H. M. DE JONG (SPRUIT EN DE JONG):
Ik had liever een pak schetsen laten zien"
intramal is met meer dan een werkhypothese
straatbeeld vanaf verblijfspleintje
ir®7TT3ly?£
DONDERDAG 21 JUL11977
augustus wordt er in Rijnsburg bij
Leiden een winkelcentrum opgele
verd, dat door ons ontworpen is.
Rijnsburg is een plaatsje aan de
Oude Rijn met nogal wat oude huis
jes. In het hart daarvan ligt dat
nieuwe winkelcentrum. Daar
hadden we wat historische gege
vens vanuit de huizen en een kloos
ter; dat hebben we doorgetrokken
in dat winkelcentrum. Het is alle
maal iets stedelijker gedacht dan
we voor Leusden zouden doen.
maar ook daar hebben we dus
duidelijk ingespeeld op historische
gegevens. Qua probleemstelling
lijkt het op Leusden".
De Jong vindt het werken met his
torische gegevens niet alleen aan
trekkelijk het is voor hem ook mak
kelijker. Daarover zegt hij: „Het is
moeilijk om iets heel nieuws te gaan
maken, zonder een enkel aankno
pingspunt. Dat hebben we ook ge
daan. In Gouda hebben we een
winkelcentrum ontworpen dat
kwam te staan in een geheel
nieuwe wijk. Daar hadden we he
lemaal geen gegevens. Land
schappelijk was er niets: één grote
opgespoten vlakte, waarin zelfs
geen sloten meer te vinden waren.
Daar ga je dus niets historisch in
brengen. Met kleurenwerking heb
ben we daar een modern karakter
VERLOREN
Rood-wit-blauw vest; oranje knip-
portemonnee, 4 sleutels aan een rin
getje; zwarte portemonnee, groen kin
derfietsje; wandelstok,
speelgoedtraktor en tasje met autopa
pieren.
WEGGELOPEN
Bruine hond.
GEVONDEN
Fototoestel; rode helm; sleutelbos in
bruin etui met 7 sleutels; pruik in plastic
zak; gouden armband en radio.
AANKOMEN LOPEN OF -VLIEGEN
Grijs gestreepte poes; parkiet
Inlichtingen over deze dieren en
voorwerpen kunt u krijgen bij de Rijks-
polihe te Leusden-zuid, Amhemseweg -
Oude Rijksweg, telefoon 44444.
ONDER INVLOED
Op de Asschatterweg werd op zondag
10 juli de automobilist D. L. uit Leusden
aangehouden, die onder invloed van al-
koholische drank zijn auto bestuurde.
Terzake van het overtreden van artikel
26 werd proces-verbaal opgemaakt. De
auto werd in beslag genomen.
BANKALARM
Maandag 11 juli kwam er bij de po
litie een bankalarm binnen van de
Amro-bank op de Torenakkerweg. Bij
onderzoek door de politie bleek, dat
iemand van het schoonmaakbedrijf de
alarminstallatie per ongeluk in werking
had gesteld.
WEL GEGETEN NIET BETAALD!
In Restaurant „Bos en Heide"
bestelde een onbekende klant op
dinsdag 12 juli een lekkere maaltijd, en
hij at er smakelijk van. Toen het
moment van afrekenen daar was wenste
hij, net als destijds Tijl Uilenspiegel, de
maaltijd niet te betalen. Door de drukte,
crue verslaggever Marnix
ISDEN - „Wanneer er straks
ren is, dan moeten we dit hele
irgeten. Dan moeten we ge-
lelemaal opnieuw beginnen,
il dan niet meer dan een uit-
punt, een thema dat je weet:
it soort daken gaan we wer-
aar voor de rest moet je alles
men helemaal opnieuw be-
ir. H. M. de Jong van het
jmctenburo Spruit en De Jong
5 echt. De heer De Jong
samen met twee medewer-
in het architectenburo het
ontwerp van het Hoofdcen-
at gekoppeld werd aan de
ontwikkelaar Dekta Lloyd
d B V. Hij stelt voorop dat
niet meer dan een schets
ïgenlijk had ik liever geen
te gemaakt. Het had mij
leken om hier een heel pak
in neer te leggen. Zodat het
m duidelijk was dat het om
Cl! erste ideeën gaat, terwijl nu
Llljantal mensen denkt dat dit
lsistent plan is. Wat het na-
nooit kan zijn, omdat we er
zon korte tijd aan hebben
werken. Met een stapel
t|jj n had je een heel scala van
.Tukheden kunnen laten zien
lematieven en varianten,
i, dat moet bij de verdere
ïling sowieso gebeuren",
i Jong.
ils zijn collega Van der
vorige week in de Leusder
schets van de architec-
iroep Kokon toelichtte,
De Jong zich afgevraagd,
!n Hoofdcentrum voor
nu eigenlijk zou moeten
len. Daarbij waren voor hem
rakter van Leusden van
én de regionale situatie. De
l.Je hebt hier een soort
ister-verhouding tussen
"jrt en Leusden.
rt is een echte oude stad,
lusden een tuinstad is met
lelijk karakter. Een hoofd-
y Mvan pagina: 3
iwkundige ontwikkelingen
®ur, landschap en milieu èn
lemen van de kleine kernen,
Jzijds kunnen wegkwijnen,
ids te snel kunnen groeien,
bijna driekwartier durende
entatie, die een duidelijk en
goed beeld gaf van de
pi de problemen, ging vooraf
^beantwoording van vragen
forum, bestaande uit de
van Tegelaar, secretaris
OtfPf*0, F- B. van der Hoeven
gjytsbosbeheer, J. Vermeer
^ministerie van CRM, afd.
Jtrecreatie, J. Witsen van
jjjiWlaiiologische dienst, A. Se-
de Cultuurtechnische
C. Vaandrager van het
•Je van Landbouw en M. van
W, inspekteur van de ruimte-
feriing in Noord-Holland en
£en hadden vooral betrek-
U°Me mogelijke aanwijzing
"rsfoort tot groeistad.
aanwezigen, naar het
weinig stedelijke
meenden, dat de
en de nota
in dit opzicht
strijd zijn, want het
van Hoogland - even
„Het wonen moet niet geisoleerd
in het Hoofdcentrum gebracht wor
den. Niet alle woningen bij elkaar.
Er moet, middels straatjes en plein
tjes doorgeschakeld worden. Daar
door ontstaat er een buurtje, dat
voor een aantal mensen zeer aan
genaam bewoonbaar zal zijn. Op
een gegeven moment maak je toch
een duidelijke keuze door in een
centrum te gaan wonen. Dan krijg je
als extra een grote mate van in
drukken. Dat vinden sommige
mensen heel aantrekkelijk. Ook ge
zinnen met kinderen kunnen daar
best wonen. Daarom moeten er ook
eensgezinswoningen in komen".
Volgens de visie van Spruit en De
Jong moeten de kantoren enigszins
aan de buitenzijde van het Hoofd
centrum komen te liggen. Dat heeft
ook te maken met de verwachting
van ir. De Jong. dat de realisatie
van het Hoofdcentrum in ver
schillende fasen zal plaatsvinden.
De Jong: „De ervaring leert dat de
totstandkoming van een dergelijk
projekt altijd met hikken en hiaten
gepaard gaat. Daarom hebben we
in onze schets blokken getekend,
die op zich telkens een zekere af
ronding betekenen. Mocht het dan
zo zijn, dat er een tijdje tussen zit
voordat het volgende gedeelte ge
realiseerd wordt, dan kan zo'n
reeds afgebouwd gedeelte best
enige tijd „zelfstandig" functione
ren, aldus De Jong.
Daarmee komen we op één van
de meest in het oog springende
verschillen tussen de schetsen van
Kokon en Spruit en De Jong. Van
der Werf en de zijnen, die ook met
grote kappen werken om het lande
lijk karakter van Leusden te ac
centueren, laten al die kappen in
één richting lopen. Spruit en De
Jong maken hoeken in de kappen,
waardoor die enigszins op zichzelf
staande gedeelten tevoorschijn
komen.
WERKHYPOTHESE
Voor de rest zijn er niet zoveel
opvallende verschillen tussen
beide ontwerpen. Dat komt vooral
omdat de beide buro's zich hebben
gehouden aan de contramal, die
hen door de gemeente geleverd
was. Ze mochten daarvan afwijken,
maar ze hebben dat niet gedaan.
De JongWij hebben de contramal
van de gemeente opgevat als een
werkhypothese. Aan de hand daar
van hebben we geschetst wat vol
gens ons tot de mogelijkheden be
hoort. Maar in een definitief ontwerp
kan dat best eens helemaal anders
komen te liggen. Ik vind de be
staande vegetatie altijd van zeer
groot belang. We hebben nu abso
luut nog niet de tijd gehad om dat te
inventariseren. Dat is één van de
dingen, die moeten gebeuren voor
dat een plan definitief kan worden".
Een voorbeeld daarvan is het
plein, dat in de contramal al „gele
verd" werd aan de architecten. De
Jong: „Bij dat plein hebben wij gelijk
gedacht aan een soort van brink.
Dat past het best bij die eerder ge
noemde kleinschaligheid, die dit
hoofdcentrum zou moeten hebben.
Bij een brink denk ik dan aan dingen
die plaats vinden onder de schaduw
van de bomen in de nabijheid van
een pomp. Dus ook daar zijn de
boomopstanden zeer belangrijk".
De vertegenwoordiger van het
Utrechtse architectenburo erkent
dat het bouwen van een hoofdcen
trum voor een dorp als Leusden iets
heel anders is dan het ontwerp van
een centrum voor een
nieuwbouwwijk. De Jong: Ik wil niet
zeggen dat Leusden uniek is. Er zijn
wel meer die tuinsteden, die om een
oude agrarische kern zijn gebouwd.
Maar het is natuurlijk wel een heel
eigen gegeven. De Hamers-
veldseweg, de kerk daar aan... dat
zijn aanknopingspunten, waar je
wat mee kan doen. Dat maakt deze
opdracht ontzettend interessant".
ZELFDE PROBLEEM
STELLING
Spruit en De Jong hebben al
verscheidene winkelcentra ontwor
pen. Hebben ze al eens gedaan,
dat lijkt op wat ze in Leusden
zouden willen doen? De Jong: „In
tueel voor woningbouw bestemd - is
landschappelijk waardevol en een
open gebied. Daarbij kwam ook het
terrein van „de Schothorst" ter
sprake - een terrein, dat volgens de
heer Van Bartheld niet, zoals het
andere gebied tot de rijksweg, voor
woningbouw bestemd is. „Woning
bouw is nu eenmaal nodig, boeren
zullen daar in sommige gevallen
grond voor af moeten staan. En de
regering bepaalt wat voor de wo
ningbouw de meest geschikte plaat
sen zijn. Als de Kamers die ziens
wijze aanvaarden, werkt de provin
cie deze ideeën in streekplannen
uit, die de gemeenten tot richtlijn
dienen bij het opstellen van be
stemmingsplannen."
Voordat de Kamers een beslissing
nemen zal er nog veel water door
het Valleikanaal en de Eem
stromen. De termijn, waarop in
spraak mogelijk is, is niet zo lang
meer. Die sluit op 15 november.
Maar tot die tijd kan iedereen zijn
mening geven. Niet voor niets staat
op het embleem: denk mee. U weet
het adres: Provinciale Utrechtse
Stichting voor Welzijnsbevordering
(PUSW), Lange Nieuwstraat 63,
Antwoordnummer 485, Utrecht,
tel. 030-318648.
aan gegeven".
Zoals gezegd. De Jong vindt het
werken aan een plan als Leusden
nodig heeft, leuk om te doen Hij
betreurt het dat er niet enig overleg
tussen de twee architectenburo's
heeft plaats kunnen vinden. De
Jong: „Wanneer we wat hadden
kunnen overleggen, dan hadden
we ook met weer meer
verschillende dingen kunnen ko
men Dan hadden we de mensen
verschillende ontwerpen kunnen
laten zien. Nu lijkt het allemaal veel
op elkaar"
die er in het restaurant door de vakantie
heerste, wist de man er ongezien tussen
uit te knijpen. De politie heeft de zaak m
onderzoek.
FIETSEN OP SLOT ZETTEN!
Bij het Leusdense zwembad werden
op dinsdag 12 juli weer enkele fietsen
ontvreemd Verschillende fietsen ston
den niet op slot.
De politie wijst er nog eens uitdrukke
lijk op, dat de fietsers hun sloten goed
moeten kontroleren, en in geen geval de
fietsen moeten stallen zonder deze op
slot te zetten.
Zonder slot op de fiets is er vrijwel
geen enkel verhaal mogelijk De fiets
wordt in gebruik genomen, zonder dat
er een haan naar kraait'
TEGEN LICHTMAST
Woensdag 13 juli reed op de kruising}
van de Hamersveldse- en de Cen- j
trumweg de heer J. F. C. uit Leusden j
met zijn auto tegen een lichtmast. Door
onbekende oorzaak verloor hij daar de
macht over het stuur. De auto en de
lichtmast werden beide beschadigd. De
bestuurder kwam er zonder verwon-
dingen af.
CONTROLE
j
Op de kruising van de Groene Zoom I
en de Burgemeester de Beaufortweg
werden op woensdag 13 juli een groot
aantal automobilisten bekeurd, omdat j
ze zich niet hielden aan de verplichte j
rijrichting daar ter plaatse. De politie
maakte proces-verbaal op.
Bij controle op de verkeerslichten
werden bij de kruising Lockhorsterweg
Heiligenbergerweg vier personen be
keurd ten gevolge van het negeren van
het rode licht.
In de nacht van vrijdag 15 op
zaterdag 16 juli werd tijdens de poli
tiecontrole een autobestuurder aange- i
houden. Wat bleek? De kontaktdraden
van het stuurslot waren j
dóórverbonden. Als men geen gebruik
kan maken van de autosleutel, omdat j
men deze niet heeft, verbmdt men de
draden door om tóch met de auto te
kunnen rijden.
De politie had een goede neus. De
auto bleek om 0.00 uur te zijn gestolen
in Amsterdam De man werd bij zijn
diefstal op heterdaad betrapt. Man en
auto werden op transport gesteld naar I
de gemeentepolitie in Amsterdam, die I
de zaak overnam voor verdere afhande-
ling.
Jong kon zich geheel vinden in de
gemeentelijke gedachte dat er in
het Hoofdcentrum ook gewoond
moet worden. De Jong: „Dat is me
werkelijk uit het hart gegrepen. Zo'n
hoofdcentrum moet een woon- en
verblijfsgebied zijn. Wanneer er
gewoond wordt en er zijn winkels,
dan wordt het een gebied dat ver
boven het niveau van alleen een
winkelgebied of alleen een woon
gebied uitgaat".
UIT HET HART
Het architectenburo Spruit en De
centrum zou in Leusden daarom
niet de stedelijkheid van Amersfoort
moeten hebben. Geen compact
heid, smalle straatjes. Het hoofd
centrum moet een zekere openheid
hebben. Dat kunnen we bereiken
met de schuine kappen en de lage
gootlijnen".
