iteven en Annelies Smits
lying Doctors in Tanzania
defllEn/^zijn werk
NOVIB en UNESCO-aktie:
„Gast aan tafel": 2-8 mei
Iverdracht van hulp en kennis
'0 besloot seizoen
INGEZONDEN
'inig belangstelling voor kamerplantenavond
L^ÜSDER KRANT - ALGEMENE INFORMATIE
DONDERDAG 21 APRIL 1977
buiten verantwoordelijkheid
van de redaktie. Ingezonden
brieven worden niet anoniem
geplaatst.
WIJKAVOND
Op donderdag 5 mei wordt in ..De
Hakhorst" aan het einde van de Noor
derinslag om 20.00 uur een wijkavond
gehouden van de Geref. Kerk.
VROUWENGROEP GEREFOR
MEERDE KERK: LUSTRUM
De Gereformeerde Vrouwenvereni
ging in Leusden viert haar eerste lus
trum. De Bond van Gereformeerde
Vrouwen in Nederland bestaat 40 jaar.
Een jubileumaktie is ontketend om de
jarige bond een boekje aan te bieden.
NES AMMIM
Oproep wordt gedaan om de i.uerna-
tionale nederzetting Nes Ammim in Is
raël te steunen. In de zomer van 1962
werd onder andere door de Ne
derlandse arts Johan Pilon voor
800.000 114 ha niet ontgonnen land
gekocht in Galilea Christenen uit vele
landen der wereld stichtten er een kib
boets om joden en christenen te doen
samenleven zonder partikulier winstbe
jag. Per jaar zijn er 20 a 30 vrijwil
ligsters uit Nederland nodig. De inwo
ners van het dorp krijgen evenals in de
andere kibboetsen een zakgeld van
2,50 per dag naast huisvesting,
voeding enzovoorts.
Inlichtingen bij de Leusdense pasto
res.
Kerkdiensten
LEUSDEN-CENTRUM
Marcuskerk 9.00 uur dr. G. S.
Hielema, Ede Ger./Herv.; 10.30
uur ds J. Arendsen.am, Herv.
(GB); 19.00 uurds. Kelder Ger./
Herv.
St. Jozefkerk: za. 19 00 uur, zo.
8.00 uur; 9.30 uur: Hoogmis, 11.00
uur; 18.30: Lof.
LEUSDEN-ZUID
Dorpskerk 10.00 uur ds. Kelder
Ger./Herv 18 30 uurds. v Bo
ven. Amersfoort, Herv.
Huize don Bosco: za. 19.15 uur;
zo. 10 00 uur: Hoogmis. 11.30 uur.
ACHTERVELD
N H K zo. 24 april, 9.00 u ds
Van Brummelen, Huizen.
R.K K za 23 april, 19 00u., H Mis;
zo. 24 april, 8.30 u. H. Mis, 10 30
u.: Hoogmis
Leusden - van 1969 tot 1973
tkten re id Tanzania, Steven en An-
lies Smits, beiden arts en wonend
ïicie 37 >D Leusden-centrum. Steven
kciaüseert rich momenteel op het
Eed van de interne geneeskunde,
[twee jaar „Lichtenberg" nu een
r in Utrecht.
je werden uitgezonden door „De
fast over de grenzen", een orga-
fatie die op christelijke leest is
Icboeid en die vakmensen over zee
Eeodt. Een benaderingswijze door de
fken van onze medeplaneetbewo-
frs die zéér geëvolueerd mag heten
1 'aanzien van de oude zendings-
Jattingen.
kwamen terecht in het Luthers
ikenhu'.s. Zelf zijn ze niet Luthers.
jile akkute ziektegevallen moesten
Hr Steven en Annelies ter plekke.
Eff eigen vertrouwen in medisch kun-
„ei worden aangepakt en opgelost,
n'e poliomyelitis maakt in Afrika
veel slachtoffers. Talrijk zijn
dan ook de kinderen, die zich
de gevolgen van deze ziekte
handen en voeten moeten voort-
of op hun knieen moeten
moest voor velen van hen
materiaal improviseren
van Hem-
maakte dat. van hout en metaal,
leer dat ze op de markt
Op een dag kwam een Amen-
chirurg een gehele dag bij
opereren Een hele dag lang
bezig om pezen te verlengen,
verleggen, pezen zó te maken
beentjes weer gestrekt konden
Dr de bergbevolking, die in stre-
leeft waar geen jodium aanwezig
moesten - net als vroeger in onze
- erg veel schildklieroperaties
uitgevoerd Eén vrouw kwam
ziekenhuis met een zodanig
aan, dat ze bijkans dreig-
stikken. Ze bleek een perfo-
te hebben, veroorzaakt.door
hadden veel frakturen te be-
zegt Steven Smits. „Het
werk „spaarden" we op voor
■chirurgen, die eens in de drie
Inden naar ons toe kwamen vlie-
Voor 't kleinere werk vroegen
j advies en stuurden we foto's
[jen dan kregen we uit Nairobi
foord over de radio. Het legde,
een zéér grote verantwoordelijkheid
op je schouders.
Daarom is het zo belangrijk, dat het
team van de Flying Doctors hulp
komt bieden. Hulp enkennis over
dracht. Je bent erg blij, dat je de
mening van een andere arts kunt
horen!"
The Flying Doctors zijn gestation-
neerd in Nairobi, en zij vliegen uit
over Tanzania, Kenya en Uganda Zij
geven aan de artsen van een groot
aantal ziekenhuizen chirurgische hulp
in de gevallen, die door deze artsen
worden „opgespaard". Het is de plas
tische chirurg uit Engeland, Dr. Mi
chael Wood, die deze AMREF African
Medical Research and Education Foun
dation (Afrikaanse stichting voor Ge
neeskunde, Voorlichting en Weten
schappelijk onderzoek) zo'n jaar of
15 terug van de grond bracht.
In 1956 ging Wood in Nairobi een
zieke collega vervangen. Het was toen,
dat hij konstateerde dat 90% van de be
volking aldaar verstoken was van ie
der kontakt met een dokter! Wood
zag plotseling een levensopgave voor
zich opdoemen Hij voerde een voor
Afrika geheel nieuw begrip in als
de patiënt niet naar de dokter kan
komen moet de dokter naar de pa-
„De meidsche staf in llembrela."
tiënt toe. Wood nam vlieglessen, kocht
een tweedehands vliegtuigje en be
gon met zijn praktijk in Afrika Hij
en zijn vrouw hielpen waar ze kon
den, en verstrekten medicijnen, die
ze zelf betaalden
Van lieverlee betrok Wood de Afri
kanen bij het werk. Hij liet ze lan
dingsstrips aanleggen nabij missie-
en zendingshospitaaltjes en regerings
ziekenhuisjes. En hij begreep dat hij
niet zo maar op goed geluk ergens
heen kon vliegen, en dat een goede
communicatie nodig was door mid
del van radiozenders en ontvangst
stations
Na lange jaren van gestage orga
nisatie werd tenslotte de African Me
dical Research and Education Foun
dation gegrondvast, kortweg de
AMREF.
De artsen van de AMREF hebben
Steven Smits in zijn ziekenhuisje in
Hembula met hun persoonlijk me
disch ingrijpen en hun goede adviezen
over de radio een zódanig stuk me
dische backing verschaft dat hij het
zijn vanzelfsprekende plicht acht het
werk van de AMREF in de publieke
aandacht te brengen.
De Flying Doctors hebben vrien
den organisaties in Engeland, Duits
land, Denemarken, Zweden, Zwitser
land. Canada, de Verenigde Staten
en Nederland Voorzitter van de Ne
derlandse AMREF is de zakenman
A B. Nassy. De bekende Prof. Has
pels en Dr. Folmers uit Amersfoort
maken eveneens deel uit van de Ne
derlandse AMREF.
De Flying Doctors bezitten een kor
te golf radio-installatie in Nairobi
waaraan elke ziekenhuis in de bush-
bush specialistische hulp kan opvra
gen. Zij beschikken over 7 twee-
motorige vliegtuigjes, waarmee een
chirurg en een verpleegster, soms
een kinderarts of een laboratorium-
NIEUWS UIT
DE LEUSDENSE KERKEN
CIAAL DIAKONAAL JAAR
De landelijke stichting voor het so-
diakonaal jaar (Wilhelminapark
Utrecht), telefoon 030-510763 doet
Joproep aan alle eindexamenkandi-
van dit voorjaar. Het betreft
i die nog niet geplaatst kunnen
'en in de opleiding van hun keuze,
fr middel van het aanbieden van een
pituatie. het organiseren van
groepsdagen en individuele kontakten
helpt het Sociaal Diakonaal jaar de
jeugd in kwestie zich meer bewust te
doen zijn van zichzelf, de anderen en de
samenleving
GEMEENTE
LEUSDEN
DIAKONAAT
AUTOVRIENDENDIENST
voor het ophalen of meenemen van
„ouderen" naar ziekenhuis of dokter.
Inlichtingen: mevr. Pijlman, Beemden
13, tel. 42487.
HULPDIENST
hulp geven waar acute hulp nodig is.
Inlichtingen: mevr. Van Soldt, Brink
horst 7, tel. 42139; mevr. Upperman,
Roggeland 25, tel. 43220.
BEJAARDENWERK
als u nog geen bezoek krijgt en het
wel wenst, wilt u het ons dan laten we
ten. Inlichtingen: mevr. Apperloo,
Finnmark 4, tel. 41850; mevr. Vierdag,
Berkenlaan 10, tel. 41653.
KINDERCRÈCHE
Tijdens de ochtenddiensten zijn er
kindercrèches: Leusden-Centrum: in de
kleuterschool „de Springplank" naast
de kerk (ingang aan achterzijde school);
Leusden-Zuid: in 't Trefpunt. Inlichtin
gen: centrum Mevr. v. Dop, Kornoelje
49, mevr. Visser, Hooland 12; zuid:
mevr. De Wild-Speksnijder, H. v. Lock-
horstlaan 18.
Inlichtingen over het Gemeente Dia
conaat: mevr. Apperloo, Finnmark 46,
tel. 41850; mevr. Nobel, Meidoornhof
21, tel. 41882.
BEJAARDENMIDDAG
Donderdag 21 april vindt de laatste
bejaardenmiddag plaats in dit seizoen,
georganiseerd door de Hervormde
Vrouwen Dienst te Leusden-zuid. Om
14.30 uur opent ds. J. Weernekers de
bijeenkomst. Na de pauze wordt er ge-
bingo'd.
GEMEENTE-AVOND
FORMEERDE KERK
GERE-
Donderdag 28 april om 20.00 uur
gaat de Gereformeerde gemeente Leus
den praten over de toekomst. Vragen,
aan de orde komen.
1. Hoe gaat het met de pastorale voor
ziening?
2. Hoe gaat het met de opening van de
gemeenteleden in de kerkdiensten7
3. Hoe staat het met de ruimte voor alle
aktiviteiten?
4. Moet er een kerk gebouwd worden?
5. Moet er een pastorie gekocht wor
den?
De jaarrekening 1976 en de
begroting 1977 moeten worden
goedgekeurd.
GEREFORMEERDE KERK
Op zondag 1 mei wordt er na de
kerkdienst van 10 30 uur in de Marcus
kerk gepraat over de vraag der Synode
over het toelaten van de kinderen tot
het Avondmaal.
■USDEN - Op woensdag 13 april
[de KPO officieel de sluiting van
^seizoen
Het is gebruikelijk om er een fees-
'intje aan te geven. De heren
pook uitgenodigd en verschillende
iS hadden wat lekkers gebakken,
■de gezelligheid nog meer ver
fde Voor deze gelegenheid was men
gjJÏ t Ros Beijaart" gegaan waar
Muiier en jos Thomasse ons
avondvullend toneelprogramma
Ichotelden
„Spiegeltje, spiegeltje aan de wand,
wie is de progressiefste in dit
land?"
Dit was de volledige titel van het
nieuwe satirische toneelprogramma
van actrice-schrijfster Wieke Muiier.
„Spiegeltje, spiegeltje aan de wand
was een wedstrijd in vooruitstre
vendheid tussen een aantal progres
sieve Nederlanders. Centraal in dit
programma stond de vraag. ,,ls alles
wat ons tegenwoordig als progressief
wordt voorgesteld wel echt progres
sief?"
Het was een bijzonder leuk en luchtig
programma Op het eind van de avond
toen al de zes kandidaten door Jos
Thomasse waren gelhterviewd, de men
sen in de zaal werden gevraagd de
winnaar aan te wijzen.
Het slot van dit alles was verrassend
goed Onder het genot van een drankje
bleef iedereen nog wat napraten en
was officieel het seizoen afgesloten.
Maar er is nog de modeshow op don
derdag 28 april. Na de pauze wordt de
film over Leusden die in 1960 gemaakt
is, gedraaid. U wordt om 8 uur in de
Johannes-Hoeve verwacht.
KDEN/CENTRUM - Maandag-
erd in boerderij „Groot-Krak-
een voorlichtingsavond gehou-
itóeli ^eor&aniseerd werd door de
Amersfoort van de Koninklij-
schappij Tuinbouw en Plant-
iPfflheer H Jansen die al eens bij de
NCVB te gast was, vertelde het één en
ander over kamerplanten. Enkele ver
tegenwoordigers van het uitgebreide
assortiment had hij bij zich. Zowel
groene als bloeiende planten werden
belicht.
Helaas was er voor deze avond niet
veel belangstelling. Circa 30 mensen
waren aanwezig.
Na deze interessante causerie -
waarbij erg veel vragen gesteld wer
den - kon men de meegebrachte plan
ten kopen. Voor iedereen was er een
tuinplantje dat gratis meegenomen kon
worden.
man, tot diep in de jungle kunnen
worden gebracht
Behalve in deze vliegzaken zijn
de Flying Doctors in het onderwijs
gedoken Zij proberen lesmateriaal
te maken om de medische assisten
ten, die zo n 5 tot 10 jaar geisoleerd
werken op afgelegen buitenposten, her-
halings-, bijscholings- en kontrole-
systemen te verschaffen. „De Ne
derlandse regering", zegt Steven
Smits, „geeft een zéér belangrijke
steun aan de AMREF Nairobi. Vooral
ook aan de uitgaven van boeken heeft
de Nederlandse regering geld geschon
ken. Zij heeft een gedeelte van de
drukpers betaald
De Flying Doctors maken de hand
boeken zelf, want het is een gebied,
dat eigenlijk door geen enkele in
stantie adequaat wordt opgevuld. Zij
geven manuals uit op diverse nivo's,
die voor de som van tien gulden
te koop zijn
Er is een mobiele medische groep
die bestaat uit twee Engelse ver
pleegster en een Afrikaanse staf, die
onder de Massai werken. Elk lid van
deze groep kan het werk van de an
der overnemen. Zij komen met een heel
groot kampement, blijven op één en
dezelfde plaats net zo lang tot al het
werk op het gebied van vaccinatie
en onderwijs is verricht, en verplaat
sen zich alleen volgens een grof tijd
schema. Het voordeel is, dat de Mas
sai die dagenlang door de brousse
lopen om het kampenement te berei
ken, hun kinderen en familieleden
meebrengen. Deze kinderen en ook de
zwangere vrouwen kunnen dan me
teen gevaccineerd worden En de Mo
bile Medicine Unit is er in de af
gelopen jaren al gedeeltelijk in ge
slaagd om een medische follow-up
onder de Massai te bewerkstelligen."
Tijdens deze safari's wordt alle
tijd besteed aan voorlichting over de
gezondheid, over het voedsel, aan on
derwijs. Er zijn posters gemaakt
waarop ziekten worden uitgebeeld Er
is een aanzet gemaakt om verschil
lende posters te vervaardigen, want
de Massai moeten heel anders wor
den benaderd dan de Batsjokewei en
zovoorts Dit ligt ten grondslag aan
de gedragsstudie, die langzaam van de
De Wilde ganzen vliegen voor de
AMREF, en de NCRV televisie zond
enige tijd geleden een film over het
werk van de vliegende dokters uit.
Steven Smit is graag bereid om
lezingen te houden over Tanzania,
over het medisch werk in Afrika,
en hij kan beschikken over de film,
die door de NCRV werd uitgezonden.
U kunt informatie vragen: Dr. Steven
Smits, Galicië 37. telefoon 42985.
Vliegtuig: „Klaar maken voor vertrek naar ziekenhuisje ergens in Tanza
nia."
Anco Mali.
Dankzij de ANUC hebben de boeren honderdduizenden hectares verwaarloosd land op
de grootgrondbezitter heroverd, en weer in cultuur gebracht.
land van grootgrondbezitter Tamara.
Daarvoor had hij vijf jaar als pachter
gewerkt. „De meeste boeren in de streek
zijn pachters. Het is een vreselijk be
staan. want de prijzen van onze produk-
ten zijn zó laag dat we vaak geld van de
grootgrondbezitters moeten lenen. En
de rente is zo hoog dat we de aflossing
niet kunnen nakomen. Zo zijn we met
huid en haar aan de grootgrondbezit
ters overgeleverd." De grondbezetting
maakte daar gelukkig een eind aan.
..De reaktie van Tamara liet alleen niet
lang op zich wachten. Met steun van de
politie heeft hij nu al vier keer onze oogst
vernietigd. Ze wilden ons ook arresteren
maar we zijn de bossen ingevlucht. Te
genover hun geweld helpt alleen maar de
solidariteit van alle boeren. Onze vak
bond. de ANUC, zorgt er steeds voor dat
boeren uit de omgeving ons helpen met
het opnieuw inzaaien van gewassen. On
danks ook hun armoede hebben de boe
ren een stuk van hun eigen land aan ons
afgestaan, omdat wij door deze aktie
zelfs niets verbouwen. Zo kunnen we het
ook nog even volhouden, en binnenkort
gaan we met ANUC nog meer land
bezetten. Want wat wij doen is niet meer
dan rechtvaardig."
Aktie „Gast aan tafel" van 2-8 mei
En hij heeft ook geen krukjes genoeg om
ons allemaal te laten zitten.
Honger behoort, volgens Alpidio, tot
de gewoonste zaak van de wereld in deze
streek. En toch is het land enorm
vruchtbaar. ..Jarenlang heb ik als pach
terbij een grootgrondbezitter gezwoegd,
zonder een cent te kunnen sparen. We
werden steeds armer in plaats van rijker.
Op het laatst hadden we helemaal niets
te eten. Toen zijn we met de andere
boeren in opstand gekomen. We hebben
de grond, die door de grootgrondbezit
ter werd verwaarloosd, bezet" vertelt
Alpidio. Arm zijn we natuurlijk nog
steeds maar nu is er weer hoop voor de
toekomst want in onze streek hebben de
boeren zich aaneengesloten om tegen de
grootgrondbezitters te vechten".
Zoals vele honderdduizenden boeren in
Colombia is ook Alpidio lid van de boe-
renvakbond, de ANUC. Dankzij de
ANUC hebben de Colombiaanse boeren
honderdduizenden hectare land op
grootgrondbezitters heroverd. Alpidio.
..Alleen al in deze buurt hebben we 2400
hectare land heroverd. Ik zeg expres
„heroverd" omdat onze vaders en groot
vaders vroeger met geweld van hun land
zijn verdreven. Dat land willen we nu
terughebben".
Op 6 augustus vorig jaar bezette Alpido
met zes andere families zestig hectare
'We hebben de grond, die door de
grootgrondbezitter werd verwaarloosd
bezet en weer in cultuur gebracht.
In de diepe binnenlanden van Colom
bia woont Alpido Loratarifa. Een 27-ja-
rige boer met drie kinderen. In vrijwel
niets verschilt hij van al die honderd
duizenden andere straatarme boeren.
Alpido's lemen hutje is misschien nog
wat armoediger dan die van zijn buren.
'Arm zijn we natuurlijk nog steeds, maar we
hebben nu weer hoop voorde toekomst.'
In de Rift Valley gaat de AMREF
de trachoon, de oogledenziekte te
lijf, en verricht daar eindeloos oog
operaties, vaak onder de moeilijkste
omstandigheden
Moeder en Kind: „Op weg naar de vaccinatie: zij óók voor de tetanus,
omdat ze weer zwanger is."
grond dient te komen Waarom doet
een bepaalde groep mensen de din
gen, die ze doen. zo Als dat scha
delijk is, waaróm doet die groep
het dan tóch zo, en hoe zou je het
kunnen aanpakken om het ze anders
te laten doen.
De AMREF is ook bezig met het
oprichten van workshops, waarmee
men probeert technici en monteurs
op te leiden, die overal in de zie
kenhuisjes reparaties kunnen verrich
ten.
In het noorden van Kenya wordt
research verricht naar de behandeling
van de rampzalige wormziekte, die
via honden en vee op de mensen wordt
overgebracht. Het is de hoogste ur
gentie om bij deze dodelijke worm
ziekte te komen tot effektieve thera
pieën.