Recorddrukte
Henschotermeer
Het witte-kermissen
plan van B. J. Bless
^•OËRKRANT - ACHTERGRONDEN
DONDERDAG 14 JUL11977
gemeenten nu niet bepaald staan te
dringen door middel van een ander
pachtsysteem de prijzen binnen re
delijke grenzen te houden En uit
eindelijk is de kermisbezoeker er de
dupe van. Door die enorme pacht
prijzen moet een ritje in een of
andere attractie nu al twee gulden
of meer kosten Dat is toch totale
waanzin. Het frustreert mij, ik kan
mijn klanten hierdoor gewoon min
der geven dan ik zou willen," aldus
Keyzer in Elsevier
Schaarste is ook hier weer de
oorzaak van de prijsopschroeving
De attracties zijn groter geworden,
zodat er minder op een bepaald ter
rein kunnen dan vroeger het geval
was Bovendien zijn de technieken
zo verbeterd, dat de attracties snel
ler opgebouwd, afgebroken en ver
plaatst kunnen worden Gevolg de
exploitanten kunnen meer kermis
sen afreizen dan vroeger het geval
was. En tenslotte is het aantal ex
ploitanten nog toegenomen ook Er
zijn nogal wat jonge longens, die
met knapen van attracties de ker
missen bereizen Vaak zijn die dure
attracties - ze kosten al gauw meer
dan vijf ton - voor 99% gefinancierd
door financieringsmaatschappijen
Die attracties moeten hun geld op
leveren en de „eigenaren" ervan
zijn vaak bereid om zeer ver te gaan
wanneer het om pachtprijzen gaat.
En nogmaals: het is uiteindelijk de
kermisbezoeker die betaalt
„De kermisbezoeker wordt uit
geknepen." zegt de heer B J. Bless
uit Leusden Samen met een
collega doet hij maatschappelijk
werk onder de kermisexploitanten.
Hij is niet alleen goed op de hoogte
van hetgeen er zich in de kermiswe-
reld afspeelt, hij is er ook zeer be
zorgd om. Bless „Ik vind het ver
schrikkelijk jammer, maar ik moet
me echt vaak afvragen: is dat nou
nog wel volksvermaak? De prijzen
rijzen de pan uit en de kwaliteit van
de kermis gaat achteruit Ja, je ziet
toch steeds meer goktenten. Maar
wat wil je. de organisatoren moeten
hun geld er toch uithalen
PERSOONLIJK
Ook de heer Bless ziet het gren
zeloze individualisme van de ker
misklanten als een oorzaak van de
moeilijkheden. „Waren ze maar
wat meer coöperatie-minded", ver
zucht hij Maar als kenner van de
kermiswereld weet hij dat hij daar
mee iets zegt dat in feite in de
kringen van kermisexploitanten iets
onnatuurlijks is Bless: „Het is ge
woon ook een erg individuele be
zigheid. Een kermiszaak vereist
een zeer persoonlijke aanpak en
dat bemoeilijkt samenwerking Al
die verschillende persoonlijkheden,
die in Nederland, ieder op hun ma
nier, bijvoorbeeld een auto-scooter
runnen, die zullen echt niet zo ge
makkelijk met z'n allen rond de tafel
gaan zitten
Ook in de ogen van de heer Bless
is de aanzienlijke toename van de
kermisexploitanten bedreigend
voor de bedrijfstak Bless „Als u
nou morgen met een suikerspin op
de kermis wilt gaan staan, dan
koopt u zo n ding, betaalt ergens
pacht en gaat op de kermis staan
Dan bent u kermisexploitant. En dat
geldt voor alle attracties. Het vak is
volledig onbeschermd Vakkennis
wordt niet gevraagd Het gaat er al
leen maar om dat je er voldoende
geld voor hebt."
Dat brengt ons op het volgende,
reeds eerder genoemde facet Wie
niet voldoende geld heeft, haalt dat
bij een financieringsmaatschappij
Niet alleen nieuwkomers doen dat,
ook degenen die al langer in het vak
zitten en door de aanschaf van gro
tere, snellere, mooiere - en dus
duurdere - attracties mee willen
blijven doen Bless: „En daarmee is
de kermis in handen gekomen van
mensen die helemaal niet van het
vak houden, maar er alleen maar
een mogelijkheid in zien voor het
verdienen van goed geld. De
kermis is daarmee vercommercali-
seerd Een aardig bedrijf wordt
daardoor kapot gemaakt
Het gaat de heer Bless aan zijn
hart dat het met de kermissen deze
kant moet opgaan Wat voor hem
een „cultureel fenomeen" is, glijdt
af naar iets commercieels, waar hij
van gruwt En Bless zoekt mensen,
die ook vinden dat het afschuwelijk
is dat hét volksvermaak bij uitstek
op deze manier naar de knoppen
gaat Bless „Ik zit me al een tijd af
te vragen, hoe je daar nou tussen
moet zien te komen, tussen zon
ontwikkeling. Het is voor mij in ieder
geval duidelijk, dat de bezoekers
van de kermis - en dat kan dus ieder
een zijn - er meer bij betrokken
moeten zijn De kermis is er toch
voor hun, dan moeten zij daar over
mee kunnen praten. Er zouden in
alle gemeentes werkgroepen moe
ten komen, die zich met de organi
satie van de plaatselijke kermis be
zighouden. Zoals dat vroeger veel
vuldig - en nu in sommige plaatsen
ook nog wel - gebeurde door Oran-
jecomité's. Als je de mensen erbij
betrekt, dan zou de kermis weer
echt een volksvermaak kunnen
worden," aldus de heer Bless
WITTE RAAF
Het is voor hem nog veel meer
een hardop uitgesproken gedachte,
dan dat de heer Bless nu een conc
reet plan heeft, waardoor hij meent
de kermis weer op het rechte pad te
krijgen. Maar hij wil er graag met
anderen over nadenken. En als het
even kan, dan zou hij de zaak via
wat hij noemt „een goede ingang'
willen aanpakken. Bless: „Je zou
een zwarte lijst aan kunnen leggen
van kermissen, waar wan
toestanden heersen Dat zou ik een
„slechte" ingang willen noemen:
wijzen op plaatsen waar het niet
goed gaat. Maar je zou ook
plaatsen kunnen zoeken, waar het
wel goed is. Een soort witte-
kermissenplan. Jazeker, er zijn
plaatsen waar het wel goed is. Hier
in de buurt is een plaatsje - ze heb
ben daar een vrouwelijke bur-
gemeester - waar de kermisexploi
tanten ieder jaar na de kermis op de
borrel gevraagd worden. De bur
gemeester vraagt dan. hoe het ge
weest is, of er voor het volgend jaar
nog verbeteringen denkbaar zijn
Daar kunnen de kermismensen dan
echt hun wensen naar voren bren
gen en dat is dé manier om tot een
goede sfeer en daardoor een goede
kermis te komen," aldus de heer
Bless.
Vermoedelijk is de borrelende
burgemeester een witte raaf Mis
schien kan ze lijstaanvoerder wor
den op het witte-kermissenplan van
Bless. Om een verder afglijden van
een zeer oude en fraaie bedrijfstak
te keren Marnix Kreyns.
heeft men alles in goede banen
weten te leiden. We hebben
geen moeilijkheden gehad, pro
bleempjes zijn er natuurlijk
alüjd wel, zoals verdwaalde
kinderen, die dan weer terug
gebracht moeten worden bij hun
ouders. Ook de Zeister Red
dingsbrigade was weer present,
maar gelukkig behoefden ook
zij geen werk te verrichten.
Waterstand
De waterstand van het Hen
schotermeer, is mede vanwege
de geringe regenval en de toch
vrij constante droge periode
wel wat afgenomen en bedraagt
momenteel 60 tot 70 cm. Dui
ken is dan ook erg gevaarlijk.
Aan die watersTaJTd wil men
binnenkort toch wel wat aan
gaan doen en men denkt aan
het inpomjien van water, dat
gehaald wordt vanuit de Wou-
denbergse Grift. Het water zelf
had een temperatuur van 18
tot 20 graden.
Bij het restaurant van de
heer Roskam had men handen
vol werk en moest men zelfs
14 man inzetten om een ieder
vlot te kunnen bedienen.
een onzer verslaggevers)
USDEN - Wie de kermisvak-
en van het afgelopen half
eens doorbladert, komt er
K dat er nog een bedrijfstak
aar het niet al te best gaat.
nen dat al niet wist. Want er
dan de code zijn, dat een
lisman niet over zijn pro-
en praat, het is inmiddels
in wijdere kring bekend, dat
ir het glitter en goud van de
lis een boel zorgen verstopt
n. Niet dat er nu direkt
honger wordt geleden. Maar wie
weet wat er aan pachtprijzen be
taald moet worden, raakt er van
doordrongen dat het ook voor
kinderen op de kermis al lang
geen kwartje meer kan kosten.
In de „Kermisgids" van 16 fe
bruari vraagt de heer B Donks.
voorzitter van de BOVAK (Bond van
Kermisbedrijfhouders) zich af of er
nog wel toekomst is voor de ker-
misbranche. En in „De Komeet",
orgaan van De Nederlandse Ker-
misbond, wordt begin april gecon
stateerd dat men aan het begin van
een moeilijk seizoen staat met het
kermisbedrijf
Maar het zijn niet alleen de vak
bladen, die eventuele moei
lijkheden signaleren. In landelijke
dagbladen en opinieweekbladen
wordt af en toe over het reizend
vermaak geschreven. En de bedra
gen, die in dergelijke verhalen ge
noemd worden zijn imponerend.
Tilburg heeft voor de laatste daar
gehouden kermis ongeveer één mil
joen gulden aan pachtgelden ge
toucheerd. Eindhoven mag een re
delijke tweede genoemd worden
met een opbrengst aan
pachtgelden van acht ton. En
hoewel de verhalen dat sommige
gemeentes alleen via de kermis
hun begroting sluitend weten te
krijgen, wellicht overdreven zijn, is
het zeker waar dat de diverse ge
meentekassen er behoorlijk door
gespekt worden
INDIVIDUEEL
Vanwaar die ontzagwekkend
hoge pachtprijzen? Bepaald niet in
de laatste plaats zijn daar de ker
misexploitanten zelf debet aan. Wie
wel eens een verpachting van een
kermis heeft meegemaakt, weet dat
de exploitanten zeer individueel te
werk gaan Knarsetandend betalen
ze pachtprijzen, waarvan ze weten
dat ze eigenlijk te hoog zijn Maar je
moet toch straks weer je stand
plaatsen hebben, anders kun je de
tent wel voorgoed sluiten En de
verdeeldheid tussen de kermisklan
ten is zo groot, dat ze geen gesloten
front kunnen vormen tegen de ge
meentes. die van deze situatie ge
bruik maken en met genoegen de
forse bedragen opstrijken
Binnen de kermiswereld is men
zich dat overigens goed bewust J.
Keyzer, jarenlang lid van het hoofd
bestuur van de NKB zei begin dit
jaar nog in Elseviers Weekblad, dat
het een stukje bestuurlijk onvermo
gen was geweest dat die twee bon
den nooit samen tot één belan
genorganisatie hebben kunnen
worden „Door de grote onderlinge
naijver en het gekrakeel is de ker
misexploitant zelf de eerste
schuldige aan de huidige ontwikke
ling," aldus Keyzer over de pacht
prijzen Keyzer steekt de hand niet
alleen in eigen boezem Keyzer:
„Maar daarnaast telt ook dat de
keerplaatsen bij Henschotermeer.
3UDENBERG - Zondag is
ÏP het Recreatiegebied Hen-
itermeer het drukst geweest
:nog toe. Dit seizoen had
1 nog nooit zoveel mensen
"W, die daar genoten van
*afer. strand en bos.
■t water voor de mensen,
®P luchtbedden of in boot-
on dobberen, het strand
voor de zonaanbidders, de bos
sen voor iemand, die wat rus
tiger wil zitten of gewoon rus
tig wil wandelen.
Meer dan 15.000 mensen be
zochten het Henschotermeer,
zo vertelde een medewerker
van de Stichting Utrechtse Heu
velrug. Naast de twee vaste
krachten had men hulp van vier
hulpkrachten en gezamenlijk
