Team radiogekken brengt
Lde stem des vaderlands"
bil militairen Sn Duitsland
I Pro Rege Omroep draait al vijf jaar dankzij enthousiasme van
\professionele amateurs
uiteindelijk
december 1977
„Als je weer in Nederland bent, breng je gespaarde geld
Idan naar de bank." Enkele regels van een reclame-spot,
I die via de P.R.O.-radio het luchtruim wordt ingeslingerd.
I De soldaten aan het Protestants Militair Tehuis in Seedorf
I in de Duitse rimboe geloven het wel. Sparen? Wie dat hier
I kan moet van goede huize komen. Het meeste geld - en
I weinig is het niet voor een militair over onze grenzen -
I wordt er doorgedraaid. „Wat moet je in deze negorij anders
I dan je geld door de bierpomp te trekken. Er is geen mal
lemoer te beleven. En dan te bedenken dat ze thuis gezellig
in familie-verband de Kerstdagen en Oud en Nieuw vieren.
Wel effe een verschil. Om stierlijk van te balen."
Het gezin Verschoor heeft een grote plaats ingeruimd voor de „stem
des vaderlands".
door jur van ginkel
Zo ongeveer zal de reaktie zijn
als in de komende sfeervolle dagen
Jan Soldaat in de legerplaatsen in
West-Duitsland ver van vrienden
en familie de dagen maar door moet
zien te komen. Het is geen lolletje
om verstoken van de bewoonde
wereld zoals in Seedorf de uren af
te tellen. De misschien wel mooie
gedachten achter de verdedigings
inspanningen van de NAVO zijn bij
de parate hap in geen velden of
wegen meer te bekennen op deze
momenten. Zes weken weg van
vrouw of vriendin en vrijwel geen
taal of teken uit het moederland is
soms de drijfveer tot het zoeken van
minder evenwichtig tijdverdrijf. De
bar is in meerdere gevallen dan
plaats van handeling voor deze
surrogaat-recreatie Het enige
teken van leven is eigenlijk de
P R O -radio, die iedere zaterdag
11 uur lang in de lucht is. In de ko
mende dagen zullen via deze om
roep ook groeten, wensen en
verzoekplaten van familie worden
overgeseind naar de jongens in het
buitenland. Op Hilversum III wordt
daarover informatie gegeven. De
militairen en ook de beroeps
militairen die in Duitsland wonen en
werken, weten hoe belangrijk het is
om via de radio nu eens niet al die
Duitse klassieke muziek te horen,
maar gewoon luchtige en ook
informatieve programma's van va
derlandse bodem.
WELZIJNSZORG
ledereen heeft in zijn familie wel
een militair die uit eigen ervaring
weet hoe deze vorm van binding op
prijs wordt gesteld door de verdedi
gers van de vrijheid. Daarom zou je
mogen verwachten dat dit gewaar
deerde en opmerkelijke stuk
dienstverlening tot het takenpakket
van de Welzijnszorg van het Neder
landse leger zou behoren Wie
evenwel speurt naar de mannen
achter P R O.-microfoons komt
heel ergens anders terecht Het
spoor leidt naar een team .radio-
gekken" die hun hart maar ook al
hun vrije tijd hebben gegeven aan
een stuk gedreven.ether-piraterij"
Een zwaar woord voor de ac
tiviteiten van het stelletje
enthousiastelingen, dat dankzij
stug doorzetten nu al kan bogen op
ruim vijf jaar omroep
ARNOLD VERSCHOOR
Eén van deze activisten en
tevens de gangmaker van het ge
heel is Arnold Verschoor in Culem-
borgm Een deel van zijn leven - en
dat van zijn gezin - wordt sterk be
paald door zijn hobby, de radio.
Zo'n tien jaar geleden smulde hij
van de prestaties van de piraten,
die vanuit zee deingelanden" trac-
teerden op vooral muziek. Graag
had hij zelf aan de knoppen
gezeten. Misschien wist hij toen zelf
nog niet, maar wie Arnold kent,
weet dat voor hem zo'n wens vroeg
of laat een keer uitkomt. Daar zorgt
hij zelf voor Ook al moet hij er dag
en nacht voor werken. Dat heeft hij
gedaan toen hij in Seedorf op het
idee kwam iets op het gebied van
de radio te gaan doen. ,,Ja, in See
dorf is het eigenlijk begonnen. Als
militair heb je er geen moer te doen.
Je zit maar. De - echt mooie - voor
zieningen, die Welzijnszorg voor de
jongens heeft geregeld, blijven
bijna onaangeroerd, ledereen heeft
de dampen in dat hij zes weken op
gesloten wordt en dat slaat om in
grote passiviteit. Ook ik kon niet op
tegen de leegte. Vooral als je ziet,
dat grote kerels bijna jankend naar
huis gaan, werkt dat allemaal
weinig opwekkend.
BORDEN WASSEN
Ik wist dat ik iets moest gaan
doen om er niet onder door te gaan.
Een bordenwassersbaantje bij het
PMT zorgde ervoor dat ik weer wat
te doen kreeg. In dat militaire tehuis
zag ik op een bepaalde dag een
mooie stereo-installatie staan
waarmee helemaal niets werd ge
daan," vertelt Arnold in zijn sfeervol
verbouwde woning even buiten Cu-
lemborg. .,0, ja. Dan moet ik er nog
even bij vertellen, dat ik op een keer
een kijkje kon nemen in één van de
keukens van Radio Veronica. Als
radio-amateur leek me dat werk
niet zo moeilijk Het één met het
ander gecombineerd was
voldoende om zelf een programma
in elkaar te gaan zetten Thuis nam
ik muziek op en de banden nam ik
na het verlof mee naar Seedorf om
de jongens ook mee te laten genie
ten," herinnert Arnold zich
Na de eerste banden, was de
stap op weg naar een omroep
eigenlijk al gezet. Omdat in alle
legerplaatsen PMT's zijn gevestigd,
werd de Koninklijke Nederlandse
Militaire Bond Pro Rege te Utrecht
ingeschakeld om mee te werken
aan de uitbouw van de ..stern des
vaderlands" In Hohne, Seedorf,
Blomberg en Borgholzhausen kre
gen de Nederlanders al spoedig
ieder weekeinde muziek en infor
matie van eigen bodem.
CONTACT
,,De jongens stellen dat dacht ik
zeker op prijs. Het is een stukje ple
zierig contact met Nederland
Naast de kranten en natuurlijk de
brieven, horen de jongens niks van
Nederland. Ja. of het moet een tele
foontje zijn, maar dan ben je ook
één-zoveel kwijt voor iedere tik.
Daarom is het P.R.O.-geluid altijd
welkom. Dat weten we ook als
P R.O.-omroep en dat geeft ons de
benzine om de professionele
amateur-motoren draaiend te hou
den
Het loopt trouwens gesmeerd
dankzij een team fanatiekelingen
dat iedere week 20 uur in de weer is
om de 11 uur radio te maken We
kunnen er niet meer buiten, ook al
weten we dat het soms teveel is om
dit allemaal naast het gewone werk
te doen."
In zijn geheel professioneel inge
richte, intieme studio in de voorma
lige voorkamer van zijn woning,
praat Arnold Verschoor honderd-uit
over zijn hobby. Op het moment dat
je denkt dat hij geen puf meer heeft
om verder te gaan, is hij trouwens al
weer overgestapt op zijn andere
passie: de stoomlocomotief. Die in
formatie moeten we evenwel op
doodspoor zetten om de P.R.O.-
radio niet uit de ether weg te
draaien.
Arnold neemt aan dat iedere uit
zending ,,een bereik" heeft van on
geveer 15 000 luisteraars. In totaal
liggen er volgens hem rond de
45 000 Nederlanders in West-
Duitsland ..Het juiste aantal krijg je
in verband met NATO-geheimen
nooit te horen
OMROEPEN
Het spreekt vanzelf dat de Neder
landers over de oostgrens iedere
week een actueel en goed pro
gramma verwachten. ,,Dat mogen
ze ook Hoewel wij als amateurs
niets teveel vinden, om dat prog
ramma iedere week te brengen, zijn
we uiteindelijk toch ook terecht ge
komen bij de grote omroepen.
Iedere omroep die daar volgens
ons voor in aanmerking kwam.
hebben we een uitnodiging
gestuurd om een deel van onze
zendtijd te verzorgen. Drie omroe
pen hebben daar positief op ge
reageerd. Dat zijn de TROS, Veron
ica en de Evangelische Omroep.
Deze omroepen willen laten horen,
dat ze de Nederlanders over de
grenzen niet vergeten."
Trouwens ook de artiesten leven
mee met de P.R.O.-radio. Ze zien
er niet tegenop om geheel gratis
naar Culemborg te rijden om daar
nieuwe hits op te laten nemen Het
pro-deo-enthousiasme werkt wat
dat betreft aanstekelijk.
We hebben hier artiesten van
naam gehad, die steeds belange
loos aan de uitzending hebben
meegewerkt. Daarbij telt natuurlijk
wel, dat de militairen potentiële
platenkopers zijn. Menige artiest is
via de militairen naar de top ge
klommen. De belangen lopen dus
enigszins parallel."
Waarom vragen Arnold en zijn
mensen niet meer steun aan
Welzijnszorg?
EIGEN INBRENG
,,Dat kunnen we wel doen, maar
dan wordt het zo gauw heel of
ficiéél. Dan moet die en die erin
vertegenwoordigd zijn, terwijl de
eigen inbreng door al die regels
zonder twijfel zal worden terugge
draaid Dat willen we niet Aan de
andere kant willen we toch zo pro
fessioneel mogelijk voor de dag
komen. We houden daarom ook het
liefst de mensen die we nu hebben
Dat is het verschil tussen ons en
bijvoorbeeld een ziekenomroep De
wisseling van medewerkers is bij
zo'n ziekenomroep zo groot, dat de
kwaliteit daardoor wel eens in de
verdrukking komt We zijn radio-
gek genoeg om het als team te
blijven volhouden'"
VERVOER
Nog niet zo lang geleden zorgde
Arnold zelf ook nog voor het vervoer
van de ingeblikte radio
programma's. Dat heeft hij nu aan
anderen overgegeven. Leden van
de vereniging Pro Rege zorgen er
tegenwoordig voor. dat de banden
bij de chauffeurs komen, die dage
lijks een lijndienst onderhouden
met de legerkampen in Duitsland.
De bestuurders zijn zo vriendelijk
om de banden naar de draai-tafels
in de vier legerplaatsen te brengen.
Het bezig zijn voor de ander,
blijkt ook vandaag nog een golf
beweging in werking te zetten die
aanstekelijk werkt. De P.R.O.-
radio is daar van het sprekende
bewijs!
foto's jan pit
Arnold Verschoor, programmaleider van P.R.O.-radio in zijn eigen studio.