BrunneKs „De stad is een schaakbord", roman tussen SF en realiteit Voortreffelijk werk van Dolly Parton SI Mu mï „Bericht uit roman over vrouwelijke Sofia" een spion Twee nieuwe delen in de „Zwaarden-reeks" Michel Fugain: Une Havre de Paix sprankelende vredes-plaat „Meer dan menselijk" meesterwerk van Sturgeon „Ol'Waylon": uitstekende C&W-elpee Five Hand Reel „For a 'that" met raai en d aad Leusder Krant - boek en plaat DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1977 Kortgeleden verscheen bij de uit geverij Bruna Zn te Utrecht het de buut van de schrijfster Anne Arm strong Thompson: „Bericht uit So fia" („Message from Absolom"), ver taald door Lot Toroz. „Bericht uit Sofia" is een spionage roman met in de hoofdrol de jonge vrouw Susanna Clark, die een groeps reis door Bulgarije meemaakt en daar verwikkeld raakt in de strikken van de geheime dienst omdat ze vroeger een ClA-agente was. Anne Armstrong Thompson, die ja renlang in dienst van de CIA is geweest, vertelt haar verhaal niet alleen met die typische vrouwelijke touch, maar weet de spanning, de beklemming van het totale gebeuren op voortreffelijke wijze vast te leggen Vooral haar onzekerheid ten opzichte van de vraag of men haar nu wel of niet door heeft, loopt als een rode draad door het hele verhaal heen en wordt voortreffelijk getypeerd Susanna Clark komt heel toevallig in Sofia, de hoofdstad van Bulgarije op nieuw in kontakt met de man, met wie ze vroeger in haar ClA-tijd samen werk te Hij geeft haar een belangrijk bericht over de geheimzinnige Absolom Een bericht, dat alleen aan de president van de VS overhandigd dient te worden, omdat er verraad in het spel is Nauwe lijks heeft hij Susanna ontmoet of hij wordt op straat door de Bulgaarse po litie neergeschoten Daarmee begint de zenuwslopende onzekerheid voor Su sanna. Een onzekerheid, die nog wordt versterkt door de genegenheid, die een hoge Russische inlichtingen-officier blijkbaar voor haar koestert Afgezien van enkele toevallighe den, die er al te dik bovenop liggen, zoals de vliegtuigkaping (als je het leest denk je dat de schrijfster het er met de haren heeft bijgesleept om het spannender te maken), is „Be richt uit Sofia" een goed geschreven spionage-roman. Waarbij nu eens niet een man, maar een vrouw de heldin is. Een onzekere, gevoelige, menselijke „heldin", die met haar angsten en spanningen erg geloof waardig overkomt en niets heeft van die keiharde, koele mannen, die sommige spionage-verhalen plegen te bevolken. „Bericht uit Sofia", uitgegeven door A. W. Bruna Zn te Utrecht. Paperback. Prijs 19,50 - 200 blz. Een stad, die ten koste van alles be schermd dient te worden tegen alles, wat haar zou kunnen aantasten. De stad is dan een monument geworden, geen woonplaats voor mensen meer. Alleen uit dat oogpunt bekeken is „De stad is een schaak bord" een science fiction-verhaal. Nog wel. Voor het overige is het een uitstekend geschreven roman over 1 de kontroverse tussen platteland de stad, tussen arm en rijk Pa man ook over de manipuiatjA'0, mensen ter wille van het heir ideaal: de volmaakte stad. „De stad is een schaakbord" rw John Brunner. Vertaald door r I Lippe. Uitgegeven door Born te Am sterdam in haar bekende SF rüt nr. 70 253 blz. m Bij de uitgeverij Bom te Amsterdam verscheen - na een toch wel lange pauze- een nieuw deel in haar uitstekende SF-reeks, tegelijk met het eerder besproken „Kulde- sac". Het is de roman „De stad is een schaakbord" van de Engelse schrij ver John Brunner. Het is een bijzon der boek, want Brunner heeft een be roemde schaakwedstrijd (tussen Steinitz en Tsjigorin, 1892 - Havanna) als voorbeeld genomen en zijn verhaal geschreven volgens het verloop van die partij om de wereldti tel. Elk figuur in de roman stelt een schaakstuk voor, zwart of wit. Nu ben ikzelf niet zo'n liefhebber van schaken. Verder dan enkele beginners-spelletjes ben ik nooit ge komen Vandaar dat die achtergrond van deze roman eigenlijk aan mij niet is besteed, maar ik kan me indenken, dat het fascinerende stof is voor een van SF houdende schaakminnaar. Hoewel ook dét weer betrekkelijk is. omdat naar mijn gevoel het werkelijke SF-aspekt in „De stad is een schaakbord" miniem te noemen is Zelfs de manipulatie als middel om een bevolking te regeren is niet een onderwerp, wat opzienbarend als science fiction kan worden gezien. Wat niet wegneemt, dat Bmnner's roman voortreffelijk is, erg spannend en fascinerend door het decor waartegen het verhaal zich afspeelt: een gloed nieuwe, volmaakte stad, ergens in een Zuid-Amerikaans land. Je moet dan onmiddelijk aan Brasilia denken, de nieuwe hoofdstad van Brazilië, die ook met ongeveer dezelfde problemen te kampen heeft als de stad, die Brunner beschrijft Problemen, die voornamelijk zijn terug te leiden tot de eeuwige kon- stroverse tussen de stedeling en de plattelander, de rijken en de armen. Een thema, dat vooral in landen als Brazilië extra wordt geaccentueerd door de enorme kontrasten tussen arm en rijk met op de achtergrond een veelal dicta toriale regering. In Brunner's verhaal moet de be roemde verkeersanalist Boyd Hakluyt in Cixudad de Vados de gloednieuwe hoofdstad van Aguazul enkele „ver- keersprobleempjes" oplossen, maar komt al snel tot de ontdekking, dat hij betrokken wordt bij iets heel anders dan de verkeersproblemen van een grote stad. Hij moet sociale problemen oplos sen. Hij moet iets doen aan de verpau pering van bepaalde wijken. Een ver paupering, die ontstaan is door de trek van de boeren van het platteland naar de stad. Boeren, die geen reden van bestaan meer hebben omdat de grote stad het beschikbare water naar zich toe heeft getrokken, het land daarmee heeft uitgedroogd Boeren ook, die worden aangetrokken door de schittering van de nieuwe stad, maar die werkeloos, bedelend en stelend, aan de kost moeten zien te komen Zonder onderdak of ondergebracht in de nieuwe illegale sloppenwijken Boyd Hakluyt komt tussen de partijen te staan en is de indirekte oorzaak van een uitbarstende „burgeroorlog" tussen de voor- en tegenstanders van de sloppenwijken „De stad is een schaakspel" is met verve geschreven en tekent zorgvul dig de moeilijkheden, waarmee men te kampen krijgt als men een stad wil bouwen, die volmaakt dient te zijn. Door de èén of andere onver klaarbare oorzaak bleef de verta ling van „More than human" van de SF-schrijver Theodore Stur geon (uitgegeven door Meulen- hoff Nederland te Amsterdam in haar SF-reeks nr. 117) lange tijd bij mij op de plank liggen, zonder dat ik aan lezen toekwam. „Meer dan menselijk' won de Interna tional Fantasy Award, een eer die Sturgeon deelde met illustere voorgangers als Tolkien en Si- mak. Sturgeon's roman dateert uit 1953 en het is dan ook fijn om eindelijk een Nederlandse verta ling in handen te hebben. Want „Meer dan menselijk" is een bij zonder fascinerend verhaal over jonge mensen met „wilde talen ten", die door het toeval in eikaars armen worden gedreven en samen een geheel eigen leven gaan leiden. Een leven met nieuwe vermogens, die ver boven de gebruikelijke menselijke uit stijgen. Sturgeon slaagt er in om een fascinerend gegeven op een even fascinerende wijze uit te werken. Hoewel het boek is opgebouwd uit een aantal korte verhalen, is dat niet storend en vormen deze verhalen één geheel met het thema van het groepje paranor maal begaafde mensen, die samen een eenheid vormen, de Homo Gestalt. Ze zijn meer dan menselijk wat hun begaafdheden betreft, maar ze blijven menselijk ten aanzien van hun gevoelens. Sturgeon beschrijft hun weg naar de eenwording, naar de nieuwe mens. Een weg, die een „einde" bereikt, wanneer de groep ten slotte een gedragscode aanvaard en daarmee het kontakt met de „gewone" mensen herstelt. „Meer dan menselijk" is moeilijk in enkele woorden na te vertellen. Daarvoor is de inhoud te subtiel, ragfijn opgebouwd met een sfeer, die overrompelend, soms vertederend is. Dankzij ook de voortreffelijke vertaling van Jaime Martijn is „Meer dan men selijk" een erg fijn SF-boek van één van de meesters op dit gebied, Theodore Sturgeon. Aanbevolen. V. De science fiction-auteur Fritz Leiber heeft niet alleen naam ge maakt met uitstekende SF-romans en verhalen, maar ook met de zoge naamde heroïsche fantasie. Dit laat ste genre heeft vooral haar weerslag gevonden in de ook in Nederland be faamd geworden reeks over Fafhrd en de Grijze Muizer. twee gloedvolle helden, die met durf, fantasie en humor hun leven leiden in het magi sche Lanklimar en, zoals Leiber zegt, .bovennatuurlijke omstreken". .Zwaarden tegen magiërs" is het vierde boek van de Sage van Fafhrd en de Grijze Muizer en volgt onmiddellijk op ..Zwaarden in de mist'die al eerder in de Meulenhoff-SF-reeks verscheen, evenals de twee eerste delen uit deze fascinerende reeks: „Zwaarden en Duivelskunst" (nr 87), en „Zwaarden tegen de dood" (SF 90). Inmiddels is ook het vijfde deel „De zwaarden van Lankhmar" verschenen en wordt er hard gewerkt aan het zesde deel. Kort om: Leiber heeft nog lang niet genoeg van zijn twee helden, die oorspronkelijk door Flarry Otto Fischer werden ge schapen in het verhaal „De heren van OuarmaH", en door Leiber werden gea dopteerd. Ook in „Zwaarden tegen magiërs" beleven Fafhrd en de Grijze Muizer al lerlei wonderlijke, spannende en magi sche avonturen, ditmaal grotendeels in de barre koude woestenij van Remmh maar ook in het eens door Fischer ge^ schapen land Quarmall-ondente. bergen. In dit boek is het oorspronkeB verhaal van Fischer verwerkt in het re haal „De heren van Quamnalldoor Leiber aangepast. Voor de liefhebbers van magie, la» tasie en heroiek is ook dit deel vanj „Zwaarden-reeks" de moeite van hi lezen waard. Vier gloedvolle verhala van een meester die nu, 67 jaarou, nog steeds tot de groten van wordt beschouwd. Uitgegeven door Meulenhoff Nefe land bv te Amsterdam in haar SF-reö nr. 110, vertaa'd door Ivain Rodrm» de Léon. 1968, 223 blz Het vijfde deel, „De Zwaarden va» Lankhmar" is intussen ook bij Mei. lenhoff verschenen. (SF nr. 121] H ook in dit deel is Leiber weer behooi, lijk op dreef. De beide onstuimige helden beleven opnieuw weer de meest afschrikwekkende, afschuw lijke, spannende en griezelige avon turen In het mysterieus-magisch land Lankhmar. Voortreffelijk weit. Aanbevolen voor de liefhebbers vu dit genre. Uitgegeven door Meulen hoff Nederland bv. te Amsterdam ii haar SF reeks nr. 121. Vertaald dooi Ivain Rodriguez de Leon. 248 bic ƒ11,50. Op 18 juni van dit jaar werd in het kader van „Juin dans la rue, mois de jeunesse" in de Franse havenplaats Le Havre een groot muzikaal spekta kel opgevoerd onder het motto „Fête de la Paix" (Feest van de vrede). Dit spektakel, bestaande uit muziek, zang, dans en toneel werd groten deels muzikaal voorbereid door de bekende Franse zanger Michel Fugain en zijn nieuwe „Compagnie Michel Fugain", bijgestaan door leden van de Big Bazar, de voor malige begeleidingsgroep van Fu gain. Samen met de inwoners van Le Havre, die maandenlang hebben ge werkt aan de totstandkoming van dit groots opgezette muzikale spektakel, beleefde de stad een ge denkwaardige dag. In de serie „Join the Country Club' brengt de platenmaatschappij Inelco te Amsterdam op haar RCA-label een aantal Amerikaanse C W zangers en zangeressen uit, die in de afgelo pen jaren een goede naam in dit genre hebben verworven. Daaronder kan men onder meer Pure Prairie League, Hank Snow, Waylon Jen nings, Bobby Bare, Porter Wagoner, Charley Pride en Jim Reeves vinden. Maar ook Dolly Parton en deze plaat wil ik op deze plaats extra in uw aan dacht aanbevelen, temeer omdat van Dolly Parton eigenlijk nog maar wei nig bekend is buiten de traditionele C W-kring in Nederland. Ook op deze plaat staan voornamelijk hits, die hoog scoorden op de Amerikaanse C W hitparades. In totaal 16 stuks Op drie nummers na allemaal geschreven door Dolly zelf De overigen zijn van de hand van Porter Wagoner (Washday Blues) Rodgers en Vaughn (Mule Skinner Blues) en een traditional, bewerkt door Dolly Parton zelf In een biografie van haar zegt ze „Ik ben altijd een gelukkig mens geweest Ik ben met een opgewekte natuur en een vrolijk hart geboren. Ik ben geboren met de gave andere mensen te begrijpen en van hen te houden Ik ben nooit ongelukkig Ik heb altijd licht gezien aan het eind van de tunnel" Die opgewektheid is duidelijk hoor baar in haar songs, waar je met plezier naar luistert. Haar teksten zijn niet moei lijk Ze zingt over de liefde, haar familie, herinneringen en haar gevoel van het Godzijn Dat laatste vindt haar oorzaak in het feit, dat zij lid was van de „Church of God", een religieuze beweging, waarin de vrijheid binnen het kerkelijk beleven erg groot is en waar ze volledig tot ontplooiing kwam in relatie tot wat God voor haar betekende". Inmiddels is Dolly Parton getrouwd, maar dat weerhoudt haar er niet van om verder te gaan met componeren en zin gen. Ze had daarbij de steun van Porter Wagoner, die haar in 1967 opnam in zijn bekende „road-show" als vervang ster van Norma Jean. In Amerika is Dolly Parton een zeer gewaardeerde C W zangeres en niet in de laatste plaats songwriter. „Ze schrijft vanuit haar hart en zo zingt ze ook", schreven de critici prijzend En zo is het. Zij is een openbaring Wie ..Dolly Parton s elpee in de serie „Join the Country Club" van RCA be luistert, zal dat moeten erkennen Het is dan tevens een goede kennisma king met wat zij in de loop der jaren schreef. Het zijn stuk voor stuk erg fijne songs, met als uitschieters bij voorbeeld „The Seeker", The Bargain Store", „love is like a Butter flyen „Jolene" In het algemeen is de plaat zeer gevarieerd, van uitbun dige western-songs tot het meer ge voelige genre, waarin zij op sommige momenten overeenstemming ver toont met bijvoorbeeld Joan Baez of Melanie. Maar zij blijft in alle „Is het besmettelijk, dokter?" opzichten Dolly Parton. Wat mij be treft een zangeres van formaat, waar ik voor het eerst kennis mee maakte. Die kennismaking is me uitstekend bevallen „Dolly Parton" - Join the Country Club - uitgebracht door Inelco Neder land te Amsterdam op het RCA-label nr. PPL-8088. In uitstekend stereo. V. Le Havre, verdeeld in zeven kwartie ren (wijken) was op dezelfde wijze op het slotspektakel vertegenwoordigd. Elke wijk had een thema meegekregen. Een thema, dat onder meer tot uiting kwam in het chanson van de wijk. Dat leverde in totaal zeven sprankelende chansons op, geschreven door Michel Fugain samen met C Lemesie en M. Vidalin En van arrangementen voor zien en onder muzikale leiding uitge voerd door Jean Bouchety. „Un jour d'été dans un havre de paix" (Een zomerdag in de haven der vrede) werd de titel van de elpee, waar deze zeven chansons een plaats op vonden, samen met de ouverture en het indruk wekkende slot Wie Michel Fugain et le Big Bazar al eens heeft beluisterd en/of op TV heeft kunnen bewonderen, weet hoeveel en thousiasme uitgaat van Michel Fugain en de zijnen. Een sprankelende kombi- natie van jeugdig enthousiasme, inspi ratie en gedrevenheid, gekoppeld aan voortreffelijke, aanstekelijke en aan sprekende melodieën. Deze opmerke lijke elementen zijn ook op deze nieuwe elpee van Fugain terug te vinden En dat niet alleen Daarbij komt nog de enorme geestdrift, waarmee de talrijke inwoners van Le Havre aan de plaat hebben meegewerkt. Het resultaat is een enorm warme plaat waar je met steeds terugkerend plezier naar luistert, getroffen door de overtuiging, waarmee de vrede in al haar facetten via de chansons wordt uitgedragen Met uitschieters als ,,Le Chiffon Rouge'het sterke „Capitaine, capitaine", het treffende lied van de kinderen „Foutez-nous la Paix' „Le Bateau" en niet te vergeten het slotstuk „Le Havre de paix". Wat niet betekent dat de overige chansons zoveel minder zijn dan deze. Kortom; „Un jour d'été dans un havre de paix" is een ex cellente plaat, die niet alleen de liefheb bers van Franse chansons zal aan spreken, maar die ook anderen zal ver warmen door de eenvoud en de geest drift, vervat in sprankelende melodieen en allesbehalve vrijblijvende teksten. Wat dat laatste betreft is het jammer, dat slechts twee chansons op de hoes volledig staan afgedrukt Deze plaat had zeer zeker méér teksten verdiend. Uitgebracht door de platenmaat schappij Inelco te Amsterdam op het BBZ-label van RCA, nr. BZL 7009. Uiteraard in uitstekend stereo. Bert Vos. Waylon Jennings is in de wereld van C W geen cibekende. Integendeel. Goede wijn behoeft geen krans luidt dan het afgeaagde gezegde in zo n geval en voor Waylon Jennings geldt hetzelfde. Op de elpee „Ol Waylon" wordt het vakmanschapvan Jennings nog eens duidelijk gemaakt Hoewel Jennings in het algemeen geé e-gen songs zingt (met uitzondering van „Belle of the ball) vormt deze plaat eej voortreffelijk voorbeeld van hetgeen Jennings in het algemeen aan kwaliteit te brfigen heeft. Inspirerende C W-songs waar je met plezier naar luistert Met hél toevallig ook nog een aktueel accent door de medley van Elvis Presley-hits „Tet s all right" en My baby left me", zonder Elvis te imiteren. Dat is wat dat betreft etf) verademing, gezien de vloedgolf aan Elvis-imitators via plaat, radio en TV Korlm „Ol" Waylon" is een elpee, dat ik de liefhebbers van harte kan aanbevelen'Uitgebracht door inelco Nederland op het RCA-label nr. APLI 2317 v. A„For a That" is de tweede (nieuwe) elpee van de Brse folkgroep Five Hand Reel. Deze groep, die in Rotterdam optrad ter geleenheid van het Holland Festival, is np ook in Nederland geen onbekende mer, ook al het aantal fans, dat de authéntieke Britse folkmuziek ten volle waadeert in Nederland nog niet zo heel erg groot. Eigenlijk niet terecht, want de folkmuziek - waar ooi-ter wereld - is in feite de basismuziek van alle andere, nadien ontwikkelde, mufekgenres Maar dit even terzijde Voor de liefhebbers van folkmuziek is „For a that /an Five Hand Reel een bijzonder aansprekelijke elpee, waarop Bobby EaglesBrn, Dick Gaughan, Tom Hickland, Barry Lyons en Dave Tulloch bijzonder goeiop dreef zijn Je moet er van houden, van die authentieke Ierse eiSchotse muziek met hun Keltische ritmes maar als dat het geval is. krijg je met,Fr a that" waar voor je geld Met uitstekende nummers als „Bratach Banafaarin die typisch Ierse sfeer voortreffelijk overkomt (in onverstaanbaar lerl maar wel aanstekelijk, en de titelsong „A man's a man for a that". Uitgebracht door de platenmaatschappij Inelco teXmsterdam op het RCA- label nr. PL 25066, met de komplete teksten bijge.oten. v. het TRAPPISTENBIER ZUUR Ho komt het toch, dat het vroeger heerlijke Belgische trappistenbier tegen woordig zo zuur smaakt? Antwoord: Omdat er nu geen saccbi rinc aan toegevoegd wordt. Er is nl België een wet uitgevaardigd, die u, gebruik van deze zoetstof in levensmid delen verbiedt. Diëetwaren en bw waren uitgezonderd, maar de paters de Sint Sixtusabdij die in Westvletem zoveel eeuwen een zoetmiddel te hulp riepen om bepaalde infecties, die Trappistenbier zuur maakten, te vet doezelen, hebben in het belang van gebruikers hun recept aangepast. CHAMPAGNE - Wat betekenen dure woorden Brut, Sec, Demi «c, Doux e.d. op flessen champagne? Antwoord: Brut of Nature is ha onbewerkt produkt van de druiven et staat voor zeer droge champagne. Da wil alleen maar zeggen, dat het natuur lijk gehalte aan suiker in de druif docr volledige gisting geheel is omgezet alcohol. Dry (Engelse smaak) staat voor champagne met een minimale likeurtot- voeging, waardoor koolzuur wordt ge vormd, zodat de drank gaat mousseres (schuimen). Sec noemt men enigszns zoetige, maar toch nog vrij droge chaG- pagne. Goüt (smaak) Américain bete kent: iets meer gezoet dan Sec. De"- (halD Sec wil zeggen: vrij zoet, es Doux: zeer zoet. Naar de laatste soort is hier vrijwel geen vraag meer. GOUD EN ZILVER Wat war« afgelopen jaar de hoogste en de laagste prijzen van onverwerkt goud en zilver' Heeft belegging in deze metalen nog zin? Antwoord: Als wij de prijzen beaö van 1 januari 1968 tot 1 juli 1977 stood goud het laagst in 1970 met f4.150,-|W kg en het hoogst in 1974 met f 16 350, per kg, in 1976 schommelden de prijz» onder en boven de f 10.000,- en 27 roa 1977 werd f 11.570,- per kg betaald. Zilver deed in 1971 slechts f145,- perl? en in 1974 werd het hoogste puü bereikt met f660,- per kg. In 1976 lag prijs rond de f400,- en 23 juni 1977 is nog eens f390,- per kg bereikt. Gezifl de inflatie moet u elk overschot VJ kontanten zeker beleggen en als i metalen verkiest, raden wij u het g aan. TV IN KAST - Tegenwoordig wori een televisietoestel vaak in een wand- meubel of andere kast geplaatst, zodat je er overdag niets van ziet. Als cr n*J een controleur van de omroepbijdrage komt, moet je dan al je kasten open doen of mag hij er zelf in zoeken? Antwoord: Als u normaal uw om roepbijdrage betaalt, hebt u niets te vrezen. Kunt u geen betalingsbewijs tonen, dan heeft de controleur* ambtenaar niet alleen recht van toegaf tot de woning, maar te allen tijde w alle plaatsen, waar redelijkerwijs kan worden aangenomen dat een ontvatjf inrichting (radio of tv) aanwezig is. De controleur moet op uw verzoek schriftelijke lastgeving tonen, en raden u wel aan hiernaar te vragen, vóór u iemand in uw kamers en kaste3 laat rondneuzen. t

Historische kranten - Archief Eemland

Leusder Krant | 1977 | | pagina 12