Anna Perk: „Je haalt adem, je eet,
slaapt en werkt. Dat is het dan wel
deffllCfl/inzijnvy^k Tineke Otter: Elf jaar ervaring
met het trimmen van honden
DE VEERTIG VREUGDEVOLLE JAREN VAN EEN VROEDVROUW
Receptie
Verloren en gevonden
Gemeente Leusden
Leusder Krant - interview
LEUSDEN-Vrijdag 1 december
wordt In het restaurant van het
Amersfoortse Dierenpark een re
ceptie gehouden ter gelegenheid
van het 40-jarig jubileum van
mevr. Annu G. Perk als verlos
kundige.
Onze medewerkster Anco Mali
sprak met mevr. Perk, die als
vroedvrouw ook In Leusden ac
tief Is. De weerslag van dat ge
sprek treft u In bijgaand artikel
aan.
De mevrouw Perk aan te bieden
receptie op 1 december begint 's
middags om 16.30 uur.
wegbracht, deden het allemaal erg
goed", vertelt ze vol trots.
Was ze zelf nou nooit es bang?
„Onze opleiding zoals gezegd, was
ijzersterk. en dat gaf je veel zeker
heid. Angst had je ook wel eens,
maar dat liet je niet blijken. Omdat
wij niet sensationeel waren,
reageerden de anderen adekwaat.
ZWANGERSCHAPSGYM-
NASTIEK
Is het een groot verschil tussen
toen en nu? „Och, vroeger leefde je
met het gezin mee. De band was
erg sterk.
Tegenwoordig komen ze je vóór
zeggen, hoe ze bevallen willen. Met
alle voorlichting worden de mensen
vaak toch angstiger. Ze horen
overal wat van, en ze denken: als
dat bij mij maar niet het geval is!
Maar wat een groot positief ver
schil is, dat is de zwanger-
schapsgymnastiek. Als jong meisje
zat je in de Camperstraat vaak met
je handen op je oren: zó hartver
scheurend gilden die vrouwen. Je
werd er néér van.
Toen volgde ik in 1952 een aan
vullende kursus hechten, in de
Camperstraat. Dat hechten zat niet
in onze opleiding. Ik wilde het goed
leren, en er mijn bevoegdheden
mee uitbreiden. En toen deden ze
daar die zwangerschapsgym-
nastiek. Het was zo'n verschil met
wat wij gewend waren aan gillen bij
de bevalling. Dèt wil ik in Amers
foort ook, dacht ik.
Ik was de allereerste, die de
zwangerschapsgymnastiek hier in
voerde. Mevrouw Jellinck ging de
kursus geven. Als je in het begin
hoorde hoe de vrouwen reageer
den: ze hadden altijd zo bevallen,
waar was die onzin van die gym
nastiek voor nodig."
PROFICIAT
Dit artikel zou niet volledig zijn,
als ik niet even vermeldde wat ik
van Anna Perk zélf niet vernam,
maar van één van haar collega's.
„Het Is zo'n mensl Als ouders in
financiële moeilijkheden verke
ren houdt ze daar rekening mee.
Er werd eens een jongetje gebo
ren en zijn moeder kon niet voor
hem zorgen. Anna Perk en haar
huisgenote hebben het babletje
acht maanden verzorgd!"
Proficiat, Anna Perk! Vele goe
de jaren toegewenst in je
vreugdevolle praktijk!
samen de praktijk met mevrouw De
Leeuw, en op 1 december 1938
nam ze de praktijk over. Er waren
toen vier vroedvrouwen in Amers
foort werkzaam. Om de 14 dagen
hadden ze één dag vrij. En dat was
een unicum voor die tijd. Nu heeft
men twee groepspraktijken van
ieder 3 verloskundigen
„IK DACHT DAT ALLE
VROEDVROUWEN OUDE
KOLLEN WAREN!"
Toen ze begon, zag ze er
piepjong uit. Vaak zeiden moeders,
die al zeven of meer kinderen had
den: „Bent u de vroedvrouw? U
bent nog zo jong!" Ze hoorde een
man zeggen: „Ik dacht dat alle
vroedvrouwen oude kollen waren!"
En toen ergens een babietje gebo
ren werd, vroeg de moeder aan
haar: „Waarom is die vroedvrouw
weggegaan?" Ze ging naar haar
werk op de fiets Vroeger moest je
als vroedvrouw naar de mensen
toe. Er was in die tijd één specialist-
gynaecoloog in Amersfoort, en die
bezocht de mensen óók thuis. Later
pas werd het spreekuur ingesteld.
„ICH BIN HEBAMME"
Al snel was het mobilisatie, en de
oorlog brak uit. Ze had zich voorge
nomen nooit pen woord Duits te
spreken. Het was speruur, en juf
frouw Perk moest naar een beval
ling. Een Duitser hield haar tegen.
„Zurück!", schreeuwde hij. Anna
Perk zei: „Laat u mij dóór, ik ben
een vroedvrouw, en ik moet naar
een bevalling." „Zurück!", bleef hij
schreeuwen. Teneinde raad zette
zij haar principe op zij, en zei tegen
de soldaat: „Ich bin Hebamme".
„Ach, gnadige Frau, Verzeihung",
zei de Duitser, en hij hield zelfs het
hekje voor haar open. Ik ben
verloskundige". Ach, mevrouw, ex
cuseert u me.").
„TRAPPEN!"
Op den duur was er geen
voedsel, geen warmte, geen licht
meer. Voor een bevalling móést je
licht hebben. Bij één der oorlogs
tijdbevallingen trapte de buurman
op de fiets om met de dynamo een
straaltje licht op te wekken. Kwam
er een wee, dan riep juffrouw Perk:
„Trappen!" Soms ook vond de be
valling plaats bij het povere licht van
een drijvertje kurkje waarop een
nachtpitje in olie drijft). Op de moei
lijkste momenten floepte het drij
vertje natuurlijk uit. Anna Perk deed
toen de verlossingen een tijdje bij
zich thuis in de huiskamer. Zij kreeg
als vroedvrouw kolen en elektriciteit
van de Duitsers. De mensen
moesten zelf hun eten meebren
gen, want dat was ook voor Anna
Perk schaars.
IN DE BOODSCHAPPEN
TAS
Hoe ging het in die jaren met een
te vroeg geboren kindje? Anna Perk
had een grote boodschappentas,
die ze opvulde met warme kruiken.
De baby in de tas, rits dicht, en zij
ermee naar de couveuse in het
ziekenhuis. „De kindjes die ik
ER DAG 23 NOVEMBER 1978
LEUSDEN - „Dankzij de
tlge samenwerking met mijn
blega's heb ik dit werk veertig
r kunnen doen. Alléén had Ik
nooit gered", zegt de be
elden Anna G. F. Perk die op 1
ember haar 40-jarig jubileum
j verloskundige viert. Zélf ziet
I daar niets bijzonders in. „Je
alt adem, je eet, slaapt en
■rkt. Nou, dat is het dan wel. Je
[int al niet veel anders doen",
ze. „Bovendien is dit een
'ugdevol beroep. De moeders
|n dankbaar, en dat geeft je vol-
nlng. Wat wil een mens nog
er?"
Anna Perks „patiënten" denken
Janders over. Ze hebben een co
mité gevormd, en willen Anna Perk
'huldigen De vaders en moeders
zjjn vaak zélf „gehaald" door Anna,
ook hun kinderen werden weer
bor Anna Perks hulp in deze we-
reld geïntroduceerd.
JBILEUMFONDS
Wie ook op de wereld werd gezet
ior Anna Perk, en daar dankbaar
r is, kan haar of zijn bijdrage
len op rekening van mevrouw
igebeuk, Beukstraat 68, girore-
ining nr. 3351989.
Hoe kom je tot de keuze van het
troep van verloskundige?, vragen
we mejuffrouw Anna Perk. (Zelf zou
haar liever mevrouw noemen,
nt een óngetrouwde man noem
b óók niet jongeheer, en ze hééft
bovendien zó veel kinderen
Ik hield van een beetje vrij zijn",
|t ze. „Niet de hele dag aan een
loei gebonden zitten. Ik ben nog
en tijdje op kantoor geweest. Maar
len hoorde ik van kennisjes over
et beroep van verloskundige. En ik
echt: dat is best leuk. Dèt wil ik
lorden."
CAMPERSTRAAT
In Amsterdam, waar ze in 1914
rerd geboren, ging ze naar de
lijkskweekschool voor
'roedvrouwen. Of zoals deze
raaminrichting bij de Amsterdam
iers bekend staat: de Camper-
traat. (Petrus Camper (1722-
1789) was een Nederlandse ont-
Ikundige en bioloog. Omstreeks
1860 werd de kraaminrichting in de
ar hem vernoemde straat geves-
fgd). De Camperstraat, dat is een
rip in Amsterdam.
,,'t Was er erg streng", vertelt An
na Perk „Om de drie weken had
den we één vrije dag, van zater-
I
dagavond 18.00 uur tot zondag
avond 21.00 uur. Als je 's zon
dagsavonds te laat binnenkwam,
werd je volgende vrije dag inge
houden!
In mijn tijd stonden de opleiding
en de inrichting onder supervisie
van dokter Meurer, een destijds be
kend gynaecoloog We kregen les
in algemene biologie, anatomie,
schei- en meetkunde, verloskunde
en histologie weefselleer). 's
Morgens om 6.00 uur moesten we
opstaan. Om 6.30 uur waren we op
zaal.
Om half 9 gingen we aan tafel.
Om 9.00 uur zaten we op les, tot
11.00 uur. Van 11.00 tot 12.00 uur
werkten we op zaal. Na de lunch
hadden we 's middags weer les. Je
kan aan de huidskleur de eerst-,
tweede- en derdejaars eruit pikken.
Je werd hoe langer hoe bleker!
Ook als je in de wacht was ge
weest tot halt zeven 's morgens,
moest je om 9.00 uur op de les zijnl
Die bracht je dan dommelend
door!"
De opleiding in de Camperstraat
was goed, maar wel te autoritair.
„Je had aan de ene kant de verant
woordelijkheid, en aan de andere
kant werd je behandeld als een
kind. Ik had es een overtreding be
gaan, en toen mocht ik een maand
niet uitl", herinnert Anna Perk zich.
„De kamers waren niet verwarmd,
en dus ging je vooral 's winters
maar vroeg naar bed. Je raakte al je
kontakten kwijt, want je kon ner
gens meer op visite gaan.
Je vak leerde je goed. Er was een
hoogleraar, die zei: „U mag niet
voelen wat u niet voelt", en daar
heb ik me altijd op verlaten. Toen wij
in de praktijk begonnen, waren we
capabel. Je had het vak onder de
knie. Je had veel dingen meege
maakt. Je kwam nooit voor verras
singen te staan. Je stond daardoor
erg sterk."
VROEDVROUW:
WIJZE VROUW
„Weet u eigenlijk wat het bete
kent, vroedvrouw?", vraagt me
vrouw Perk. „Een vroede vrouw is
een wijze vrouw. Ik vind dat een
mooie benaming. Vroede vaderen,
vroedschap. Later is de benaming
officieel gewijzigd in: verloskundi
ge."
In 1938 deed Anna Perk haar
examen, en daarna ging ze enige
tijd tijdens de vakantie waarnemen.
Uit die begintijd herinnert ze zich,
dat in Onstwedde een vrouw in het
dialekt tegen haar zé: „Juffrouw, ik
moet breken." Ze dacht: wèt moet
er breken. Maar het betekende:
braken.
Op 1 oktober 1938 kwam ze naar
Amersfoort. Twee maanden liep ze
LEUSDEN - Tineke Otter,
moeder van twee kinderen Is
hondentrlmster.
Haar garage bl| haar huls op Zon-
nedauwhof Is helemaal ver
bouwd. Een houten vloer voor de
warmte, een plafond met speciale
verlichting, een bad, koud en
warm water, verwarming, kortom
een prachtige ruimte met twee
trlmtafets.
Nu is mijn eerste vraag „Wat is
trimmen?" want naar mijn idee zie ik
alleen poedels voor me met die keu
rige gladde lichaampjes en van die
krulletjes boven op hun hoofd en
een pluimpje aan hun staart.
„Dat Is het juist niet" zegt Tineke,
„een poedel is zelfs de enige hond,
die haar heeft dat je kunt vergelijken
met mensenhaar. Een poedel wordt
geknipt en krijgt een behandeling
van wassen, knippen en föhnen.
Een hond trimmen is het haar eruit
plukken.
Veel honden, zoals bouviers, ter
riers (de fox terrier, Ierse terrier.
Welsh terrier, airedale) hebben twee
lagen haar. Wanneer de bovenste
'aag rijp wordt (hard en dofmoet die
met een mesje eruit geplukt worden.
Dit moet ieder half jaar gebeuren
Doe |e dit niet, dan gaat het haar erg
jeuken en er kan ongedierte in ko
men.
Na zo'n behandeling ziet zo'n hond
er hartstikke mooi uit.
Sommige hondentrimmers, die
niet goed opgeléd zijn scheren zo'n
hond. Dan wordt er een gedeelte
van het nieuwe haar weggeschoren
en een gedeelte van de rijpe laag
blijft zitten, dit is erg irriterend voor
zo'n hond
Tineke Otter, die al een elfjarige
ervaring heeft, heeft haar oplading
aan de Dibefoschool genoten.
Een tweejarige dagschool in Am
sterdam Een dag in de week theorie
en vier dagen gratis in een trimmerij
werken.
„Je begint met voeten scheren en
honden wassen. Dat is best nog
moeilijk, goed uitkijken of er geen
water in de oren en geen zeep in de
ogen komt. Snel afdrogen, want een
hond kan ook een longontsteking
oplopen. Je moet 250 soorten leren
wassen Daarna mag je leren knip
pen Honden knippen voor een ten
toonstelling is weer heel anders dan
de gewone knipmethoden, dat is
ook nog een hele studie
In de theorielessen leer je alles
over de hond: de bloedsomloop, tot
hoever je nagels van honden kunt
knippen, hoe je een oorontsteking
kunt voorkomen, in welk geval je de
honden met hun bazen naar een
dierenarts moet verwijzen
Je leert alles over een pub, hoe de
voeding is, wanneer je ze mag was
sen en knippen.
Een jonge hond mag je bijvoor
beeld niet wassenvoor zijn eerste
jaar en een poedel mag niet voor zijn
eerste jaar geschoren worden, dan
krijgen ze vaak meteen hard en grijs
haar".
In Amsterdam heeft Tineke een
goed lopend bedrijfje gerund (ge
middeld 13 honden per dagen toen
zij naar Hilversum verhuisde, deed
zij het hoofdzakelijk 's avonds in
verband met haar kinderen.
„Dat liep erg goed" zegt Tineke.
„Nu ik in Leusden woon, ben ik de
trimmerii nog aan het opbouwen,
maar ik doe net ontzettend graag
Honden vinden het over het al
gemeen erg fijn Als je een bouvier
bijvoorbeeld aan het borstelen bent,
krijg je een lik of een poot, zo dank
baar zijn ze.
Ik bind de honden nooit vast. Een
bijterige hond krijgt een bandje om
zijn bek. maar zelfs dat komt zelden
voor"
De honden worden vooral 's
avonds maar ook wel overdag ge
trimd. Wanneer ja alleen een hond
zijn nagels wilt laten knippen of de
oren schoonmaken, dan kun je altijd
even langs komen (gratis).
Wanneer een hond de oren niet re
gelmatig uitgeknipt worden, kan er
een oorontsteking ontstaan of het
gaat erg jeuken.
De mensen, die met hun hond
komen zijn over het algemeen ge
wone mensen, die een hond voor
hun kinderen hebben en goed voor
hun hond zorgen.
Wanneer een hond klaar is. wordt de
hele ruimte grondig gereinig en alle
apparatuur wordt schoongemaakt.
Tineke is per behandeling nog
een half uur bezig met de ruimte
weer helemaal schoon te maken.
„Sommige bazen van poedels vin
den het duur omdat deze om de drie
maanden geknipt moeten worden,
maar komen ze een keer in het half
jaar. dan zit daar veel meer werk aan
vast.
In de zomer heb ik het erg druk.
De mensen denken dat het in de
zomer erg belangrijk is om hun hond
erg kort te laten knippen vanwege
de warmte. Dit is echter niet waar. Je
moet het zien als iemand die in zijn
bikini in de zon gaat liggen, die heeft
het op een gegeven moment
bloedheet.
Ook in de winter hoeft een hond
geen lang haar te hebben. Honden
hebben het over het algemeen niet
koud
's Winters en 's zomers moet een
hond een normale vacht hebben."
Tea Middelkoop - Van Maanen
VERLOREN
Groene kinderfiets: gouden plaatje met
inskriptie; zilverkleurige aansteker:
groene portemonnee met twee sleutels,
zilveren armbandje met naamplaatje
met inskriptie Miranda; bankbiljet van
25,zwart nylon kinderwantje
GEVONDEN
Carnavalssteek met de naam Piet.
AAN KOMEN LOPEN
Zwarte kat met witte pootjes
Inlichtingen worden u verstrekt door
de Rijkspolitie Leusden-Zuid, Arn-
hemseweg-Oude Rijksweg, telefoon
033-44444.
GEVONDEN/VERLOREN
ACHTERVELD - Bij de politie te
Achterveld (tel. 03425-1607) zijn als
gevonden en verloren opgegeven:
Gevonden: een kinderschoentje, merk
Diana.
Verloren: een suede want met gebreid
boord.
