Kommentaren
verkiezingsuitslag
Steeds meer mensen vragen naar periodiek
medisch onderzoek
.„Verkiezings
uitslag
positief"
Uitslagen opiniepeileing
beïnvloedt stemmers
Goedkope
Westduitse
raket
Nederlandse
verkiezingen
in Egypte
Lcll^E fVttMN I CAIrtM
CNV en FNV:
I, "Mevrouw Van Agt, echtgenote van de CDA-lijsttrekker, bracht woensdag
hnku ar7e" een stem uit, maar ook voor haar man, die i.vjn. de gijzelingszaken
n'et rood kon komen maken.
UTRECHT - In voorlopige kommen
taren hebben zowel het CNV als het
FNV de verkiezingsuitslagen positief
genoemd. CNV-voorzitter Lanser
meende dat het Nederlandse volk ken
nelijk het beleid, zoals dat de afgelo
pen jaren is gevoerd, niet afwijst
Lanser is daar wel mee ingenomen,
want het kabinet Den Uyl. zo zei hij,
streefde naar veranderingen m de sa
menleving, die het CNV ook beoogt
Spit van het FNV zei, dat de kansen
op een kabinet dat naar de' mening
van de FNV aandacht zou kunnen en
willen besteden aan het wensenpakket
..vier jaar vooruit" sterk zijn toe
genomen In de nota .vier jaar voor
uit" kwam de FNV onlangs tot de
konklusie, dat de voorkeur moet wor
den gegeven aan een kabinet dat het
beleid voortzet waartoe het kabinet
Den Uyl aanzet heeft gegeven.
Werkgeversvoorzitter Van Veen
(VNO) meende dat de winst van de PvdA
duidt op Den Uyl-effekt, vergelijkbaar
met het Tindemans-effekt in België.
Opvallend vindt hij het dat enerzijds
de PvdA het hardst vooruitgaat, naar
links opschuift met een stuk overloop
van CPN. PPR en PSP. terwijl aan de
andere kant een politieke voorkeur
voor het CDA de indruk wekt, dat de
kiezers een gematigd vooruitstrevend
beleid wensen ..Namen in het vorige
kabinet de ARP en de KVP een bij-
wagenrol in, nu zal het een heel ande
re opstelling worden met harde onder
handelingen over een programma, dat
gematigd Vooruitstrevend zal moeten
zijn." aldus Van Veen.
Steeds meer Nederlanders worden
periodiek op ziekten en lichamelijke
afwijkingen gecontroleerd. In de meeste
gevallen gaat het initiatief hiertoe uit
van de bedrijven waar zij werken en
beperkt de keuring zich tot werknemers
van veertig jaar en ouder. Soms heeft
een uitgebreid onderzoek plaats, soms
een zgn. deelonderzoek, gericht op de
toestand van b.v. hart en longen. In het
algemeen worden deze onderzoeken
door de betrokkenen zeer op prijs ge
steld. Men wil graag meer zekerheid
over zijn gezondheidstoestand.
Huisgenoten tonen zich vaak teleur
gesteld dat zij niet bij zo'n bedrijfskeu-
ring worden ingeschakeld. Anderen, die
van dergelijke onderzoeken horen, be
treuren dat zij niet voor zo'n gezond
heidstest in aanmerking komen. Er
blijkt behoefte te zijn aan mo
gelijkheden om zich periodiek medisch
te laten onderzoeken.
Sinds enkele jaren bestaat er een or
ganisatie, die zich beijvert het periodiek
gezondheidsonderzoek populair te
maken en tegelijk de mogelijkheden
hiervoor opent: de Nederlandse Stich
ting voor Gezondheidsonderzoek NSG.
In deze stichting werkt een aantal huis
artsen samen, die volgens een bepaalde
systematiek het gezondheidsonderzoek
verrichten. Het gaat hier om een per
soonlijk onderzoek door een huisarts,
dat mede steunt op de gegevens van een
uitgebreid laboratoriumonderzoek, een
elektro-cardiogram en een door medi
sche specialisten beoordeelde röntgen
foto van de borstkas. Bij vrouwen wordt
bovendien een uitstrijkje gemaakt.
De capaciteit van deze gezondheid
sonderzoek stijgt naarmate zich meer
huisartsen bij het systeem aansluiten.
Het laboratoriumonderzoek heeft in het
algemeen in Utrecht plaats; voor het
medisch onderzoek kan men kiezen uit
een van de aangesloten huisartsen uit de
omgeving of - ook dit is mogelijk - de
voorkeur geven aan de eigen huisarts.
Het onderzoek kan worden aan
gevraagd bij het secretariaat van de
NSG, Madoerastraat 53, Vlaardingen,
tel. 010/345453. Het is een service, die
in principe voor iedereen openstaat; de
kosten bedragen ruim tweehonderd
gulden, maar één ziekenhuisdag kost
méérEen ziekenhuisdag die bij pe
riodiek onderzoek wellicht kan worden
voorkomen!
RODE LAMPJE GAAT NIET ALTIJD
BRANDEN
Het regelmatig onderzoeken van ge
zonde mensen is iets, waar we aan moe
ten wennen. De artsen trouwens ook,
want eerlijk gezegd wordt hun op
leiding beheerst door ziektebestrijding.
Onderricht en activiteit op preventief
terrein blijven beperkt tot vaccinatie
tegen diphterie, tetanus, polio en infec
tieziekten in het algemeen.
De tbc-bestrijding heeft aangetoond
hoe waardevol periodieke gezond
heidscontrole kan zijn. Met vroegtijdige
opsporing is deze eens zo gevreesde
volksziekte praktisch uitgebannen. Het
ontdekken van diverse kankersoorten
in een vroegtijdig stadium heeft even
eens tallozen het leven gered.
Bepaalde artsengroepen zijn be
roepshalve bezig met gezondheid
sonderzoek, b.v. schoolartsen, verzeke
ringsartsen, bedrijfsartsen en sportart
sen. Maar in het algemeen ziet de arts
zich als iemand die er is om de mensen
béter te maken en ook het publiek ziet
hem zo. Een van de doelstellingen van
de Nederlandse Stichting voor Gezond
heidsonderzoek is het ombuigen van die
mentaliteit door te wijzen op het grote
belang van de preventieve ge
neeskunde.
Als er iets aan de auto mankeert,
gaaat er meestal een rood lampje bran
den. Vele mensen denken dat als hun
gezondheidstoestand achteruit gaat er
ook zoiets als een rood lampje gaat
branden in de vorm van pijn, duizelig
heid, hartkloppingen of iets dergelijks.
Maar dat behoeft helemaal niet het
geval te zijn! Iemand met een levensge
vaarlijke tumor in een van zijn organen
kan zich lichamelijk geweldig goed voe
len - tot het moment, waarop het te laat
is Overigens mag als bekend worden
verondersteld dat het met de ge
zondheid in het algemeen niet zo ge
weldig goed is Tien procent van de
werkende bevolking maakt aanspraak
op een uitkering ingevolge de wet op de
arbeidsongeschiktheid. In een rapport
van bedrijfsartsen werd onlangs gesteld
dat de helft van jeugdige sollicitanten bij
de keuring afwijkingen vertoonde. Ach,
we weten het best. we leven verkeerd,
we nemen te weinig beweging, we ver
pesten het milieu om onze welvaart op
te stuwen en we eten en drinken uit
sluitend de dingen die we lekker vinden
zonder te beseffen of zij ons lichaam
misschien kunnen schaden.
Periodiek gezondheidsonderzoek, is
niet alleen nuttig omdat voorkomen al
tijd beter is dan genezen, maar ook dat
wij door het periodieke contact met de
arts over de toestand van ons lichaam
geneigd zijn om beter voor dat lichaam
te zorgen. Evenals de automobilist die
periodiek zijn auto grondig laat keuren
ook verder meer zorg aan zijn auto be
steed dan de man die wel ziet hoever hij
met z'n wagen komt
IN DE TOEKOMST: „INTERN PAS
POORT"
Het zich laten onderzoeken door een
arts, het nemen van röntgenfoto's, het
consulteren van een hart- en een
longarts en het doen uitvoeren van een
uitgebreid laboratoriumonderzoek zou
zeker zeshonderd gulden moeten
kosten als men al deze onderdelen apart
zou moeten betalen. In het systeem van
de NSG zijn deze kosten tot een derde
teruggebracht Medisch onderzoek is
een zaak waarmee nu eenmaal veel geld
is gemoeid. De vraag is natuurlijk of een
mensenleven wel in geld mag worden
uitgedrukt. Is het niet een groter goed
om te kunnen spreken van de kwaliteit
van het leven?
De vraag naar gezond-
CAIRO - In Cairo en Alexandne
zijn onder de aldaar woonachtige Ne
derlanders symbolische tweede-ka
merverkiezingen gehouden. De deel
nemers aan deze symbolische verkie
zingen willen op deze wijze hun ver
langen onderstrepen, dat in de toe
komst alle in het buitenland woonach
tige Nederlanders van het stemrecht
met betrekking tot tweede-kamerver
kiezingen gebruik kunnen maken, al
dus een mededeling van de Neder
landse ambassade in Egypte De uit
slag van deze verkiezingen in Egypte
luidt als volgt: verzonden oproepen-
110, opkomst 70 (64 procent) CDA 13
stemmen; PvdA 5, VVD 27. PPR 7.
CPN 0. D'66 10. DS'70 1; PSP 2; RKPN
2; overigen 3
vond mimster Duisenberg de val van de
kommunisten, hoewel hij zich over
deze terugval ook wel kon verheugen.
PvdA-voorzitter Ien van den Heuvel
was duidelijk verheugd gisteravond,
maar met spijt konstateerde mevrouw
Van den Heuvel dat de PPR zware ver
liezen heeft geleden.
Ook PvdA-fraktievoorzitter Van
Thijn vond dat de winst van de PvdA is
te danken aan lijsttrekker Den Uyl. Hij
was verheugd dat de kiezers zich niet
hebben laten intimiderén door de ge
beurtenissen in Drente. Gezien de per
centages uitgeburachte stemmen op
CDA, PvdA en D '66, noemde Van
Thijn een coalitie van deze drie partijen
een voor de hand liggende zaak. „De
wens is uitgesproken door de kiezers,"
zo zei hij Van Thijn hoopt dan ook dat
de formatie kort zal zijn.
Premier Den Uyl zei in een kort
kommentaar gisteravond, de indruk te
hebben dat de verkiezingen de grootste
fundamentele verschuiving teweeg
hebben gebracht in dertig jaar. De pre
mier was erg blij met de opkomst: „Een
pure winst voor de demokratie." Ten
onrecfrfèwfö' 'dé vefkiezingskampagne
soms afgeschilderd als lauw of mat,
maar het ging om essentiële zaken. De
mensen zijn vaak intelligentér, dan in
arrogantie wel eens wordt gezegd,"
aldus de premier Den Uyl.
IIalleen niet zo op, omdat ook
dne winst hebben geboekt,
rijt de winst van de PvdA aan
lijk „Den Uyl-effekt". Dat die
or een deel afkomstig is van
>PR zal er de oorzaak van zijn
(vdA haar dekking naar links
tkt, een soort afgrendeling,
kabinetsformatie merkte Ter-
D '66 heeft geen behoefte
n WD een meerderheid te
:n. Onze eerste voorkeur
samenwerking met de_
en CDA ofri zodoende een^
egering te vormen.
en verrast toonde men
PvdA-kringen. Mi-
«nberg meende dat een
combinatie tussen PvdA en
tweer inzit, wat hij een positief
■nde. Duisenberg geloofde wel
iPvdA het voordeel had gehad
Rtyl als minister-president. „De
Jdal de grote partijen zo sterk
^aan, acht ik een sterk punt
demokratie." Verrassend
PPR
Grote teleurstelling was er
gisteravond bij de PPR. Ria Beckers:
„We hadden gedacht dat we ons
redelijk zouden handhaven." Mevrouw
Beckers wijt de achteruitgang duidelijk
aan een konsentratie op de drie grote
partijen. Een andere oorzaak is volgens
de lijsttrekker van de PPR de duidelijke
verrechtsing.
het WD-hoofdkwartier in zijn woon
plaats Amerongen dat de PvdA die
kleine partijen heeft „leeg gegeten".
(RPF)
„Uit principieel oogpunt is het
jammer dat de vervlakking in de Neder
landse politiek doorzet. Er begint zich
een driestromenland af te tekenen" Dit
meent lijsttrekker Rietkerk van de Re
formatorisch Politieke Federatie.
GPV
Het verlies van het GPV is jammer
vanuit het oogpunt van de christelijke
politiek, aldus GPV-kamerlid
Verbrugh. Een van de oorzaken van het
verlies noemde hij het RPF, verder de
trek van de grote partijen en het niet
langer lijsttrekker zijn van de heer Jon
geling
Een nevenaffect achtte hij ook de gij
zelingen. ,,In de uren des gevaar-s" gaat
men sneller de man steunen die voor de
oplossing moet zorgen, aldus de heer
Verbrugh.
PSP
Vergeleken met de andere kleine par
tijen, met uitzondering van D '66, is het
verlies van de PSP meegevallen, zo
verklaarde het PSP-kamerlid Van der
Spek in het druk bezochte verkiezings
centrum van zijn partij in Krasnapolsky
in Amsterdam
Ook hij wijt de afbrokkeling bij de
kleine partijen aan de tendens naar drie
grote blokken Deze is volgens hem
veroorzaakt door de publiciteit en de
toespitsing in de verkiezingscampagne
op personen. Hij achtte dit laatste een
„slechte zaak" in de politiek.
CPN
De CPN-lijsttrekker Marcus Bakker
wijt het verlies van zijn partij aan de
kennelijk zeer grote zekerheden over
de ecónomische vooruitzichten en aan
een morele onzekerheid over maat
schappelijke verschijnselen, zoals ook
de aan de gang zijnde kapingen.
heidsonderzoek zal zeker toenemen, in
een land als Amerika ts die
ontwikkeling al veel verder dan bij ons.
Het aanbod van keuringsmogelijkheden
is er ook groter, maar niet altijd van
voldoende niveau. Men ziet bij
voorbeeld klinieken, waar een zuiver
technisch onderzoek plaatsheeft en er
geen persoonlijk contact met een on-
derzoeksarts is. De NSG hoopt dat deze
ontwikkeling in Nederland kan worden
voorkomen en dat de huisartsen
tezamen de vraag naar periodiek on
derzoek zullen opvangen.
Een volgende stap kan zijn de uitvoe
ring van een „intern paspoort", een
boekje dat men altijd bij zich draagt en
waarin alle medische gegevens van de
betrokkene staan vermeld. Let wel: niet
alleen voor zieke mensen zijn die gege
vens van belang, maar ook voor volko
men gezonde mensen Maar als zij zich
onverhoopt onder medische be
handeling moeten stellen bij een andere
arts dan de eigen huisarts dan kunnen
die gegevens van onschatbare waarde
zijn.
DEN HAAG - Ongeyeer twintig pro
cent van mensen, die kennis nemen
van opiniepeilingen doet daar iets mee.
Dat heeft directeur Lagendijk van bu
reau Lagendijk voor opinie-onderzoek
woensdagavond via de radio gezegd
Ruim 43 procent van de mensen denkt,
dat enquetes nergens toe dienen.
Drie procent van de mensen denkt,
dat enquetes exact een verkiezings
uitslag kunnen aangeven, 34 procent
denkt dat dat helemaal niet het geval
is en tweederde is van mening, dat dat
in grote lijnen wel kan. aldus Lagen
dijk
IjlAAG - Politiek Den Haag liet zich gisteravond in
jge kommentaren verrast uit over de verkiezingsuit-
mende verkiezingen, die echter overal in het land een
„akter droegen in verband met de gijzelingsdrama's,
t de kleine partijen in ons land (met uitzondering van D
verrassend resultaat had.
jne de kleinere linkse partijen hebben flinke klappen
I inkasseren, grotendeels veroorzaakt door de PvdA,
partijen als DS '70 en BP hard achteruit gingen,
tijen waren verheugd te zijn met de hoge opkomstper-
zich aardig hersteld na de
Jan Terlouw sprak
winst. „D '66
in de schaduw van
wij hebben toch de meest
uitslag geboekt." Hij
D'66 vier jaar lang in de
op een half procent
en dat dit in oktober jl.
Nu is D '66 de enige mid
dle duidelijk de vierde
HILVERSUM - De kamerverkiezingen. In de Hilversumse TV-studio geven de heren VAN THIJN (L, PvdA),
WIEGEL (M, VVD) en AANTJES (CDA) commentaar op de uitslagen
CDA
Andriessen (KVP) meende dat er nog
steeds reéle mogelijkheden voor het
CDA zijn. „Veel hangt af van de eisen
van de PvdA. Als die partije onverkort
vasthoudt aan de eisen, wordt een for
matie zeer moeilijk," aldus Andriessen.
„Het CDA staat ook op winst en is van
plan taai te onderhandelen. Zeker niet
met de hoed in de hand.
Aantjes (ARP) zei verbaasd te zijn
over de grote winst van de PvdA. Hij
vindt dat het gevaar erin zit, dat de
PvdA door die winst radikaler wordt.
Van de andere kant heeft een aantal
PvdA-stemmers gekozen voor een ge
matigde opstelling, omdat ze volgens
Aantjes afkomstig zijn van partijen als
PPR en CPN.
CHU-fraktievoorzitter Kruisinga is
erg blij met de winst, die de drie grote
partijen blijkens de eerste verkiezings
uitslagen hebben gehaald. Volgens
Kruisinga bevordert dit de stabiliteit in
de Nederlandse politiek. Kruisinga
noemde D '66 gisteravond een schuimp
je, een verschijnsel dat weer overgaat.
De CH-fraktievoorzitter meende dat er
door deze verkiezingsuitslag liarde on
derhandelingen zullen plaatsvinden.
CDA-voorzitter Steenkamp was bij
zonder verheugd dat de grote partijen
zo „in de lift zaten." „De kleine partijen
zijn of verdwenen of gedecimeerd en
dat is een gezond teken."
Door de winst van de PvdA voorzag
Steenkamp echter wel dat een kabinets
formatie moeilijkheden zou opleveren.
„Getalsmatig is de kombinatie tussen
CDA en PvdA natuurlijk het sterkst,
maar er is ook een meerderheid voor
PvdA en WD en in Nederland is wel
eens meer de grootste kombinatie niet
tot regeren geroepen," aldus prof.
Steenkamp. Van Agt kon gisteravond
i.v.m. de gijzelingen geen kommentaar
op de verkiezingsuitslag geven.
WD
De winst van de PvdA is zo enorm,
omdat een aantal kleine politieke parti
jen er vrijwel in is opgelost. Volgens
WD-voorzitter Korthals Altes van de
WD is dat voor een groot deel te
danken aan de anti-Van Agt houding in
die partijen. Door op de PvdA te stem
men hebben die kiezers gedacht er mis
schien iets aan te kunnen doen. In de
formatie kan dat een belangrijke rol spe
len, aldus Korthals Altes.
Het is volgens WD-fractieleider
Hans Wiegel duidelijk dat de sterke
winst van de PvdA vooral is gekomen
door het verlies van de kleine linkse
partijen. Over die PvdA-winst zei hij op
DS '70
DS '70 heeft bij de verkiezingen ver
loren aan de drie grote partijen, aldus
lijsttrekker Drees van DS '70 woens
dagavond, nadat zijn partij een enorm
verlies had geleden.
de ontwikkeling sinds
politieke
concentratie in Nederland in CDA,
PvdA en WD is begonnen.
AMSTERDAM - Oud-burgemeester
mr. Gijsbert van Hall van Amsterdam is
zondag in zijn woning in de hoofdstad
op 73-jarige leeftijd overleden. Hier een
foto van hem uit 1967, het jaar waarin
hij eervol als burgemeester werd ont
slagen na de Provo-rellen, de rellen
rond het huwelijk van prinses Beatrix
en prins Claus en het bouwvakoproer
van 1966
BONN (AFP) - Een particuliere
Westduitse onderneming heeft een
goedkope raket, de ..billig", vervaar
digd en deze vorige week dinsdag met
succes in Zaïre gelanceerd De raket
legde een afstand van vier kilometer
af boven de provincie Shaba
Ze was slechts acht meter hoog en
woog 2500 kilo De fabriek van Otrag
(Orbital Transport und Raketen AG)
is nu bezit met een raket van 40 ton
die vijf maal groter is Voor 1980
kunnen de raketten, die gebouwd wor
den in de fabriek te Neu Isenburg, een
stadje bij f rankfort, kunstmanen van
ongeveer tien ton in een baan om de
aarde brengen, aldus de leiders van
het project
Zij zeggen dat de raket vooral finan
cieel interessant is De firma denkt
een kunstmaan van twee ton voor 30
miljoen mark in een baan te kunnen
brengen
