tronicus. dus die kan wel eens 'n ver
keerd symbooltje hebben getekend of
zo. Als dat allemaal voor elkaar is en het
draaiboek is doorgenomen, gaan we
één keer droog draaien, zodat de drie
camera's mijn bewegingen op tijd kun
nen volgen Tijdens opname gaat het
natuurlijk wel eens fout, want soms
denk ik, terwijl ik bezig ben, dat het mis
schien leuker is om vanaf een andere
kant iets te laten zien en dan moet de
regisseur bliksem-snel reageren.
Meestal lukt dat, soms niet. Bovendien
worden de opnamen gemaakt in studio
Concordia, en daar hoor je regelmatig
de treinen voorbij denderen. Eerst was
ik er niet op bedacht, maar nu weet ik
niet beter dan dat ik gewoon het beeld
uit moet lopen als een trein de zaak
verstoort Als de rust is teruggekeerd,
gaan we gewoon verder en de re
gisseur kan later op die manier beter de
beelden aan elkaar lassen zonder dat
dit stoort. Ik moest me trouwens in het
begin helemaal aanpassen, want je
moet alles heel langzaam aandoen,
niets mag overhaast Je hebt wel eens
het gevoel, alsof je in een slow-motion
bezig bent, maar als ik dan later het
resultaat zie, -merk je er niets van."
Niet zenuwachtig voor- en tijdens
zo'n opname?
Steeneken „In het begin wel Het is
natuurlijk allemaal wennen Maar nu
heb ik daar geen last meer van. Je weet
hoe het allemaal gaat en bovendien ben
je gewoon bezig met lesgeven, zoals je
op school ook doet
SCHIJNBARE CHAOS
Overigens komt voor zo'n
halfuurtje simpele TV nog heel wat
kijken. Mevrouw Steeneken, die toe
vallig vorige week een keertje met
haar man mee is geweest naar de
studio, snapt nog niet hoe uit die
schijnbare chaos een goedlopend
programma kan worden gedestil
leerd.
Steeneken „Voor zo'n programma
als deze kursus werk je met een belich
ter, drie kamera-mensen, een toneel
meester, soms een floor-manager en er
is een brandweerman aanwezig Buiten
de studio is de regiewagen, waarin re
gisseur Bob Vetter aan het werk is.
samen met een regie assistente, een
beeldschakeltechnicus en een ge
luidsman. Daarnaast staat nog een wa
gen. waar men kontroleert op beeld
kwaliteit en kleurkontrasten. alvorens
het programma door een medewerkster
op de ampexband wordt gezet. Voor
een leek lijkt het misschien chaotisch,
maar het resultaat is dat niet. De
mensen weten gewoon wat ze aan het
doen zijn."
24 LESSEN
De Teleac-kursus „Moderne elec-
tronica" bestaat uit 24 lessen plus
een extra 25e les. Als men die 25 les
sen trouw heeft gevolgd, op tijd het
huiswerk heeft ingezonden, wat weet
men na afloop? Wat kan men dan?
Herman Steeneken: „Met de
experimenteer-doos erbij kun je ver
schillende erg leuke schakelingetjes
maken. Je kunt daarmee experimente
ren, je kunt zelf veranderingen aan-
Kort nadat een nieuwe single
verscheen van de Nederlandse
zanger, gitarist en componist
Peter Schaap ..Atlantis", kwam
zijn nieuwe elpee op de markt.
En zoals Wim Sonneveld dat zo
uitstekend kon zeggen: dat doet
me deugd
Peter Schaap is gelukkig geen
onbekende meer in het land der
Nederlandse muziek en dat zijn
succes niet is gebaseerd op lou
ter toeval en geluk, bewees wel
het feit, dat hij dit jaar de „Zil
veren Harp" van Conamus in
ontvangst mocht nemen, de aan
moedigingsprijs voor Neder
landstalig, veelbelovend talent.
De nieuwe elpee van Peter
kreeg als titel „Achter Atlantis"
en bevat twaalf voortreffelijke
liedjes, die uitmunten door poë
tisch taalgebruik. Deze uitste
kende teksten krijgen een ade
quate begeleiding van maar liefst
23 musici, waaronder Jan Holle-
stelle, Hans Hollestelle, Sido
Martens, RobHoeke, GerardStel-
laard, Louis Debij, Pieter Nieu-
werf en Peter Schaap zelf, na
tuurlijk.
Uitschieters vind ik „Atlan
tis" (waarvan ook een single ver
scheen) en zeer zeker ook- ,(Toen
ik jong was", een liedje dat zich
in dezelfde sfeer afspeelt als
..Atlantis". Van politieke inhoud
is „Santiago", een ode aan de
vrijheid, die in Chili vrijwel ver
dween. Verder zingt Peter Schaap
in zijn zo eigen bewoordingen over
liefde, romantiek en dromen.
Zonder dat het echter zoet wordt.
Het is een verademing om tussen de veelheid van kerst-elpee's die de platen
winkels weer dreigen te overspoelen, een langspeler aan te treffen, die uitblinkt
en origineler kerstmuziek bevat dan de doorsnee elpee, die niet verder komt
dan het geijkte repertoire van herdertjes, kerstbomen en dat soort traditioneel
kerstvertier.
Thijs van Leer, Rogier van Otterloo en Louis van Dijk maakten samen een
plaat, die uitmunt door muzikale stijl en originaliteit. Thijs van Leer, fluit,
Louis van Dijk piano en clavecimbel, Frans van Koten, hobo, Joep Terwey,
fagot met concertmeester Gijsbert Beths worden begeleid door een kamer
orkest onder leiding van Rogier van Otterloo en het resultaat is een klassieke
plaat, die echter niet alleen de allure heeft van puur klassiek, maar wel degelijk
is geënt op hedendaagse muziekbegrippen, waardoor „Musica per la notte di
Natale" (Muziek uit de Kerstnacht) ook voor de niet-klassiek-liefhebbers een
bijzonder fijne plaat is om met genoegen naar te kunnen luisteren.
Want deze elpee heeft sfeer. Erg veel sfeer. Er staan in totaal elf compo
sities op uit Duits, Nederlands en Engels repertoire (van Bach tot Christmas
carols). Gemaakt door Nederlandse musici, die in de afgelopen jaren duidelijk
een brug hebben weten te slaan tussen klassiek en modern. Uitgebracht door CBS
op CBS 69239. In uitstekend stereo.
Bij de platenmaatschappij Phono
gram te Amsterdam verschenen kort
geleden een serie reprises onder de
naam „Reflection", waarin bekende
namen opnieuw met verzamel-elpee's
zijn ondergebracht. In deze rubriek
vandaag aandacht voor „Lindisfarne"
onder de titel „Lindisfarne's Finest
Hour" (Charisma label nr. 9299 713),
waarop in totaal maar liefst 16 num
mers staan, gemaakt in de jaren 1970,
'71 en '72. De groep werd in 1973
(helaas) ontbonden, maar hun uitste
kende muziek is gebleven en dat vindt
z'n weerklank in deze elpee met „Fog
on the Tyne" (1971), Lady Eleanor
(1970), Road to Kingdom come (1970),
Down (1970), Wake up little sister
(1972), Together Forever (1971),
Scarecrow song (1970) en We Can Sing
Together (1970). Op de achterkant:
Meet me on the corner (1971), All fall
down (1972), Goback(1972), Wintersong
(1970), Clear white light (1970), Don't
ask me (1972), January song (1971) en
Alan in the river with flowers (1970).
Een - zoals gezegd - voortreffelijke
plaat, die vooral voor de liefhebbers van
deze groep aan te bevelen is.
Tweede plaat in deze serie Reflec
tions is de verzamelelpee van Rod
Stewart, de succesvolle popzanger, die
de groep de Faces verwisselde voor
een formidabele solo-carrière en nu
ongeveer zeven solo-elpee's op z'n
naam heeft staan. Uit de periode tus
sen 1969 en 1973 werden twaalf num
mers op deze Reflection-verzamel-
elpee gezet, waarvan vijf van Rod Ste
wart zelf De nummers. Cut across
shorty (1970), Blind prayer (1969),
Only a hobo (1970), Oh! no not ny
baby (1973). My way of giving (1970).
An old raincoat won't ever let you
down (1969) Angel (1973), Cindy's
Lament (1969), Lady Day (1970), Jo's
Lament (1970), What made Milwaukee
famous (1972) en ..It's all over now"
(1970). Enfin, goede wijn behoeft geen
krans Op Fontana 9290 005.
Gerard Cox begint zich steeds meer
te ontwikkelen in de richting van een
entertainment-solist met groot orkest,
zoals ook Nederlandse zangers en zan
geressen als Liesbeth List, Lee Tower,
Connie Vandenbos en anderen dat zijn.
Gerard Cox brengt een toch wel uit
gekiend repertoire.
Naast verschillende bekende, oude
nummers, zoals Speenhoff's „Brief
van een ouwe moeder" en ,,De Com
mensaal" van Drs P uit het Neder
landse repertoire, bevat de elpee „Je
Peppi en Kokki behoren tot Neder-
land's meest geliefde kinder-idolen.
Dankzij hun uiterst succesvolle TV-
serie's, waarbij nu ook nog een speel
film is gekomen, zijn Peppi en Kokki
een begrip geworden. Gerard van Essen
en Herman Kortekaas zouden dat jaren
geleden waarschijnlijk niet hebben ge
dacht, toen zij nog stad en land door
trokken met hun kinderprogramma's.
De kracht van Peppi en Kokki zit eigen
lijk in de slapstick a la Chaplin, Laurel
en Hardy en andere filmkomieken uit
vroegere tijden.
De nieuwe avonturen van Peppi en
Zoals al eerder in deze rubriek is
gezegd, komt uit de CBS-stal uitste
kend werk van Nederlandse musici, die
in het algemeen eerder naar kwaliteit
dan naar populariteit streven, ook al
wil dat nog wel vaak samengaan De
platen uit de serie „Music All-In",
die door CBS worden geproduceerd
naar aanleiding van het gelijknamige
TV-programma van Ralph Inbar zijn
populair, eveneens het TV-programma.
Ook met deze muziek is weer sprake
van een brug tussen klassiek en pop
en dat spreekt eigenlijk vanzelf, want
„Achter Atlantis" is een uit
stekende langspeler vol met luis
terliedjes die inhoud hebben. En
dan hebben we het nog niet eens
gehad over de arrangementen van
Gerard Stellaard en Peter Schaap
en de produktie van Bert Schou
ten. Uitgebracht door CBS te
Haarlem op CBS 81711. In uit
stekend stereo.
Peter Schaap.
brengen en je kunt eigen ideetjes uit
werken In grote lijnen kan men de funk-
ties van de schakelingen overzien, men
weet het hoe en waarom van bepaalde
schakelingen Men kan in blokken, in
modules denken en bijvoorbeeld vast
stellen, dat door de ene module met de
andere te verbinden, men bijvoorbeeld
een eenvoudige tuner krijgt, of een ver
sterker. Dat kun je natuurlijk ook met
een experimenteerdoos, waarbij de
schema's kompleet zijn bijgeleverd,
zonder enige scholing, maar dan weet
je niet. waaróm je iets aan het doen
bent
KURSISTENDAG
Na de 24e les (waarin via de TV wordt
uitgelegd hoe TV werkt), komen alle
kursisten bijeen op een kursistendag,
die waarschijnlijk in het Evaluon in
Eindhoven zal worden gehouden Daar
zullen voordrachten worden gehouden,
verschillende nieuwe elektronische
ontwikkelingen zullen door het bedrijfs
leven worden getoond en men kan met
elkaar over de elektronica praten en
diskussiëren. Dit wordt allemaal gefilmd
en als 25e (extra) les via Teleac uitge
zonden.
DOE-HET-ZELVER
Zijn er plannen voor een vervolg-
kursus? Herman Steeneken weet het
niet, maar voorlopig denkt hij méér
aan zijn boot, die hij wil afbouwen en
waar hij eigenlijk te weinig tijd voor
heeft, onder meer door de TV-
kursus. Want de heer Steeneken is
een enthousiaste doe-het-zelver, die
naast het vele bureau- computer- en
research-werk in zijn vrije tijd graag
zijn handen gebruikt en uren bezig
kan zijn met bijvoorbeeld het veran
deren en opnieuw inrichten van zijn
huis in de wijk Rozendaal. Die boot is
een nieuw projekt. Het is voor hem
pure ontspanning en er komt bijna
geen elektronica aan te pas. Mis
schien dat déór een kursus in zit:
praktische wenken voor de doe-het
zeiver. Herman Steeneken zou daar -
al improviserend - eveneens gemak
kelijk 24 lessen mee kunnen volpra-
ten.
Bert Vos
moet je verdriet verbijten voor het
overige vertaalde nummers uit het
Engels en het Frans. Nummers, door
Cox zelf vertaald. Zoals ,,Une belle
Histoire" van Michel Fugain de titel
„Een mooi verhaal" kreeg werd George
Brassens lied „Légende de la nonne"
door Cox werd vertaald in „Allemaal
zijn we kapitalisten" Verder Azna-
vour's „The old Fashioned way" (Dans
op die ouwe manier) en „A la santé
'd hier" van Joe Dassin (Die goeie
ouwe tijd). Jim Croce is eveneens ver
tegenwoordigd met ..Alabama Rain"
(„Samen op de Charloise lagedijk").
Deze nieuwe elpee van Gerard Cox
is niet slecht Dat is ook voor een
deel te danken aan de zorgvuldigheid,
waarmee de arrangementen werden
gemaakt en uitgevoerd door Rogier
van Otterloo. Dick Bakker en Hugh
den Ouden CBS heeft in de loop der J
jaren een bijzonder goede traditie op
gebouwd ten aanzien van de artiesten
die onder haar label werken Je hoort
aan elpee's als van Cox, Rogier vanj
Otterloo, Thijs van Leer en Louis van
Dijk. dat zorgvuldig te werk is gegaan
om een zo goed mogelijk produkt te
kunnen leveren. Een prima produktie
met een gevarieerd reprtoire. ge-
zongen door een cabaretier, die uit-1
eindelijk toch gekozen blijkt te hebben
voor het (betere) Nederlandse luister- j
lied
Uitgebracht door CBS op CBS nr.
81629.
Bert Vos
