itwerp-streekplan utrecht-oost
AMERSFOORT, VEENENDAAL EN LEUSDEN:
PROVINCIALE GROEIKERNEN
AANLEG S10 WORDT NOODZAKELIJK
REKREATIE-PARK BOVEN LEUSDEN/ZUID
SLUIPROUTES WORDEN TEGENGEGAAN
PRIORITEIT VOOR FIETSPADENNET EN BUSVERVOER
Lees venier op pagina 7
linn:,
..dlllNJ.U.ld'ILM
DONDERDAG 4 AUGUSTUS 1977
«langrijke ontwikkeling
loorde regio Amersfoort
redaktie)
ISOEN- In de afgelopen jaren heeft het streekplangebied Utrecht-Oost
Ie verstedelijking ondergaan. De bevolking groeide sinds 1960 met
it, de woningvoorraad met 75 procent en de werkgelegenheid met
it. Die percentages zijn duidelijk hoger dan van Nederland in totali-
pectievelijk 21, 59 en 8 procent). Om die algemene verstedelijking
gsan voor gebieden, waar dit minder gewenst is, wordt het systeem
mdeide deconcentratie nagestreefd. Dat betekent, dat slechts enke
oor aangewezen gebieden, voor een strke verstedelijking in aan
komen, maar dat kernen, die in belangrijke natuurlandschappen
alleen maar mogen uitbreiden ten behoeve van eigen bevolking. In het
■ebied van Utrecht-oost zijn slechts drie plaatsen aangewezen voor de
van de bevolking uit de Utrechtse heuvelrug. Die plaatsen zijn
._rt, Leusden en Veenendaal. Geldt voor de andere gemeenten
het streekplangebied dat zij niet meer mogen uitbreiden, tenzij voor
'behoefte (eigen bevolking) en mits geen schade wordt aangericht met
bng tot natuur, landschap, recreatie en landbouw, voor deze drie
wordteen uitzondering gemaakt. Alleen voor Leusden geldt, dat zij de
pfunktie zal blijven houden tot 1986 inplaats van - zoals voor Amers-
Veenendaal - tot 1990. Na 1986 zal Leusden alleen maar zorgdrage
.eigen behofte en geen overloop-funktie meer bekleden. In 1990 zal de
voorraad 9100 stuks bedragen (1977: 5356 stuks),
roei-kernfunktie van Leusden is overbodig geworden doordat de ge-
[Amersfoort de beschikking kreeg (na de annexatie) over voldoende
dingsmogelijkheden in het gebied van de voormalige gemeente Hoog-
legen die achtergrond wordt gesteld, dat een sterke uitbreiding van
jen in de mate en in het tempo zoals die vóór 1976 heeft
gevonden, in de toekomst voor de overloop van Amersfoort niet meer
al zijn. Aan de gemeente Amersfoort is daarom gevraagd om boven de
inde „harde" plannen nog eens 10.000 woningen extra te plannen voor
bied Hoogland. Die 10.000 woningen zullen dan uitsluitend worden
wdvoor regio-gebondenen, aldus de opvatting van het rijk. Leusden
(hier wel een provinciale groeikern, zoals duidelijk in het ontwerp
plan is gesteld. In het ontwerp wordt verder conform de wens van ht rijk
tan op de ontwikkelingen rond Amersfoort en Hoogland.
DE WONINGBOUW EN
HOOFDCENTRUM
Voor wat betreft de gemeente Leus
den worden in de beschrijving van het
ontwerp-streekplan Utrecht-Oost de
plaatsen genoemd, waar nog gebouwd
kan worden. Dat is in de eerste plaats
nog 23 woningen in het plan Groenhou
ten (eerste fase). 3090 woningen in de
tweede fase (125 ha). Achterveld 214
woningen op 11 ha en tenslotte zegt de
provincie, dat het plandeel Ruige Veld
in beginsel nog ruimte biedt voor 400
woningen 't Ruige Veld is - zoals
bekend - aanvankelijk bedoeld als
reserve-werkgelegenheidsterrein. Het
feit, dat in het streekplan nu rekening
wordt gehouden met woningbouw op
die plaats, houdt wellicht ook verband
met het feit, dat in het ontwerp-
streekplan twijfels worden uitgesproken
ten aanzien van de huidige situering
van het hoofdcentrum.
Op blz. 50/51 van de beschrijving
is te lezen: „In verband met de aan
gegeven groei van Leusden zal ook
het voorzieningenapparaat uit
gebreid moeten worden, en wel zo
danig, dat er een zelfstandig centrum
ontstaat, dat noch drainerend noch
concurrerend voor Amersfoort
werkt. Bij de planning van de
omvang en de situering van dat cen
trum is het goed rekening te houden
met een verdere uitbreiding van
Leusden in noordelijke richting. In
verband hiermee bestaat een zekere
voorkeur voor het situeren van het
centrum nabij het Ruige Veld,
waarbij dan ruimte wordt gereser
veerd voor een voorzieningenap
paraat behorend bij ca. 30.000 in
woners."
Het feit. dat de gemeente Leusden
het hoofdcentrum nu reeds heeft gep
land ten zuiden van de bestaande be
bouwing. wordt in de beschrijving niet
genoemd
Wat de bedrijfsterreinen betreft zal
naast het vastgestelde plan Princenhof
met haar ca. 48 hectare in datzelfde
gebied nog 9 hectare over zijn. Verder
zal er voor ambachtelijke bedrijven op
het werkgebied derde sector (Pon) 15
hectare kunnen worden gebruikt. Voor
Leusden/Zuid denkt het provinciaal be
stuur aan het terrein tussen de spoorlijn
en de kom van het dorp: 12 hectare. Te
gebruiken als er een tekort is aan werk-
gelegenheidsterrein. Datzelfde geldt
voor een gebied aan het Valleikanaal
ten noorden van de Zwarteweg. Ook dit
terrein zou kunnen worden gebruikt ter
compensatie van een eventueel regio
naal tekort.
GROEN STERPROJEKT
Aan het eind van de zestiger en in
het begin van de zeventiger jaren
waren er plannen voor het inrichten
van een groene zóne tussen
Leusden en Amersfoort, speciaal
voor de dagrekreatie bestemd. Men
noemde dit plan toen het „groene
sterprojekt". Later werd dit plan
blijkbaar in de ijskast gestopt, want
er werd niets meer over gehoord. In
het ontwerp-streekplan Utrecht-
Oost duikt dit dagrekreatieplan ech
ter plotseling weer op.
Het ligt in de bedoeling om ten
zuidoosten van Amersfoort een
dergelijk objekt te gaan realiseren, ge
schikt voor tenminste 2500 rekreanten
per dag .Ten aanzien van de inrichting
van het objekt gaan de gedachten in de
eerste instantie uit naar het ontwikkelen
van flinke bospartijen, waarin en waar
tussen de bos- lig- en speelweiden
kunnen worden aangelegd. De Heili-
genbergerbeek dient hierbij als centrale
ader te fungeren, waaromheen het ge
hele rekreatiegebeuren zich dient af te
spelen, waarbij een funktionele samen
hang met het bosgebied ten oosten van
de Paradijsweg gevonden dient te wor
den." aldus het ontwerp-streekplan
Uitvoerige studies hebben uitgewe
zen. dat het realiseren van dergelijke
dagrecreatie-punten noodzakelijk zijn
om de druk vooral op andere aantrek
kelijke natuurgebieden in het
streekplan te kunnen verminderen. Een
druk. die vooral afkomstig is van de
grote steden In eerste instantie zal op
de Vlasakkers een dagrekreatie-objekt
worden gerealiseerd en daarna het ob
jekt tussen Amersfoort en Leusden. dat
volgens de streekplankaart geprojek-
teerd is ten noorden van Leusden/Zuid
tussen spoorlijn en Arnhemseweg. De
groene strook tussen Leusden/centrum
en Amersfoort (ten westen van de
Groene Zoom) wprdt zogenaamd
„stadsrandgebied". met uitzondering
van de reeds bestaande en geplande
sportvelden, volkstuintjes e d
Of het Lockhorsterbos ook deel gaat
uitmaken van het dagrecreatie-objekt,
wordt in de beschrijving van het
streekplan niet duidelijk
Een direkt gevolg van de realisering
van dagrecreatieprojekten in het
streekplangebied is het geheel of ge
deeltelijk afsluiten van verschillende
boswegen voor motorisch verkeer (De
Trekerweg wordt in het ontwerp als zo
danig genoemd, evenals de Lock-
horsterweg).
Het recreatief fietsen krijgt - vooral
nabij stedelijke concentraties (zoals
Amersfoort) de hoogste prioriteit. Bij de
provincie is op dit moment een provin
ciaal fietspadenplan voor zowel het rec
reatieve fietsen als voor fietsen, nodig
voor het woon-werkverkeer
RIJKSWEG 28 EN HET RE
GIONALE VERKEER
Na voltooiing van rijksweg 28 kan de
zuidelijke rondweg tussen de Stichtse
Rotonde en de nieuwe rijksweg een
meer stedelijke funktie vervullen, aldus
het ontwerp-streekplan Aan de oost
zijde van Amersfoort zal op rijksweg 28
een sterke verweving plaatsvinden van
doorgaand en regionaal verkeer.
Studies hebben uitgewezen, dat door
de korte, onderlinge knooppuntsaf
standen aanleg van afzonderlijke paral-
lelbanen aan weerszijden van de
hoofdrijbanen gewenst zijn voor de af
wikkeling van het regionale verkeer. In
verband met de geringe afstand tot het
stedelijke gebied van Amersfoort, zal bij
rekonstruktie de uitbouw voornamelijk
in oostelijke richting worden gezocht.
Ter vervanging van de oorspron
kelijk geplande „zijtak" tussen
Rijksweg 28 en de Stichtse Rotonde
zal de weg S9 (Doornseweg) in wes
telijke richting worden aangesloten
op Rijksweg 28. „De Arnhemseweg,
de nieuwe aansluiting van Leusden
en de Hogeweg," aldus de
toelichting op het streekplan, „zullen
volledig worden aangesloten. De
aansluiting Hogeweg zal gerekon-
strueerd worden. Bij de aansluiting
van Rijksweg 28 op de rondweg van
Amersfoort zal het parallelstelsel
langs deze weg nog niet gereed zijn.
Daarom zal de aansluiting van de
Arnhemseweg op de rondweg in
zuidelijke richting tijdelijk komen te
vervallen. Deze op zich ongewenste
situatie zal zo snel mogelijk moeten
worden opgeheven, omdat regionaal
verkeer dan de Groene Zoom van
Leusden gaat belasten.
De westelijke randweg van Leusden,
De Groene Zoom. zal aan de noordzijde
worden aangesloten op de rondweg
van Amersfoort. Door de rekonstruktie
van de rondweg zal het huidige viadukt
in de Heiligenbergerweg moeten
worden vervangen Het ligt daarbij voor
de hand de nieuwe aansluiting van
Leusden door te trekken naar het
Amersfoortse wegenstelsel (Heiligen
bergerweg) Omdat deze weg de
kortste verbinding vormt tussen
Leusden en Amersfoort, zal op deze
weg prioriteit moeten worden gegeven
aan bussen en fietsen. Nadere studie
zal moeten uitwijzen of en in hoeverre
het autoverkeer op de Heiligenberge
rweg moet worden beperkt."
DE S10
Hoewel sommige optimisten reeds
hebben gedacht, dat de S 10 voorgoed
m de ijskast zou zijn verdwenen, het
ontwerp-streekplan Utrecht-Oost denkt
er duidelijk anders over. De provinciale
plannenmakers hebben van dit ver-
Viadukt Heiligenbergerweg moet worden vervangen als de rekonstruktie
van Rijksweg 28 met nieuwe aansluitingen en parallelwegen wordt gereali
seerd.
keersgebied een uitvoerige studie ge
maakt en zijn tot de konklusie gekomen,
dat de verkeersdruk op de Doornseweg
en de Arnhemseweg niet of nauwelijks
verminderde zodra capaciteitsver-
ruimende wegens elders werden ge
realiseerd. Zo had men de verwachting,
dat door de aanleg van de S1 (Ede-
Barneveld) de druk op de
Arnhemseweg zou verminderen. Die
veronderstelling is niet juist gebleken
De verkeersdruk op deze wegen blijkt
ongevoelig te zijn voor capaciteitsver
ruiming elders Die verkeersdruk, die
voornamelijk wordt veroorzaakt door de
groei van het regionale verkeer uit de
kernen Woudenberg, Scherpenzeel en
Renswoude. maakt binnen afzienbare
tijd een capaciteitsverruiming noodza
kelijk. ..bijvoorbeeld in de vorm van een
verdubbeling van de Arnhemseweg of
de aanleg van een nieuwe weg S10."
Het scheppen van oplossingen
brengt zowel voor- en nadelen met zich
mee Daar is men zich terdege van be
wust In de toelichting staat hierover:
..Bij verbreding van de Arnhemseweg
ten noorden van Woudenberg of aanleg
van de S10 wordt de ontwikkeling van
het sluipverkeer via agrarische wegen
tussen Leusden en Woudenberg/-
Scherpenzeel tegengegaan De ver
keersdruk op Woudenberg (dat nu
wordt gevierendeeld door doorgaande
wegen) wordt bij aanleg van de weg S
10 in belangrijke mate verminderd." Op
dit moment bekijkt men nog andere ac
ceptabele varianten. Een mogelijkheid
is ook nog de aanleg van de S10 tussen
Amersfoort en de S6 (Ede-Zeist) met
een aansluiting op de S 11 zuidelijk
rond Woudenberg (Woudenberg-
Leersum).
VOORKEUR VOOR
AANLEG S10
Toch spreekt de provincie haar
voorkeur uit voor de aanleg van een
geheel nieuwe weg (S10) inplaats
van verbeteringen en uitbreidingen
van de bestaande. In de beschrijving
van het streekplan schrijft de pro
vincie: „Niettegenstaande het be
leidsuitgangspunt terug
houdendheid te betrachten met aan
leg van nieuwe wegen en prioriteit te
geven aan omleggingen om woon
gebieden, is hier voor aanleg van een
geheel nieuwe verbinding gekozen,
omdat ernstig moet worden ge
vreesd, dat benuttiging van be
staande wegen verkeerskundig geen
voldoende soelaas biedt en
eveneens tot ernstig landschappe
lijke schade zal leiden en daarenbo
ven aanleg van deze nieuwe verbin
ding de problematiek van een te
grote verkeersbelasting van woon
gebieden voor meerdere kernen op
lost."
De Heiligenbergertoeek zal als een centrale ader dienen van het nieuw
geplande rekreatieprojekt.
Het boslaantje achter de Schuttershoef - deel van rekreatiegebied?
