2 Geweldige aanbiedingen uit de
grandioze Kela tapijttegel-
kollektie van Piet van Heugten
Dierenpark Amersfoort bestaat 30 jaar
KC*^*0gpoU9e^Wet
Amersfoortsestraat 22 - Soesterberg - Telef. 03463-2442
/U'Vf»
•H*rwvo'
A6°° ^a^aad\°°S ^eKt,
^3^1^,50* 500
"",o0,U\tet^ate9
elleW^ioooKa^
wKtx^detKa^®';
lrt* '!reh. 50
w\euïen' Aft
Woninkrijk
"CëUsaèr" Krant - regio
LEUSDER KRANT
DONDERDAG 27 JUL11978
Kela Tapijt
direct aan de grote weg Amersfoort-Utrecht, tegenover afslag Soest. s «noogsg
iKela tapijt filialen: Utrecht Enschede Amsterdam Groningen Den Haag 9 Nijmegen 9 Hilversum 9 Rotterdam]
,,Dat is de laatste keer geweest,
dat ik jou vraag mijn rits dicht te
doen"
zwarte vacht die als ze ouder wor
den grijsachtig wordt. Manneties
kunnen een lengte van circa 1,60 m
bereiken en vrouwtjes circa 1.30 m.
De armen van deze dieren zijn lan
ger dan de benen. Ze hebben te
vens lange handen met een goed
ontwikkelde duim.
TIJD EN GEDULD
Net zomin als mensen zomaar in
een groep gezet kunnen worden, is
dat ook het geval met mensapenEr
is tijd voor nodig om aan elkaar te
wennen, eikaars gebaren en mi
miek te leren kennen en een
groepsverband te ontwikkelen. Het
heeft dan ook ongeveer een jaar
geduurd voordat er sprake was van
een normaal sociaal gedrag binnen
de nieuwe groep. In de afgelopen
januarimaand werd het eerste
mensapenjong geboren. „We zijn
hier enorm trots op", vertelt Mario,
„vooral omdat dit een teken is dat
de chimpansees hun plaats gevon
den hebben in de groep. Ze horen
bij elkaar. Er is als het ware een
kommune-verband ontstaan. Met
veel tijd en geduld is het hier ge
lukt."
De huidige leider van de groep, de
volwassen chimp Maike, zit al on
geveer 13 jaar in dit park. Bell is het
oudste wijfje van de groep. Over het
algemeen kunnen vrouwtjes ge
makkelijker in een vreemde groep
geplaatst worden dan mannetjes.
De chimpanseegroep huist in een
verblijf dat voldoet aan de modern
ste eisen. „Het is werkelijk goed",
vindt Mario. Het geheel kan klima-
tologies geregeld worden (hete
lucht, airkonditioning, bevochtiging,
zowel dag- als kunstlicht) en is rond
om geïsoleerd. Dat zo'n verblijf
behoorlijk stevig in elkaar moet zit
ten is vanzelfsprekend, want een
volwassen chimpansee kan 500 tot
800 kilo in kracht ontwikkelen.
VOEDING
Het dagelijks menu van chimpan
sees is behoorlijk veelzijdig, 's Mor
gens bestaat hun maaltijd uit een
papsoort, samengesteld uit bam-
bix, nutrix, vitamine- en kalkprepa-
raten, stroop en carvan sevitan om
de smaak zo aantrekkelijk mogelijk
te maken. Overdags krijgen de
dieren „aktiviteits" voedsel, zoals
zonnepitten, wilgentakken, eiken
en beukentakken Met de na
tuurbeschermingsvereniging heeft
het direnpark goede kontakten, van
deze vereniging worden veel tak
ken betrokken.
's Avonds krijgen ze fruit (banaan,
appel, sinaasappel), uien, andijvie.
En de zogenaamde apenbrokjes.
MEDISCHE BEHANDELING
Voordat chimpansees in een
groep geplaatst worden, vinden er
testen plaats voor t.b., bloed, huid,
speeksel, urine, difterie. Deze on
derzoeken worden gepleegd door
direnarts Kaal, die aan het dieren
park verbonden is en het veterinaire
toezicht in handen heeft. Hij doet
maandelijks een mestonderzoek op
parasieten en dergelijke.
Ziekte van één der dieren kan tijdelij
ke isolatie tot gevolg hebben. Niet
alleen om reden van besmetting,
maar ook omdat zo'n dier het in de
groep behoorlijk moeilijk kan krij
gen.
Na afloop van de informatie die
Mario verstrekt, gaan we een kijkje
nemen bij het chimpanseeverblijf.
•Zodra we in de buurt komen, ver
toont leider Maike direkt een op
vallend gedrag Als hij Mario in het
oog krijgt gaat hij tegen een grote
ton slaan die aan een touw hangt, in
een autoband hangen, aan het hek
hangen en met zand gooien
Moeder Sonja met haar jong zit een
beetje achteraf. Ze zit breeduit met
haar armen om het kleintje heen en
geeft ons geen kans om het jong te
zien. Een andere chimp roept als
maar prrr, prrr.
Ik vraag Mario naar de toestand van
dieren in de dierentuin. Allen leven
toch min of meer niet in hun na
tuurlijke omgeving. Mario relati
veert dit snel. „De meeste dieren
komen niet direkt uit hun oorspron
kelijke omgeving, maar zijn groten
deels geboren in dierentuinen". Hij
gelooft verder echt niet zo dat bij
voorbeeld de apen de hele dag
maar dromen over het oerwoud
Ook een groot deel der mensheid is
uit zijn natuurlijke omgeving ge
haald en geciviliseerd. Heel be
langrijk vindt hij wel dat een dier
zich in deze omstandigheid verma
ken kan, zodat er geen verveling
plaatsvindt. De chimpansees heb
ben dan ook voldoende materiaal
om zich in uit te kunnen leven: bo
men, stammen, takken en andere
attributen. Is het zo dat apen elkaar
vlooien Volgens Mario niet. Deze
chimpansees zijn juist erg schone
dieren. Ze hebben nauwelijks of
nooit vlooien. Als ze bij elkaar wat
zoeken, dan zijn dat zeker geen
vlooien maar wel zoutkristallen. Die
eten ze op omdat ze er behoefte
aan hebben.
Ondertussen is ook fotograaf Johan
Sneevliet binnen gekomen. Mario
schept de gelegenheid om via de
achterzijde van het verblijf foto's te
maken. Hij pakt een banaan om
moeder Sonja met haar jong dichtbij
te halen. Zodra Mario de buitenste
deur open doet. komen ze allemaal
onze kant op. Ook Sonja en we krij
gen nu een kans om haar jong te
zien. Het kleintje zit met handen en
voeten vastgeklemd aan de buik
van de moeder. Sonja gaat ook met
zand gooien Mario roept haar tot
de orde en het spelletje is snel af
gelopen.
SLAAPVERBLIJF
De chimpansees slapen in hun
nachtverblijf in groepjes van twee.
Ze slapen languit op hun rug of op
hun zij en gebruiken daarbij hun
armen als een soort kussentje. „Ze
zijn precies aan hun slaaptijden
gewend", vertelt Mario. „Toen de
zomertijd inging en we hen dus een
uur eerder wakker maakten, was
dat duidelijk zichtbaar. In tegenstel
ling tot andere ochtenden waren ze
ditmaal nog erg slaperig
De deuren van de nachtverblij
ven zijn voor alle zekerheid elk
voorzien van 4 sloten. Door de
dagelijkse handelingen zou één
slot nog wel een keertje verge
ten kunnen worden, maar alle
vier vergeten is volgens Mario
nauwelijks denkbaar.
De eerste wilde dieren, twee jon
ge panters, werden geplaats in
1954 In die tijd gebeurde er iets
opzienbarends in het Amersfoortse
Dierenpark, waardoor men veel be
kendheid kreeg en zelfs de Europe
se pers behaalde De leeuw Sinda
groeide op met een gewone straat
hond
Aan het einde van de vijftiger ja
ren kwamen de olifanten en kame
len En in een min of meer natuurlij
ke omgeving, een afgerasterd stuk
bos, werd een begin gemaakt met
jachtluipaardengroepen
In 1964 werden de eerste stap
pen ondernomen tot een totale her-
strukturering van het dierenpark Er
kwam een kollektie Australische
parkieten, sier- en watervogels,
waterparkieten. De outillage werd
gemoderniseerd, er werd her
bouwd. uitgebouwd en vergroot
Een uitwerking hiervan was o.a. de
aanschaf van een twaalftal chim
pansees, die een oppervlakte van
zeshonderd vierkante meter tot hun
beschikking hebben met een zo
mer- en winterverblijf. Het geheel is
volledig klimatologisch geregeld.
Door de gemeente werd subsidie
beschikbaar gesteld om dit alles te
kunnen realiseren
Sinds de laatste drie iaar legt het
dierenpark zich ook toe op de re-
kreatieve sektor en speelt men in op
de behoefte van het kind. wat zijn
uitwerking vond in een kin
derboerderij. Door dit projekt wordt
de mogelijkheid gekreeerd het
kontakt tussen kind en dier te sti
muleren en te bevorderen Ook het
spelende kind kan in het dierenpark
aan zijn trekken komen. Voor zowel
de kleintjes als de wat oudere jeugd
is er een aparte speeltuin aange
legd en er rijdt een trein rond.
Sinds de afgelopen twee jaar
wordt er tevens aandacht geschon
ken aan de edukatieve faktor Bij
alle diersoorten zijn informatiebor
den geplaatst, zodat de bezoekers
zelf kunnen lezen wat zij over be
paalde diersoorten willen weten
Ook een gedeelte van het bomen-
bestand is reeds gekatalogiseerd
Voor de jeugd is het mogelijk om op
edukatieve wijze de dierentuin te
bezoeken door middel van
speurtochten
„De direktie is geweldig blij
met het dertigjarig jubileum van
het dierenpark," aldus de heer M.
Hoedemaker. „Het is een mijl
paal. Met de hulp van sublieme
medewerkers is het mogelijk ge
worden het dierenpark op dit ni-
vo te brengen. Daar zijn we erg
blij om." Het is plezie
rig om met Mario Hoedemaker,
bedrijfsleider van het Dierenpark
Amersfoort, te praten, naar hem
te luisteren en samen op pad te
gaan door het weelderig groene
park. Een enthousiast en joviaal
mens. Met een open oog en oor
voor mens en dier.
Op onze ronde komen we na
tuurlijk ook bezoekers tegen.
Mario signaleert daarbij regel
matig verschillende onbeant
woorde vragen. Hij gaat er steeds
spontaan op in, wat hem zeker in
dank afgenomen wordt. Ter ver
duidelijking op het eerste artikel
nog het volgende. De dochter
van één der initiatiefnemers van
het Amersfoortse Dierenpark,
namelijk de heer W. G. Tertoolen,
trouwde in 1960 met de heer H.
Vis. Het echtpaar Vis vormt de
direktie van het park. Alhoewel
het dierenpark financieel geheel
selfsupporting draait, werd een
aantal jaren geleden door de ge
meente subsidie verstrekt ten
behoeve van achterstallig on
derhoud en een aantal nieuwe
investeringen. En om misver
standen uit de weg te ruimen: de
grond wordt niet gewoon ge
pacht. maar is in erfpacht van de
gemeente.
De chimpansee is intelligent en
leeft van nature in groepsverband.
Sinds 1960 wonen er chimpansees
in het Amersfoortse Dierenpark In
eerste instantie twee Eén van deze
twee was de beroemde „Vrijdag"
van de Rudi Carellshow. Op een
gegeven moment groeiden deze
mensapen uit hun verblijf en wer
den ze overgeplaatst naar Burgers
Dierenpark in Arnhem.
In 1966 kwam er een nieuwe groep,
bestaande uit 1 mannetje en 4
vrouwtjes. Allemaal jonge dieren, in
leeftijd variërend van 2 tot 4 jaar, die
inmiddels opgegroeid zijn tot vol
wassen chimpansees.
Nadat er een geheel nieuw mens-
apenverblijf opgezet werd. kwa
men er nog 6 chimpansees bij, 2
vanuit het Noorder Dierenpark en 4
uit partikuliere kring.
De chimpansee, afkomstig uit Afri
ka, is de intelligentste van alle apen.
Slim, behendig en heeft van alle
mensapen de meest menselijke
gezichtsuitdrukking en houding. In
de vrije natuur leven ze in kleine
groepen. Jonge diren hebben een
AMERSFOORT- In de afgelo
pen meimaand was het dertig
jaar geleden dat het Dierenpark
in Amersfoort van start ging. De
initiatiefnemers, de heren W. G.
Tertoolen en P. J. Knoester,
zorgden voor de oprichting in
1943. Als hobbyisten hadden zij
al wat ervaring opgedaan in het
dierenpark te Wassenaar. In
eerste instantie was de opzet in
Amersfoort uitermate gering. Het
dierenbestand bestond bij de
oprichting uit een aapje, een pa
pegaai. een wild zwijn en een
beer. Dit laatstgenoemde dier is
ook nu nog steeds het han
delsmerk van het dierenpark.
Men heeft aan de B. Wuytierslaan
224 de beschikking over onge
veer 15 hectare bosrijke grond,
die gepacht wordt van de ge
meente Amersfoort.
Het is niet bij deze kleine bezet
ting gebleven In de loop van deze
30 jaar werd het dierenbestand
enorm uitgebreid en sinds een
aantal jaren wordt er ook veel aan
dacht besteed aan edukatie en
rekreatie
