lit in Amersfoort" is
„Uit in De Flint"...
Jubileum-
toernooi
SDER KRANT - ACHTERGRONDEN
DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1977
Vallei - met kanaal - zorgt ook
nog voor problemen (III)
Und-In 1931 komt de op
en het Vallei-probleem in
fde afsluiting van de Zuid-
I handen wordt een com-
1 „de verbetering van de
van het gebied dei"
Vallei" ingesteld,
look burgemeester Van
van Amersfoort deel
Jen die onder voorzitter-
Utjhr. mr. J W. H. Rutgers
lenburg De commissie
[1933 rapport uit, op grond
Kamers tot de aanleg
van het Valleikanaal besluiten. In
maart 1937 beginnen de werk
zaamheden, die voorzien in een
afwateringskanaal, dat van de
Grebbesluis tot Veenendaal de
Bisschop Davidsgrift volgt, vervol
gens het omleidingskanaal tot de
Roode Haan, de Broekersloot, de
Lunterse Beek tot 500 m voorbij de
Roffelaarskade, de gracht langs de
Grebbelinie, de Midderbeek, ver
volgens weer de gracht langs de
Grebbelinie om dan, om Amersfoort
heen, naar de Eem te lopen. Naast
de bestaande damsluizen en
stuwen - in de Slaperdijk, in de
spoorlijn Utrecht-Ede, bij de Pot-
brug in Woudenberg, in de Roffe
laarskade en de Hoogeweg bij
Amersfoort - moeten er twee ge
bouwd worden in de Aschatterdijk
en één bij Amersfoort. Het kanaal is
verdeeld in negen panden.
Het totaal aantal bruggen is 36,
waarvan er 14 onveranderd
blijven, 12 verbreed en 10 nieuw
gebouwcLtnoeten worden
HET WERK BEGONNEN
Uit een tijdschriftartikel uit de
cember 1937 blijkt de stand van za
ken: „De laatste maanden nemen
de werkzaamheden aan het
Geldersche Valleikanaal, dat zorg
dragen moet voor de afwatering
van de Geldersche Vallei van Rijn
tot IJsselmeer en van 't Gooi tot Nij-
kerk. steeds grootere afmetingen
aan Niet alleen ten Noorden van
Amersfoort kan men daarvan ge
tuige zijn, ook onder de gemeente
Veenendaal is groote activiteit met
sluisbouw waar te nemen, terwijl
verder jjver een lengte van onge
veer 20 km stuwen en bruggen
worden aangebracht.
DE SPOORBRUG
Eén van de kunstwerken, die
moeten worden gebouwd, is de
spoorbrug. Het tijdschriftartikel
vermeldt daarover:
„De belangrijke spoorweg, die
het Westen van ons land verbindt
met het Noorden en het Oosten,
vereischt een brug over het nieuwe
kanaal. Aan den bouw der funda
menten voor deze brug is men
thans met alle macht bezig. Een
imposant schouwspel doet zich aan
den voet van den spoordijk voor:
over een lengte van ruim veertig en
een breedte van ongeveer achttien
meter is het zand weggegraven ter
diepte van ruim acht meter.
Alvorens deze kuil ontstond, moes
ten de rails beschermd worden
tegen verzakking. Daartoe werden
aan de spoordijkzijde naar
Hoogland toe liefst 80 ijzeren schot
ten met een dikte van 19 m.m. naast
elkaar in den grond geheid over een
diepte van niet minder dan 13
meter, een slot, dat hermetisch
dicht werd. Wanneer men in de acht
meter diepen kuil naar deze ijzeren
tandenrij kijkt en daarbij bedenkt,
dat zij nog een vijftal meters vasten
voet in den grond heeft, dan beseft
men wel, dat hier wekenlange
arbeid voor noodig was. Aan de an
dere zijde van den spoordijk is een
rij houten balken ingeheid, om ook
naar die zijde verzakking te voor
komen. Aangezien echter over
deze drukke lijnen zeer zware jum
bo's passeeren, heeft men nog an
dere veiligheidsmaatregelen getrof
fen. Daartoe zijn tusschen de schot
ten links en rechts onder de spoor
baan z.g. ankers van 16 meter
lengte aangebracht, welke ieder
een gewicht van twintig ton kunnen
torsen
De uitdieping van de kuil is nog
niet geheel gereed. Een groote
schep voert rusteloos het zand om
hoog, stort dit uit in een trechter,
welke het op zijn beurt weer afgeeft
aan vrachtauto's, die het verder
vervoeren. Waarheen het zand ge
bracht wordt is ons spoedig duide
lijk. Over vier maanden hoopt men
met den bouw van de brug gereed
te zijn. Dan zullen de rails verlegd
moeten worden en de treinen
voortsnellen over wat nu nog een
afgrond is. Het zand moet nu
dienen voor het aanleggen van de
opritten. Werk wordt hier,
vakkundig gesproken, met werk
verzet: enerzijds heeft men zand te
veel, honderd meter verder heeft
men het hard noodig! De aannemer
van het werk, de heer de Bruin uit
Hoogland, vertelde ons. hoe het
transporteeren van de spoorrails
naar de brug gebeuren zal. Dat
moet in één nacht gedaan worden
en heel wat vakkundige arbeiders
zullen daaraan, onder toezicht van
de Ned Spoorwegen, te pas
komen Daar, waar de lijn zich
splitst in de richting Zwolle en Apel
doorn, zijn nu reeds lichtmasten
jipgericht, die in een Aprilnacht
van T93B overvloedig licht zullen
verspreiden over de transportage
van de rails, 's Avonds passeert dus
een trein het kanaal nog op het
oude spoor, den volgende morgen
voert hij hij zijn reizigers tien meter
meer in de richting van Hoogland
voorbij
In april 1939 is het Valleikanaal
volgens een krantenbericht in een
gevorderd stadium gekomen:
„Het eerste deel is nu gereed en
loopt van de Eem onder de ge
meente Hoogland ten oosten om
Amersfoort naar de spoorlijn
Amersfoort-Zwolle. Een groot via
duct is hier verrezen en thans zal
het tweede stuk onderhanden wor
den genomen Dit zal met meer
moeilijkheden gepaard gaan; in de
afgeloopen maanden zijn reeds tal
van voorbereidende werkzaamhe
den verricht, zoodat binnenkort de
„dragline" weer kolossale hoe
veelheden klei en zand zal kunnen
verplaatsen. Het kanaal wordt ge
heel ten oosten om Amersfoort ge
leid en gaat via Woudenberg,
Veenendaal naar den Rijn Nabij
het Hoevelakensche voetpad op <)e
grens van Amersfoort is een brug
midden in het weiland gebouwd. Na
het gereedkomen van deze brug is
men met het graafwerk begonnen
en nu kan inderdaad gezegd wor
den, dat de brug over een kanaal
ligt. Verderop liggen nog twee
bruggen, waarvan die aan den
groote rijweg van Amsterdam naar
het oosten des lands dezer dagen is
gereed gekomen. In dezen rijksweg
bevond zich reeds een brug van ge
ringe afmetingen; thans is deze
brug geheel veranderd; de totale
lengte bedraagt ruim 22 meter en
de breedte bijna 14 meter. Enkele
honderden meters verder ziin
talrijke arbeiders-met het verdere
gedeelte van het kanaal bezig en
worden de nieuwe dijken al qe-
vormd. De laatste hand is thans ook
gelegd aan de sluis, welke daar
ter plaatse noodig was Het zal nü"
niet lang meer duren voor de.drag
line" zal komen en het 36k km lange
kanaal weer wordt verder gegraven
in de richting van Woudenberg.
De werkzaamheden nabij Veen
endaal naderen de voltooiing Hier
is men bezig met de afwatering voor
de plaatselijke industrie en voor de
Enka uit Ede. Langs twee takken
zal in de toekomst het water buiten
Veenendaal worden geleid Wan
neer deze werkzaamheden te
Veenendaal en aan de Krakhorster
Verlaat, de Oude Rist en de
Schamsteeg geheel gereed zijn, zal
ook hier met het graafwerk^door dit
gedeelte van de vallei kunnen
worden begonnen. Indien men be
denkt, dat het geheele kanaal een
lengte krijgt van ongeveer 36 km,
dan behoeft het geen betoog, dat
met het baggerwerk in het zuidelijk
gedeelte van de Geldersche Vallei
nog geruimen tijd gemoeid zal zijn."
HET VALLEIKANAAL
KLAAR
Het Valleikanaal is in het begin
van de oorlog gereed gekomen en
toen kennelijk zonder officieel ver
toon in gebruik genomen, want er is
geen enkele aanwijzing in die rich
ting te vinden. Dat is dus al weer
een 35 jaar geleden. Het Valleika
naal dat toen nog buiten het be
bouwde deel van Amersfoort lag is
een kanaal geworden, dat Amers-
foortse wijken van elkaar scheidt.
Gelukkig is de onaangename geur,
die toen de zuiveringsinstallaties er
nog niet waren, was, verdwenen en
het Valleikanaal is naast afwate
ringskanaal ook nog het „stekkie"
van veel Amersfoortse hengelsport-
liefhebbers geworden
Belangrijk is echter vooral dat
door het Valleikanaal de wateraf
voer van de Vallei aanzienlijk is
verbeterd. Hoewel In de brief
van B. en W. van Amersfoort aan de
Gemeenteraad van 17 februari
1977 wordt gekonstateerd, dat al
vrij gauw bleek dat met hogere af-
voernormen rekening moet worden
gehouden „Aldus ontstond er
langzamerhand een discrepantie
tussen de afvoercapaciteiten van
het ontvangende boezemwater en
de daarop afwaterende beken.
Ernstige wateroverlast was
daarvan het gevolg, zoals inde win
ters 1960/1961 en 1965/1966,
alsmede in juli 1966."
IN KOMENDE JAREN:
VERBREDING
Het is om die reden, dat tot een
verbreding van het Valleikanaal is
besloten. Dit zal tussen Rijksweg
28 en de Barneveldse beek vijf
meter worden verbreed, van de
Barneveldse beek tot de Eem
zeven meter
Deze verbreding zal over
enkele jaren ter hand worden ge
nomen. Maar reeds nu worden de
voorbereidingen getroffen om de
bomen, die langs het Val
leikanaal staan over te planten.
Het programma van de ACR biedt een grote verscheidenheid aan to
neelstukken ert daarin ontbreekt ook Bertold Brecht niet met de komedie
„Man is man", opgevoerd door de Toneelgroep Theater.
beschikbare kaartjes per
voorsteling bestemd voor de losse
verkoop. Deze kaartjes zijn echter
wel duurder, dan die in de voorver
koop via de computer.
Er wordt voor het reserverings
systeem gebruik gemaakt van de
computer van het Regiocentrum
Groningen, dat al enkele jaren met
dit systeem werkt en verschillende
schouwburgen en culturele centra
in het noorden van het land bedient.
In de praktijk blijkt dit uitstekend te
lopen, zodat de ACR ten opzichte
van Amersfoort geen moeilijkheden
verwacht
Dat het Cultureel Centrum in
Amersfoort niet alleen gebruikt
zal gaan worden door de Amers-
foorters, maar zeer zeker ook
door de Eemlanders, bleek uit
een recent onderzoek.
Tweederde van het bezoek aan
de voorstellingen van de ACR
komt uit Amersfoort, éénderde
uit de regio (Leusden, Hoevela
ken, Bunschoten, Soest en om
geving).
si/ «vL*
Volkstoneel komt met een stuk van Herman Bouber:
dan ben je rijk!, o.m. met Carry Tefsen, Hetty Blok, Dick
Wim Wama.
van de ACR voor alle festiviteiten.
Er wordt
seizoen
computer,
verdelen, mits u tijdig een plaats
voor de door u gewenste voorstel
lingen reserveert en dat kan tot 26
augustus gebeuren via de aanmel
dingsbon in het programma
boekje, dat deze week huis-aan-
huis in de regio Eemland zal
worden verspreid.
Door dit nieuwe reserverings
systeem is het mogelijk geworden,
dat u zelf uw seizoen-programma
samenstelt. Het is nu niet meer zo,
dat u kunt kiezen uit een voor u
reeds geselecteerde serie voorstel
lingen. Als u alleen maar cabaret
voorstellingen wilt zien - en die zijn
er voldoende, dan kan dat. Het is
wel zo, dat, indien de vraag voor
een bepaalde voorstelling groter is
dan het aantal beschikbare plaat
sen, de computer (volgens de heer
Reurslag zeer neutraal) beslist wie
wel en wie niet een kaartje krijgt
toebedeeld. Overigens zal dit niet
zoveel problemen geven, omdat
voor verschillende festiviteiten
méérdere uitvoeringen zijn
gepland. Verder is een bepaald
percentage van het totaal aantal
ND - „Uit in Amersfoort
nu uit in De Flint",
motto werd deze week
amma 1977/1978 van
oortse Culturele Raad
aerd. In een goed,
lijk uitgevoerd pro-
tkje (een ontwerp van
inaar Adrie Colpaart)
1 belangstellende Eern
amen uit meer dan hon-
aktlviteiten, die
'Ijk In het nieuwe cul-
frum van Amersfoort,
„De Flint" zullen worden uitge
voerd. Direkteur P. Reurslag van
de Amersfoortse Culturele Raad
was terecht trots op de totstand
gekomen programmering, waar
aan veel tijd en moeite is
besteed. Aandacht werd vooral
geschonken aan een zo'n even
wichtig mogelijke programme
ring, waardoor voor vrijwel ieder-
een wel iets van zijn of haar ga
ding te vinden zal zijn voor het
komende seizoen.
Nieuw is het reserverings-systeem
LEUSDEN/CENTRUM - Nog steeds
zijn de Leusdense Haaien bezig met het
vieren van het tienjarig bestaan, dat
volgens de kalender op 6 mei 1977 een
feit was. In plaats van de hele taart van
het tweede lustrum in een keer op te
maken heeft de L.Z. P C de feeste
lijkheden over een langere periode uit
gesmeerd en zo komt de waterpolo-
afdeling a.s. zaterdag aan bod. Van
17.30 tot omstreeks 21.00 uur wordt in
het zwembad Bavoort een waterpolo-
tournooi in de vorm van een halve com
petitie gespeeld De Amer 2 (Amers
foort), Laga 1 (Zeist) en de Vuursche 1
(Baam) zijn de gasten en elk zevental
komt driemaal in actie voor de bekers
en herinneringsvaantjes. De toegang tot
de volgens de verwachtingen zeer
spannende wedstrijden is gratis.
Haaien-trainer Jan Willems geeft de in
de reserve le klasse spelende Amers-
foorters de beste kans op de zege, maar
dat zou natuurlijk ook een afleidings
manoeuvre kunnen zijn t.o.v. de
Haaien.
een Jetses. Koekkoek een Larsson
of een antieke reklameplaat7
Wanneer u nu abonnee wordt op de
LEUSDER KRANT
ontvangt u van ons een
gratis poster
Zie adv elders in de krant
Ton van Duinhoven is (samen
met Ina van Faassen) te zien in een
blijspel van Bernard Slade:
..Volgend jaar zelfde tijd"
Er is veel toneel te zien, dit
seizoen in Amersfoort, zoals het stuk
„Goed gek" van de Toneelgroep
Globe, met o.m. Karin Meerman.
