Kostelijke Hitchcock-parodie van Mel Brooks;
Walter Matthau brengt „House Calls" aan Glenda.
Leusder Krant - Kijk op de film
DONDERDAG 23 NOVEMBER 1978
)0R BERT VOS
MERSFOORT - In Amersfoort deze week in ieder geval twee nieuwe films,
de moeite van het bekijken waard zijn. Heel toevallig ook twee komedies,
al zijn ze onderling eigenlijk niet vergelijkbaar. „High Anxiety" (Mei
oks heeft hoogtevrees) van de inmiddels befaamd geworden regisseur
Brooks en „Housecalls" van regisseur Howard Zleff, die met „House
Is" een typisch voorbeeld van een zogenaamde „screwbail-comedy" wist
'leveren, zoals die vroeger werden gemaakt door meesters ais Lubitsch,
ira en anderen. Wie overigens de typische lach of ik schiet-humor van
lis de Funès prefereert, kan daar deze week ook voor terecht in één van de
rsfoortse bioscooptheaters, waar „De avonturen van Rabbi Jacob" nog
ivan de plank is gehaald. „The mountain of the Cannibal God" is een
lal grof In elkaar gezet avonturen-werkje met sadistische inslag, maar wie
bijvoorbeeld gaat om het fraaie figuur van Ursula Andress. die komt
[schlen toch nog aan z'n trekken. Voor mij hoeft dat nou ook weer niet,
t „The mountain of the Cannibal God" is nu niet direkt het voorbeeld van
meesterwerk.
HIGH ANXIETY
el Brooks in hoge nood'' is de
vreemde titel, die de Nederlandse
uteur gaf aan de Amerikaanse
ilfilm ,,High Anxiety" van de inmid-
befaamde komedie-regisseur Mei
iks, die met deze film een wat mij
jtreft geslaagde parodie geeft op het
Hitchcock-films, zonder dat
iks z'n eigen verhaal en identiteit uit
loog verliest. „High Anxiety" bete-
itheel simpel „hoogtevrees" en daar
it het eigenlijk om in deze prima in
zittende dolle komedie ..vol gru-
spanning" rond een direkteur-
heer (Mel Brooks) van een psy-
itrische inrichting voor zeer, zeer
itoorde rijkaards.
Hoewel je je misschien af zou kunnen
vragen of niet beter iemand anders dan
Brooks die hoofdrol zou hebben kunnen
spelen, weet Brooks toch alle aandacht
gevangen te houden in deze persifla
ge" op de films van Hitchcock, voor zo
ver de schitterend spelende Madeline
Kahn de show niet steelt
Brooks krijgt het niet gemakkelijk als
geneesheer-direkteur van dat perfide
gekkenhuis, dat nogal vreemde zaken
blijft te herbergen. Het schijnt, dat ver
schillende van zijn voorgangers op ge
heimzinnige wijze verdwenen zijn en
dat is eigenlijk iets wat de nieuwe di-
rekteur Richard H. Thorndyke in hoge
mate verontrust. Zeker na zijn ken
nismaking met de afschuwelijke zuster
Diesel, die in feite de scepter zwaait in
dit gekke huis en ook in haar vrije tijd de
TIENTJE
De man zwaaide driftig met een
I tientje Hoewel eigenlijk niemand
I van de omstanders eigenlijk goed
begreep, waarom de 'man dat
deed, bleef iedereen staan om hem
met stomme verbazing gade te
slaan ,,Kijk naar dit tientje mensen,
ki/k goed!" Iedereen deed de uiter
ste best om een glimp op te vangen
van de blauwe schim in mans han
den, maar verder dan tot een ver
onderstelling dat het een tientje kon
zijn, kwam men niet.
„Kijk in uw eigen portemonnee, in
uv/ portefeuille. Pak een tientje en
kiik!" De galmende stem van de
opgewonden man schetterde over
het plein, dat door het winkelend
publiek op zaterdagmiddag aardig
vol was.
Toen niemand aanstalten maakte
om een tientje uit eigen zak te halen
in de niet helemaal denkbeeldige
veronderstelling, dat de truc na
tuurlijk zat in het ontvangst nemen
van al die tevoorschijn gehaalde
tientjes door de schreeuwerd, liep
de man rood aan van ingehouden
verontwaardiging.
,.U denkt dat ik gek ben!" riep hij
zijn argwanende publiek toe en wie
thuis is in de verschillende gelaats
uitdrukkingen der gezamenlijke
mensheid, die moet toegeven, dat
de man er een aardige kijk op had.
„U denkt dat ik uw tientjes wil heb
ben' U bent gek, ik wil uw tientjes
met
Je kon zien, dat verschillende
mensen begonnen te aarzelen tus
sen doorlopen en een tientje te
voorschijn halen. De nieuwgierig-
heid won het van het inmiddels niet
meer in te halen achterlopen op het
ti/dschema. Er kwamen ver
schillende tientjes tevoorschijn en
sommige toeschouwers bestu
deerden het blauwe bankbiljet
zorgvuldig
Wat ziet u?" vroeg de man op de
gammele groentekist, geleend van
de groenteboer, die zelf vanachter
zijn kraam belangstellend het tafe
reel volgde en niet eens meer in de
gaten had, dat een jeugdige
gauwdief een tros bananen buit
maakte en achter het zeildoek ver
dween.
••Een tientje, ouwehoer!" riep een
lange slungel. De man hief zijn han-
den in edele verontwaardiging ten
hemel. ,,Een tientje! Hij ziet alleen
maar een simpel tientje, een stukje
blauw bedrukt papier. Kijk dan
oen, ezelsveulens, kijk dan toch!
wie staat er op dat tientje?"
Ef ging een gemompel door de
nmiddels fiks aangegroeide rijen
toeschouwers, die een tikkeltje ver
dwaasd naar het tientje in hun hand
zaten te loeren. Frans Hals", riep
de lange slungel opnieuw en
grijnsde breed. ,,Nou en!?"
Er ontsnapte een diepe zucht van
pure voldoening aan de lippen van
de opgewonden zeepkistenrede-
naar. ,,Die meneer heeft het bijna
door. Bijna!"
Opnieuw gingen zijn handen om
hoog en het tientje wapperde uit
dagend in het lichte najaarsbriesje.
,,Op dit tientje, geachte toeschou
wers, let op, op dit prachtige tientje,
zo vol blauw van kleur, op dit puur
Nederlandse bankbiljet hij
zweeg even om de spanning wat
extra op te voeren en keek vorsend
rond. ,,Op dit bankbiljet sta ik!"
Een ogenblik was het doodstil.
Iedereen keek van z'n tientje naar
de man in het midden van de me
nigte. En daar stond hij. Frans Hals,
kompleet met lang haar, sikje en
snor.
Verrek, die gozer lijkt er op!" riep
iemand en dat was het sein voor
een kakofonische spraakverwar
ring. Voor de rest was de spanning
verdwenen en even later was de
menigte verspreid, zich haastend
om voor sluitingstijd de aardappel
tjes, het groente en het vlees te ko
pen. De man bleef eenzaam achter
en ik keek hem een tikkeltje nieuws
gierig aan.
Hij gaf een bijna onmerkbaar
seintje naar iemand verder op Ik
keek achterom en toen omhoog op
de luifel van één der winkels zat een
jonge knaap een vrij kostbare vi
deo-camera in een koffer te doen.
Genept, dacht ik, een televi
sieprogramma met een verborgen
camera opgenomen!
De mans was van z'n groentekist
gekomen en kwam handenwrijvend
naar me toe. „Prima dag. van
daag", glunderde hij. Ik knikte, een
beetje verbijsterd door de loop der
gebeurtenissen. „Welkeomroep?",
vroeg ik met een blik naar de ca
mera-man, die voorzichtige pogin
gen deed om de begane grond te
bereiken.
Ik hoor nog de schaterlach van de
tientjes-man. „Omroep?" Ik heb
zelden een man gezien, die zoveel
plezier in z'n leven had. „De opna
men, die ik heb laten maken van m'n
kleine voorstelling, gaan regelrecht
als bewijsmateriaal naar de rechter.
Tegelijk met een aanklacht tegen
het ministerie van financiën, we
gens gebruik van mijn beeltenis. U
leest toch kranten?"
Ik knikte. En ineens had ik het
door. Een Italiaans foto-model had
een aanklacht tegen de staat inge
diend, omdat zij zou zijn afgebeeld
op een bankbiljet van 50.000 lire
Het stond in de krant
,,U bent Frans Hals?" informeer
de ik met een droog gezicht. Hij
knikte met pretoogjes. „Dat is kor-
rekt", zei hij en liet me zijn paspoort
zien. „Frans Hals las ik. „van be
roep: huisschilder."
Art Carney (als de seniele geneesheer-direkteur) aan het woord, met achter
hem, rechts: Walter Matthau. Beeld uit de film „House Calls".
knoet er flink onder heeft, vooral ten
aanzien van één van de artsen, die
eigenlijk (net als Diesel) beter tot de
patiënten zouden kunnen behoren.
Dr Thorndyke heeft het gevoel, dat
hij zich in een wespennest heeft gesto
ken, maar hij gaat toch op onderzoek
uit, zeker als blijkt dat de dochter van
één der patiënten ernstige verdenkin
gen koestert tegen zuster Diesel en
haar compagnon in het kwade. Dit fraai
gebouwde vrouwtje (een schitterende
rol van Mandeline Kahn, die eigenlijk
nog in te weinig films is te zien), weet dr.
Thorndyke op te stuwen in de vaart der
nieuwsgierige volkeren en het resultaat
is een dolle komedie vol opgezwiepte
spanning, waarbij de enorme hoogte
vrees van de geneesheer-direkteur een
niet onbelangrijke rol speelt
Regisseur Brooks is erin geslaagd
om een prima film in elkaar te zetten,
voor een niet onbelangrijk deel geba
seerd op beroemde filmfragmenten uit
de films van de grote meester Alfred
Hitchcock. Scènes uit ..North by north
west". Psycho",The Birds" en ..Ver
tigo", door Brooks knap gepersifleerd.
Met name de beroemde. „Psycho"-
scène in de douche-cel werd door
Brooks vrijwel perfekt geïmiteerd, maar
dan wel in een geheel andere kontekst
dan Hitchcock deed
Overigens is het met name voor de
verstokte Hitchcock-aanhangers een
erg aardige sport om tijdens het kijken
naar ..High Anxiety" het aantal Hitch-
cock-beelden eruit te pikken
Hitchcock zélf is niet in de film te zien,
ook al had Mel Brooks de meester dat
wel gevraagd. Hitchcock, wiens gevoel
voor Brooksiaanse humor naar ver
wachting toch niet zo groot zal zijn in
tegenstelling tot z'n eigen ijdelheid.
schreef Brooks na het zien van diens
..High Anxiety" een ietwat sarcastisch
briefje met de woorden:.Schitterend! Ik
zou de film zelf gemaakt kunnen heb
ben
Wat terecht kan worden betwijfeld,
want Hitchcock is Brooks niet en Brooks
- ook dèt kan zonder meer worden
vastgesteld is Hitchcock niet, ook al
weet hij zijn grote voorbeeld in tal van
prima uitgebalanceerde scènes en tref
zekere dialogen uitstekend te volgen,
zij het dan in parodieën op de origine
len.
„Hoogtevrees" (of „Mei Brooks in
hoge nood", maar dat Is héél wat an
ders) is een film om niet te missen.
Want het is voor mij ook de tot nu toe
beste film van de „nieuwe meester"
Brooks. En wat ijdelheid betreft niet
te overtreffen. Verscheen Hitchcock
slechts éénmaal per film in beeld,
Mel Brooks pakt gewoon de hoofd
rol. Om misverstanden te voorko
men
(Grand 4, eerste week, alle leeftij
den).
trouwde dat hij zijn vrouw nooit ontrouw
is geweest, maar die schade nu graag
in wil halen. Een dergelijk inhaalpro
gramma is natuurlijk niet helemaal be
rekend op de opkomende bezit-
tersdrang van Ann, die Charley veel
liever rustig bij haar thuis zou zien
Hoewel schijn bedriegt, weet Charley
zich aardig tussen alle problemen door
te laveren, ook al wordt hij dagelijks met
z'n geliefde gekonfronteerd. die inmid
dels een baan in het ziekenhuis heeft
gekregen. Hij heeft het eigenlijk moeilij
ker met het in bedwang houden van zijn
direkte chef de geneesheer-direkteur
dr. Amos Willoughby, die ten koste van
alles nog erg graag een volgende
ambtstermijn van vijf jaar vol zou willen
maken, maar daarbij wel de staf nodig
heeft. Een staf, die dagelijks de handen
vol heeft met het herstellen van onver
geeflijke fouten, door de seniele direk-
teur in volkomen naïviteit gemaakt.
Natuurlijk komt alles op z'n poot
jes terecht in deze prima komedie,
waar je van het begin tot het eind met
plezier naar kijkt en die eigenlijk ge
heel wordt gedomineerd door Matt
hau, Carney en Jackson. Drie proml-
Walter Matthau geeft Glenda Jackson een „Kaak-reddende" behandeling in
het ziekenhuis, in het begin van een pittige romance in „House Calls'
Louis de Funès in een potsierlijke en natte situatie in „De avonturen van rabbi Jacob.
HOUSE CALLS
Walter Matthau behoort tot mijn favo
rieten Ik heb genoten van films, waarin
hij een hoofdrol speelde, zoals ..The
sunshine boys", „The front page",
The bad new bears' en ook in de
nieuwste met Matthau in de hoofdrol
„House calls" heb ik van het begin tot
het einde genoten van z'n voortreffelijke
spel, zijn ongekunstelde nonchalance
en trefzeker uitgesproken dialogen, die
flitsend worden afgeleverd in soms
briljant woordenspel met waardige te
genstanders als Art Carney en Richard
Benjamin Om Glenda Jackson niet te
vergeten, die in „House Calls" volko
men is berekend op het op het lijf ge
schreven cynisme van Matthau verpakt
in snelle wisecracks, die typische spot
tende humor, waar sommige Ameri
kaanse komedies zo ijzersterk in zijn.
„House Calls" is zo'n komedie.
Dr. Charley Nichols (Walter Matthau)
keert terug van een verlof van drie
maanden wegens het overlijden van
zijn echtgenote Dr Nichols is chirurg
aan het Kensington Ziekenhuis en bo
vendien een erg goeie. Dat kan niet
langer gezegd worden van de intussen
seniel aan het worden geneesheer-di
rekteur van het ziekenhuis, dr Amos
Willoughby (ook weer een voortreffelij
ke rol van Art Carney). Tegen alle re
gels in herstelt Charley een nogal
vreemde behandeling van een
kaakfractuur door de direkteur bij een
charmante vrouw, die op het nippertje
wordt gered van een ..eeuwige" mis
vorming van haar overigens knappe
gelaat. Dat is het begin van een roman
ce. Ann Atkinson (een rol van Glenda
Jackson) voelt wel wat voor die oncon
ventionele ziekenhuischirurg, die „niet
vies is van vrouwen" en z'n collega
Norman Solomon dan ook toever-
nenten, die volkomen aan elkaar zijn
gewaagd en die van het eigenlijk
simpele gegeven van „House Calls"
dankzij ook het scenario van Max
Schulman Julius J. Epstein, Alan
Mandel Charles Shyer, een pittige
komedie maken zonder overbodige
franje.
(Euro Cinema, eerste week, alle
leeftijden).
MOUNTAIN OF THE CAN
NIBAL GOD
Er zijn een paar onderwerpen, waar
ik - vooral in filmvorm - geen enkele
waardering voor kan opbrengen. Zo'n
onderwerp is bijvoorbeeld sadisme
Kannibalisme valt voor mij ook onder
deze categorie, vooral als dit laatste in
alle bloederigheid ook nog eens wordt
getoond Allemaal nep natuurlijk, to
matenketchup en opengesneden pop
pen, maar toch Nee, „The Mountain
of the Cannibal God" is een misselijk
makend produkt. Dat Ursula Andress
zich hiervoor heeft geleend, spreekt
niet in haar voordeel.
(Duo 2, 16 jaar)
IN HET KORT
Louis de Funès is weer eens van stal
gehaald. In Grand 2 kunnen liefhebbers
van deze Franse komiek hun hart nog
eens ophalen aan één der betere Fu-
nès-films „De avonturen van Rabbi Ja
cob". (Alle leeftijden).
In Duo 1 recht voor z'n raap-erotiek
(zoals in de advertentie wordt aange
kondigd) in „Wie komt er in m'n hokkie"
en dan is het wel zeker, dat we hier niet
te maken hebben met kinderspelletjes
(16 jaar).
In de nachtvoorstellingen van Duo 1
nog méér sex in „Een Tiroler chalet vol
liefdespret" en in Duo 2 Burt Lancaster.
Lee Marvin en Claudia Cardinale nog
maals in „The professionals" (beide
voorstellingen 16 jaar)
Geprolongeerd zijn deze week:
„Damien, het tweede Omen" (Grand 1
tweede week), het vervolg op „Het
Omen", een reeks ,,toekomst"-hor-
rorfilms die uiteindelijk moeten resul
teren in de ondergang der beschaving
(via de film dan), „Grease", de onvoor
stelbare topper van het jaar met John
Travolta (Grand 3, zevende week),
„Julia", met Vanessa Redgrave en Ja
ne Fonda in de hoofdrollen (Grand 5,
derde week); „Moord op de Nijl", per
boot nu wat afgezakt naar Cinema 1
(vierde week, alle leeftijden) en „Dr. Zji-
vago", toch opnieuw weer goed voor
een behoorlijke belangstelling (voor de
vijfde week, Cinema 2).
In de kindermatinee's van Euro Ci
nema kan de jeugd deze week op za
terdagmiddag en woensdagmiddag
terecht voor Walt Disney's „Merlijn de
Tovernaar".
DE MENS UIT MARMER
Van zaterdag tot en met dinsdag
draait in het Amersfoortse Filmhuis de
film „De mens uit marmer" van de be
kende Poolse regisseur Andrzej Wajda
Deze film ging enkele maanden gele
den in première In tegenstelling tot zijn
film uit 1975 „land van grote belofte
waarin Wajda op een barokke wijze (en
zeker ook in een bepaalde mate thea
traal) een brok geschiedenis met ..don
derend" geweld op het filmdoek gooide
is „De mens uit marmer eerder een
sobere film, waarin Wajda zowel het
oude als het nieuwe Polen voelbaar
maakt. Hij houdt zich bezig met een
periode in de naoorlogse geschiedenis
van Polen. De gebeurtenissen spelen
zich af in 1952, een jaar voor Stalin's
dood, met een verloop naar 1956 en de
daaropvolgende Poolse verkiezingen in
1957. Tegelijk wordt de lijn doorgetrok
ken naar 1967 en voor de goede ver
staander: naar het heden
„De mens uit marmer" is een lange
film, twee uur en drie kwartier, maar
Wajda is er in geslaagd om elke minuut
van deze film boeiend te houden. Je
verveelt je .geen moment ..De mens uit
marmer" laat de woede en ellende van
de modelarbeider zien, veroorzaakt
door het stalinisme, maar ook de fru
straties door het uitblijven van liberali
saties, waardoor de kunstenaar be
lemmerd wordt in zijn arbeid Daarnaast
heeft de film tal van vertederende en
grappige momenten te bieden
Voor de liefhebbers van Wajda, maa-
ook voor anderen, is deze film beslist de
moeite van het bekijken waard Aanbe
volen.
(Filmhuis, zaterdag tot en met dins
dag 20.15 uur.)
BUSTER KEATON
Zaterdagmiddag om half drie brengt
het Filmhuis een filmprogramma rond
de komiek Buster Keaton. Voor de kin
deren: lekker lachen.
WERKZAAMHEDEN
L. VROUWENKERKHOF
Volgende week maandag wordt be
gonnen met rioleringswerkzaamheden
op het Lieve Vrouwe Kerkhof Begon
nen wordt aan de zijde van de Markthal
Men verwacht al met al een week bezig
te zijn Daarna komt de overkant (aan
de zijde van de Langestraat) aan de
beurt. De duur van van de werkzaam
heden aan die zijde wordt eveneens op
een week geschat
Links: Brooks en Kahn als Russisch-joodse emigranten. Kostelijke scène uit „High Anxiety" (Mel Brooks in hoge
nood).
Rechts: Madeline Kahn als de dochter van een rijke cliënt van psychiater Brooks, winnaar van een Nobelprijs, maar
behept met een onoverkomelijke hoogtevrees
filmagenda Amersfoort
Filmagenda voor Amersfoort van
donderdag 23 november t/m woensdag
29 november 1978.
Grand 033-14632
GRAND 1
..Damien: het tweede Omen", 16 jaar.
Dagelijks: 14 00-19.00-21 45 uur Zon
dag: 14 00-16.30-19.00-21.45 uur
GRAND 2
..De avonturen van Rabbi Jacob". alle
leeftijden Dagelijks: 14.00-19.00-
21 45 uur Zondag: 14.00-16.30-19.00-
21.45 uur
GRAND 3
..Grease", alle leeftijden Dagelijks:
13.30-18.30-21 15 uur Zondag 13 30-
16.00-18 30-21.15 uur
GRAND 4
..Mel Brooks in hoge nood", alle leeftij
den Dagelijks 13 45-18 45-21 30 uur
Zondag 13 45-16 15-18 45-21 30 uur
GRAND 5
..Julia", 16 jaar Dagelijks: 13.45-
18.45-21.30 uur Zondag 13 45-16 15-
18 45-21.30 uur
Cinema 033-18900
CINEMA 1
..Moord op de Nijl" (Death on the Nile),
alle leeftijden Dagelijks 13 45 en 20 00
uur
CINEMA 2
,.Dr Zjivago", 12 jaar Dagelijks: 13 30
en 19 45 uur.
Euro Cinema 033-33655
EURO
..House Calls", alle leeftijden Dage
lijks: 19 45 en 21.15 uur. Donderdag
vrijdag, maandag en dinsdag tevens
13.45 uur Zaterdag 16 15-19 45-21 15
uur. Zondag 13 45-16.15-19 45-21 15
uur
KINDERVOORSTELLINGEN
EURO
„Marlijn de Tovenaar" alle leeftijden
Zaterdag- en woensdagmiddag 13 45
uur
Duo 033-16572
DUO 1
„Wie komt er in m'n hokkie 16 jaar
Dagelijks 14 15-19.15-21 30 uur Zon
dag 14 15-16.30-19 15-21 30 uur
DUO 2
„The mountain of the Cannibal God'
16 jaar Dagelijks: 14 00-19 00-21 15
uur Zondag 14 00-16.15-19 00-21 15
uur
NACHTVOORSTELLINGEN
DUO 1
„Een Tiroler chalet vol liefdespret' 16
jaar Vri|dag- en zaterdagavond 23.45
uur
DUO 2
„The Professionals'16 jaar Vrijdag-
en zaterdagavond 24.00 uur
