„De wilde ganzen" vliegen over:
aasgieren strijken neer; de bizarre
zusters van Brian de Palma
Leusder Krant - Kijk op de film
DONDERDAG 7 DECEMBER 1978
23
iMERSFOORT - Het begint zo langzamerhand tegen Kerst te lopen, ook al
en we Sint Nicolaas nauwelijks achter de rug. Het wordt tijd om vooruit
iizien op het filmprogramma, dat jaarlijks tijdens de Kerst een hoogtepunt
krijgt in allerlei belangrijke premières. Bovendien beleeft Jogchem's Thea
ters, zoals bekend de exploitant van de Amersfoortse bioscopen, een mijl-
K| in haar toch al door de onstuimige groei van de laatste jaren geken-
mtrkte geschiedenis. Donderdag 7 december wordt het vernieuwde Grand
Theater officieel met een receptie geopend, terwijl zaterdag de vijf bioscopen
In het Grand-complex door iedereen te bezichtigen zijn van tien tot zestien
uè tijdens een open huis ter gelegenheid van de officiële ingebruikneming
van de theaters, ledereen mag dan naar binnen lopen. Gratis.
r tijdens de Kerst kunnen we - zoals gezegd - enkele belangrijke premières
Be moet zien, zoals het vervolg op „De kanonnen van Navarone"; „Force 10
from Navarone" van regisseur Guy Hamilton, met Robert Shaw, Barbara
Bach, Edward Fox en Franco Nero in de hoofdrollen. Dan natuurlijk de
opvolger van „Jaws", „Jaws II" genaamd, waarin de inmiddels beruchte
jhkaienplaag op dat Amerikaanse eilandje opnieuw toeslaat, opnieuw met
Rfly Scheider en Murray Hamilton in de hoofdrollen, respectievelijk als Brody
eri burgemeester Vaughn. Tenslotte de schitterende tekenfilm „Water-
schapsheuvel", gebaseerd op het inmiddels beroemde boek van Richard
Adams. Wellicht, maar zeker is dat niet, kan men tijdens de Kerst ook nog in
Amersfoort terecht voor de nieuwste Pink Panther-film: „The revenge of the
Pink Panther" met Peter Sellers en Herbert Lom in de befaamde hoofdrollen.
(Onzekerheid ook over „Game of Death", de werkelijk allerlaatste film van
ice Lee, gemaakt aan de hand van de laatste filmopnamen van Bruce,
lanig aangevuld, dat een komplete film is ontstaan.
EEN VAK
Huizen verkopen is tegenwoor
dig een echt vak. Je moet niet alleen
ervaring hebben in het verkopen
van te grote villa's aan verlegen ge
zinnetjes, die eigenlijk aanvankelijk
hun oog laten vallen op die een
voudige koopwoning op de hoek
van de straat, het is, dacht ik, ook
een talent.
De laatste tijd lees ik met bijzon
der veel plezier sommige adverten
ties, waarin zeer gedreven make
laars hun koopwaar aanprijzen met
de lyrische intonatie van een dich
ter Wat te zeggen bijvoorbeeld van:
„Dit is een in de jaren dertig ge
bouwd pand, charmant door de stijl
en de gezellige glas in lood raam-
partj/en. Fraaie elementen van de
tuin zijn de terrassen om de aardige
vijverpartij." Dat ruikt naar geld,
denk je dan. En inderdaad: ruim een
half miljoen dien je neer te tellen om
door de glas in loodramen naar je
fraaie tuinpartij te kunnen kijken
„Splitlevel woonhuis met een
groot zonneterras met aparte
doucheruimte op etage" lees ik tot
wijn niet geringe verbazing en pro
beer me dan voor te stellen, hoe de
architect uit dat probleem is geko-
wen, afgezien van het vervelende
feit, dat ik nog nooit van een „split-
level heb gehoord. Toch een bij
zonder huis, denk ik en lees verder:
„Een ongelooflijke ruimte treft u in
dit ruime huis aan. De verlaagde zit
kamer met een prachtige open
haardpartj van travertin en een ui
terst kostbare hoogpolige berber
morgen voor een sfeervolle entoura-
9eIk zie het al voor me, een huis
van alle ongemakken voorzien,
want ga maar na. Door dat verlaag
de plafond stoot je natuurlijk voort-
urend je hoofd en die open
n aard partij m travertin, wat dat dan
ook wezen mag, is uiterst brand-
voor die kostbare, wat
zag ik: uiterst kostbare berber, die
nog hoogpolig is ook. Eén knet-
erand vonkje uit een houtblok van
slechte kwaliteit en vldi, fietste
foetsie, weg is je Berbertje
Je leest verder om te kijken hoe
het met de slaapgelegenheid zit,
want je blijft natuurlijk niet de ganse
nacht met je bibs op het hoogpolige
tapijt voor de knetterende haard
zitten, nietwaar? Je knippert dan
wel eventjes met je ogen: „Op de
eerste verdieping zijn de oorspron
kelijke slaapkamers veranderd in
een grote L-vormige tv-studeer-zit-
kamer.Gut, denk je dan, vast een
huis van een commune geweest of
zo. Hoe moet je nou slapen? Al zit
tend televisie-kijkend-studerend?
Gelukkig, het gaat verder: „De
badkamer bij de twee overblijvende
slaapkamers laat ook niets te wen
sen over.Die zin moet ik een tikkel
tje vaker overlezen. Aha, ik begrijp
het Een prima badkamer dus. Maar
hoe zit het met die twee slaapka
mers? Daér wordt niets over ge
zegd. En dat in een advertentie,
waarin bijna elke tegel, elke balk
wordt aangeprezen als het sum
mum van architectuur, originaliteit
en vindingrijkheid, ooit door projekt-
ontwikkelaars en bouwgiganten uit
de grond gestampt
Tja, denk je dan. Een aardig
huisje hoor. Misschien z'n drie ton
best waard. Maar die slaapkamers
hè. Daar is iets mee. Déér wordt
niets over gezegd. De badkamer, ja
die ziet er prima uit. Maar je moet
toch ook slapen? Op het hoogpoli
ge berbertapijt voor de haard
soms? Of in de L-vormige tv-stu-
deer-zitkamer?
Ik zie er toch maar van af. Drie ton
is niet veel in deze tijd, hebben des
kundigen mij met hun hand op hun
hart verzekerd. Maar dat hart klopte
op dat moment vol verwachting.
Split-level woonhuismet twee
slaapkamers waar niets over wordt
gezegd. Opeens weet ik het: tra-
vertin! dat is de oplossing. In mijn
omgeving is een woonbuurt, waar
alle straten namen van juwelen e.d.
hebben gekregen. Travertijn is er
ook bij Natuurlijk, travertijn in je ka
mer, da's niet niks. Geen wonder
dat er over die overblijvende slaap
kamers niets meer wordt gezegd. Is
het niet zo, dat als het uit de breedte
komt, het niet uit de lengte kan ko
men of zoiets? Juist. Huizen verko
pen is inderdaad een vak. Ik heb er
moeite mee. Voor jet het weet moet
Berbertje hangen, of het nou hoog
polig is of niet
V.
AASGIEREN VALLEN AAN
Oorlogsfilms beginnen weer „in"
te raken. £ijk maar naar „Force 10
from Navarone", die met de Kerst in
première gaat, kijk maar naar „Go teil
the Spartans" (met Burt Lancaster)
en kijk maar naar „The wild Geese"
(Aasgieren vallen aan). Dat laatste
kan dan deze week in Amersfoort
plaatsvinden, want daar gaat deze
oorlogsfilm van regisseur Andrew V.
McLaglen in Cinema 1 draaien.
„Aasgieren vallen aan" is een oor
logsfilm, ook al speelt het verhaal - naar
het gelijknamige boek van Daniel Car
ney - zich niet af op één van de be
ruchte oorlogsfronten van deze eeuw,
maar in Afrika, waar in feite in de laatste
dertig, veertig jaar, een voortdurende
oorlog gaande is tussen blank en zwart
Een oorlog, die soms subtiel voort
woekert in de jungle, en soms uitbarst in
heftige aanvallen van agressie, vaak
veroorzaakt en geleid door zogenaam
de blanke huurlingen, die hun ziel en
vaderland voor een fikse stuiver plegen
te verkopen aan de meest biedende.
Dat soort oorlogvoeren is op het lijf ge
schreven van knapen, die in ver
schillende „officiële" oorlogen al hun
sporen hebben verdiend, daarna in de
burgermaatschappij niet meer aan de
slag kwamen en van hun tijdelijke job
maar een permanente hobby hebben
gemaakt. Dat soort oorlogvoeren heeft
- wat de huurlingen betreft - niets meer
te maken met vaderlandsliefde, trouw
aan de vlag en al dat soort fraais meer,
maar is louter gebaseerd op geld en
kundigheid. Geld moet er op tafel ko
men voordtat er ook maar een schot
gelost wordt en daarna wordt kundig
heid geleverd door de mannen, die ook
maar gehuurd zijn voor het karweitje.
de ex-president bevrijd moet worden.
Gesteund door luitenant Shaun (een op
het lijf geschreven rol van Roger Moore)
en Janders (vertolkt door Richard Har-
ris), slaagt Faulker erin om tenslotte de
ex-president uit z'n zwaar bewaakte
gevangenis te bevrijden. Maar dan be
gint de ellende pas, want het vliegtuig,
dat hen zou komen halen, laat verstek
gaan en het enige alternatief is een
tocht door de bush-bush, op de hielen
gezeten door de soldaten van de dik-
tator (Amin zal zijn naam wel zijn).
De ex-president maakt de reis op de
rug van een nogal tegendraadse Zuid-
Afrikaan. die eigenlijk liever naar zijn
vaderland terug wil en zeker niet het
dragen van een zwarte op z'n rug als
zijn ideaal ziet. (Een rol van Hardy Krü-
ger).
Wat als een aardig verlopende aktie
begon, ontaardt in een schielijke af
tocht, ook al probeert kolonel Faulker,
steunend op zijn jarenlange ervaring,
nog te redden wat er te redden valt.
Maar in het algemeen kan men zich in
dergelijke riskante (zij het lukratieve)
akties geen fouten permitteren. Met heel
veel moeite en met verlies van heel wat
manschappen, weten de helden van
het verhaal zich ternauwernood te red
den met een wrak vliegtuig, met uitzon
dering van Faulker en de man, die de
Kerst veel liever zou hebben doorge
bracht bij zijn zoontje, maar daar nooit
meer aan toe zal komen (Richard Har-
ris). Valse romantiek vermengd met
keiharde aktie. Het is maar goed, dat
regisseur McLaglen de lijn van het boek
van Carney niet volledig heeft gevolgd,
want daarin waren dit soort misplaatste
sentimenten nog eens extra aange
scherpt om het kontrast tussen huurlin
gen in vredestoestand en die in volle
oorlogsuitrusting nog eens te verster
ken
allemaal niet, maar dat wist u echter
al.
(Cinema 1, eerste week, zestien
jaar).
DOG SOLDIERS
Op het filmfestival in Cannes werd de
Amerikaanse speelfilm „Dog Soldiers"
vertoond onder de titel „Who'll stop the
Ram", maar in Nederland mag iedereen
best weten, dat het (alweer) een
Vietnam-film is, oftewel een film, waarin
de naweeën van het Vietnam-debêcle
nog eens uit de doeken worden ge
daan. Ditmaal door regisseur Karei
Reinz, die met „Dog Soldiers" echter
geen „Coming Home" maakte, maar
eerder een conventioneel in elkaar ge
zette aktie-film, ook al zoekt Reisz de
oorzaken bij de oorlog
Het is de journalist John Converse
(Michael Moriarty) die de aanzet geeft
tot het „tweede front" in het thuisland
Als oorlogscorrespndent in Vietnam
werkzaam geweest, besluit hij - afge
stompt door de afschuwelijke oorlog -
met zijn werkzaamheden te stoppen en
financieel een goede slag te slaan door
een behoorlijke partij heroïne naar de
VS te laten smokkelen, door de af
zwaaiende marinier Ray Hicks (Nick
Nolta). De heroïne zal afgeleverd wor
den bij de vrouw van Converse, Marge
(vertolkt door Tuesday Weld). Tot dan is
er geen speld tussen te krijgen, want in
feite is het niet zo erg moeilijk om drie
kilo heroïne van Vietnam naar Amerika
te smokkelen
De ellende begint echter pas, wan
neer Ray met de drie kilo aankomt bij de
vrouw van de journalist. Hij is gevolgd
door leden van de anti-narcoticabriga
de en dat betekent ellende, uiteraard.
lee, we vergeten echt de nieuwe film van deze week niet. Daar komen we
aan toe. Dat is in de eerste plaats de uitstekende thriller van Brian de
Ima (vaker dan eens de opvolger van Hitchcock genoemd) „Sisters" (In
ind 4), „The wild Geese". een spannende oorlogsfilm rond huurlingen in
ika (Cinema 1), „Dog Soldier" (rond uit Vietnam teruggekeerde soldaten)
„Met de vlam in de pijp", een film rond de nieuwe cowboys van Amerika,
vrachtwagenchauffeurs, ditmaal met Peter Fonda en Jerry Reed in de
ifdrollen. Naast een reprise van „Papilion" (in Euro) heeft het
icoopprogramma van de komende week voldoende keus te bieden, zou ik
zeggen.
Scène uit: „Aasgieren vallen aan" van regisseur Andrew V. McLaglen.
Zo'n „karweitje" is het bevrijden van
een verbannen president van een Afri
kaans land uit handen van een - uiter
aard - wrede diktator, die van plan is de
ex-president, een zekere Limbani, te
doden. Kolonel Alan Faulker lijkt de
man, die dat werkje vast uitstekend zal
kunnen klaren. Faulker (een zoals ge
bruikelijk prima rol van Richard Burton)
behoort tot de veteranen van het huur
lingen-legioen, ook al heeft z'n prestige
dan een lichte deuk gekregen door een
vorige mislukking Faulker krijgt van
een multinational opdracht om een le
ger bijeen te schrapen om de bevrij
dingsoperatie uit te voeren De ietwat
gefrustreerde - buiten de akties om
zwaar drinkende - kolonel Faulker, die
eigenlijk al te oud is voor de harde ak
ties in het veld, slaagt erin een prima
groep bijeen te krijgen, zij het dan ook
met de nodige moeite en ook nog
dwarsgezeten door het moderne leger
van de Maffia
De training begint. Een training, die -
vooral omdat de meeste mannen al een
beetje op leeftijd zijn gekomen - bijzon
der zwaar is. „De wilde ganzenbegin
nen daarna uit te vliegen en komen te
recht in de jungle van Oeganda, waar
„The wild Geese" (Aasgieren vallen
aan) is - en dat moet wel gezegd wor
den - een vakkundig gemaakte oor
logsfilm geworden, met prima vertol
kingen van Richard Burton, Roger
Moore, Richard Harris, Hardy Krüger en
Stewart Granger (als de korrupte presi-
dent-direkteur van de multinational, die
zijn belangen in Oeganda uiteindelijk
beter verdedigd zag door de diktator).
Aan de andere kant is het een oor
logsfilm met een bijsmaak, hoofdzake
lijk gemaakt om de akties zelf en minder
om de steeds terugkerende, afschuwe
lijke oorlogen in het klein aan de kaak te
stellen. Oorlogen, hoofdzakelijk in
stand gehouden door westerse mul
tinationals, die hun belangen hard
nekkig op deze manier blijven verdedi
gen, begerige en op macht en geld be
luste Afrikaanse diktators en niet in de
laatste plaats door de blanke huurlin
gen, die zonder enige moeite hun ge
weer opheffen voor de meeste bieden
de Onder het motto: geen geld. geen
schot.
Wie het alleen maar om een vak
kundig in elkaar gezette oorlogsfiml
gaat, is „The wild Geese" prima en
tertainment. Wat mij betreft hoeft het
Margot Kidder als Danielle Breton in de spannende thriller van Brian de
Palma „Sisters".
SISTERS
De Amerikaanse regisseur Brian
de Palma wordt door insiders vaak
de opvolger van Alfred Hitchcock
genoemd. Ook ik voeg me bij die
schare navolgers van De Palma,
want wat ik tot nu toe van zijn films
heb gezien, behoort inderdaad tot
Hitchcock-kwalitelt. Brian de Palma
bewijst dat opnieuw in de film „Sis
ters", gebaseerd op een eigen ver
haal en scenario.
Bnan de Palma kreeg het idee van
„Sisters" toen hij in het tijdschrift Life
een artikel las over een Siamese twee
ling van Russische afkomst. Hij werkte
het aeaeven uit en paste het bij de tijd
aan. Voor de rol van Dominique en Da
nielle Breton, de Frans-Canadese
Siamese tweeling, koos hij Margot Kid
der De rol van de reporter, Grace Col
lier, wordt gespeeld door Jennifer Jo
nes, dochter van schrijver Waldo Salt
(„Midnight Cowboy"), die ook reeds in
De Palma's „Jennifer" en „Murder a la
mod" was te zien; Jennifer Salt's
moeder in de film wordt door Mary Da
venport gespeeld, die ook in werkelijk
heid haar moeder is.
De zusters zijn Danielle en Domini
que Breton, Siamese tweeling die ge
scheiden zijn door een operatie, Da
nielle is fotomodel geworden en doet
mee aan een populaire televisie-serie,
waar zij Philip Woode ontmoet die haar
uitnodigt zijn prijs op te maken: een
avondje uit voor twee Zij worden lastig
gevallen door een man die er op staat
dat Danielle met hem mee gaat; Da
nielle vertelt Philip dat het Emil is, haar
vroegere man. Danielle en Philip gaat
uit eten en dansen en later gaat hij mee
naar haar appartement
De volgende ochtend moet Philip
medicijnen voor Danielle halen en hij
koopt ook een taart voor haar verjaar
dag. Danielle slaapt nog. Hij weet niet
dat alles wat in de flat gebeurt, wordt
gade geslagen door Grace Collier die
's nachts aan een artikel door heeft ge
werkt in haar appartement aan de over
kant. Wanneer Philip met de taart en
een mes de kamer binnenkomt om zijn
geliefde te verrassen, wordt het mes uit
Zijn hand gegraaid en wordt hij aange
vallen, hij wordt herhaalde malen ge
stoken. Met moeite sleept hij zich naar
de kant en schrijft hij „Help" met zijn
eigen bloed. Grace, die verschrikt en
vol afschuw het tafereel heeft gade ge
slagen, waarschuwt de politie. Wan
neer de politie arriveert is er niets ver
dachts in Danielle's huis te vinden Gra
ce roept op advies van haar redacteur
de hulp in van een privé detective die
een spoor (een sofa uit Danielle's flat)
naar Canada volgt Grace gaat naar
een oud huis waar Emil Breton een sa
nitarium heeft en zij een verschrikkelijke
nacht met veel moorden doormaakt
Maar zelfs dat is nog niet het einde dat
de oplossing moet brengen van het
mysterie rond de identiteit van de twee
tweelingzusters.
Hoewel De Palma een tikkeltje
bloediger te werk gaat dan zijn illustere
voorbeeld, en daarmee bovendien een
eigen accent aan zijn Films geeft, is
„Sisters" in verschillende opzichten te
vergelijken met Hitchcock's meester
werken. Temeer ook, omdat ook De
Palma gebruik maakte van de ener
verende muziek van Bernhard Her-
rman, de man, die ook de muziek
schreef voor de meeste Hitchcock-Films
(zoals voor „Psycho", „Marnie" en
„The Birds" „Sisters" is een bizarre en
spannende film, voor liefhebbers van dit
onverslijtbare genre het neusje van de
„thriller" zalm
(Grand 4, eerste week. 16 jaar)
MET DE VLAM IN DE PIJP
„High Ballin" (Met de vlam in de
pijp") is het onontkoombare gevolg
van de nieuwe filmrage: truck
ersfilms. Met „Convoy" als een
succesvol voorbeeld speelt Hol
lywood in op de belangstelling, die is
ontstaan voor de moderne cowboys
van het „wilde" westen. In de film
„High Ballin"' (Met de vlam In de
pijp) van regisseur Peter Carter gaat
het er weer hard aan toe en deze keer
is het niet de politie, die het leven van
de vrachtwagenchauffeurs zuur
maakt, maar een transport-gigant,
die de onafhankelijke vrachtwagen
chauffeurs op een dusdanige manier
aanpakt dat de één na de ander hun
ziel en zaligheid in dienst stellen van
diezelfde transport-direkteur, voor
zover ze voordien niet het loodje
hebben gelegd.
Peter Fonda, die voordien in meer
dere films de wrekende gerechthe -
uithing, komt ook nu op de proppen om
de zware jongens van de weg een
handje te helpen en de vlam in de onaf
hankelijke pijp te houden. Hij wordt
daarbij bijgestaan door Jerry Reed als
één der koppige chauffeurs, die
weigeren hun onafhankelijkheid op te
geven en de fraaie Helen Shaver, die
met haar eigen luxe „vrachtwagentje"
op haar manier de onafhankelijkheid wil
bewaren en er best brood inziet om de
twee knapen een handje te helpen in
hun toch al ongelijke strijd tegen het
kapitaal en de gehuurde maffia.
Alles komt natuurlijk op z'n wieletjes
terecht. De boze wolf, die te begerig
was. wordt het gevangeinis-bos inge
jaagd, terwijl Peter en Helen hun onaf
hankelijkheid in het vervolg samen pro
beren te handhaven. Jerry Reed kan
met een vrolijk gezicht weer afscheid
nemen van zijn vrouw en dappere
zoontje. De vlam schiet weer in de pijp
en de „Cowboys van de grote weg"
rijden een onbezorgde horizon tege
moet.
Ondanks het thema toch een ta
melijk origineel in beeld gebrachte
aktie-film, die een tikkeltje boven de
doorsnee uitstijgt. Prima en
tertainment dus.
(Duo 2, eerste week, twaalf jaar).
REPRISES
Naast prolongaties van „Veel liefde
uit Moskou' (Grand 1), „Grease"
(Grand 3), „An unmarried woman"
(Grand 5). en „Moord op de Nijl" (Ci
nema 2). kan men deze week in de
Amersfoortse bioscopen terecht voor
een reprise van „Papilion" met Steve
McQueen en Dustin Hoffman in de
hoofdrollen (Euro Cinema), „Fear over
the City" met Jean-Paul Belmondo
(nachtvoorstellingen Duo 2) en „Pippi
Langkous" (in de matinee-voorstellin
gen van Euro) De gebruikelijke portie
sex kan men halen in Duo 1. waar
„Ontembare driften" oplaaien in de
weekfilm en men bedolven wordt onder
een „Sexlawine in Tirol" (tijdens de
nachtvoorstellingen).
Lekker en gemakkelijk
voor de feestdagen.
Salades bij u thuisbezorgd.
Het Ros Beyaart
Hamers veldseweg 56,
Leusden-C. TeL 43127.
Reisz vertelt dan eigenlijk het verhaal
van een keiharde oorlog De strijd tus
sen Hicks en de twee narcotica-agen
ten Danskin (Richard Masur) en Smitty
(Ray Sharkey). Waarbij duidelijk is, dat
de wettelijke helft van de strijdenden
allesbehalve fair play spelen en er niet
voor terugschrikken om dezelfde me
thoden toe te passen als in oorlogstijd
gebruikelijk is. Aan de andere kant de
afgezwaaide marinier, die jaren achter
een geconfronteerd is geweest met het
principe „doden of gedood worden" en
dat principe ook in eigen land in praktijk
brengt, niet gehinderd door de wettelij
ke beperkingen, die het thuisland hem
op eigen bodem wèl oplegt, maar die in
Vietnam nooit hebben gegolden.
Het is duidelijk, dat regisseur
Reisz voor de drie Vietnam-slacht-
offers kiest, waarbij hij de zich mis
dadig gedragende politie op het
schandblok zet. Voor wie het wil, kan
in „Dog Soldier" moraliserende ten-
denzen ontdekken, die wellicht ver
gezocht en overtrokken aandoen.
Voor wie dat allemaal een zorg zal
zijn, krijgt in „Dog Soldier" gewoon
een spannend gemaakte film. Het
gaat er maar om, wat u wilt
Peter Fonda in „High Ballin"' (Met de vlam in de pijp), een spannende aktie-
film over onafhankelijke vrachtwagenchauffeurs.
