e
SB
Aantjes: „CDA buitengewoon aangeslagen"
NEDERLAND
Terlouw:
„Kiezer
mengde zich in
titanenstrijd"
BOND DE
STEMBUS
Rietkerk: „Versterking
regeringscombinatie"
Totaaloverzicht 11 provincies Inwoners 1-1-78: 13.845.763
RPF teleurgesteld
Asperen
het eerste
Van der Spek
tevreden
Fictieve zetelverdeling
Tweede Kamer
Totaaloverzicht zetelverdeling
van de BDU-Krantenkombinatie
met uitslagen van de verkiezingen voor
Provinciale Staten
Een uitgave van:
De Barneveldse Krant, de Leusder Krant,
Lunters Nieuwsblad,
de Stad Nijkerk en de
Woudenberger/Scherpenzeelse Krant
INGEWIKKELDE
VERKIEZINGSUITSLAG
2-jarig meisje
ging stemmen
DONDERDAG 30 MAART 1978
Opkomst - geldig
STATEN 1974
KAMER 1977
STATEN 1978
perc.
stemmen
perc.
stemmen
perc.
stemmen
74,54
6751774
87,57
8294941
79,12
7570915
PVDA
29,54
1994289
33,83
2806294
33,93
2568514
CDA
30,88
2085064
31,90
2645696
35,10
2657363
WD
19,00
1283044
17,94
1488402
16,95
1283531
D'66
1,05
70900
5,44
450900
5,17
391598
SGP
2,42
163289
2,13
176778
2,24
169660
PPR
5,29
357350
1,69
140284
1,45
110029
CPN
3,53
238067
1,72
142816
1,55
117259
GPV
1,70
114830
0,95
79119
0,95
72031
PSP
1,35
91331
0,94
77836
1,32
100133
BP
3,10
208945
0,84
69769
0,46
34426
DS 70
1,48
100186
0,72
59322
0,08
5974
RPF
-
0,64
52875
0,45
33806
GRON.B
0,04
2434
-
-
0,02
1512
FNP
0,32
21738
-
0,21
15866
WARTENA
-
-
-
0,00
117
FGB
-
-
0,03
2457
CVP
-
-
0,06
4171
1KB
-
0,03
2642
0,02
1454
HOFMAN
-
0,00
81
CDU
-
-
-
-
0,01
933
OVERIGEN
0,30
20307
1,23
102208
-
-
in 1978 slechts in Noord-Holland en Utrecht
MAASTRICHT - „Het CDA heeft
buitengewoon goed aangeslagen", aldus
CDA-fractievoorzitter in de tweede
kamer Aantjes woensdagavond in Maas
tricht. Vooral de uitslagen in het zuiden
noemde hij voor zijn partij verassend.
Aantjes vond niet, dat de uitslagen van
WD en CDA bij elkaar kunnen worden
opgeteld. „Dan maak je er teveel lan
delijke politiek van", aldus de CDA-
fractievoorzitter. De WD staat in het
zuiden op verlies.
De verkiezingsuitslag is mede zo in
gewikkeld omdat het om de staten gin
gen, terwijl het kabinetsbeleid tot inzet
werd genomen. Houdt men daarmee
rekening, dan zou men kunnen zeggen,
dat zowel de positie (PvdA) winst ge
boekt heeft als de regeringskombinatie
(CDA en WD). Gaat men de cijfers van
de regeringspartijen echter apart
bezien, dan blijkt, dat het CDA ruim
gewonnen heeft, terwijl de WD enig
verlies moest inkasseren.
Met zo'n uitslag kunnen politici alle
kanten uit: het gaat er maar om waar
men de nadruk gaat leggen.
Toch zijn er een paar dingen wel
duidelijk te maken. Om te beginnen is
gebleken, dat meer dan de helft der be
volking deze regering een kans wenst te
geven. Er is steeds gezegd, dat deze
kombinatie niet overeenkomstig de vo
rige verkiezingsuitslag was, maar
daarbij werd verzwegen dat ze pas tot
stand kwam na maandenlang tevergeefs
onderhandelen en dat er toch eenmaal
een regering moest komen.
Kan men stellen, dat de PvdA ver
sterkt uit de strijd is gekomen, evenzeer
is waar, dat het CDA - waarnaar gedu
rende de laatste weken bepaald geen
kleine hoeveelheden modder gegooid
werden - het er nog beter heeft afge
bracht. Deze konfessionele partij, die
zogenaamd geen toekomst meer had,
blijkt na de onverwachte goede start in
1977 de grootste partij geworden te
zijn.
De vraag is, hoe nu verder?
Het lijkt duidelijk dat de meerderheid
der kiezers gewoon een regering wil en
geen onafgebroken geruzie. Dat zal ook
om andere reden dringend noodzakelijk
zijn: er zijn namelijk grote problemen
op te lossen.
Dieper beschouwd houdt deze uitslag
een aanwijzing in, dat ons land aan een
breedsamengesteld kabinet toe is. We
kunnen ons nü de weelde niet toestaan
van alleen maar elkaar af te breken en
verdacht te maken. Iedereen, die enigs
zins op de hoogte is met wat er
.Aantjes.
HILVERSUM - WD-partijvoorzit-
ter Rietkerk is van oordeel dat de totale
regeringscombinatie CDA-WD iets
versterkt uit de verkiezingen tevoor
schijn is gekomen, ondanks het verlies
van de WD.
Wat de winst van het CDA betreft
dacht Rietkerk dat de kiezers toch wel
kijken naar de koers die de regerings
combinatie - het kabinet-Van Agt - volgt.
Deze verkiezingen onderstrepen duide
lijk het vertrouwen in dit kabinet. De
VVD is trouwens twee achtereen
volgende verkiezingen vooruit gegaan,
aldus Rietkerk.
Over een mogelijk „Rietkerk-effect"
zei Rietkerk niet de indruk te hebben dat
werkelijk aan de hand is, weet, dat niet
alleen de kombinatie CDA/WD voor
een moeilijke operatie staat, maar dat
de kombinatie PvdA?CDA daar even
eens had voor komen te staan, kompleet
met de nodige bezuinigen.
Als er dan toch gekozen moet worden
uit twee van de drie kan slechts de vraag
zijn welke twee van de drie de meest
aangewezenen zouden zijn. Bezuinigen
is niet de sterkste zijde van het vorige
kabinet geweest. Het had de grootste
moeite met de toenemende
werkloosheid en is er ook niet in
geslaagd daar een goede keer in te bren
gen. Een deel van de werkloosheid is
daarbij bovendien gecamoufleerd.
Of dit kabinet daar wel in slagen zal,
blijft evenzeer een vraag.
Eigenlijk zou men er beter aan doen
in plaats van elkaar verdacht te maken
welbewust te streven naar het scheppen
van een sfeer, die het mogelijk maakt
dat de drie partijen na een volgende
tweedekamerverkiezing tezamen een
kabmet gaan vormen dat op brede basis
de vraagstukken gaat aanpakken waar
ons land mee te maken heeft.
R.
Aantjes wees er op, dat het voor de
eerste maal was dat de CDA provinciaal
in het gehele land uitkwam. „De
uitkomst geeft het goede vertrouwen,
dat men ook in het land een grote toe
komstverwachting heeft voor het
CDA", zei Aantjes.
Als landelijke betekenis aan deze ver
kiezingen mag worden toegekend zou
het CDA m de Tweede Kamer nu 55
loyalisten tellen in plaats van 49, aldus
hij ten opzichte van het CDA een zoda
nige boeman was dat er daarom minder
op zijn partij gestemd is.
WD-voorzitter Korthals Altes ziet
geen enkele reden waarom het CDA
zwaardere eisen zou gaan stellen bij de
samenwerking tussen de liberalen en de
christen-democraten in het kabinet-Van
Agt. We regeren op basis van een
regeerakkoord en dat blijft zo, aldus de
VVD-voorzitter. Bij de totstandkoming
van het regeerakkoord zijn ook geen
WD-wensen „door de strot van het
CDA" geduwd, zei Korthals Altes. Hij
reageerde op het feit dat zo'n tweederde
van het verlies van de WD naar het
CDA is gegaan.
Korthals Altes heeft de indruk, dat het
CDA in het Zuiden op winst staat en zijn
partij op verliesDe winst van de PvdA in
Maastricht vond hij niet tekenend.
Bij de Kamerverkiezingen vorig jaar
hebben van origine CDA-stemmers
WD gestemd om een richting aan te
geven. Nu het CDA van richting is ver
anderd, stemmen ze weer CDA, zo
meende Korthals Altes.
Een aantal CDA-stemmers is, na de
vorige keer op de WD te hebben ge
stemd, gerustgesteld teruggekeerd naar
het CDA. WD-senator mevrouw Van
Someren-Downer heeft dat woensdag
avond gezegd.
Rietkerk.
Aantjes, maar „met 49 kunnen we het
overigens best redden."
Aan de terugval van de WD kon Aan
tjes maar een uitleg geven de kiezers
willen binnen het kabinet een zeer zwaar
gewicht op het CDA. De positie van het
kabinet vond Aantjes aanmerkelijk ver
sterkt.
HUIZEN (N-H) - De Reformatorische
Politieke Federatie (RPF) is
teleurgesteld over de uitslag van de sta
tenverkiezingen, omdat in geen enkele
provincie een zetel behaald werd. In
vergelijking met de kamerverkiezingen
DEN HAAG - De Zuidhol
landse gemeente Asperen was
opnieuw de eerste gemeente,
waarvan de uitslag van de Staten
verkiezingen binnenkwam bij de
Verkiezingsdienst van het ANP.
Deze uitslag kon reeds om drie
minuten over zevenen bij de
Verkiezingsdienst, gehuisvest in
het Provinciehuis van Zuid-
Holland te Den Haag, in de com
puters ingevoerd worden.
Ook bij de Tweede-Kamer
verkiezingen vorig jaar was As
peren de gemeente met de eerste
uitslag.
.Jan Terlouw.
HILVERSUM - De kiezer heeft zich
gemengd in de titanenstrijd tussen Van
Agt en Den Uyl en dat is een beetje door
Van Agt gewonnen, aldus D'66-fractie-
leider Jan Terlouw. Opvallend noemde
hij het dat de PvdA goed stand heeft
gehouden. „Ik had niet gedacht dat de
winst van tien zetels van vorig jaar ge
handhaafd zou blijven." 1
In de strijd tussen Van Agt en Den Uyl
heeft D'66 zich goed gehandhaafd, zo
meende Terlouw. De paartiende verlies
zijn volgens Terlouw te wijten aan de
geringere opkomst. Voor het kabinets
beleid achtte hij de uitslag weinig conse
quenties te hebben. Alleen zal het CDA
met iets meer gezag de WD de wil op
kunnen leggen, aldus Terlouw.
Het vierstromenland tekent zich af.
De twee grote partijen ter linker zijde en
de twee ter rechter zijde hebben zich
gehandhaafd. De winst van D'66 bij de
Tweede-Kamer verkiezingen is
duidelijk niet incidenteel gebleken. Wij
hebben ons gestabiliseerd. Dat vertelde
woensdagavond het D'66-kamerlid, in
het kabinet-Den Uyl de staatssecretaris
van buitenlandse zaken, Brinkhorst Hij
meende dat de onafhankelijke koers van
zijn partij ook na deze staten
verkiezingen moet worden doorgezet.
„Deze uitslag is voor ons een steun in de
rug," zo zei hij.
In het hele land zijn de D'66-kiezers
hun partij trouw gebleven. Een kleine
teruggang is te wijten aan de geringe
opkomst, aldus D'66-voorzitter Glastra
van Loon woensdag in het provinciehuis
in Den Haag.
Glastra van Loon meent, dat duidelijk
sprake is van consolidatie van zijn partij:
„Het is geen eendagsvlieg". D'66 heeft
duidelijk een eigen, progressief beleid,
dat op de toekomst is gericht, aldus de
voorzitter van D'66. Hoewel geen so
cialistische partij, wilde hij D'66 niet
vergelijken met de VVD. „Van de WD
gaat zo weinig uit," vond hij.
is de RPF iets teruggelopen. Als oorzaak
daarvan ziet de partij het feit dat een
aantal RPF-kiezers vorig jaar teleurge
steld is over het feit dat op een haar na
de kamerzetel werd gemist. De RPF
concludeert dat bundeling van GPV.
RPF en SGP meer dan ooit geboden is
om het Reformatorisch geluid in de Ne-J
derlandse politiek te laten doorklinken.
AMSTERDAM - De PSP is vergeleken
bij de Tweede-Kamerverkiezingen van
vorig jaar redelijk teruggekomen, aldus
de fractievoorzitter in de Tweede-
Kamer Van der Spek. Hij dankte dit aan
het verdwijnen van het „Den Uyl-
effect". Bij de Kamerverkiezingen
stemden veel linkse mensen op Den Uyl
om Wiegel uit het Kabinet te houden,
ook mensen, die normaal op andere
linkse partijen gestemd zouden hebben,
meende Van der Spek.
Ook in Groningen noteerde Van der
Spek een geweldige opbloei van de PSP.
i
MILSBEEK - De 2-jarige Janneke
Jacobs uit Milsbeek [gem. Gennep
bij Nijmegen] ging woensdagmiddag i
stemmen. Ondanks haar jonge leef-
tijd had zij een oproep gekregen. De J
voorzitter van het stembureau nam
de oproepkaart lachend in ontvangst i
en verontschuldigde zich voor de ad- 1
ministratieve vergissing.
I
In dezelfde gemeente Gennep, in i
het dorp Ottersum, was ook de 1
achttien maanden oude Martijn
Teunissen opgeroepen. Hij ging
eveneens in gezelschap van zijn
vader en moeder naar het stemhu- j
reau. In het mechanisch apparaat
van de gemeente bleek een fout te i
zijn geslopen, waardoor in totaal 1
ongeveer tachtig jonge mensen on- J
juist opgeroepen werden.
__j
Extra editie van de
BDU-Kranten
kombinatie
te Barneveld.
Redaktie:
Jur van Ginkel
Teus v. d. Kuilen
Bert Vos
Wim Mulder
Jan v. d. Hoeven
Dick v. Rheenen
Hans Mosterd
Jan Kas
Foto's:
Jan Pit
Johan Sneevliet
HOOFDREDAKTIE:
Dick Rebel
Lay-out:
Harry Gorter
Harry van Beek
Harry Blankestijn
Een uitgave van
de Barneveldse
Krantenkombinatie
te Barneveld
Extra bijlage
Barneveldse Krant:
donderdag 30 maart 1978
No. 64
ASPEREN - De Zuidhollandse gemeente Asperen was opnieuw de eerste gemeente
waarvan de verkiezingsuitslag als eerste binnenkwam. Reeds om 19.03 uur konden de
stemmen in de computer worden ingevoerd. Foto: loco-burgemeester Zwart leest de
uitslag van de stemmachine af.
Overzicht opkomst
STATEN 1974
KAMER 1977
STATEN 1978
perc.
stemmen
perc.
stemmen
perc.
stemmen
Nederland
74|5
6751774
87,6
8294941
79,1
7570915
GRONINGEN
79,0
294485
88,5
343664
83,6
327433
FRIESLAND
80,4
292009
91,1
350025
85,4
333463
DRENTHE
79,0
206523
90,5
252913
84,8
240512
OVERIJSSEL
80,5
505814
91,5
604059
85,9
575993
GELDERLAND
76,0
807213
89,4
1007015
81,3
927270
UTRECHT
76,3
434894
88,4
530980
79,9
485365
NOORD-HOLLAND
75,4
1197017
86,9
1410820
77,9
1267994
ZUID-HOLLAND
74,0
1540573
87,1
1858894
78,0
1673383
ZEELAND
75,2
164478
88,2
204530
79,3
186940
NOORD-BRABANT
69,2
855692
85,5
1136778
75,2
1015081
LIMBURG
66,8
453076
83,1
595263
74,0
537481
Kamer 1977
Op basis
Staten 1978
Totaal
150
150
PVDA
53
52
CDA
49
55
WD
28
26
D'66
8
8
SGP
3
2
PPR
3
2
CPN
2
0
GPV
1
2
PSP
1
0
BP
1
0
DS '70
1
0
RPF
0
GRON.B
-
0
FNP
0
WARTENA
-
0
FGB
i
0
CVP
-
0
1KB
-
0
HOFMAN
-
0
CDU
-
0
Staten 1974
Staten 1978
TOTAAL
693
705
PVDA
218
254
CDA
235
268
WD
131
118
D'66
3
31
SGP
15
13
PPR
32
6
CPN
19
5
GPV
11
4
PSP
4
4
BP
17
0
DS '70
4
0
RPF
-
0
GRON.B
-
0
FNP
4
2 I
WARTENA
-
0
FGB
0
CVP
0
1KB
-
0
HOFMAN
-
0
CDU
0
OVERIGEN
-
