alle politieke middelen
ongedaan te maken"
Bloemhof (P.L.): „We zullen
aanwenden om raadsbesluit
I 136,-PER M2
RAAD HOUDT KAVELPRUS VRIJE SEKTOR OP
BERGSMA (VVD): „MENSEN, DIE AAN HUN
VERPLICHTINGEN HEBBEN VOLDAAN MOET
JE NIET NOG EENS EXTRA PAKKEN"
FOTO-KOPIE
NODIG?
Leusder Krant
DONDERDAG 28 DECEMBER 1978
5
(Van de redaktie).
LEUSDEN - De kandidaat-kopers voor een stuk grond in de vrije sektor van
het plan Langenbeek hebben na donderdagavond alle reden om met een
tikkeltje plezieriger gevoel de toekomst tegemoet te zien. Zij kunnen voorlo
pig het nieuwe jaar ingaan met de gedachte, dat hun budget voor hun nieuwe
woning in Langenbeek niet hoeft te worden aangepast. De aanvankelijk door
b. en w. voorgesteld prijs per vierkante meter voor grond in de vrije sektor in
het plan Langenbeek. is door de meerderheid van de raad overgenomen.
Alleen de fraktie van Progressief Leusden bleef zich tegen het college-voor-
stel verzetten. CDA, VVD, GB en GPV/SGP gingen akkoord met het voorstel.
Wel werd het speculatie-beding (niet verkopen van bewoonde grond voor 1
jaar, veranderd in twee jaar. Dit op voorstel van het CDA. Een poging van P.L.
om dit speculatie-beding te verhogen tot vijf jaar was tot mislukken ge
doemd. Alleen de eigen fraktie bleek voor dit amendement te zijn. Wethouder
Mandemaker zat in een niet te benijden positie. Hij is - evenals zijn fraktie -
principieel tegenstander van verkoop van grond in de vrije sektor tegen
kostprijs. Uit loyaliteit tegenover het college stemde hij tenslotte toch vóór
het college-voorstel. Echter niet zonder duidelijk uiteen te hebben gezet, dat
hij er net zo over denkt als zijn fraktie. Fraktievoorzitter Rinze Bloemhof van
Progressief Leusden besloot de diskussie met de toezegging, dat zijn fraktie
alle politieke middelen zal aanwenden om het nu genomen raadsbesluit
ongedaan te laten maken. Daarvoor, zo deelde de heer Blomehof mee, zal
Progressief Leusden de statenfrakties van PvdA, D'66, PPR, PSP en zo
mogelijk anderen inschakelen. Zoals bekend is het raadsbesluit onderhevig
aan goedkeuring van Gedeputeerde Staten van Utrecht.
Rinze Bloemhof, fraktievoorzitter van Progressief Leusden „Met een goede
meeropbrengst kunnen heel aardige algemene (welzijns)voorzieningen wor
den betaald.''
VOORSTANDER
MEEROPBRENGST
Hoewel de standpunten der ver
schillende raadsfrakties in de afgelopen
maanden meer dan eens duidelijk naar
voren waren gebracht, hebben de di
verse fraktievoorzitters en woordvoer
ders der partijen tijdens de raadsverga
dering van donderdagavond alles nog
eens op een rijtje gezet
Fraktievoorzitter Rinze Bloemhof van
Progressief Leusden liet er geen enkele
twijfel over bestaan, dat zijn fraktie
voorstander is van een hogere kavel-
prijs dan de kostprijs ..Onze fraktie is
voorstander van het verkrijgen van een
meeropbrengst ten gunste van alge
mene (welzijns-)voorzieningen." Hij
wees erop. dat reeds eerder in Leusden
tegen marktwaarde is verkocht (plan
Rozendaal) Ook ging hij nogmaals in
op de mening van Gedeputeerde Sta
ten van Utrecht, die blijkens een ambte
lijk rapport van Eemland-gemeenten,
aandringen op verkopen tegen markt
waarde. Zo ver wilde Progressief Leus
den niet gaan Die vond verkopen tegen
aangepaste marktwaarde voldoende-
En dat komt dan in de praktijk neer op
verkopen van vrije sektorgrond tegen
een prijs, die overeenkomt met de ge
middelde verkoopprijzen in de omlig
gende Eemlandgemeenten Rinze
Bloemhoff: ..Daarom stelt Progressief
Leusden voor om de verkoopprijs per
m2 te bepalen op 180 - (basisprijs)
Hij vroeg zich tenslotte af. waarom b. en
w het advies van G S vastgelegd in
een aan het college toegezonden brief,
terzijde hebben gelegd en waarom het
college zich niet conformeert aan het
ambtelijk advies van Eemland
DUIDELIJKE REDENEN
,,ln het verleden zijn kavels voor de
vrije sektor eveneens tegen kostprijs
verkocht. Ombuiging van dit beleid
dient wel met duidelijke redenen te
worden omkleedaldus CDA-
woordvoerder Ad Wisman in zijn
betoog over de grondprijs-politiek.
Hij wees erop, dat bijvoorbeeld de
agrariërs in Leusden, die hun grond
aan de gemeente hebben verkocht,
waarbij hen is verteld, dat er geen
winst op de grond gemaakt zou wor
den, een andere politiek van de ge
meente niet in dank af zullen nemen.
De heer Wisman vond het onaan
vaardbaar, dat een klein deel der
Leusdenaren nog eens extra wordt
belast. Verder werkt prijsverhoging
inflatieversterkend. Het monopolie
positie van de gemeente mag niet
worden misbruikt, terwijl aan de an
dere kant een rem op de specula
tiewinst moet worden gezet, aldus de
CDA-woordvoerder, die namens zijn
fraktie nadrukkelijk stelde, dat alleen
mag worden verkocht aan Leusde
naren of hen, die economisch met
Leusden zijn verbonden. „Verho
ging van de grondprijs zou kunnen
betekenen, dat ook niet-Leusdena-
ren een kans krijgen om één van de
41 kavels te kunnen kopen. Dat moet
worden voorkomen.'"
De tegenvallende markt in de ver
koop van woningen is voor het CDA
ook een argument om de kandidaat
kopers niet nog meer in de wielen te
rijden. Doordat de verkoop van hun
woning moeilijker gaat, terwijl uit de
opbrengst van het huis de grond en
de woning in de vrije sector gefinan
cierd dient te worden, is het niet juist
om deze mensen nog eens extra te
belasten, is de gedachtengang van
het CDA.
„Alleen met steekhoudende ar
gumenten dient een beleid te worden
gewijzigd", aldus de heer Wisman,
die tot nu toe geen steekhoudende
argumenten had gehoord en daarom
ook namens zijn fraktie voorstelde,
om het huidige beleid van de ge
meente voort te zetten: verkoop te
gen kostprijs.
Het speculatiebeding van een jaar
wenste het CDA veranderd te zien in
twee jaar. Dat betekent, dat een eige
naar niet eerder mag verkopen dan
na twee jaar op de gekochte kavel te
hebben gewoond.
WONDERWEL
De fraktie van het GPV/SGP is erg
kontent met het gevoerde gemeentelij
ke beleid. Dat bleek duidelijk uit de
woorden van woordvoerder Harm Of
fereins, die stelde, dat het uiteindelijk
ging om tot een sluitende exploitatie-
opzet te komen. ..En daar is de ge
meente wondenwel in geslaagd", zo
stelde hij tevreden vast En „Waarom
zouden Leusdenaren. die het zich kun
nen veroorloven, niet ruimer mogen
wonen9" vroeg hij zich af „Waarom
moeten juist die mensen extra belast
worden?" Hij waarschuwde het ge
meentebestuur er echter wel voor, dat
voorkomen dient te worden dat
„buitenstaanders" bezit nemen van
deze grond „Daarvoor zijn we niet aan
het werk Er zullen dan ook passende
maatregelen getroffen moeten worden
om dat te voorkomen. Het voorstel van
het speculatiebeding door de heer
Wisman spreekt me dan ook erg aan",
aldus de heer Offereins. die verder ak
koord ging met het college-voorstel
BELADEN WOORD
De VVD vindt „kostprijs" een bela
den woord Fraktievoorzitter Rients
Bergsma liet dat donderdagavond nog
eens duidelijk blijken. „De som der ver
schillende bedragen leidt tot méér dan
een kostendekkend plan", vond hij.
„ledereen draagt in forse mate bij tot de
bovenwijkse voorzieningen in Leus
den aldus de heer Bergsma „De ver
deling is uitermate accuraat en gede
tailleerd gedaan. Er is geen sprake van
een kostprijs zoals Progressief Leus
den het stelt. De kavelprijs voor de vrije
sektor in Langenbeek ligt daar gemid
deld zeven procent boven.'
Overigens wees de VVD-
woordvoerder erop. dat bij de kosten
voor de tweede fase ook een eventuele
brug over het Valleikanaal zit. Het is niet
zeker of dit door zal gaan „Daarbij be
schikken we over voldoende reserves,
zodat we niet voor onverwachte verras
singen zullen komen te staan De heer
Bergsma was van mening, dat bijstel
ling na gewijzigde inzichten in deze
materie overigens mogelijk moet zijn
VOOR DE HELE RIJKEN
„Als je de vrije marktwaarde zou
hanteren, dan bouw je niet voor de ei
gen Leusdenaren, maar voor de heel
rijken, de richards in onze gemeen
schap We moeten geen misbruik ma
ken van de monopoliepositie, die de
gemeente door een foutief overheids
beleid heeft gekregen. Als we méér vrije
sektor-woningen zouden kunnen bou
wen. dan zouden de prijzen kunnen
dalen
PIET DUBBEL-MODAAL
De heer Bergsma sloot zijn pleidooi
af met een - zeker voor Progressief
Leusden - ontroerende ontboezeming
over de financiële verplichtingen van
wat de VVD-woordvoerder „Piet Dub
bel Modaal' noemade Daaruit blijkt,
aldus de heer Bergsma. dat deze men
sen. die Progressief Leusden nu nog
eens extra wil belasten, al het nodige in
de staatskas voor het algemeen welzijn
hebben ingebracht Hij noemde daarbij
onder meer het feit. dat deze mensen
vijftig procent van hun inkomen aan
belasting betalen, op de kavelprijs nog
eens 18 procent btw moeten leggen etc.
De heer Bergsma: „Wij vinden, dat als
iemand aan zijn verplichtingen heeft
voldaan, die dan niet nog eens extra
gepakt mag worden. Uit een eventuele
meeropbrengst kunnen volgens Pro
gressief Leusden wellicht leuke dingen
voor progressief denkende mensen
worden gedaan Daar hebben wij niets
op tegen, mits het maar uit de algemene
middelen wordt gehaald en niet uit de
opbrengst van de verkoop van vrije
sektor-kavels Zijn fraktie schaarde
zich tenslotte achter het voorstel van b
en w
CRITERIA STRIKT
HANTEREN
Woordvoerder Jan (JCT) Kuijpers
van Gemeentebelangen ging akkoord
met het college-voorstel, mits toewij
zingscriteria strikt zouden worden ge
hanteerd Ook hij voelde wel wat voor
uitbreiding van het speculatie-beding
van één naar twee jaar
DEUGD
Het deed wethouder Mandemaker
(Progressief Leusden) deugd, dat de
raad na een reeks van jaren eindelijk
toe was gekomen aan een diskussie
over de grondprijspolitiek. Ten aan
zien van de kavelprijs: „De kostprijs
is berekend volgens de richtlijnen
van het ministerie van R.O. en
Volkshuisvesting. Die berekeningen
zijn korrekt. Daar kan geen enkel
misverstand over bestaan. Het gaat
er om of die prijs door de gemeente
verhoogd mag worden of niet. Daar
gaat de diskussie om."
De heer Mandemaker gaf daarna en
kele punten ter overweging. Ten aan
zien van het wel of niet extra belasten
van de vrije sektor-kopers. vroeg hij
zich af of het niet redelijk zou zijn de
nieuwe Leusdenaren óók te laten be
talen voor de bestaande voorzieningen
(eerste fase) Die voorzieningen zijn
door andere Leusdenaren reeds opge
bracht. Een bijdrage hierin van nieuwe
Leusdenaren vond hij niet onredelijk
Dat een verhoogde prijs inflatie-ver
sterkend zou werken, vond de wethou
der in beperkte mate juist, maar aan de
andere kant vond hij. dat de raad daar
geen enkel bezwaar tegen had. toen
het er om ging de belastingen flink te
verhogen Dat die verhogingen door de
rijksoverheid zijn afgezwakt, lag niet
aan de gemeenteraad
„U zegt zelf. dat de prijs in de vrije
sektor al zeven procent boven de
kostprijs ligt. U hebt dus geen bezwaar
tegen mééropbrengst."
Wethouder Mandemaker had geen
bezwaar tegen het verzwaren van het
speculatiebeding. Hij dacht ook niet. dat
het college daar overwegende bezwa
ren tegen zou hebben Die gedach
tengang bleek juist.
Volgens de wethouder kunnen
meeropbrengsten uit grondverkoop na
verloop van jaren voor diverse (wel-
zijns-)doeleinden worden gebruikt In
het verleden is dat ook gebeurd Onder
meer het Buining Sportpark en het Ker-
stens Sportpark in Achterveld (gedeel
telijk) zijn uit meeropbrengsten bekos
tigd
DOORSTROMING
Wethouder Wagenaar (VVD) ging
uitgebreid in op de kostprijsberekening
van de vrije sektor-kavelprijs Tenslotte
citeerde hij uit het rapport „Uitgifte van
gronden" van de ambtelijke werkgroep
coördinatie grondbeleid van de Eem
landgemeenten
„Voor de gemeenten is de grond
exploitatie in opzet geen middel om
winst te maken, maar om het alge
meen belang te dienen. Dit brengt
mee, dat zij bij de exploitatie van
gronden belangrijke delen van hun
grondbezit reserveren voor gesub
sidieerde (woningwet- en premie-
bouw en verder door middel van al
dan niet vergaande verkoopbepalin
gen trachten er voor te zorgen, dat
doelstellingen als doorstroming,
beperking van de immigratie e.d. zo
veel mogelijk moet worden geëffek-
tueerd."
Voor wethouder Wagenaar was dat
de kern waarom alles draaide. „Ook in
de toekomst moeten we verantwoorde
prijzen maken om onder meer die door
stroming te kunnen bevorderen. Als we
idiote winsten willen maken, bereiken
we dat beslist nietHij wees er tens
lotte op. dat bij de 41 kandidaten voor
de kavelprijzen in Langenbeek ook wel
degelijk modale kandidaten zijn. die
met heel veel moeite de nu door de
gemeente gevraagde grondprijs op
kunnen brengen.
RICHARDS
(Van de redaktie).
LEUSDEN - VVD-fraktievoor
zitter Rients Bergsma heeft zich
in en buiten de raad blijkbaar
een reputatie opgebouwd ten
aanzien van onduidelijk
woordgebruik. Vooral na de dis
kussie over het woord kippen-
schuur" of het gelijk-khnkende
woord varkenshok", wordt hij
door goedwillende collega-
raadsleden regelmatig gewe
zen op eventueel mogelijke
spraakverwarringen. Vorige
week donderdagavond was het
Ad Wisman (CDA) die de liberale
voorman behoedde voor
nieuwe foute uitspraken". De
heer Wisman verzocht de heer
Bergsma in het vervolg minder
moeilijke woorden te gebruiken
,.U gebruikte nu het woord ri
chards voor de hele rijken. Een
slecht verstaander kan daar clo
chards van maken en dat is héél
wat anders
Waarop de heer Bergsma ad
rem: ,,Met het voorstel van
Progressief Leusden om die ka
velprijzen te verhogen, zouden
die zogenaamde richards wél
erg snel in clochards kunnen
veranderen
BELEID VASTSTELLEN
De heer Bloemhof (Progressief
Leusden) vond het antwoord van het
college over de kostprijsberekening niet
ter zake „Daar ben ik het mee eens,
daarover hoeft dus niet gediskussieerd
te worden Waar het om gaat is het
vaststellen van een beleid inzake de
grondprijs Tot nu toe is niet een echt
beleid gevoerd In het verleden is al
eerder tegen marktwaarde verkocht,
waarbij het systeem van de meerop
brengst dus eerder is gehanteerd. Het
wordt tijd, dat de raad zich uitspreekt
voor een beleid Onze fraktie stelt dan
voor om te werken met een meerop
brengst. die door de gemeenschap voor
tal van andere zaken gebruikt kan wor
den Dat is dan geen winst, omdat het
ten goede komt aan iedereen in Leus
den
De heer Wisman (CDA) deelde
mee, dat het nu door het gemeente
bestuur gevoerde beleid door het
CDA als een rechtvaardig beleid
wordt gesteund. Hij wees wethouder
Mandemaker erop, dat zijn zienswij
ze niet opgaat: „Als u zegt, dat
nieuwe Leusdenaren extra belast
moeten worden om ook hun deel bij
te dragen aan de reeds bestaande
algemene voorzieningen, dan geldt
dat niet voor deze 41 kavels: de kan
didaten hiervoor wonen al geruime
tijd in Leusden en hebben hun deel
dus reeds bijgedragen."
SCHORSING
Na enige schorsing van de vergade
ring werd uiteindelijk gestemd over de
verkoop van 41 kavels in de vrije sektor
in het plan Langenbeek Het voorstel
van Progressief Leusden om de basis
verkoopprijs per m2 van 136,- te ver
hogen tot 180.- kreeg geen meerder
heid Alleen Progressief Leusden (in
clusief wethouder Mandemaker) stem
de voor eigen voorstel. Ook het amen
dement van Progressief Leusden om
het speculatiebeding uit te breiden tot
vijfjaar, haalde het niet. Ook nu stemde
alleen Progressief Leusden voor. Het
amendement van het CDA om het spe
culatiebeding uit te breiden tot twee
jaar. werd met algemene stemmen door
de raad aanvaard Het voorstel van b.
en w tenslotte (de uiteindelijke verkoop
van 41 kavels tegen 136.- per m2 ba
sisprijs) werd door de raad aangeno
men. met alleen Progressief Leusden
tegen
Wethouder Mandemaker (eveneens
P L.) stemde vóór het voorstel van het
college uit loyaliteitsoverwegingen. Hij
gaf als stemverklaring enkele citaten uit
het gezaghebbende blad „Bank en
Gemeente" van oktober 1976
„Kosten en waarde zijn niet identiek.
Anders gezegd de zo nauwkeuriq mo
gelijk becijferde kostprijs is een richt
snoer bij het bepalen van de vraagprijs.
Deze vraagprijs houdt verband met de
reële waarde van de grond, die mede
wordt bepaald door de subjectieve
voorkeur van de vragers. Gegeven het
feit. dat velen bereid zijn een grondprijs
te betalen die de kostprijs overschrijdt,
lijkt het volkomen verantwoord dat de
gemeente hiervan mede profiteert, niet
om hier „uitzuigenderwiis" het onderste
uit de kan te halen, doch door de kost
prijs met een redelijke winstopslag te
verhogen De gemeente roomt in zulke
gevallen dan een stukje meerwaarde
af. dat anders aan minder gerechtigden
toevalt Uit vele praktijkgevallen blijkt,
dat bouwkavels die in de particuliere
sfeer verhandeld worden, tegen hogere
prijs van de hand gaan dan tezelfder tijd
door gemeente wordt gevraagd
Met betrekking tot de regionale sa
menwerking: „De wereld is zoetjes aan
zo klein geworden, dat men autonomie
niet tot eigenzinnigheid moet versmal
len Anders gezegd: dat men royaal en
loyaal aan een bovengemeentelijke
coördinatie dient mede te werken. Dit
laatste is zakelijk geboden en voorkomt
onnodige integratie."
POLITIEKE DRUK
P L -woordvoerder Rinze Bloemhof
besloot zijn deel van de diskussie met
de mededeling dat „Progressief Leus
den alles in het werk zal stellen om met
politieke middelen dit raadsbesluit on
gedaan te maken" Hij deelde mee. dat
deze kwestie via de statenfrakties van
PvdA. D'66. PPR en PSP onder de
aandacht zal worden gebracht van Ge
deputeerde Staten van Utrecht.
Rients Bergsma (VVD): „Het lijkt me
gebruikelijk, dat men zich neerlegt bij
een democratisch genomen besluit. De
houding van Progressief Leusden acht
ik onjuist. Het komt neer op: als we onze
zin niet krijgen dan worden we lastig."
De belangstelling voor deze dis
kussie over grondprijs-politiek was
van de zijde van het publiek uitzon
derlijk groot te noemen. De publieke
tribune was overvol, terwijl een deel
van de belangstellenden een plaats
in de gang hadden gekregen, van
waar ze de diskussie ingespannen
volgde.
Rozendaallaan 9
Leusden-C.
CDA-woordvoerder Ad Wisman (met fraklievoorzitster Evelien Blom, links): „Speculatiebeding verhogen
tot twee jaar.''
