Ie t'aime moi non plus" voortreffelijke
|m van Serge Gainsborough;
iliaans filmfestival in het Filmhuis
KtKtfï
Ij
donderdag 8 september 1977
emmanuelle nr. 2
italiaans filmfestival
delitto d'amore
strategie van de spin
>llSder Krant - Kijk op de film
moord op Athos vader op te helderen en
te wreken
In het kleine plaatsje in de Po-vlakte
wonen alleen nog enkele oude mannen
en wat kinderen Omdat Athos geïnte
resseerd is in het verleden van de bewo
ners stellen zij zijn aanwezigheid niet op
prijs Al de eerste avond heeft hij een
minder prettige ontmoeting Hij vindt
zichzelf opgesloten in zijn kamer en
wordt in het donker aangevallen en mis
handeld
Later wordt hij door motornozems
achterna gezeten en uiteindelijk wordt
hij ontvoerd door drie oude mannen die
de bedoeling schijnen te hebben hem
dood te schieten Met zijn naspeuringen
komt hij niet veel verder In het dorp
wordt algemeen aangenomen dat de
vader van Athos tijdens de oorlog door
fascisten is doodgeschoten en hij geniet
daarom de reputatie van verzetsheld
Als Athos op het punt staat het op te
geven en te vertrekken, wordt hij door de
burgemeester van het dorp uitgenodigd
aanwezig te zijn bij de onthulling van het
monument ter nagedachtenis aan zijn
vader en bij de uitvoering van de opera
Rigoletto te zijner ere.
Tegen zijn zijn blijft Athos in het dorp
en zet zijn naspeuringen voort Beetje bij
beetje wordt het hem duidelijk wat er
gebeurd moet zijn Via drie oude
vrienden van zijn vader komt Athos
erachter dat deze deel uitmaakte van
een groep verzetsstrijders die een aan
slag had gepland op Mussolini. Het
komplot werd verraden en de vader
werd tijdens een uitvoering van de opera
Rigoletto in zijn eigen loge doodgescho
ten
Tijdens de voorstelling ter nagedach
tenis aan zijn vader zit Athos in dezelfde
loge. Hij ontdekt dat hij de deur tot de
loge door een muurspiegel in de gaten
kan houden en het bevreemdt hem dat
zijn vader op deze manier vermoord is.
Hij had kunnen zien dat er mensen
achter hem de loge binnenkwamen. Dat
hij zich zo heeft laten overvallen, kan
alleen betekenen dat degenen die bin
nenkwamen vrienden van hem waren,
of althans bekenden
Strategio del Ragno is niet bij
uitstek een politieke film. maar voor
zover hij gaat over Italië's fa
scistische verleden zijn er politieke
elementen met betrekking tot de rela
tie heden-verleden zichtbaar. Als
men Athos Magnani. de vader, als
voorbeeld neemt voor een Italiaan uit
de dertiger jaren, zou Bertolucci sug
gereren dat het verzet in dat land
tegen het fascisme weinig om het lijf
heeft gehad en dat het anti-fascisme
meer weg had van heldendom en het
vormen van een historisch noodza
kelijke legende. Een van de drie sa
menzweerders in de film zegt: „We
waren anti-fascist maar wat dat bete
kende wisten we eigenlijk niet."
De film draagt de vreemde atmos
feer van zowel optimisme als versla
genheid. Aan de ene kant ziet men
een scene waar de drie mannen op
een muurtje zitten en een van hen
zegt dat het fascisme In de mensen is
vastgegroeid: aan de andere kant is
er het eerlijke en naïeve en
thousiasme voor de geplande
aanslag op de Duce, Mussolini, die -
naar later blijkt, nooit zou plaatsvin
den. De vraag die wordt opgeroepen
is, of deze politieke impotentie van de
oudere generatie reden moet geven
voor tevredenheid of juist voor be
zorgdheid.
(Filmhuis, zondag 14.30 uur,
maandag 20.30 uur, dinsdag 20.30
uur).
|)R BERT VOS
jrSFOORT in tegenstelling tot vorige week, heeft het weekprogramma
lumersfoortse theaters weinig nieuws te bieden. Met uitzondering van
|5,waar de Franse film „Je t'aime moi non plus" van de Franse regisseur
■Gainsborough met Jane Birkin en Joe Dallesandro in de hoofdrollen
lelijk te zien zal zijn. Verder deze week aandacht voor het Italiaanse
/al fn het Filmhuis met de films „Delita d'amore" van Luichi Comen-
j Strategio del ragno" van Bertolucci. Verder kan men opnieuw naar
■Kristel kijken in „Emmanuelle nummertje 2" en in „Julia", wat een
lerotisch hoogtepunt" wordt genoemd. Voor de liefhebbers is in de
orstellingen van Duo 2 een echte klassieker te zien: De man met de
Inbeelden (House of Wax) met de legendarische Vincent Price in de
Iaime, moi non plus
Gainsbrough en Jan
pf-maakten enige jaren gele-
nen het nogal hijgerig en
uitgevallen sexplaatje
lime, moi non plus" en het
wlfen grote hit in de meeste
landen, op sommige
zelfs verboden. Het
1 lffl*ar Gainsbrough/Birkin
er in het algemeen niet
i -lerug om ongewone, on-
itionele dingen te doen,
ir dat de inmiddels
m «Bidgeworden hit als mainti-
tel voor de gelijknamige film
werd gebruikt. Jane Birkin en Joe
Dallessandro spelen de hoofd
rollen, Gainsborough re
gisseerde en de Belg Willy
Kurant maakte de fraaie opna
men. Dit alles resulteerde in een
bijzonder fraai gemaakte film
over een onderwerp, waar maar
weinig regisseurs enig broodbe
leg in hebben gezien.
Het merkwaardige van deze film
is het feit, dat het verhaal zich in de
Verenigde Staten afspeelt, dat er
Frans wordt gesproken door een
Amerikaanse en Engelse hoofdrol
speler. Het zijn tegenstrijdigheden,
VAKANTIE
momenteel massa's Ne
us, die de schade van de
'Ji zomermaanden weer
"ihalen zijn. Nu het late na-
S.p wetje is doorgebroken en
I' neWtro ne.
tri
met de wassen beelden" in aktie.
ig neervallende regen-
heelt verjaagd, hebben
laanl Manders hun tent van de
diri thun caravan van stal ge-
«het opgelopen vakantie-
^_dezezomer te kunnen ver-
én tineede volksverhuizing
15 gekomen.
is echter niet het geval met
tioonouders. die eigenlijk
nog nooit van een echte
mde ware zin des woords
genoten Zij hadden hun
vakanties tot nu toe door
met.,het zo nu en dan een
'Sets naar toe gaan en de
'eet dat zoiets best leuk is,
'h nooit helemaal dat echte
'gevoel geeft, dat je krijgt
"Ivoor een week of wat de
echter je dicht trekt om jé
"pese wegen te storten in
'"9 van de Middellandse
'eer dan ook naar toe.
*eek stond dat echter te
dankzg een aardige
en hel bedrijf, waar mijn
[kier totzijn 65ste in noeste
jjj 'Magen had gesleten. Een
Vakantie in een zomerhuisje
me.
mlijk heeft zoiets de
Wenindeaarde, want het
maal heel iets anders dan
een dagie uitgaan" en er
"■el wat voorbereidingen
gatroffen om zo n weekje
geslaagd evenement te
maken. Koffers werden
"ca;
zorgvuldig ingepakt, niets werd aan
het toeval overgelaten
Niet alleen werd de avond voor
het vertrek een fikse wekker op het
nachtkastje gezet (,,lk verslaap me
nooit, maar voor alle ze
kerheid ook in één van de kof
fers verdween zo'n luidruchtig ap
paraat om de nieuwbakken vakan
tiegangers geen minuut van de
zeven Veluwse dagen te laten mis
sen.
De nacht vóór het vertrek verliep
ondanks de koortsachtige voorbe
reidingen in betrekkelijke rust. Tot
ongeveer een uur of twee, toen met
een heftig ratelend geluid de
wekker in de koffer afliep. Er werd -
op enig onrustig woelen na - geen
aandacht aan besteed.
De volgende morgen werd mijn
schoonvader met een schok
wakker door het kraaien van een
haan. Een blik op de wekker
vertelde hem, dat hij zich
schandelijk had verslapen. Enkele
minitten later was het hele huis in
rep en roer. Met enige twijfel werd
de wekker op het nachtkaste beke
ken. Die bleek niet goed afgesteld
te zijn. De wekker in de koffer had
echter wél zi/n plicht gedaan, zoals
een onderzoek al snel uitwees.
Aan het ontbijt draaide mijn
schoonvader wat onrustig op zijn
stoel. „Ik snap er niets van",
bekende hij tenslotte.Ik heb giste
ren toch echt vijf krielkippen ge
kocht. zonder hanen". En de zorg
vuldigheid van mijn schoonvader in
deze zaken kennende, twijfelde
niemand daar aan. Vlak voor het
uiteindelijke vertrek werd toch nog
een keurende blik in het kippenhok
geworpen.
Er liepen vijf krielkippen. Dat be
weerde de hele familie. Maar m'n
schoonvader keurde de beestjes
nog eens extra en kreeg een schok
teverwerken. Want, als/ehéélgoed
keek, kon ye bij twee ..krielkippen"
de nog in groei zijnde hanekammen
ontdekken
Op dat moment ging de wekker
op het nachtkastje af.
V.
die de strekking van het poëtisch
verfilmde verhaal slechts extra ac
centueren.
,,Je t'aime, moi non plus" is het
verhaal van Krassky (Joe Dalles
sandro) en Padovan (Hugues
Quester), twee mannen, die een
eigen vuilnisdienst hebben, die het
afval uit de stad op regelmatige
tijden naar een stortplaats in de
omgeving rijden. Ze stoppen on
derweg in de snackbar van Boris
(Rene Kolldehoff) waar Johnny
(Jane Birkin) als serveerster werkt.
Zij wordt Johnny genoemd, omdat
zij er zo jongensachtig uitziet. Het is
een wat merkwaardig samenraap
sel, dat op een gegeven moment bij
elkaar zit in de bar. Padovan - dat is
duidelijk - is homosexueel en sta
pelgek op Krassky, de stoere bink.
Krassky zelf voelt zich echter toch
aangetrokken tot de jon
gensachtige Johnny en gaat met
haar naar een danspartij, die in een
weekend in een hangar wordt ge
geven. Na afloop neemt hij haar
mee naar een hotel.
Tot dat moment is de film vrijwel
pretentieloos zij het wel met 'n be
paalde spanning verlopen. Het is
slechts de aanzet tot een klein
liefdesdrama, dat door Serge
Gainsborough op voortreffelijke,
zelfs op sommige momenten aan
grijpende en vertederende wijze in
beeld wordt gezet, daarbij kundig
bijgestaan door cameraman Willy
Kurant.
Want Krassky blijkt toch niet met
een meisje naar bed te kunnen
gaan op de gewone wijze. Johnny
past zich bij de verlangens van
Krassky aan. maar het wordt een
teleurstelling Niet zozeer door het
samengaan, maar eerder doordat
ze het hotel worden uitgegooid we
gens het gegil van JohnnyDe
liefde tussen Johnny en Krassky is
een vergeefse liefde.
Padovan is stinkend jaloers en
tracht op een gegeven moment
Johnny in een badkuip te
verstikken, wat door Krassky wordt
verhinderd. Wanneer deze weigert
om Padovan af te ranselen, wordt
Johnny woest en scheldt hem uit
voor flikker. Wanneer Krassky en
Padovan daarna weggaan met hun
vrachtwagen, is de korte romance
voorbij. Krassky heeft voorgoed
gekozen.
„Je t'aime moi non plus" is
geen gewone liefdesfilm. Ook
geen sexfilm, ook al zullen som
mige scènes dat doen denken
Deze film, naar een eigen
scenario van de regisseur, is een
psychologisch portret geworden
van een onmogelijke
driehoeksverhouding, waarbij het
probleem der homosexualiteit ten
opzichte van de hetero-geaarden
zonder opsmuk neer wordt gezet
in eerlijke beelden.
„Je t'aime moi, non plus" is
een kleine, fraaie film van een
man die hiermee overduidelijk
heeft bewezen méér te kunnen
dan liedjes schrijven en sexy-
hijgen voor de microfoons. Aan
bevolen.
(Grand 5, eerste week, 16 jaar).
Sylvia Kristel, die nu kortgeleden
nog eens nadrukkelijk heeft
verklaard genoeg te hebben van al die
erotische rollen zoals in de
„Emmanuelle-films", is in de film
„Emmanuelle 2" nog volop zonder
kleren aan te zien en dat is op zich
best de moeite waard, temeer omdat
regisseur Francis Giacobetti, in na
volging van Just Jeackin zich heeft
beperkt tot de zogenaamde cleane
soft sex. In maart vorig jaar. toen de
film voor het eerst in Amersfoort was
te zien, schreef ik onder meer:
In de eerste plaats heeft regisseur
Giacobetti het verhaal van Emmanuelle
Arsan volkomen uit elkaar gerukt. De
logische handelingen in het boek maken
plaats voor de onlogische in de film Met
zo nu en dan een kleine verwijzing naar
de filsofie, die het boek dan nog heeft,
maar die verwijzingen in de dialogen
slaan nergens op Zijn in ieder geval niet
geloofwaardig in het kader van het ver
haal Onze eigen Nederlandse Sylvia
Kristel is weer in alle mogelijke standen
puur te bekijken en op zich is dat mis
schien nog wel de moeite waard voor de
ongetwijfeld talrijke liefhebbers
Voor de rest maakte Giacobetti een
zwak afgietsel van het produkt,
waarmee Just Jaeckin faam verwierf in
binnen- en buitenland (al dan niet te
recht) Dat is al direkt aan het begin
duidelijk, wanneer Emmanuelle op weg
is naar haar echtgenoot Jean. Werd in
de eerste film gebruik gemaakt van 'n
erotisch intro in een vliegtuig Giacobetti
imiteerdedat, maar liet het één en ander
in een passagiersboot plaatsvinden
Zonder enige samenhang, zonder
noodzaak ook Als introductie van de
vrouw Emmanuelle schiet deze intro in
ieder geval tekort.
Het hoogtepunt vindt op het eiland
Bali plaats Daar heelt Giacobetti dank
baar gebruik gemaakt van de folklore en
registreerde een fraaie tempeldans, die
als een hoogtepunt van de film be
schouwd kan worden Giacobetti had
tegen de achtergrond van deze sfeer
eigenlijk zijn film moeten plaatsen, maar
dat zag hij blijkbaar niet zitten, waarna
de film uitgaat als een nachtkaars,
waarbij je niet eens de moeite hoeft te
nemen om te blazen
Emmanuelle, de anti-maagd" is de
titel van deze tweede Sylvia Kristel-film
waarin zij Emmanuelle speelt Wie er
plezier in heeft, mag voor mij gaan
ki|ken Maar verwijt mij na afloop niets
Uiteindelijk heeft Giacobetti de plaatjes
op een rijtje gezet ik niet
Euro Cinema, eerste week, 16 jaar)
Scène uit „Je t'aime moi non plus" met Jane Birkin.
Chinese knokfilm, die in Duo 2 deze
week van start gaat Een knokfilm, die
zich in het China van de zeventiende
eeuw afspeelt, terwijl het land zucht
onder de overheersing van de
Manchu's. Ennatuurlijkstaanerdan een
paar Kung Fu-helden op, die het zaakje
wel eens schoon zullen vegen tot heil
van de Chinese mensheid Slopende
gevechten van begin tot het eind En
daar gaat het toch omnietwaar? (twaalf
jaar).
In de nachtvoorstellingen kan men
in Duo 1 genieten van „Heerlijk snoep
goed' en dan hebben ze het met over
zaken, waar je later een tandenborstel
voor nodig hebt (zestien jaar) In Duo 2
draait vrijdag- en zaterdagnacht een
klassieke horror van regisseur André de
Toth „House of Wax' (De man met de
wassen beelden) met de onvermijdelijke
Vincent Price in de hoofdrol als
professor Henry Jarrod.de eigenaar van
een wassen beeldenmuseum, die op
Scène uit „Hand of Death", te zien in Duo 2, weekprogramma.
IN HET KORT
Voor het overige wordt het grootste
deel van het bioscoopprogramma van
vorige week geprolongeerd Zoals
„Speedtrap". waarin de liefhebbers van
pure achtervolgingen per auto hun hart
kunnen ophalen, mits ze niet te zwaar
tillen aan het zwakke verhaal en de on
geïnspireerde dialogen, in Grand 3
(tweede week. 16 jaar)..De rechter en
de linkerhand van de duivel" in Grand 4
met Bud Spencer en Terence Hillvierde
week, alle leeftijden). Paul Newman in
de ijshockey-film ..Slap Shot" met het
accent op humor èn de sportverruwing
(tweede week, 16 jaar) in Cinema 1,
,,Twee door het dolle heen (Bud
Spencer en Terence Hill) voor de ze
vende week in Cinema 2 (lachen en
knokken - alle leeftijden).
Verder zoals gezegd in het weekpro-
§ramma van Duo 1 de film .Julia" met
ylvia Kristel, een zichtbaar snel ge
maakt niemandalletje uit 1975 van re
gisseur Sigi Rothemund Niet om warm
voor te lopen (16 jaar)
..The hand of death is de titel van de
Scène uit: De strategie van de spin, in het Filmhuis.
een erg slecht pad terecht komt. Een
voortreffelijke film in z'n genre en ook na
zoveel jaren het aanzien nog steeds
waard. (16 jaar)
Tenslotte aandacht voorde kinderfilm
van de week Deze keer draait in Euro
Cinema op zaterdag en woensdagmid
dag de film „De gelaarsde kat als
krachtpatser". een avontuurlijke
tekenfilm in kleuren (alle leeftijden)
In het Amersfoortse Filmhuis kan
men voor de tweede week terecht
voor een Italiaans filmfestival in het
kader van de Keistadfeesten. Deze
week draait aan de Appelmarkt in
Theater Miniatuur/Filmhuis „Delitto
d'amore" van Luichi Comencini en
„Strategia del Ragno" (Strategie van
de spin) van Bernardo Bertolucci (uit
1970).
Dein 1961 in Salógeboren en in archi
tectuur afgestudeerde Luigi Comencini
houdt zich al veertig jaar met film bezig,
met ..Liefde, brood en fantasie" werd hij
beroemd. Na ..Don Camillo in Rusland"
in 1965 werd hij buiten Italië vergeten.
De rechtse Italiaanse pers stond bol van
de hetze tegen Comencini's
schitterende televisieserie ..Pinochio"
met o a. Gina Lollobrigida.
Sinds ..Don Camillo" zijn zijn films
nauwelijks meer geëxporteerd tot kort
geleden Franse filmcritici ze opnieuw
ontdekten.
Voor ons land was het.Film Iternatio-
nal". die op het onlangs gehouden Fes
tival een acnttal films van hem introdu
ceerde waarvan ..Delitto d'Amore" wel
een van de opmerkelijkste was. De ja
renlang genegeerde filmmaker Comen
cini krijgt daar eindelijk erkenning als
een regisseur van dezelfde klasse als
Fellini of Visconti
Hetgaatin,,Delittod'Amore" overeen
jonge arbeider uit Milaan. Nullo. die ver
liefd wordt op Carmela een meisje uit
Siciliedie in dezelfde fabriek werkt Hij is
een kommunist uit een anarchistisch mi
lieu, zij vroom katholiek. Hij woont in een
nieuwe flat. zij woonde met haar veel
koppige familie in een gammele krot.
Bovendien is hij rechtlijnig maar recht
schapen. terwijl zij behept is met een
grillige fantasie, die nogal eens ontaard
in irritante wispelturigheid.
Het is niet toevallig dat een meisje uit
het armelijk zuiden naar het noorden
trekt De zuidelijken zijn genoodzaakt
om in grote getale naar het noorden te
trekken, omdat er in de fabrieken in het
zuiden geen werk voor ze is. Maar er
ontstaan soms ernstige konflikten
tussen die emigranten die aankomen
met hun koffertje, hun armoe en hun
hoop en de noordelijken die al helemaal
zijn geïntegreerd in de ekonomische ex
pansie van West-Europa Het gevolg is
bovendien dat door deze binnenlandse
emigratie al sinds twintig jaren heel Italië
wordt overhoop gehaald
Vanuit deze maatschappelijke kon
tekst speelt zich de ,love story" af
tussen de uit twee werelden afkomstige
Nulloen Carmela. Het meisje probeert te
ontsnappen uit de kooi van tradities,
waarinzij. ook in Milaan, nog zit opgeslo
ten. Maar de eisen van de fabriek, doen
haar tenslotte het loodje leggen:
Carmela wordt aangetast door giftige
dampen en sterft tenslotte, nadat ze op
haar doodsbed met haar geliefde ..in de
echt" is verbonden Daarop pakt Nullo
een geweer en schiet in de richting van
de fabriek. Dit schot zien we ook als de
-film begint. -
Comencini zegt hiervan ..Ik heb later
het schot ook aan het begin van de film
gebracht om te zeggen: let op, de film
gaat over een arbeider die een pistool
trekt En vervolgens toon ik waarom dat
gebeurt:.het is de fabriek die zijn vrouw
vermoord heeft"
Toch is de film minder een politieke
aanval dan een beeldende situatie
schets, waarin bepaalde Italiaanse
wanverhoudingen eerder ironiserend
dan aaressief en met warmte worden
verteld Een film die satire, melodrama,
klucht en aanklacht in zich verenigt
Voor sommigen misschien te veel het
goede.
Filmhuis, vrijdag 20.30 uur. zaterdag
19.30 uur en 22.00 uur, zondag 20.30
uur. woensdag 20 30 uur)
Strategia del Ragno is gebaseerd
op een verhaal van Jorge-Luis Bor-
ges, dat zich in het oorspronkelijke
werk afspeelt in Ierland aan het begin
van de vorige eeuw en het relaas ver
telt van de naspeuringen van een
kleinzoon naar de waarheid omtrent
zijn grootvader, die uiteindelijk geen
vrijheidsheld maar een verrader blijkt
te zijn geweest. Bertolucci verplaatst
dit thema naar de hem zo bekende
streek rondom Parma en de
kleinzoon wordt een zoon, die een
onderzoek instelt naar de dood van
zijn vader tijdens het fascistische
bewind van Mussolini:
Op een ochtend krijgt Athos Magnani
een expresbrief. De brief komt uit Tara
bij Mantua (de Italiaanse Po-vlakte) en
er zit een vergeelde foto in
Op het eerste gezicht lijkt de man die
op de foto staat veel op Athos zelf. Een
op de foto geschreven tekst zegt. ..Wie
heeft deze man vermoord?", getekend
Draifa. Het blijkt dat de foto een protret
van Athos vader is die sprekend op hem
leek en die tijdens de oorlog is
overleden Athos is geïntrigeerd door
het opschrift op de foto en hij vertrekt
naar Tara. Daar aangekomen vindt hij
vrij snel het adres van Draifa. de
vroegere minnares van zijn vader Zij
heeft besloten om nu. na vele jaren de
De gelaarsde kat als krachtpatser.
