Eemland-
klappers
deel 2
Lien de Pers in „De Hakhorst"
„De honden van de oorlog",
een goed gedokumenteerd
avontuur
„Nergens" - uitstekende
SF-bundel
LEUSDER KRANT - KIJK OP KUNST
lang droog is geweest. In het najaar,
èn wanneer de planten een droge
periode hebben gekend, zijn de
kleuren het meest vast, en fris.
Toch hebben ook de wat meer
ingeschoten kleuren een heel be
paalde, eigen bekoring. Ik denk bij
voorbeeld aan de door een zachte
vuurgloed doorgetrokken kleuren
van de collage „De vlucht", die iets
heel warms hebben.
Die bestorven
kleuren zijn de weerslag van de tijd,
die er over heen is gegaan. Zij zijn
een combinatie, die zich wonderwel
voegt bij het eeuwenlange verleden
van de Bijbelverhalen. Heel mooi
zijn ook de verstilde hor-
tensiakleuren in de hof van Ghet-
semané Knap toegepast zijn de
vaal lila tulpenbloembladen voor de
wijnvaten van de bruiloft te Kanaan.
Symbolische toepassing vinden,
haast, vanzelfsprekend, de, judas
penning, onder andere in de collage
van Esau, die zijn eerstgeboorte
recht verkoopt voor een schotel lin-
zenmoes De brandnetel, de distel
en de zuring, waar Job in al zijn
aardse ellende op de mestkoop zit.
Het tiengeboden plantje, bij Mozes
die met de stenen tafelen de in neve
len gehulde berg afdaalt, terwi
volk zijn geduld verloren heet,
lang joelende is rond het
kalf.
Mooi van sfeer is de collaj;
Saulus, op weg naar Damast
zijn ijver om de Christenen lei?
gen. Er verschijnt eengroolEö
de weg, en Saulus wordt meiS
heid geslagen. Lien de Pers!
hier natuurzijde ingebraot
draden door zijden^)
gesponnen die een glanzendj
teweegbrengen.
Dankbaar is ook het gebral
zilverdraad, kerst
zilverschoon, donkere grassw
koren, aren. zaden. Natuurlijk!
riaal dat door Lien de Persopi
overtuigende wijze boven dei
verschijningsvorm wordt uiii
ven.
Een tentoonstelling, die «t
eens moet gaan bekijken.Tti
tot en met 20 augustus, eikel
(behalve 's maandags) vi
16.30 uur, en 's zondags n
13.30 uur.
ANCOI
Het is het meeslepende verhaal
van een genezeres, die een op
sterven liggende jongen, lid van
een woestijnstam, geneest door
middel van slangen.
Larry Niven's „Legpuzzel
man" is een aanval op de bu-
reaukratie, die zelf - ook binnen
de rechterlijke macht - verstrikt
raakt in haar eigen methoden.
Een ietwat zwartgallig verhaal,
juist door het slot
Kit Reed schreef „Gouden
Hectaren", een ietwat
mistroostig verhaal over het
ouder worden in de toekomst
Goed getroffen qua sfeer en op
bouw.
Tenslotte James Tiptree met
zijn verhaal „Het meisje dat
aangesloten werd", waarmee hij
een Hugo Award won. Tiptree,
een geheimzinnige schrijver,
waarvan alleen maar een post
busnummer bekend schijnt te
zijn, schetst in dit verhaal op
Kortgeleden verscheen - ter
gelegenheid van Leusden's
twaalfhonderdjarig bestaan -
van de hand van J.M.H.
Putman uit Bussum het
tweede deel uit de serie "Eem-
land Klappers", met in dit deel
familie-registers ontleend aan
het doopboek van de R.K. pa
rochie Hamersveld van 4 mei
1695 tot 3 juli 1732 en het
daarop aansluitende doop
boek, dat tot 13 april 1811 gaat.
Het eerste boek bevindt zich
nog in het archief van de paro
chie, het tweede doopboek is
in het bezit van het
Rijksarchief te Utrecht in de
verzameling Rectroactra Bur-
gelijke Stand (onder nr. 241In
ironisch-satirische wijze hel re
clamewezen in de toekom
Een toekomst, waarin recta
eigenlijk een achterhaald becg
is geworden, omdat recta
verboden is. Maar dan kentra
de bonte-wasverzadil»
verzameling niet. Er word»
nieuwe methoden ontwikksH
om een nieuw produkt toch aï
de man te brengen, zonder*
wet te overtreden Huiven»?
wekkend, dat wel
„Nergens" is een uitstekers
bundel. De kwaliteit is even#
tig en van een goed niveau
„Nergens",
halenbundel, uitgegeven dor
Meulenhoff Nederland te An
sterdam in haar SF-reeb
nummer 119. Samenstelt
Roderick Lennaert van fltiji
vertalingen van de samensttt
Ier en Pon Ruiter. Het omslij
is van Peter Ramselaar. Pr?
12,50. Bert Vos
de klapper zijn alle voordeo»
derzoeker belangrijke gegt
vens verwerkt, in feite op
breekt alleen de doopforinu'e
ring. De dopen zijn per 5$
gesorteerd.
Wijlen burgemeester i#
A.H. van der Post schrijftij
voorwoord van deze twee*
"Eemland-klapper" on#
meer: "Het is zeer
nemelijk, dat van de viert
van Leusdens 1200 jarig#
staan ook een stimuleren*
invloed uit zal gaan om*
eigen familiegeschiedenis
gaan onderzoeken, met na#
op diegenen, wier voorge
slacht uit Leusden
omgeving stamt."
Wie belangstelling I#
voor de Eemland-klap#
nummer 2, kan het naslag j
bestellen bij de heer Ja
Putman, Gooilaan 8 te Bussv»
door overmaking van/.15rfJ
rekening nr. 64.42.35.438 N
Slavenburg's Bank te 8us#
ten name van de heer Puin*:
Aanbevolen voor de histon
sche onderzoeker!
DONDERDAG 14 JUL11977
„De wandeling van Jezus met de discipelen op de Sabbath" expositie Lien de Pers.
Bloem-collages van
bijzonder karakter
leven, dat zij ze op héél natuurlijke
wijze in dit natuurlijke materiaal kan
uitbeelden
Freddy Textor heeft aantrekkelijk
werk naar Leusden gehaald Het is
beslist een fascinerende kollektie,
die de Apeldoomse hier toont.
Misschien doet het werk van Lien
de Pers in eerste instantie wat primi
tief aan. Aanvankelijk heeft de be
schouwer wellicht moeite zich los te
maken van de impressie van primi
tieve schilderkunst Van deze im
pressie kan hij zich los maken, want
de collages van Lien de Pers
hebben een geheel eigen karakter.
Verscheidene collages krijgen net
dat mee, wat ze uittilt boven het leuk
bezig zijn met gedroogde bloemen.
Zoals de steendruk, de keramiek,
de aquarel alle begrensd worden
door de karakteristiek van materiaal
en techniek, zo hebben de ge
droogde planten uiteraard ook hun
beperkingen. Lien de Pers heeft zo
veel gevoel voor het natuurlijke ma
teriaal, dat zij het in eigen sfeer weet
te benaderen, en in de meeste ge
vallen de grenzen ervan niet over
schrijdt.
Lien de Pers heeft gevoel voor
compositie, en weet bovendien, met
summier materiaal gebruik ver rei
kende effekten op te roepen.
Grasjes en varentakjes worden exo
tische wouden, bladeren worden
woestijnen
Het best zijn Lien de Pers' colla
ges, als ze bij aanduidingen blijven,
niet te concreet worden
voorgesteld. Waar dit wèl gebeurt,
wordt het niveau schade toege
bracht.
Af en toe werkt zij met
symbolische materiaaltoepassinq
Wanneer David op het dak van zijn
paleis wandelt, en Batsheba ziet
baden, rankt ter rechterzijde de pas
siebloem hoog op.
Het groot
hoefblad is fraai toegepast voor de
daken van de paleisgebouwen. Het
klein hoefblad geeft de begroeiing
van de tuin een levendige,
tintelende noot mee. Vlak bij de pas
siebloem dorent de roos, en tussen
Batsheba en David in groeit het frêle
Gelderse roosje op. Batsheba's kas
tanjebruine lokken worden gevormd
door maishaar. Davids weelderige
haardos bestaat uit heel fijne, ge
droogde plantenworteltjes.
Wat de kleuren van de planten
betreft: die hangen af van het
seizoen waarin ze geplukt werden,
van de plaats waar ze groeiden, van
het feit of het veel geregend heeft of
Als er in de krant een bericht
staat over een staatsgreep - zoals
kortgeleden in Pakistan - dan
denk je: ach, die mensen leren het
ook nooit, 't Zal hun volksaard wel
zijn, dat ze niet in staat zijn om de
diktatuur buiten de deur te hou
den. Zwakke leiders, die de de-
rnokratie ook met een korreltje
zout nemen en hupsakee, ze wor
den uit het zadel gewipt. Vooral in
Afrikaanse landen is dat bijna een
macht der gewoonte geworden.
Je kunt je er in een demokratisch
land als de onze over opwinden,
maar méér dan dat doe je in feite
niet, kun je als enkeling ook niet
doen. Het gebeurt nu eenmaal.
Zelfs goedwillende volkeren
komen op een gegeven moment
voor hetzelfde te staan: de
nachtmerrie van de diktatuur, zie
bijvoorbeeld Chili. Wat dit laatste
voorbeeld betreft wordt vaak ge
zegd, dat de Amerikaanse CIA
deze staatsgreep heeft veroor
zaakt, in ieder geval stevig heeft
gesteund. Ook dan denk je onwil
lekeurig: zou de CIA zoveel wer
kelijke macht bezitten? Als je dan
de Watergate-affaire meemaakt,
Vietnam, en als je die andere ont
hullingen over de Amerikaanse
geheime dienst leest, tja, dan
begin je weer te twijfelen.
1 Staatsgrepen behoren tot dit
aardse tranendal en in de meeste
t gevallen ligt de hang naar macht ten
grondslag aan hetgebeuren. Debe-
kende schrijver Frederick Forsyth
(schrijver van o.m. „De dag van de
Jakhals" en „Geheim Dossier
Odessa") heeftzich in hetfenomeen
van de staatsgrepen verdiept en in
Lhet bijzonder in één van de belang
rijkste faktoren die een rol
meespelen in Afrikaanse staatsgre
pen: de huurlingdesoldaat, die zich
voor de beste prijs ter beschikking
stelt. In zijn nieuwste roman „De
honden van de oorlog (The dogs of
war) zet hij alles nauwkeurig op een
rijtje, verwerkt tot een spannend do-
kumentair avontuur. Dat in veel ge
vallen het Kapitaal een belangrijke
rol bij een staatsgreep kan spelen,
legt hij op een duidelijke wijze uit.
Dat is eigenlijk het bijzondere van
Forsyth's romans: hij wéét waar hij
over schrijft en doet dat op een dus
danige wijze, dat de lezer na afloop
hetzelfde weet. Een uitgebreide re
search ligt hieraan ten grondslag In
„De honden van de oorlog" schetst
Forsyth de voorbereiding en realise
ring van een staatsgreep in een
fictief Afrikaans landje. En het doet
er eigenlijk niettoe welk landje het is
Vooral in het uitgestrekte Afrika zijn
tal van republiekjes, die na hun on
afhankelijkheid in dezelfde misera
bele economische toestand
verkeren als het voorbeeld van For
syth. Met dezelfde basis als in het
boek worden geschetst, is het best
mogelijk, dat een staatsgreep wordt
gepleegd op dezelfde wijze als For
syth afschildert in het384 bladzijden
tellende boek. Het is een Engelse
multi-miljonair en eigenaar van een
mijnindustrie, die de stoot geeft tot
de staatsgreep, zelf de zaak finan
ciert en zelf zorgt voor een nieuwe
president. De uitvoering ligt in
handen van een uitstekende
huursoldaat. Cat Shannon, die
onder meer in de Kongo en Nigeria
heeft bewezen niet alleen goed te
kunnen vechten, maar hersens ge
noeg heeft om zo nodig een hele
staatsgreep te organiseren. Groot
industrieel Sir James Manson be
taalt, Shannon en dezijnen voert het
uit
Forsyth beschrijft vrijwel elke
dag, die de voorbereiding van de
staatsgreep kost. Hij vertelt, hoe
de huurlingen hun oorlogs
materiaal verwerven, hoe het
klandestien wordt vervoerd en
hoe de zaak wordt gefinancierd
via allerlei nep-maatschappijen,
die in landen als Zwitserland,
Luxemburg en Liechtenstein
zonder enige moeite in korte tijd
kunnen worden opgericht. Je
bent na de bijna vierhonderd
bladzijden weer een heel stuk
wijzer geworden, afgezien nog
van het feit, dat Forsyth er in ge
slaagd is om de informatie te ver
werken in een zeer lezens
waardig, spannend avonturen
verhaal.
„Dogs of war", vertaling J
Nlessen-Hossele, uitgegeven door
Bruna Zn te Utrecht in de Zwarte
Beertjesreeks Prijs 7.50
Bert Vos
In ruim driehonderddertig
bladzijden publiceert de uit
geverij Meulenhoff te Amster
dam in haar bekende SF-reeks
een nieuwe bundel lange-
korte SF-verhalen. Tien stuks
in totaal. Een bundel, die werd
samengesteld door Roderick
Lennaert van Rhyn, die samen
met Pon Ruiter ook de
vertaling verzorgde.
De meeste verhalen in deze
bundel zijn van een uitstekende
kwaliteit, zoals bijvoorbeeld het
poëtisch knap geschreven ver
haal van Poul Anderson: „Ko
ningin van Lucht en Duisternis",
waarmee hij zowel de Nebula als
de Hugo Award won.
Barrington Bayly's „Mutatie
planeet" vertelt het verhaal van
een bezoek van een ruimteschip
aan een planeet, waar de reizi
gers worden gekonfronteerd
met een „schepper" en daar het
slachtoffer van worden.
Grappig en ironisch is het ver
haal van Alfred Bester: „Iets
daarboven vindt me aardig",
waarin een satelliet de macht
overneemt en samen met alle
computers, rekenmachines e d
de zaakjes gaat regelen
Iets minder van kwaliteit - het
onderwerp is niet goed genoeg
uitgewerkt - is het verhaal van
Lloyd Biggie: „Het tijdelijke ver
wisselen". waarin het thema
„invriezen" weer eens ter
sprake wordt gebracht als on
derdeel van het plot
Arthur Clarke - de gesettelde
SF-schrijver, die vrijwel geen
verhalen meer produceert -
schreef in 1971 „Ontmoeting
met medusa" en won daarmee
terecht een Nebula Award. Ook
hier is weer sprake van een
technisch verhaal, waarin
Clarke de reis van een astronaut
naar Jupiter beschrijft en tevens
de fascinerende mogelijkheden
van leven binnen de enorme
dampkring van deze reuzenpla-
neet. Met dit keer een uit
stekende plot en dat is iets, waar
Clarke ons niet al te vaak mee
verrast
Philip José Farmer - ook een
schrijver waar we in Nederland
echt te weinig van lezen -
schreef: „Schetsen tussen de
puinhopen van mijn geest" en
behandelt hierin het thema van
een buitenaardse intelligentie,
die de aarde in haar greep houdt
op een aparte wijze Farmer s
verhaal is uitstekend door de
goed volgehouden spanning
van een handeling, die eigenlijk
door een onoverkomenlijke een
tonigheid uit zou moeten gaan
als een kaars
Vonda Mclntyre won een Ne
bula Award met haar poëtisch
verhaal „Van Mist, en Zand, en
Gras", eigenlijk meer fantasy
LEUSDEN - Zondag de 17 de juli
gaat er weer eens een tetoonstel-
ling van start bij Freddy Textor in
zijn eetkafee - galerie „De Hak
horst", Waarden 25a, einde
Noorderinslag, te Leusden-
centrum.
Het is een héél bizondere tetoon-
stelling Ik heb iets dergelijks in een
dergelijke vorm nog niet eerder ge
zien Maar ik besef, dat er niets
nieuws onder de zon is
Het zijn collages van gedroogde
bloemen, bladeren, planten. Niet in
de algemeen bekende vorm van ge
droogde veldbloemetjes achter glas
in een ovaal lijstje, alom gebezigd
als verjaarskadootje.
Lien de Pers maakte collegas van
een flink formaat, op thema's uit de
Bijbel, het boek met oude en wijze
verhalen, die zó voor Lien de Pers
„Saulus op weg naar Damascus" - expositie Lien de Pers
David en Bathseba" - expositie Lien de Pers
„De tocht door de woestijn" - expositie Lien de Pers
