.Je leat je hart in het eten
m-
NICO LITH VAN HET OUDERWETSE HOTEL „DEN TREEK":
„Beginnen
jullie het
snappen?"
„ik probeer
de kerk
in 't midden
te laten"
„Ze gaan aan
surrogaat-
smaak
wennen"
„Dit genre
blijft altijd
bestaan"
„Christus,
het is toch
leuk bij ons"
Leusder Krant - interview
DONDERDAG 9 FEBRUAR11978
7
I (van onze verslaggever)
LEUSDEN - Mijn eerste
kennismaking met Nico Lith. Het
Zuivelcontróle-instituut komt
zich in Leusden vestigen en wil op
een perslunch van dit heuglijke
feit kon doen. Plaats van
samenkomst: hotel Den Treek.
Voorafgaand aan de lunch wordt
een aperitief geserveerd Een
grijzende heer in zwart pak. die ik op
dat moment voor een ober hou,
iresenteert een blad met glazen
jenever, sherry en jus d orange Ik
bedank en de ober antwoordt
onmiddellijk: ,,Ja, leuk is dat Ik loop
hier zeker voor niks met dat blad te
zeulen" Wanneer ik wat verrast
opkijk, blijft hij aandringen en zegt
[;,Neem nou toch minstens een
f h glaasjejusd'orange. Datisechtgoed
spul. joh". Ik blijf bedanken en de
j ,-man in hetzwart haaltzijn schouders
op en probeert een volgende
lurnalist een drankje te slijten
In de eerste aflevering van de
elevisiesene Bomen" van de
[VPRO praatten Roelof Kiers en
Cherry Duins enkele maanden
geleden met een of andere
ondernemer. Plaats van handeling:
hotel Den Treek De geïnterviewde
krijgt een kopje koffie geserveerd
door een grijzende heer in het zwart:
Nico Lith.
De VPRO-gids van veertien
dagen geleden kondigde het tweede
Bomen-gesprek aan In de gids doet
Hans Verhagen verslag van een
weekendje logeren op Den Treek
Als hij 's avonds een bepaald ..nogal
bewerkelijk pannekoekje voor toe
bestelt, krijgt hij van de man die hem
bedient het advies om daar van af te
zien. ..Neem toch een lekker ijsje,
joh", zegt Nico Lith.
en.
Nico Lith: ,,....dan maak ik een grapje en dan is het ijs gebroken...."
Nico Lith, niet een ober, maar de
^eigenaar-directeur van het hotel
'restau rant Den Treek. Een directeur,
die - getuige bovenstaande
fragmenten - overigens dagelijks zelf
met bladen en dergelijke in de weer
isVolgens de heer Lith en zijn vrouw
de enige manier om het hotel
draaiende te houden. Bij mijn eerste
echte ontmoeting met Lith draagt hij
een lichtgrijs kostuum. We praten
met het echtpaar in de blauwe salon
van hun hotel, dat als een
merkwaardig anachronisme stand
houdt in deze decennia In een
tijdperk van cafetaria's en bistro's
blijft dit klassieke etablissement
overeind. En het echtpaar Lith is er
van overtuigd, dat dat nog lang het
geval zal zijn. Mevrouw Lith: ..Dit
genre bedrijven blijft altijd bestaan"
Hetbegon 27 jaar geleden, toen er
een bestemming gezocht moest
worden voor het buiten van de erven
De Beaufort. Het grootste gedeelte
van het adelijk bezit is in handen van
de stichting ,,Den Treek", maar het
buiten met de omliggende vijf
hectare en de daarop staande
dienstwoningen en opstallen zijn nog
immer privé-bezit van de adelijke
erven. In 1951 ..wisten de erven niet
wat ze er mee aan moesten" aldus
Nico Lith, en vonden ze uiteindelijk
zijn vader, die er wel wat in zag om in
het buiten een hotel-restaurant te
vestigen Lith over zijn vader: ,,Een
kok van de oude stempel Was
chefkok in Hilversum, later
inspecteur-generaal van een drietal
zeer gerenommeerde restaurants
In '53 is hij hier begonnen. Hij heeft
'fneteen het accent op een goede
keuken gelegd"
L; Er werd nietzo erg veel veranderd,
toen het buiten omgetoverd moest
worden in een horeca-gelegenheid.
De eetzaal kon eetzaal blijven, de
salon de salon. Alleen moest er
boven het een en ander gedaan
worden om er zeventien
hotelkamers te creeren Maar dat
geschiedde op u iterste sobere wijze.
De klasse van het huis diende te
blijken uitkwaliteitvan de keuken, de
hoffelijkheid van het personeel en
dergelijke Er liepen in die dagen vijf
obers rond. De balie werd de ganse
dag bewaakt door een portier En
voor de kamers waren permanent
twee meisjes aanwezig.
Dat is nu allemaal toch wat
veranderd. Zoveel personeelsleden
zijn vandaag de dag niet meer te
bekostigen. Er werken nu zeven
personeelsleden, naast hef,
directeursechtpaar, dat zelf ook van
's morgens vroeg tot 's avonds laat in
:,Den Treek" aan het werk is.
Mevrouw Lith. ..Misschien dat
oudere klanten het kunnen merken,
dat zulke dingen veranderd zijn.
Maar je probeert toch even gastvrij
voor iedereen te blijven"
Die ..iedereen", zo suggereer ik,
zal zeker wel het chiquere deel van
debevolkingzijn.Maardatis volgens
Lith niet waar.
Hij zegt. ,,De tijd dat hier alleen
maar chiquere mensen kwamen, is
al lang voorbij. Nu komt hier van
alles. Van ministers tot kolenboeren -
onee.diebestaannietmeer Maarje
begrijpt, wat ik bedoel. Wat
overigens niet wil zeggen dat ik
iedereen hier zomaar toelaat. Je
hebt tegenwoordig van dat volk dat
denkt overal inzijn interlockie binnen
te kunnen komen. Nou. die hoef ik
hier niet. Nee, stel dat er iemand
komt met haren tot hier, waarvan je
op een afstand kunt zien. dat hij ze
weken niet gewassen heeft En die
gaat dan hier in de salon zitten En
daar in de hoek zitten dan mensen
met allemaal stropdassen. Die zien
zo iemand met die haren tegen de
stoelleuning zitten en die denken:
straks moeten wij daar nog tegenaan
zitten. Watdat betreft probeer ikaltijd
maar de kerk een beetje in het
midden te laten. Dan zou ik zo
iemand duideli|k maken, dat er voor
hem hier geen plaats is."
Deze houding kost Lith kennelijk
niet zo erg veel dandizie, want
tijdens het seizoen is het hotel goed
bezet, terwijl in de wintermaanden
60% van de kamers bevolkt wordt.
Dag in dag uit vinden er congressen,
vergaderingen en partijen plaats. En
daar moet Lith het van hebben ,.Dat
hotel is voor mij niet zo interessant
De prijzen, die we voor een kamer
vragen zijn ook bepaald niet hoog
Het zijn overigens zeer eenvoudige
kamers.
Maar het gaat ons vooral om het
restaurant. We hebben de prijzen
van de kamers expres laag
gehouden, met de bedoeling dat
mensen hier blijven overnachten na
een diner. Alleen maar
overnachtingen, dat hebben we
liever niet. Kijk. als erom negen uur 's
avonds iemand om een kamer met
ontbijt komt en ik heb er nog een vrij.
dan verhuur ik hem natuurlijk wel.
Maar als er iemand belt dat hij over
veertien dagen een keer wil komen
overnachten, dan zeg ik nee. Stel je
voor dat er de volgende dag iemand
belt. dat hij hier een driedaags
congres wilhouden, waarvoor hijzus
en zoveel kamers wil reserveren. En
dat dat niet zou kunnen omdat ik nou
net die ene kamer voor die ene
overnachting heb verhuurd. Zulke
dingen zijn gebeurd en daar leer je
dan wel van," aldus Lith.
Wanneer gasten dingen
verlangen, die voor het personeel te
arbeidsintensief zijn, dan legt Lith
rustig doch gedecideerd uit, dat een
en ander niet gehonoreerd kan
wordenEn als klanten hem werkelijk
te lastig zijndan krijgen ze dat ook te
horen Hij noemt als voorbeeld een
gast, die zijn hond dingen toestond,
die het beest waarschijnlijk thuis niet
zou mogen. Een harend beest, dat
zijn sporen achterliet op iedere stoel,
die het als rustplaats wenste te
gebruiken. Na een week achter het
dier aangedraafd te hebben,
presenteerde Lith de eigenaar op de
rekening ook de post ..verzorging
hond 35.-". Daarop ontspon zich
de volgende discussie tussen de
gast en Lith:
Gast. ,,Wat is dat. die 35.-?"
Lith. U kunt toch lezen Datzijn de
kosten van het verblijf van de hond".
Gast: ,,Dat betaal ik niet"
Lith: ,,Dat betaalt u niet".
Gast ..Nee"
Lith: ,,Dat is uitstekend, meneer,
dan haal ik 35,- van de rekening af
en dan verzoek ik u om hier nooit
meer uw gezicht te laten zien".
Lith: ..Begon die man nog een
beetje te tieren, dat hij naar de
consumentenbond en
weet-ik-veel-wat-voor vereniging
nog meer zou gaan om zich hierover
te beklagen. Ik denk pfft je
klaagt maar fijn, als je je hier maar
nooit meer vertoont"
Mevrouw Lith is er als de kippen bij
om ons duidelijk te maken, dat het
hier slechts een uizonderingsgeval
betrof en dat de sfeer in het hotel over
het algemeen zeer goed is. Mevrouw
Lith: ,,De mensen moeten vaak
vreselijk om mijn man lachen Dan is
hij ergens iets aan het uitserveren en
dan hoor ik ineens gebulder van het
lachen. Dan heeft hij weer een grap
verkocht en dan liggen ze allemaal
dubbel over tafel. Hij heeft van die
droge humor. Lijkt een beetje op
Toon Hermans".
Lith is niet te beroerd om meteen
een staaltje van zijn kunnen te tonen.
Lith: ,,Een tijdje terug was hier een of
andere professor, die stond iets
moeilijks uit te leggen aan een groep
jongens van jullie leeftijd. Schreef
allerlei moeilijke dingen op een
schoolbord. Ik ben daar bezig met
koffie serveren Zeg ik ineens: ,,En
jongens, beginnen jullie het nou al
een beetje te snappen? Anders kom
je straks maar even bij me langs".
Nou, die jongens lachen natuurlijk
aldus Lith met een glinstering in zijn
ogen.
Vertelt dat hij zijn komisch talent
ook aanwendt om bijvoorbeeld
deelnemers aan een congres wat
Mevrouw Lith: „We kijken en vergelijken altijd"
TEKST: MARNIX KREYNS
FOTO'S: JANUS VISSER
- Het hotel van voren.
nader tot elkaar te brengen. Lith.
Komen er mensen van heinde en
verre. Kennen mekaar niet, en zijn
misschien een beetje onder de
indruk van het hotel Nou die komen
hier in de salon te zitten Daar een
paar en daar een paar. Durven ze
niet met elkaar te praten. Nou. dan
maak ik even een grapje, hé, om het
ijs te breken En dat breekt dan ook,
hoor"
Hij lijkt werkelijk op Toon
Hermans, wanneer hij verslag doet
van het diner, dat hij met Kerstmis
genoten heeft We hadden het er
over, dat de keuken - met niet minder
dan twintig specialiteiten - nog
steeds het paradepaardje van Den
Treek is Mevrouw Lith zegt dat ze
nog nooit ergens een betere keuken
hebben aangetroffen
En dan komt Lith met het verhaal
van het kerstdiner Zielig", noemthij
het,.terwijl we toch in een restaurant
van enige naam zijn geweest. Maar
als je ziet, hoe krenterig het daar toe
moet gaan Meloen met ham,
vermeldt het menu Nou. we hebben
meloen met ham gegeten. Eén
toastje, één bolletje boter, een paar
plakjes ham, een paar bolletjes
meloen. Ikhebdattoastjegesmeerd.
de ham erop gelegd, daarop die
bolletjes meloen en ik heb het
opgegeten. Ik denk da's dat, dat was
het voorgerecht"
In deze trant krijgen ook een
tussengerecht - ,,een hard bakje dat
uiteindelijk niet van plastic was" - en
het hoofdgerecht - ,.die erwten
hadden ze per persoon uitgeteld" -
een vernietigend oordeel. Afgerond
door de opmerking van mevrouw
Lith, dat ze daar echt niet voldaan
van tafel opstonden.
Lith ,,Die mevrouw van dat
restau rant, die kent ons en die vraagt
na afloop, wat we er van vonden. Ik
zeg ach, dat ging wel. Nee, zegt ze,
wees maar eerlijk, het blijft onder
ons. Dus ik maak zo een paar
bemerkingen. Roeptzedecheferbij
Zo'n jongen van vijfendertig, die
hardop gaat staan beweren dat het
niet zo is Dat zijn klanten altijd
terugkomen voor het kerstdiner. Ik
denk: nou, laat maar, hoor. Maar die
mensen gaan zeker nooit ergens
anders eten".
Overigens is Lith er ook van
overtuigd, dat de smaak van het
publiek vervlakt. Hij zegt dat het
een gevolg is van de
consumptiemaatschappij. Lith:
„Kijk nou eens naar de
televisie-reclame. Vrouw gaat
soep maken. Wat doet ze: een
zakje van zus en een blokje van dat
en nog een zakjeMaar dat is
toch geen soep. Dat is troep,
surrogaat. Vroeger begon je met
vlees te laten trekken. En zo doen
wij het hier nog. Maar de mensen
gaan wennen aan die
surrogaat-smaak".
„Ikhebookwel eens een snackbar
- De eetzaal van hotel „Den Treek".
- De hal van hotel „Den Treek".
Zijn vrouw beaamt het: „Het is
wat ik zei. Als we ergens ander
komen, dan is het altijd kijken en
vergelijken. Maar het resultaat is
altijd, dat ik denk: Christus, het is
toch leuk bij ons".
En Lith tenslotte: „Met hard
werken, weten we het hier nog van
een beetje ouderwetse kwaliteit te
houden."
- De blauwe salon van hotel „Den Treek".
- Nico Lith: „....die doperwten
waren per persoon afgeteld...."
gehad. Verkocht ik in de winter
erwtensoep. Had ik zelf gemaakt.
Aller erin, wat erin hoort. Lusten de
mensen het niet. Ben ik maar op
blikken overgegaan. Vraagt er een
man om erwtensoep, maar het moet
welechtezijn Ikzeg man.watdacht
je dan, dat ik verkocht? En ik geef
hem een kop soep uit blik. Hij vond
het zo lekker, hij nam nog een kop Ik
zeg tegen hem: aan u heb ik plezier
U bent een kenner". Lachtuitbundig
Het mag Lith en de zijnen niet
verhinderen de hoogste kwaliteit op
de tafels in Den Treek te blijven
serveren. Al was het alleen maar
voor zijn eigen plezier. Want dat is
wat volgens Lith zijn keuken
onderscheidt van die van andere
kwalitatieve keukens. ,,Je doet het
met zorg en aandacht. Het eten
wordt hier met liefde klaar gemaakt.
Je legt je hart in het eten"