„Het Kaïnsteken", een
bittere glimlach uit
benard Israël
BOEKENNIEUWS
uw garantie voor de beste keus in keuhen;
bij onze broodboetiek aan de
Torenakkerweg (Centra) terecht kunt.
TOT 4 JULI
ANTONIDES KEUKENCENTRUM
SieMatic
Uw echte bakker, zijn vrouw
en zijn kinderen gaan het
ervan nemen.
Dat betekent dat u vanaf
maandag 20 juni a.s. twee weken lang
DONDERDAG 16 JUN11977
LEUSDER KRANT
VERLOREN
Bril in brillekoker met roodbruin etui,
rood rechter kinderschoentje merk
..Benny" maat 21, 3 sleutels met plastic
dierfiguurtje, donkerbruine metalen
bril, 5 sleutels in rood etui, brede arm
band. zwart leren jasje, geelbruine op
vouwbare paraplu. bruine portemonnee,
zwarte cape met rode voering, groene
muts, zwarte portemonnee inhoudende
25,- en wat klein geld, zwarte sleutel
etui met twee sleutels, rood jack met
ritssluiting, een paar sandalen maat 30.
WEGGELOPEN
Kleine collie, luisterend naar de naam
Shelly, bruine angorakat, Siamese kater
met beige, met gele band.
GEVONDEN
Bruine knipportemonnee, bankbiljet
van 10,-. metalen bril. armbandje
met naam Miranda erop, wit katoenen
mutsje, oranje poncho, autosleutels Vol
vo, kettinkje met zilvere lucifer, rode
bromfietshelm, gele bromfietshelm.
AAN KOMEN LOPEN
IV2 jaar oude zwartwitte kater, zwart
katertje met vlooienband om, Drentse
patrijshond.
De Rijkspolitie te Leusden-Zuid, Arn-
hemseweg. Oude Rijksweg, telefoon
44444, zal u graag inlichtingen verstrek
ken over deze dieren en voorwerpen.
REEBOK DOODGEREDEN
Weer een verkeersslachtoffer onder het
grof wild. Zondag 5 juni stak een reebok
plotseling de Doornseweg over, en werd
gedood door de naderende auto, be
stuurd door de heer JH F. Nde R. uit
Veenendaal.
GRATIS MELK
Van een veehouder te Stoutenburg wer
den op maandag 6 juni een drietal melk
bussen die voor vervoer stonden opge
steld aan de berm van de weg ont
vreemd.
GEEN VOORRANG VERLEEND
Op de splitsing van de Asschatterweg
met Henegouwen vond op maandag 6
juni een aanrijding plaats ten gevolge
van het niet verlenen van voorrang. De
heer J. v. R. uit Leusden reed over de
Asschatterweg in de richting van de kom
van Leusden. De heer J. R. uit Leusden
kwam voor de eerste autobestuurder van
links Henegouwen uitgereden en ver
leende geen voorrang Er deden zich
geen persoonlijke verwondingen voor. Er
ontstond alleen materiële schade.
DOORGEREDEN NA AANRIJDING
Dinsdag 7 juni deed zich op de Burge
meester de Beaufortweg, ter hoogte van
het Gemeentehuis, een geval voor van
doorrijden na een aanrijding. De Re
nault, die de aanrijding veroorzaakte,
reed door. en bekommerde zich niet om
de Volvo, die beschadigd werd. Er zijn
twee getuigen van deze aanrijding. De
Politie heeft de zaak in onderzoek.
JONGETJE AAN GROOT GEVAAR
ONTSNAPT
Een 8-jarig jongetje K. G. uit Leus-
den-Z. stak op de Groene Zoom bij de
kruising met de Centrumweg met zijn
fiets vlak voor een auto plotseling de weg
over. Hij werd door de auto aangereden
en mankeerde wonder boven wonder zelf
niets. Alleen zijn fiets werd beschadigd.
AANRIJDING
Woensdag 8 juni reed autobestuurder
H. J. M. v. d. B. uit Leusden vanaf de
Dis de Hamersveldseweg op. en zag te
laat dat daar een auto naderde, be
stuurd door A. G. M. v. d. H.-V. uit
Leusden. Mevr. A. v. d. H. reed juist ter
plaatse in de richting van de Noorderin
slag. Geen persoonlijke ongelukken, al
leen materiële schade.
AANRIJDING DOOR LAADLIFT
Woensdag 8 juni veroorzaakte een
laadlift een verkeersongeval op de Zwar-
teweg. Een auto, bestuurd door de heer
R J. R. uit Amersfoort, passeerde op de
Zwarteweg een aldaar geparkeerd staan
de vrachtauto. Juist op dat moment
werd de laadlift van de vrachtwagen
naar beneden gehaald, en de heer R.
kon een botsing niet meer vermijden. De
gegevens van de vrachtauto zijn bekend.
Er ontstond alleen materiële schade.
AANRIJDING TUSSEN TWEE FIET
SERS
Een niet zo veel voorkomende aanrij
ding, namelijk tussen twee fietsers, vond
donderdag 9 juni plaats op de kruising
Hamersveldseweg-Ambachtsweg. De
fietser J. v. G. uit Leusden reed te veel
links in de bocht, en botste daardoor
tegen de fietser P. R T. uit Leusden. Er
ontstond gelukkig alleen materiële scha
de. De beide fietsers krabbelden moppe
rend overeind.
GEVONDEN
Dop van fototoestel, merk Minolta.
Veerman, Eikenlaan 23, Leusden-C.
WEGGELOPEN
Donkerbruine Siamese kater, geel
halsbandje, oortjes met vechtsporen.
Mevr. Douze, Calabrië 7, tel. 42160.
Het is eigenlijk maar een klein
boekje. Uitgebracht in de Zwarte
Beertjes-reeks. Zo'n twee
honderd bladzijden dik. En
tochHat Kainsteken" van de
bekende Israëlische schrijver
Ephraïm Klshon is een boekje,
waar ik enorm van heb genoten,
een boekje van een man, die ik -
ondanks zijn soms duidelijke
eenzijdigheid en partijdigheid -
begrijp. Een man, die de gave
heeft om zowel licht ironisch, re
lativerend als vlijmscherp, gena
deloos satirisch te schrijven. In
korte stukjes. Cursiefjes. Een
man, die wat zijn schrijhvijze be
treft 90ms doet denken aan Jan
Blokker in zijn eigen rubriek in de
Volkskrant.
,,Het Kainsteken" is echter een
verzameling van korte stukjes,
waarbij het pad der milde ironie is
verlaten. Het zijn stuk voor stuk bit
tere pijlen die Kishon op ons. wester
lingen. afvuurt. Felle satire, waarin
het Midden-Oosten-konflikt op een
verrassende soms simpele wijze in
enkele woorden, zinnen wordt neer
gepend. Satire, waarbij soms de ob-
jektiviteit enigszins uit het oog verlo
ren wordt, maar waarin voor ons
toch een heleboel duidelijk wordt.
Vooral over de zienswijze van tal
van Israëli's ten opzichte van bijv. de
Nederlanders of de Belgen, de
Zweden en Denen Het is een in
middels gewijzigde zienswijze, die
niet meer overeenkomst met de offi
ciële mening die in Nederland nog
steeds de ronde doet Israël is ver
anderd, verbitterd. Na de Jom Kip
poeroorlog is Israël, meer dan ooit,
de agressor geworden in de ogen
van veel Europeanen. De
verbittering van Israël werkt heftig
door in de stukjes, die Ephraïm Kis
hon bijeenschreef tot een uit
stekendebundel: ,,Het Kainsteken"
Uitgegeven door A. W Bruna
Zn. te Utrecht in de Zwarte Beertjes-
reeks nr. 1726. Oorspronkelijke titel
..The Mark of Cain", 1976, vertaald
door Herman van der Klei. Prijs:
5,50.
Ter illustratie van Ephraïm Kis-
hon's schrijfstijl volgt hieronder een
gedeelte uit ,,Waar blijft de olie, Mo-
zes?" een bundel, die werd uitgege
ven doo,r de Uitgeverij De Fontein
BV te De Bildt. Kishon vertelt hierin
over zijn eerste kennismaking met
Israël
De staat Israël is ouder geworden
maar ziet er nog altijd echt jeugdig
uit, misschien omdat zijn soldaten
het haar kort moeten dragen Ons
25-jarig herdenkingsfeest vierden
wij in de dwaze veronderstelling dat
wij het ergste reeds achter de rug
hadden. In Jeruzalem werd naar
aanleiding hiervan een militaire pa
rade gehouden waaraan alle be
schikbare tanks en ministers deel
namen. We wisten toen nog niet dat
we alleen over voldoende ministers
beschikten... Terwijl ik de parade
voorbij zag trekken, gingen mijn ge
dachten ongeveer 25 jaar terug,
naar die dag, waarop in de haven
van Haifa een nauwelijks nog zee
waardig slavenschip, de „Galilea",
voor anker ging. Aan boord bevond
zich een vrij groot aantal nieuwe
immigranten, onder wie een mager
en schuw jongmens, de schrijver
dezes. Het was laat in de avond. De
haven lag er donker en verlaten bij.
Zoals bleek, hadden de
immigratie-ambtenaren aan de
wacht in de haven meegedeeld dat
er weer een schip toekomstige bur
gers op punt stond ontscheept te
worden De wacht had eenzelfde
bericht aan Gersjon doorgegeven
en Gersjon was met de sleutels van
de haven naar huis gegaan en had
ons aan de statenloosheid prijsge
geven.
MIJN IMMIGRATIE EN MASSE
Duizenden spiksplinternieuwe
immigranten zaten hulpeloos aan
dek en staarden met gemengde ge
voelens naar de oever van hun
nieuwe vaderland. Zij die commer
cieel wat snuggerder waren, hadden
bij wijze van voorzorg in hun koffers
200.000 nagelborsteltjes meege
bracht omdat in Genua, kort voor het
vertrek, het gerucht ging dat nage
lborstels in Israël schaars waren.
Om een dergelijke reden had een
Poolse familie een tamelijk grote
partij waskaarsen ingeslagen. Ikzelf
was bij mijn tussentijds verblijf in het
Weense Rothschild-ziekenhuis in
het bezit geraakt van een tweed
ehands minimachine voor het ver
vaardigen van bakelieten knopen,
gegarandeerd elektrisch en met een
produktie-capaciteit van twee
knopen per minuut.
Mijn tante Ilka had me geschreven
dat je in Israël tegenwoordig alleen
met diepzeeduiken of met het pro
duceren van penicilline min of meer
voldoende in je levensonderhoud
kon voorzien Het ontbrak me echter
aan tijd om nog een van deze be
roepen te leren. Mijn oom Jacob
daarentegen, beweerde iets
gehoord te hebben over een vrije
plaats in een automatiek in Tel Aviv
en hij hoopte me daar als automaat
onder te kunnen brengen In geen
geval, waarschuwde oom Jacob mij,
was het raadzaam in een kibboets te
gaan, want daar spraken ze He
breeuws. Maar ik moest me niet be
zorgd maken, schreef hij, want ik
was tenslotte een veteraan van de
zionistische beweging en kon aan
spraak maken op hulp van de over
heid. Van dit standpunt bezien, be
vonden zich op de Galilea" twaalf
voormalige secretarissen van
Theodor Herzl
Mijn eerste kennis van het He
breeuws had ik me reeds op volle
zee eigen gemaakt: ik kon woorden
als ..Sjaloom", ,,toda" (dank u) en
kibboets" vloeiend uitspreken Bo
vendien had ik bij de jonge pioniers,
die benedendeks zonder ophouden
de Hora dansten, herhaaldelijk naar
de tijd geïnformeerd. ,,Hoe laat is
het, vrienden? Antwoordt alstublieft
in het Hongaars"
Tot mijn woordenschat behoorde
voorts de uitdrukking „Insjallah",
waarvan de betekenis me echter
niet helemaal duidelijk was.
Tenslotte bezat ik het eerste deel
van een Hebreeuws woordenboek
tot aan de letter Mem Ik kon dus
getroost de toekomst tegemoet
zien. Dit alles was intussen niet in
staat me te misleiden wat de verzor
ging aan boord van de „Galilea" be
treft: die liet bepaald te wensen over.
Blijkbaar reikte de lange, dunne arm
van het ministerie van Voedselvoor
ziening reeds tot hier De maaltijden
bestonden óf uit bevroren visfilet
met zwarte olijven, óf uit zwarte
olijven met bevroren visfilet Alleen
op sabbat werden de zwarte olijven
vervangen door groene Toen het
schip voor anker ging, kregen we in
plaats van de olijven perziken en we
zongen in een pralend humeur het
lied ..Toda. sialoom, kibboets" In
aansluiting daarop herinnerde de
scheepsrabbijn ons aan het bijbe
lwoord, dat de mens bij brood alleen
niet leeft, waarna hij een collecte
hield.
In de haven bezorgde de hitte ons
veel last. Pas toen een kenner ver
klaarde dat het eigenlijk niet de hitte
was, maar de vochtigheid, voelden
we ons wat beter.
Hoe langer we voor anker lagen,
des te ongeremder begonnen we op
de regering te schelden, behalve
veel andere dingen schoven wij haar
ook nog het klimaat in de schoenen.
Dergelijke incidentele uitbarstingen
van hysterie hebben een immigra
tiegolf nog nooit kwaad gedaan. Een
van mijn Slowaakse lotgenoten
kreeg bijna een hartaanval omdat hij
zijn nieuwe schoenlepel niet kon
vinden. Bij het overschrijden van
Oostenrijkse grens had deze man
nog een verschrikkelijke eed gezwo
ren het kon hem niets schelen, al
zou hij slechts in zijn hemd Israël
binnenkomen, als hij er maar kwam.
Toen er een Russische patrouille
opdook, zag hij zelfs van zijn hemd
af en was hij bereid naakt te immi
greren. En nu, in de eerste Joodse
haven sedert 2000 jaar. werd hij
vanwege een schoenlepel razend,
brulde hij om Ben Goerion om die ter
verantwoording te roepen en
dreigde met zijn onmiddellijke emig
ratie.
In plaats van Ben Goerion ver
scheen enige uren later een
persoon met een onmiskenbaar of
ficieel allure. Hij heette ons uit naam
van het Jewish Agency hartelijk wel
kom en nodigde ons uit naam van
het Jewish Agency hartelijk welkom
en nodigde ons uit, ons nieuwe
volkslied, de Hatikwah te zingen
Wij gaven aan zijn uitnodiging ge
hoor. zij het zonder tekst. Daarna
bestormden wij hem met vragen
waar wij zouden wonen. Een paar
immigranten hadden besloten zich in
Tel Aviv te vestigen, anderen waren
tevreden met de voorsteden. De
reeds eerder genoemde zakenlie
den informeerden naar de prijzen
voor nagelborstels en kregen tot hun
bittere teleurstelling te horen dat er
naar dit artikel in Israël geen vraag
was omdat de bevolking noch over
voldoende tijd noch over voldoende
lange nagels beschikte Ook de
Poolse immigranten moesten ver
nemen dat ze hun vetkaarsen wel in
hun haar konden smeren.
De verdere vragen die van alle
zijden op de afgezant van het vaste
land werden afgevuurd, luidden:
„Hoeveel kost een woning? Drie
kamers en een keuken? Twee ka
mers en een kitchenette'?'
Hoeveel?" „Verzamel de verstrooi
den, spreekt de Heere, en leid ze
naar het Beloofde Land",
antwoordde met zwakke bijbelstem
het Jeish Agency.
Van alle problemen waarmee we
ons nu bezighielden, was het wo
ningvraagstuk inderdaad het meest
urgent. Men vertelde ons dat er in
Petach Tikwah duiventillen met een
buitenmaat van 1.5 x 1,5 meter te
huur werden aangeboden voor 12
pond per maand, zonder aflossing;
daarentegen werd er 2 pond extra
gerekend voor de ladder. Een Roe
meen met een vooruitziende blijk
kwam op het grandioze idee zich te
installeren in een buiten dienst
zijnde lift in een Arabisch hotel, lede
reen benijdde hem.
Wat mij betreft, ik had twee moge
lijkheden: óf samen met een Tripoli-
taanse Jood, Sallach genaamd, en
diens vijftien levenslustige kinderen
een ijzeren hut van het opvangcen
trum in Haifa te betrekken, of mijn
tenten voorlopig bij tante like op te
slaan. Haar onderhuurder had kort
geleden een beroerte gekregen en
kon zich niet verdedigen. Ik neigde
tot het opvangcentrum, want de
conditie van de linkszijdig verlamde
kon verbeteren, en wat dan?
De grootste teleurstelling be
reidde mij oom Jacob, op wie ik al
mijn hoop had gevestigd Onder Eu
ropese zionisten sprak men over
hem als over een legendarische fi
guur: dertig jaar geleden was hij met
een koffertje naar Palestina gegaan,
nu echter bezat hij al een fiets, en
wat meer betekende, een koelkast.
Zoals bleek was de koelkast èén
met zijn woning Daarom ging ook
automatisch het licht aan als hij de
deur opendeed.
Intussen had men Gersjon-met-
de-sleutel gevonden en mochten we
eindelijk aan land gaan. In een afge
schoten ruimte zat aan een
gammele tafel een figuur, die aan
zijn khaki-uniform en aan zijn Jiddisj
kenbaar was als een immigratie
officier Van het plafond hing aan
een draad een kaal peertje De im
migranten vormden een queue en
de ambtenaar begon terstond met
de formaliteiten.
We raakten allemaal in grote op
winding en waren zeer onder de in
druk Tenslotte was het de eerste
keer dat wij in ons nieuwe vaderland
in de rij stonden
Na een uur had ik de tafel bereikt.
Door een bril die hem voortdurend
van de neus dreigde te glijden, keek
de ambtenaar me treurig aan
„Naam?"
„Kishont Ferenc". antwoordde ik
naar waarheid. Dat verwarde hem
zichtbaar.
„Welke van de twee is de achter
naam?"
„Kishont
„Kishon", corrigeerde de functio
naris mij en duwde zijn bril omhoog.
..Nee, niet Kishon", hield ik vol
„Kishont, met een t aan het eind
„Kishon", herhaalde de uniformd
rager, niet minder hardnekkig
„Voornaam?"
„Ferenc
Weer keek hij me aan met een
ontstelde blik. Waarom toch?
„Ephraïm", besliste hij tenslotte,
en hij had het al opgeschreven ook.
„Niet Ephraïm, alstublief!
Ferenc!"
„Zo'n naam bestaat niet. Wie
volgt!"
Dat was het ogenblik waarop wij,
de staat Israël en ik, het besluit na
men, samen humoristische vertel
lingen te schrijven Na zo'n begin
kon dat immers niet anders.
Uit: „Waar blijft de olie, Mozes?
1975 Uitgeverij De Fontein BV.
Een prachtige houten keuken, hier aangepast aan een ruimte van 2,80 bi) 3,40 meter Een doorlopend werkbui
6,70 meter, met daarbij een eetbar Een dubbele aanrechtkast 4 onderkasten en 5 bovenkasten Doorbreek dêj
van de doorzonkamer en maak er een open keuken van Deze bijvoorbeeld. Resultaat een keuken om trots opt»
Neem de maten van uw keukenruimte, maak er zonodig een
schetsje van, stap binnen in onze showroom en vertel ons uw
speciale wensen, wij geven u graag vrijblijvend een begroting.
Onze vakbekwame adviseur denkt met u mee want hij weet precies
wat er komt kijken bij de inrichting van uw keukenruimte Hij ver
telt alles over inbouwapparatuur en hoe wij zorgen voor planning,
montage en service. Kom naar onze gastvrije showroom U bent er
welkom'
WOUOfNBtftG
HET UITGEKIENDE SYSTEEM VOOR EIGENTIJDSE KEUKENINRICHTING
ANTONIDES KEUKENCENTRUM
Showroom open ma/di/do. 8-18,
wo. 8-13, vrij 8-21, za. 10-16 uur
STATIONSWEG 394 SCHERPENZEEL
TEL 03497-2105
Torenakkerweg 4 (Centra markt) tel. 44363.
Hamersveldseweg 41 - Leusden (C) tel. 41238
