„Telefon" spannende thriller met Charles Bronson als KGB-agent
Ondanks organisatorische problemen
is voortbestaan gewaarborgd
JAARVERSLAG FILMHUIS AMERSFOORT
In anderhalf
jaar ruim
vierduizend
bezoekers
donderdag 1 jun11978
door bert vos
telefon
NATUURMENS
Leusder Krant - Kijk op de film
filmagenda Amersfoort
meesterd en in een landrover weg
gevoerd met onbekende bestemming.
Maria gaat haar man zoeken De film
toont haar uitputtende tocht, met de
baby op haar rug, langs de grote weg;
door vele dorpen, langs vele gevan
genissen waar men niets van
Domingos weet. Als zij bij de grote ge
vangenis van de hoofdstad Luanda is
aangekomen, hoort zij dat haar man
dood is: doodgeknuppeld door zwarte
en blanke folteraars.
De film accentueert de tocht van Ma
ria, en verwerkt gaandeweg aspecten
van een Angolees leven die schijnbaar
onopzettelijk in beeld komen
Een klein jongetje is een schakel in
de berichtgeving van het nog
nauwelijks georganiseerde verzet: een
groepje hier. een enkele daar Als te
genprestatie belooft een van de
mannen hem dat ze hun best zullen
doen om hem weer naar school te stu
ren Daarnaast en daartussen brengt
..Zambizanga" ook iets van Domingos"
bestaan in de gevangenis in beeld en
beperkt zich daarbij tot de essentiële
aanduidingen van terreur, pijn. bloed,
moord en sterven
(Filmhuis, zaterdag tot en met dinsdag -
aanvangstijden za 19.30 uur, zo ma.
en di. 20.15 uur)
Ouwehandsnieuws "fr
„PRINS MAURITS VOLIERE" WEER
OPEN
De vrije vluchtvolière in Ouwehancls
Dierenpark, genoemd naar Prins
Maurits, omdat hij destijds de officiële
opemng verrichtte, is weer voor het pu
bhek opengesteld. In deze enorme
vliegkooi van 20x50 m en 12 m hoog,
zijn de subtropische vogels inmiddels
teruggekeerd. Als het weer omslaat zul
len ook de tropische exemplaren ver
schijnen. Daaronder zijn verschillende
nieuwe soorten, zoals de Indische
Nimmerzat. Als „probeersel" heeft de
directie er nu ook fazantenbroedstellet-
jes ingezet, m de hoop dat er eieren
worden gelegd en uitgebroed. In deze
fraaie vrije vluchtvolière zijn maar liefst
ruim twintig uitheemse vogelsoorten te
bewonderen in volledige vrijheid.
AFRIKASTEPPE COMPLEET
In Ouwehands Dierenpark is de vorig
jaar al gereed gekomen Afrikaanse
steppe voor wat het dierenbestand be
treft nu compleet. Naast de elandantilo
pen en de struisvogels is er een onver
want Grevy-zebra paartje opgebracht.
•Het brengt niet alleen meer kleur en
fleur aan het fraaie geheel, maar men
hoopt uiteraard ook op jong Grevy-
leven.
NACHTVOORSTELLINGEN
Emanuelle, 16 jaar
Vrijdag- en zaterdagavond: 24.00 uur.
DUO 2
Black Belt Jones, 16 jaar
Vnjdag- en zaterdagavond: 23 45 uur.
Scène uit „Karateslagen voor de gele tijger
van donderdag 1 juni t/m
woensdag 7 juni
GRAND, tel. 033-14632
GRAND 1
The Choirboys, 16 jaar
Dagelijks: 13 30,18 30, 21 15 uur; zon
dag 13.30. 16 00, 18:30, 21 15 uur
GRAND 2
Carrie, 16 jaar
Dageli|ks 13.30.18 30.21 15 uur; zon
dag: 13.30, 16.00. 18.30. 21.15 uur
GRAND 3
Ben Hur, alle leeftijden
Dagelijks: 13 45 en 20 00 uur
GRAND 4
Pastorale 1943, alle leeftijden
Dagelijks' 13 30.18 30.21 15 uur; zon
dag: 13.30. 16 00. 18.30. 21.15 uur.
GRAND 5
's Werelds vurigste minnaar, alle leef
tijden
(The World s greatest lover)
Dagelijks: 13.45.18 45,21 30 uur; zon
dag: 1345. 16.15. 18.45. 21.30 uur
CINEMA, tel. 033-18900
CINEMA 1
Telefon, 12 jaar
Dagelijks: 13 45,18.45.21.30 uur; zon
dag: 13.45, 16 15, 18.45, 21.30 uur
CINEMA 2
Jaws, 12 jaar
Dagelijks: 13.30,18.30,21.15 uur; zon
dag 13.30, 16.00, 18.30, 21 15 uur
EURO, tel. 033-33655
EURO CINEMA
De twaalf veroordeelden, 12 jaar
(The Dirty Dozen)
Dagelijks 13.45. 18.30, 21.30 uur; za
terdag en woensdag: 18.30,21.30 uur
KINDERVOORSTELLINGEN
EURO CINEMA
Laurel en Hardy als eilandbewoners.
alle leeftijden
Zaterdag- en woensdagmiddag: 13.45
DUO, tel. 033-16572
DUO 1
Het na a kt restaurant, 16 jaar
Dagelijks: 14.15.19.15, 21.30 uur- zon
dag 14 15, 16.30, 19.15, 21.30 uur.
DUO 2
Karateslagen voor de gele tijger, 12
jaar
Dagelijks: 14.00,19.00,21.15 uur; zon
dag: 14.00, 16.15, 19.00. 21.15 uur
Scène uit „Telefon" met Charles Bronson.
volgorde afwerkt, maar volgens een
heel ander systeem.
..Telefon" levert door deze intrige èn
door het toch wel voortreffelijke spel
van Bronson, Remick en Pleasance,
een boeiende aaneenschakeling op
van achtervolgingen en vernietigingen
van allerlei (tientallen jaren eerder erg
belangrijke en vitale) installaties, met
een verrassend slot, ook al was dat
deels te voorzien.
Een film met voldoende aktie en
goede dialogen om in totaliteit tot de
meer geslaagde spionage-films te
mogen worden gerekend.
(Eerste week. Cinema 1,12 jaar).
LAATSTE FILM VAN HET
FILMHUIS-SEIZOEN
De Stichting Filmhuis Amersfoort
besluit haar filmseizoen van 3 tot en
met 6 juni met de film „Zambizanga",
die in samenwerking met de afdeling
Amersfoort van de Progressieve
Film wordt gebracht. Daarna zal het
Filmhuis aan de Appelmarkt worden
gesloten in verband met een ver
bouwing tot 1 september a.s., ook al
zullen enkele incidentele aktiviteiten
nog wel worden gehouden.
De film „Zambizanga" is ge
regisseerd door Sarah Maldoror in 1972
naar een scenario van Mario de
Andrade met in de hoofdrol Elisa An-
drade als Maria Xavier. De film is geba
seerd op de roman ,,La vraie vie de
Domingos Xavier" van Luandino Vieira,
„Zambizanga" werd bekroond met de
grote prijs van het filmfestival van Cart
hago.
Over de film zelf schreef Ellen Waller
m het Handelsblad/NRC:
De makers van „Zambizanga" hebben
opzettelijk een verhaal gekozen dat
zich in 1960 afspeelt: een tijd van kente
ring vlak voordat het geweldloos verzet
in Angola in gewapend verzet veran
derde.
Het verhaal is histories. Luandino
Vieira, een militante Angolese schrijver,
gebruikte feiten in zijn novelle over Do
mingos Xavier, een arbeider, leider van
een verzetsgroep, die door de
Portugese geheime politie wordt op
gepakt en doodgemarteld omdat hij
weigerde de naam van een blanke ver
zetsman te noemen. Het scenario is op
deze novelle gebaseerd. Vieira werd
zelf gevangen genomen in 1961 en na
jaren in een gevangenis op Kaap
Verde, leeft hij nu. onder politietoezicht,
in Portugal.
Voor het grootste gedeelte gaat het
filmverhaal over Maria Xaviera, de
vrouw van de gevangen verzetsstrijder.
Zij weet niets van zijn illegaal werk.
Domingos is vrachtrijder bij de wegen
bouw, woont met Maria en de baby in
het barakkendorp van de arbeiders Tot
hij wordt wakkergeschopt, ruw over-
AMERSFOORT - Wie deze week last van de zon krijgt (op het moment dat ik
dit schrijf schijnt de zon tenminste volop) kan wat de bioscoop betreft voor
een nieuwe film terecht in Cinema 1waar men Charles Bronson kan zien als
Russisch geheim agent in de spannende aktiefilm „Telefon" met naast zich
de als altijd charmante Lee Remick en acteur Donald Pleasance als de
gevaarlijke (en ook krankzinnige) tegenstander.
Nieuw is verder in de sektor sex de film „Het naaktrestaurant" en in de
afdeling „aktie, harde aktie" gaat in Duo 2 de première van Nederland
„Karateslagen voor de gele tijger" van start. In de nachtvoorstellingen van
Duo 1 kan men nog eens kijken naar Sylvia Kristel in haar eerste Emanuelle-
film en in Duo 2 naar „Black Beit Jones". Voor de kinderen is er in Euro
Cinema op zaterdag- en woensdagmiddag „Laurel en Hardy als eiland
bewoners" en dat betekent ongetwijfeld gieren, lachen, brullen. Voor het
overige zijn alle films geprolongeerd.
krijgt, waarmee verschillende, zo op
het oog hardwerkende, burgers in
eens veranderen in koelbloedige,
krankzinnige, maar vooral verniel
zuchtige KGB-agenten.
Samen met de Amerikaanse Lee
Remick (die evenals Bronson prachtig
spel aflevert in onderkoelde dialogen)
moet Bronson proberen die KGB-gek
(zoals altijd weer goed spel van Donald
Pleasance) te pakken te krijgen,
voordat er ongelukken gebeuren Aan
vankelijk komt Bronson steeds te laat
en is Pleasance zijn voormalige
opdrachtgever te vlug af, temeer ook.
omdat Pleasance de lijst niet op
I Spionnen in films zijn vaak Ameri
kanen (CIA) of Britten (Ml 5).
Westerse helden dus. die of tegen
een niet bij name genoemde Oost-
europese mogendheid in het geweer
komen of gewoon tegen Russische
KGB-agenten hun spelletje spelen.
In de nieuwste film met Charles
Bronson in de hoofdrol, „Telefon"
van regisseur Don Siegel, is dat net
even een tikkeltje anders. Hier gaat
het om de Russische spionage
dienst, de KGB en diens held in de
figuur van Bronson. En wat moet
Bronson? in de VS een eigen door de
KGB tientallen jaren opgezet
netwerk van gehypnotiseerde „sla
pers" uitschakelen. Geen eenvoudig
karweitje als blijkt, dat een aan de
kant gezette KGB-er er heel anders
over denkt en de code te pakken
Het afgelopen weekend bracht ik
door in onze nationale bossen van de
Veluwe. Aanvankelijk was ik van plan
om in één van de campings op de
uiterwaarden van de IJssel neer te
strijken, maar aangezien de Duitsers
ons juist dat weekeinde trachtten te
overspoelen met een extra grote golf al
dan niet vuil Rijnwater, heb ik daar
maar van af gezien. Kijk, m'n wagen
heeft best een fikse wasbeurt nodig,
maar zoiets moet je nooit overdrijven,
heeft men mij altijd geleerd.
Dus werd het de Veluwe-rand, want
dat ligt altijd een tikkeltje hoger en bo
vendien buiten de winterdijk, zoals
men mij vroeger op school altijd heeft
voorgehouden en wat dat betreft ben ik
altijd in goed vertrouwen geweest.
Midden in de bossen werd ik
overvallen door grote hoeveelheden
zon en daarbij behorende warmte.
Zoiets overkomt je zelden, dus hebben
we met volle teugen genoten van dit
meevallertje op de valreep van mei.
Kamperen is iets, wat je moet onder
gaan. Het heeft een aparte sfeer, maar
ook een geheel eigen aanpak nodig.
Kamperen, zeggen deskundigen, is
een goede methode om de mens weer
naar de natuur terug te brengen. Nu
ziet u mij echt niet met twee droge
houtjes het kampvuur aanmaken nadat
ik met pijl en boog op jacht ben ge
weest; noch geef ik mij over aan de
volle geneugten van de natuur door al
lerlei welwaartsverschijnselen thuis te
laten, maar zo'n zin klinkt mij toch goed
in de oren. Dus ben ik voor enkele
dagen natuurmens.
Dat heeft z'n konsekwenties, want
het betekent zonder meer. dat je op
staat zodra de eerste vroege vogels
hun snavel niet langer kunnen houden
en je kwetterend van tak tot tak
vertellen dat het waarschijnlijk mooi
weergaaf worden die dag. Toch ben ik
een taaie, zodat er heel wat vogels in
het geweer moeten komen om mij voor
tijdig van m'n nest te jagen Vandaar,
dat ik op een goeie, zonnige morgen
een fraaie voorstelling van moeder na
tuur heb gemist. De kinderen kwamen
het me later opgetogen vertellen, want
je kunt van kinderen van alles zeggen
wat ze niet doen, vroeg opstaan doen
ze wel.
Rondom ons kampement schijnt zich
die morgen een fraaie optocht van al
lerhande dieren te hebben
voorgedaan. Een stuk of vijf eekhoorns,
die met hun lange pluimstaarten uit de
bomen naar beneden kwamen gegle
den en in marstempo langs de ka
toenen daken onzer schamele be-
doeninkjes zweefden, gevolgd door
enkele, blijkbaar minder dappere ko
nijnen. Het was een drukte van belang,
verrukt gadegeslagen door onze kin
deren, die meestal door hun al te op
gewonden geschreeuw elk verstandig
dier mijlenver doen vluchten, maar nu
wonder boven wonder de kaken op el
kaar hadden gehouden.
Toen de eerste mensen het grasveld
betraden, werd de optocht geruisloos
ontbonden, verdwenen de konijnen in
hun respectievelijke holen en zochten
de eekhoorns hun geheime plekjes
tussen de hoogste takken van de den-
nebomen weer op. Veel later werd ik
wakker en hoorde met een spijtig ge
voel het verhaal aan.
Die avond besloot ik om de volgende
morgen erg vroeg op te gaan staan. Vol
verwachting gleed ik weg in de zoete
dromen, veroorzaakt door zwoele bos-
lucht en de van stuifmeel bezwangerde
dennebomen. De volgende morgen
werd ik inderdaad vroeg wakker. Be
hoedzaam kwam ik overeind en
gluurde door een kier naar buiten. Het
was doodstil op het grasveld. Niet ver
van mij verwijderd denderde een
vroege vrachtwagen over de
vierbaansweg, die nijvere wegaanleg-
gers in een vlaag van verstandsverbijs
tering dwars door de camping hadden
aangelegd. Verder niets. Behalve mis
schien dat ene konijnt/e, dat even
kwam aangehipt. me met ogen vol
stomme verbazing aankeek en toen
meewarig z'n hoofd schudde. Alsof hij
wilde zeggen, dat alleen stommelingen
op zondag zo vroeg opstaan..
AMERSFOORT - Kortgeleden ver
scheen het jaarverslag (periode sep
tember 1976 tot december 1977) van
de Stichting Filmhuis Amersfoort.
Naast een stukje voorgeschiedenis,
waarin nog eens wordt ge
memoreerd, hoe en wanneer het
Filmhuis Amersfoort tot stand kwam,
de aanvankelijke problemen die op
gelost moesten worden, de
verhuizing van filmcafé Oom Albert
naar Theater Miniatuur, wordt in het
jaarverslag melding gemaakt van de
inmiddels veranderde „struktuur"
van de stichting. Bij het gebruiken
van Theater Miniatuur voor de film
voorstellingen door de S.F.A. werden
zakelijke afspraken gemaakt tussen
beide stichtingen. De zaal en defoyer
werden verbeterd en heringericht, er
kwamen betere brandvoorzieningen.
Dat verliep aardig tot mei 1977. Toen
kwam er op de één of andere manier
een kink in de samenwerkingskabel.
De stichting Theater Miniatuur blijkt
niet meer zo betrokken te zijn bij de
heie ontwikkeling van het theater dan
voorheen en het gevolg is dan, dat de
Stichting Filmhuis Amersfooh in z'n
eentje door blijft modderen, zoals
altijd met een aantal erg enthousiaste
vrijwilligers, die echter een beetje
moedeloos werden doordat geen en
kele coördinatie in het gebruik van
Miniatuur meer bestond, verschil
lende gebruiks-rekeningen niet wer
den betaald en ramen kapot bleven,
etc.
Eind september schrijft de Stichting
Filmhuis Amersfoort daarom een
brandbrief naar het gemeentebestuur
van Amersfoort. Dit had resultaat. Er
volgden konstruktieve gesprekken met
gemeente, Amersfoortse Culturele
Raad. de Vereniging Kreatieve Kursus-
sen Appelmarkt en het Filmhuis. „De
Stichting Theater Miniatuur blijft degrote
afwezige", staat in het jaarverslag van
het Filmhuis te lezen. Die afwezigheid
heeft tot gevolg, dat het beheer van
Theater Miniatuur ten aanzien van de
benedenruimte voorlopig wordt toege
zegd aan de Stichting Filmhuis Amers
foort. Er zal naar een definitieve
oplossing worden gezocht, maar
duidelijk is in ieder geval, dat de kon-
tinulteit van Theater Miniatuur met voor
stellingen op het gebied van film, toneel,
muziek, poëzie en kindertoneel ge
waarborgd is.
Buiten deze organisatorische pro
blemen om, is de Stichting Filmhuis
Amersfoort best tevreden over de resul
taten van het afgelopen jaar. Hoewel de
SFA vrijwel volledig drijft op vrijwilligers,
zijn er tal van aktiviteiten geweest (zoals
de zogenaamde thema-avonden) naast
de geprogrammeerde filmvoorstellin
gen Binnen afzienbare tijd zal naar be
taalde krachten moeten worden toege-
werkt. In ieder geval, aldus het jaarver
slag van de SFA, is het streven er op
gericht betere sociale voorzieningen
naast de vergoedingen die op onkos-
tenbasis aan de vrijwilligers worden ver
stekt.
In het seizoen 1976/1977 zijn in totaal
167 voorstellingen gegeven van 48 films
(waarvan 20 nieuw waren voor Amers
foort). Van september 1977 tot
december 1977 werden in totaal 82
voorstellingen gegeven van 23 films
(waarvan 7 films nieuw waren voor
Amersfoort)Er werden in die periode 14
nachtvoorstellingen gegeven van 14
films, waarvan 10 nieuw voor Amers
foort. Er werden ongeveer 23 korte films
vertoond.
In de bovenstaande periode van
totaal 263 voorstellingen bezochten in
totaal 4157 personen het Filmhuis, wat
neerkomt op een gemiddelde bezetting
per voorstelling van 16 bezoekers.
Hoogtepunten waren onder meer de
films tijdens het vrouwenfestival
(Jeanne Dielman, Take it as a man ma-
dame en Lohn und Liebe) en in het
weekprogramma de films „lm Lauf der
Zeit", „The Clowns", „L'Affiche rouge"
en „Strategie van de Spin".
Het beleid van de Stichting Filmhuis
Amersfoort is er in de eerste plaats op
gericht de aktiviteiten en vorming te
kunnen kontinueren In de tweede in
stantie kan meer de nadruk op begelei
ding en vorming worden gericht door de
komst van een part-time medewerker.
Voor 1977 werd een gemeentelijke sub
sidie verstrekt, een bedrag voor vaste
kosten en een bedrag voor de zoge
naamde inhuurvoorstellingen,
waardoor voorlopig het voortbestaan
van de SFA is gegarandeerd.
Verder wordtvia het plaatselijk eduka-
tief plan verder gewerkt aan een vaste
plaats van het Filmhuis in Amersfoort.
Het ligt in de bedoeling om mettertijd te
komen tot een filmkijk- en filmwerkhuis.
Verbetering van de akkommodatie en
de projektie-installatie zal op korte
termijn plaats vinden. Naast haar cul
turele funktie (het vertonen van nieuwe
kunstzinnige films) rekent de SFA ook
het brengen van politieke, historische
films en de filmische vorming tot haar
taak In de toekomst zal tevens de8 mm.
smalfilm de nodige aandacht krijgen. In
september gaat - als alles volgens de
planning verloopt - het projekt „Film en
•geschiedenis" van start
Ook de samenwerking met andere
groeperingen, zoals De Progressieve
Film, afdeling Amersfoort en ver
schillende aktiegroepen wordt niet
alleen voortgezet, maar is onontbeerlijk
Tenslotte kan het geen kwaad nog
eens het bankrekeningnummer te
vermelden van de Stichting Filmhuis
Amersfoort voor hen, die het werk
van de SFA financieel willen onder
steunen. Dat is nr. 30.22.19.005, Ra
bobank Amersfoort, t.n.v. de
Stichting Filmhuis Amersfoort, Ap
pelmarkt 14 te Amersfoort. Zoals u
weet, kunt u donateur worden voor
een vast bedrag per jaar.