.Buitenlander heeft weinig kans bij
oningbouwvereniging en gemeente"
woners Hessenweg
net barbecue
vierden reconstructie
Stichting buitenlandse werknemers Gooi en Eemland over huisvesting:
Leusder Krant - samenleving
verloren en gevonden
DONDERDAG 13 JUL11978
ACHTERVELD - Bij de politie te
Achterveld, tel. 03425-1607, zijn als
verloren ei gevonden opgegeven:
GEVONDEN
Hondenhalsband, metalen schakels;
portemonnee met inhoud en sleuteltjes;
portemonnee met inhoud.
VERLOREN
Sleuteletui van V W.-sleutels.
AMERSFOORT/LEUSDEN - In de dorre taal van het
larverslag van de stichting buitenlandse werknemers
iooi en Eemland gaat weer heel wat ellende schuil. In vele
iren dat de Nederlandse economie gedeeltelijk drijvende
rerd gehouden door de inzet van de „gastarbeiders" zijn
eel perioden geweest waarin het woord Turk of Marok-
aan een scheldwoord was. In deze tijd van economische
«cessie is de buitenlander opnieuw weinig populair. In
et vrij dunne verslagje staat ergens achterin droog: „Wij
lebben getracht in kaart te brengen welke kansen
luitenlandse werknemers hebben bij toewijzing van
roonruimte en dan met name bij gemeenten en bouwver-
nigingen. Ons baserend op de opgevraagde cijfers zijn
rij van mening dat een buitenlander die zijn gezin wil
terenigen veel minder kansen heeft dan een Nederlands
lezin. In de stuurgroepen, maar ook in andere contacten
pet gemeentebesturen en besturen van woningbouw-
erenigingen is door ons hogerop gewezen, overigens
pet weinig resultaat, aldus de stichting buitenlandse
werknemers Gooi en Eemland.
Een verwarrend beeld levert het
laroverzlcht van het aantal buiten-
nders In dit gebied. De stichting
ïll komt voor 1977 op een totaal van
ilm zevenduizendvierhonderd te
en zevenduizend in 1976. Men heeft
chter ook de totalen van de ver-
chillende bevolkingsregistraties en
egevens van de vreemdelin-
endiensten bij de eigen gegevens
pgeteld en komt dan op een totaal
an elfduizend. Deze verschillen
orden niet verder verklaard dan
met de opmerking dat „de stichting
aangewezen (is) op een zeer uiteen
lopende bronnen die vaak niet met
elkaar te vergelijken zijn. In ieder ge
val wordt uit de cijfers duidelijk, dat
Turken en Marokkanen veruit in de
meerderheid zijn. In Amersfoort zijn
zij volgens de gegevens zefs de eni
ge groepen buitenlandse werkne
mers. In Putten leven en werken bij
na uitsluitend Turken (560) naast een
zeer klein groepje Marokkanen (27)
en één enkele Joegoslaaf. De
buitenlanders kan men in dit gebied
vooral aantreffen'in Amersfoort, Hil
versum en Harderwijk. De vertegen
woordigde nationaliteiten zijn naast
de genoemde Marokkanen en Tur
ken; Grieken, Italianen. Joegosla-
ven, Portugezen, Spanjaarden en
Tunesiërs.
Wat heeft de Stichting Gooi en Eem
land nu voor deze mensen kunnen
doen? Nieuw in 1977 waren de
„schakelklassen" in Hilversum en
Soest. Over de schakelklassen schrijft
de stichting:
SCHAKELKLAS
In 1977 werd door de stichting het
initiatief genomen om met de ande
ren, afkomstig uit de onderwij
swereld in Amersfoort en Soest, na
te denken over de noodzaak van een
schakelklas. Diverse malen werden
zij gekonfronteerd met buitenlandse
jongeren die onvoldoende aan
spreekbaar waren om voortgezet
onderwijs te kunnen volgen. Een
school te Amersfoort bleek bereid
om te starten met zo'n schakelklas,
mits er voldoende leerlingen zouden
zijn. Bij navraag op lagere scholen
en via vele huisbezoeken bleek het
benodigde aantal niet aanwezig te
zijn, zodat helaas in Amersfoort niet
gestart kon worden. Toch blijven wij
van mening dat een schakelklas in
Amersfoort, mede door de vele gezins
herenigingen, noodzakelijk is. Steeds
meer buitenlandse jongeren missen
aansluitmogelijkheden en hoewel wij de
aantallen niet hard kunnen maken me
nen wij dat er in Amersfoort genoeg
jongeren zijn om een dergelijke voor
ziening te rechtvaardigen. Tenslotte
willen wij vermelden dat het vor
mingscentrum ,,De Vurige Wagen" in
augustus 1977 de speciale kursus voor
buitenlandse partieel leerplichtigen niet
door kon laten gaan omdat er, ondanks
onze voorlichting en vele huisbezoeken
aan de buitenlanders, te weinig kursis-
ten waren.
Nieuw ook was dat per eind 1977 zo
wel in Amersfoort als in Hilversum
teams gevormd werden die gezamen
lijk instaan voor een betere bereikbaar
heid. Bij de samenstelling van deze
teams werd rekening gehouden met de
koncentraties van buitenlanders in de
regio's west en oost, respektievelijk het
Gooi en de Noordelijke Vechtstreek
(west) en Eemland, de Noord-West
Veluwe en Zuid Flevoland (oost). De
teams zullen zelfstandig alle werk
zaamheden van het opbouwwerk en
het sociale werk verrichten Voor de
beide teams zijn funktionarissen be
schikbaar met speciale opdrachten als:
onderwijs, gezinswerk, administratie en
beheer en advisering bij komplexe indi
viduele problemen Door een andere
indeling van de regio's hoopt de stich
ting te bereiken dat de stichting beter
bereikbaar wordt en wat dichter bij
buitenlanders en Nederlanders staat.
INDIVIDUELE HULP
Deze reorganisatie was noodza
kelijk omdat door de buitenlander
voornamelijk om individuele hulp
wordt gevraagd en deze geen bood
schap heeft aan de scheiding die de
stichting legt tussen groepswerk en
individueel werk. Dit onderscheid
wordt in de nieuwe organisatie van
het werk niet meer gemaakt. Centraal
staan nu opbouwwerk en individuele
hulpverlening.
Met opbouwwerk wil de stichting bij
drage leveren aan het, met behulp van
bepaalde methodieken, scheppen van
voorwaarden om te komen tot een basis
voor verdere ontwikkeling van achter
gestelde groeperingen. Het op
bouwwerk richt zich hiervoor op de ge
hele samenleving. Onderwijs en vor
ming zullen hierbij belangrijke onder
steunende aandachtsgebieden zijn
evenals voorlichting, gezinszorg, des
kundige advisering en pleitbezorging bij
urgente problemen )huisvesting, juridi
sche bijstand)
Deze heroriëntering had gevolgen
voor de werkzaamheden en de organi-
satieopzet. Onze instelling wil rekening
houden met. de grote geografische
spreiding van de buitenlanders. Te
vanzelfsprekend werd in het verleden
aanvaard dat per nationaliteit één me
dewerker voor de gehele regio de
spreekuren verzorgde. Dit betekende
voor deze funktionarissen iedere week
een enorm reisschema en het gevaar
om aan ingewikkelde hulpvragen te
weinig tijd te kunnen besteden was niet
denkbaar In feite moesten de groeps-
werkers dan ook dikwijls bijspringen,
waardoor hun inzet voor de individuele
hulpverlening toch al groot was.
AANVALLEN
Hoeveel mensen heeft de stichting
op de spreekuren gehad? In de regi
stratie van Gooi en Eemland komen
2386 namen voor, maar met de niet-
geregistreerde kliënten en proble
men meegerekend wordt dit onge
veer drieduizend, terwijl er sprake
was van ongeveer vijfduizend pro-
blemén. Begrijpelijkerwijs (zij vor
men de voorste groepen) staan Ma
rokkanen en Turken bovenaan. De
Marokkanen nemen zowel wat be
treft het aantal kliënten als het aantal
problemen meer dan de helft van de
inspanningen van de stichting voor
hun rekening. De Turken doen dat
voor meer dan veertig procent, zodat
de andere groepen maar voor vijf
procent beslag leggen op de tijd van
de medewerkers.
Bij de buitenlandse werknemers blijkt
nog steeds een grote behoefte te be
staan aan hulp bij zeer uiteenlopende
en dikwijls akute problemen, zowel op
materieel als immaterieel gebied Ver
wijzing naar Nederlandse instellingen
is, vanwege taalproblemen, onbekend
heid met de kulturele achtergronden en
niet op mediterrane kuituurpatronen af
gestemde methoden van hulpverle
ning, slechts in incidentele gevallen
mogelijk. De problemen die de be
zoekers van de spreekuren bin
nenbrengen kunnen ten dele snel wor
den afgehandeld. Het geven van inlich
tingen, invullen van formulieren, ver
taaldiensten. Een groot aantal proble
men vraagt echter aanzienlijk meer tijd.
Dit geldt onder meer voor zaken als
geestelijke gezondheidszorg, ontslag
zaken, huwelijks- en gezinsproblemen,
beroepszaken in verband met zieken
gelduitkeringen, WAO- en werkloos
heidsuitkeringen. Meer dan veertig pro
cent van de problemen hebben betrek
king op de sociale verzekeringen, terwijl
ook arbeidszaken voor buitenlanders
problemen opleveren.
RECREATIE
In het jaarverslag over 1976
maakten we enige kritische opmer
kingen over aktiviteiten op het ge
bied van de rekreatie. We stelden:
„in dit soort aktiviteitennzal een
evenwichtige en gefaseerde afbouw
indekomende jaren doorgaan. Het is
niet de bedoeling alles abrupt af te
schaffenBij de toekenning van
middellen door de overheid hebben
we echter gekonstateerd dat er toch
wel abrupt te werk is gegaan. De
meest getroffen onderdelen van de
rekreatieve aktiviteiten waren film,
feesten, exkursies, sport en spel.
Hierin werden dermate drastische be
perkingen opgelegd dat de stichting
zich verplicht zag een niet onaanzienlijk
bedrag uit eigen middelen beschikbaar
te stellen, om zo door een geleidelijke
bijsturing tot een evenwichtig beleid te
komen Aangezien de Nedrlandse sa
menleving de1 jitenlander op rekreatief
gebied nog niet alles te bieden heeft
hopen we in de komende jaren nog ge
subsidieerde bodemvoorzieningen aan
te kunnen bieden-in overleg met de
overheid en kollegae-stichtingen - die
een redelijk pakket aangepaste ont
spanning garanderen Wel zijn we van
mening dat de buitenlander, daar waar
de mogelijkheden zijn. moet kunnen
deelnemen aan ontspanningsaktivitei-
ten vanuit de Nederlandse samenle
ving. Hiervoor willen we als pleitbezor
ger optreden (bijvoorbeeld bij sportver
enigingen). Bij het organiseren van
kulturele festiviteiten voor de buiten
landers ondervonden we in het ver
slagjaar dat buitenlandse muziekgezel
schappen een soort monopoliepositie
innemen. Dit leidt tot overvraging van
prijzen bij het opstellen van kontrakten.
Ons inziens is het noodzakelijk dat een
landelijk bureau voor rekreatie meer ef
ficiënt gaat onderhandelen met de ma
nagers van deze gezelschappen. In
cijfers uitgedrukt konden we in 1977
aan de Turken 4x een feest aanbieden,
aan de Spanjaarden 6x. aan de Italia
nen 1 x Daarnaast waren er festivitei
ten, gekoppeld aan religieuze feestda
gen van de moslimgemeenschap: voor
Marokkanen 3x. voor Turken 2x.
Driemaal gingen Turken op exkursie,
Spanjaarden en Marokkanen ieder
eenmaal. Er werd in de regio voor Tur
ken 38x een film vertoond, voor Marok
kanen 59x, voor Spanjaarden en Italia
nen plusminus 30x (door henzelf
georganiseerd)! In het jaarverslag komt
verder ondermeer de huisvesting ter
sprake, een v^n de belangrijkste pro-
blèrtiëVi waarvoor een buitenlahdérkan
komen te staan.
HUISVESTING
De stichting werd herhaalde malen
gekonfronteerd met moeilijkheden
in pensions. Deze namen soms dra
matische vormen aan door harde
maatregelen van pensionhouders
die absoluut wilden sluiten. Zodat de
buitenlanders met al hun bezittingen
letterlijk op straat werden gezet. In
vrijwel alle gevallen betrof het
huuropzegging en konflikten over de
hoogte van de pensionprijzen. Na
veel praten met de diverse partijen
werd dan weer een kompromis ge
vonden voor korte tijd. De pro
blematiek van de huisvesting werd
hiermee zeker niet opgelost, wel was
de brand even geblust.
Wanneer bemiddelen tussen pen
sionhouders en pensionbewoners geen
resultaat oplevert, worden advocaten,
juridische adviseurs en wetswinkels, de
ombudsman of de gemeente inge
schakeld. Enkele malen gebeurde het
dat de stichting als tussenschakel op
trad voor de huurbetaling, als de pen
sioneigenaar weigerde nog huurpen
ningen te innen. De belangrijkste knel
punten. zoals die ervaren worden door
stichtingsfunktionarissen, zijn wat de
pensions betreft: het ontbreken van al
ternatieve woonruimte, de verordening
op verblijfsinrichtingen kan niet worden
toegepast, onvoldoende inschrijvingen
door de buitenlanders bij buro's huis
vesting en woningbouwverenigingen,
het inkrimpen van de markt van kamer
huurders; de druk op de bewoners om
meer huur te betalen.
GEZINNEN
Naast pensionproblemen leggen
moeilijkheden rond de hulsvesting
van gezinnen een belangrijke claim
op de funktionarissen. Het aantal
toewijzingen door gemeenten en
woningbouwverenigingen blijft te
klein. Eigen landgenoten vragen bij
het verhuur van hun huizen bijzon
der hoge prijzen. Wanneer men be
sluit zelf een huis te kopen loopt men
het gevaar in handen te vallen van
slechte adviseurs en bemiddelaars
bij hypotheekbanken. De stichting
beschikt over veel cijfermatige gege
vens. Onze participatie in de stuurgroe
pen van Dam heeft bijgedragen tot het
verkrijgen van inzicht in de huisves-
tingsproblematieken en de mogelijke
oplossingen daarvan. Door de onder
zoeken van deze stuurgroepen naar de
huidige woonsituatie en woonwensen
zijn veel vermoedens bevestigd De
buitenlander zelf ervaart zijn huidige
woonsituatie als slecht, zou best willen
verhuizen maar kan niets geschikts
vinden: 70è 80% van de buitenlanders
noemt verlangen naar gezinshereni
ging als voornaamste motief om te wil
len verhuizen, zij verlangen een zelf
standige woning. Wij hebben ook ge
tracht in kaart te brengen welke kansen
buitenlandse werknemers hebben bij
toewijzing van woonruimte en dan met
name bij gemeenten en woningbouw
verenigingen Ons baserend op de op
gevraagde cijfers zijn we van mening
dat een buitenlander die zijn gezin wil
herenigen veel minder kansen heeft
dan een Nederlands gezin In de
stuurgroepen, maar ook in andere
kontakten met gemeentebesturen en
besturen van woningbouwverenigingen
is door ons hierop gewezen, overigens
met weinig resultaat.
WERKGROEP
Vermeldenswaard is de Instelling
door de gemeente Harderwijk van
een werkgroep huisvesting buiten
landse werknemers, die onder meer
een beleid zal ontwikkelen voor wat
betreft deze problematiek in hun
gemeente. Naast vertegenwoordi
gers van de buitenlanders maakt een
vertegenwoordiger van de stichting
deel uit van deze werkgroep. Ook in
andere gemeenten zou het aan te be
velen zijn deze weg in te slaan. Ge
meenten en woningbouwverenigin
gen zouden het experiment moeten
aandurven om die mensen die niet
van plan zijn hun gezin te laten over
komen gezamenlijk In een bestaande
woning te huisvesten )ln kleine
groepen), om zo langzamerhand de
noodsituaties die overal worden ge
signaleerd op te lossen.
Samenvattend komt de stichting tot
de conclusie geen voorstander te zijn
van aparte woonvoorzieningen voor
buitenlandse werknemers, maar van
een rechtvaarciïge vérdeling van be
staande woningen. Zij zal blijven par
ticiperen aan stuurgroepen van Dam en
aan werkgroepen die een rechtvaar
dige verdeling willen bevorderen, niet
alleen voor degenen die al jaren moe
ten wachten op een woning voor het
gezin maar ook voor hen die alleen ge
huisvest willen worden. Bovendien blij
ven we er de buitenlander door voor
lichting op wijzen hoe noodzakelijk het
is zich in te schrijven als woningzoe
kend bij de gemeentelijke buro's huis
vesting en de woningbouwverenigin
gen! Adressen van de centra in 1977:
Marokkaans Centrum, Bergstraat 6,
Amersfoort
Turks Centrum, Bergstraat 6, Amers
foort
Marokkaans Centrum, Markt 7, Har
derwijk.
Turks Centrum, Jodenkersteeg 1, Har
derwijk.
Marokkaans Centrum ,,Dar Marhaba",
Boerhaavestraat 15, Hilversum.
Tuks Centrum, Leeuwenhoekstraat
51a, Hilversum.
Centro Espanol, Lopes Diaslaan 7, Hil
versum.
Marokkaans Centrum, Veerstraat 16,
Bussum (per 1 juli 1977 afgesloten Met
de gemeente zijn onderhandelingen
over vervangende ruimte gaande).
Centro Ricreativo Lavoratori Italiani,
Nieuwstraut 34, Weesp.
ACHTERVELD - Tijdens de recon-
/uctie van het eerste gedeelte van
Hessenweg is door de bewoners
an de Hessenweg heel veel last on-
ervonden. Veel zand, stof en ander
ngemak. Dit alles werd echter on-
ergaan met de opmerking „och, het
loet eerst erger worden wil het beter
orden". Toen dan ook het gedeelte,
elegen tussen de Hessenkar en het
oekje klaar was, werden de koppen
«j elkaar gestoken en overlegd om
!ts feestelijks te organiseren. Uit-
ndelljk werd besloten, nu men van
at gedeelte Hessenweg van alle on-
emakken was bevrijd een geza-
enlijke. barbecue te houden. Alle
ewoners van dit gedeelte Hes-
enweg gingen hiermee direct ak-
bord.
Maandagavond was het dan zover,
ij mooi weer zou het worden gehou-
en op het terrein van de v m. melk-
riek en bij slecht weer in het maga
zijn van de heer Lammers. Gezien de
weersomstandigheden werd maandag
besloten om het feest te houden in het
magazijn van de heer Lammers. Om
streeks 20.00 uur waren ongeveer een
70-tal bewoners present. Een aantal
barbecues waren opgesteld, de ingre
diënten aanwezig, zodat het feest kon
beginnen. De avond werd van 't Hoekje
tot de Hessenkar een kort woordje
sprak. Huj heette alle aanwezigen van
harte welkom. „Weken lang is er veel
last ondervonden van de reconstructie
van de Hessen-Klinkerweg. Veel stof
hebben wij moeten verwerken Moei
lijkheden om bijv. een behoorlijke uitrit
te krijgen moesten worden overwonnen
evenals de moeilijkheden om een trot
toir op juiste hoogte te krijgen. Joost
Coene kreeg zelfs een speciale afvoer-
gootaldus Schouten.
De heer Schouten bracht dank aan
de heer Siegbert en zijn collega's van
de gemeente Leusden en diens collega
van de firma Schoonhoven. Deze
moesten alle problemen oplossen doch
overleg was met hen steeds mogelijk.
Tevens kregen ook de stratemakers
een compliment voor het keurig afgele
verde werk. „We zijn blij", aldus de heer
Schouten, „dat alles achter de rug is en
daarom gaan wij nu een feestje bou
wen."
Na een applaus kon het feest begin
nen Zelfs de oudste bewoners van dat
gedeelte Hessenweg, de heer en me
vrouw Van de Hengel waren aanweziq
en hadden ook nog goed schik. Gezien
de geringe mogelijkheid voor de rook
afvoer kon men zich binnen zeer korte
tijd niet meer duidelijk zien zitten. Daar
om werden er al spoedig enkele bar
becues naar buiten gedragen en daar
werd het feest voortgezet.
Het werd een echt gezellig feest waar
niet alleen het stof en het zand werd
weggegeten en gedronken doch waar
bij de onderlinge verstandhouding tus
sen de bewoners zeker een flinke op
kikker kregen
