„Exit 7" nieuwe Nederlandse film en
„Invasion of the Body Snatchers"
i
eusder Krant - Kijk op de film
DONDERDAG 8 MAART 1979
27
kijker, die zich deze week binnen de muren van Cinema 2 heeft gewaagd zo
gehard. Tientallen bezoekers moesten de zaal voortijdig verlaten om elders bij te
komen. De getoonde gruwelijkheden gaan niet in je kou we kleren zitten Maar dat
wist u bij voorbaat, ik heb u gewaarschuwd. ,,Salo" is zonder meer een gruwelijke
film, die geen enkele concessie doet aan het incasseringsvermogen van een
doorsnee filmkijker. Geprolongeerd voor hen, die toch nog willen kijken
Gebleven zijn verder Pink Panther, Even en Oneven. Een vrouw als Eva, The
Buddy Holly Story, The good, the bad and the ugly en Piranha (verhuisd naar Duo
2).
Nieuw zijn: ,,Pluk mij" (harde porno) in Duo 1,,'t Franse nummertje" (The French
Erection) in de nachtvoorstellingen van Duo 1 en ,,De slag om Engeland" (Battle of
Britain") komt nog een keertje terug in de nachtvoorstellingen van Duo 2.
In de matinee (kinder)-voorstellingen van Euro kunnen jong en oud op
zaterdag- en woensdagmiddag hun hart ophalen aan de vrolijke en spannen
de avonturen van de gekke spinazie-etende zeeman in het „Popeye Festival".
Alle leeftijden, dat spreekt.
EXIT 7
Weer een nieuwe Nederlandse
film. Ditmaal gemaakt in een co-pro-
duktie met België. Met een Belgische
regisseur, een Nederlandse en een
Poolse hoofdrolspeler. Met daar
naast nog een rol voor Laura Gem-
ser, de Nederlandse actrice, die
vooral bekendheid heeft gekregen in
sexfilms als „Black Emanuelle". (En
ze ontkomt ook dit keer niet aan dat
blote imago, want ze staat ook in
„Exit 7" weer in haar volle fraaiheid
te kijk).
Peter Faber is één van onze beste
filmacteurs van dit moment Hoewel hij
kortgeleden voor een tijdje het filmen
aan de kant heeft gezet voor een eigen
show, zal hij binnenkort ook nog te zien
zijn in „Mijn vriend" van Fons Radema
kers naar het beruchte proces over de
Belgische rechter Jespers. Maar niet
alleen Peter Faber kan borg staan voor
een goede vertolking, de Poolse actrice
Jadwiga Jankowska is evenmin onbe
kend. Naast de vertolking van ver
schillende internationale filmrollen geldt
ze op dit moment als de belangrijkste
toneel- en filmactrice in Polen en is ze
vast verbonden aan het voornaamste
theater in haar land, „Theater Drama-
tyczny" van Warschau. Laura Gemser
heb ik alleen gezien in de verschillende
sexfilms rond „Black Emmanuelle" en
het lijkt erop, dat - hoewel ze zelf graag
wat andersoortige rollen zou willen
vertolken, zoals ze zelf in een interview
verklaarde - ze voorlopig nog wel een
tijdje „naakt door de film" zal wandelen,
zoals ook in „Exit 7" het geval is.
De Belgische regisseur Emile Dege-
lin is in zijn eigen land geen onbekende.
Hij heeft verschillende filmprijzen ge
wonnen, was assistent-regisseur bij
John Guillermin („King Kong"), volgde
stage in de Actor's Studio te New York,
en regisseerde meer dan 50 korte films,
waarmee hij zeven eerste prijzen op
internationale filmfestivals behaalde en
16 eerste prijzen bij het Nationaal Bel
gisch Filmfestival.
Om nog even bij de bekenden te blij
ven: de camera werd (zoals gebruikelijk
vakkundig) gehanteerd door Eduard
van der Enden, één van Nederland's
beste cameramannen. Hij filmt op dit
moment de nieuwste film van regisseur
Guido Pieters „Kort Amerikaans" naar
het boek van Jan Wolkers
Tja, zult u zeggen, allemaal fraai,
maar hoe zit het nou met „Exit 7" zelf?
Ik hoop, dat het een goede film is, want
ik heb „Exit 7" zelf nog niet kunnen
zien. Maar gezien de kwaliteiten van de
medespelenden, de regisseur én de
man achter de camera (met daarbij de
boeiende muziek van Thijs van Leer,
die daarmee voor het eerst een film
volledig van muziek voorzag) kan het
bijna niet missen.
Om u enigszins wegwijs te maken,
volgt hier een korte inhoud van de film.
Mare Dumont (Peter Faber), een
veertiger, heeft klaarblijkelijk alles om,
wat men noemt, een „gelukkig" man te
zijn: een charmante vrouw, twee lieve
kinderen, een interessant beroep als
stedebouwkundig architect, een mooie
woning buiten de stad. Hij heeft dèt, wat
de meeste mensen hun hele leven niet
zullen bereiken.
Wat betekent het in 1979 een „geluk-
Donald Sutherland in „The invasion of the Body Snatchers", een spannende horror-SF van Philip Kaufman.
wezens worden genoemd, manifeste
ren zich in de vorm van uit de kluiten
gewassen peulen, die, zodra ze rijp zijn.
heel ijverig aan het werk slaan, wan
neer inmiddels vermenselijkte specima
hun vrucht in kontakt hebben gebracht
met nog niet aangetaste mensen.
Aanvankelijk lijkt het erop, dat de
strijd nog gewonnen kan worden, maar
al spoedig escaleert de film en zijn we
getuige van de bijna verovering van
Matthew zelf, ten/vijl hij oververmoeid
ligt te dommelen in z'n achtertuintje. Op
dat moment heeft „Invasion of the Body
Snatchers" al het karakter van een pure
horror-film gekregen, wat nadien vrijwel
niet meer zal veranderen.
Ach, het ziet er allemaal spannend
genoeg uit en na afloop moet je er niet
aan denken om zulke grote peulvruch
ten in je tuintje aan te treffen, maar
toch Het blijft allemaal wat aan de
oppervlakte. Pretentieloos, zou je kun
nen zeggen. Het kijkt allemaal lekker
weg, maar ik mis toch min of meer de
achtergronden, het hoe en waarom van
dit alles Goed. er wordt tussen alle be
drijven door wat gemompeld over „voor
eeuwig in vrede leven" en dat soort
kreten, maar als dat de hele essentie is
van die buitenaardse veroveraars, dan
is dat allemaal wat magertjes.
Eén ding moet ik de makers toege
ven. Ook al is aan alle wensen van
het publiek voldaan en is „Invasion
of the Body Snatchers" zonder meer
OR BERT VOS
,s
aandacht van het geachte publiek
te krijgen, door enkele malen flink te
kuchen voorde microfoon, die geen
sjoegel gaf. Na wat onhandig ge
morrel, weerklonk eindelijk het ver
trouwde gekraak van slechte ver
bindingen in de rokerige zaal.
Dames en heren, even ehop
gelet. Over zo meteen begint een
dia- ehvoorstelling over eh
de waddeneh u weet wel, de
wadden. Die liggen bij de wadden
eilanden Over de wadden dus
De serie wordt vertoond door me
neer BollensehHij keek ze
nuwachtig op z'n papiertje, „nee,
het is meneer Nollens die de dia's
laat zien. Hij heeft ze gemaakt ook.
Van de waddeneilanden. Ehnee
van de waddenu weet wel. En
ehwacht niet te lang, want we
gens weinig plaatsgebrek moet u
er.ehheel vlug bij zijn. Da
mes en heren. aandacht dus
voor de wadden. En u weet het, in
het zaaltje hiernaastde wadden.
Van meneer Nollens."
De belangstelling voor dit leer
zame gebeuren was niet al te groot
en binnen de kortst mogelijke keren
stond de jeugdige organisator weer
achter de krakende microfoon.
Wie nu een beetje vlug iswe
gens weinig plaatsgebrek moet u er
vlug bij zijn, want meneer Nollens
gaat dia's vertonen van de
waddeneilanden, de wadden
Hij keek even achter zich in de rich
ting van een grijs heertje, dat ze
nuwachtig met z'n vingers wriemel
de en knikte. Inderdaadhet gaat
over de wadden. Meneer Nollens is
er zelf geweest enkomthetzien,
komt het zien. En niet lang meer
wachten, we beginnen zo, in het
zaaltje hiernaast. Er is weinig
plaatsgebrek Dus
Er was niet alleen weinig
plaatsgebrek, maar ook gebrek aan
echte belangstelling voor het leer
zame waddengebeuren. De ex
posanten bleven liever bij hun
spulletjes en de kijkers kwamen
voor die spulletjes, en duidelijk niet
voor de wadden van meneer Nol
lens, hoe goed bedoeld ook. Een
enkeling verliet de zaal om het na
tuurwonder te gaan aanschouwen,
maar dat bleek een lid van het be
stuur te zijn, die het goede voor
beeld wilde geven. Het werd niet
opgevolgd.
Een kwartier later kwam de jon
geman voor de microfoon meede
len, dat de toch zo prachtige serie
van meneer Nollens over de wad
deneilanden geen doorgang kon
vinden wegens weinig plaatsge
brek. Voor het eerst die avond had
hij gelijk.
V.
INVASION OF THE BODY
SNATCHERS
ERSFOORT - Deze week gaat de nieuwe Nederlands/Belgische film
7" in première, met Peter Faber en de Poolse actrice Jadwiga Jan-
b- ca in de hoofdrollen. In Amersfoort draait deze film van de Belgische
;eur Emile Degelin in Grand 3.
tweede Nederlandse première (in Cinema 1betreft de remake van Don
I's „The invasion of the Body Snatchers", van regisseur Philip
'J ïan, waarin buitenaardse „pods" de samenleving ontwrichten en naar
hand zetten op de meest afdoende manier,
e Interessante films.
lo. of de 120 dagen van Sodom" begint in Cinema 2 aan de tweede week. De
jstelling voor dit gruwelijke testament van de vermoorde Italiaanse ci-
schrijver/marxist Pier Paolo Pasolini. is era aoed. Toch is niet iedere film-
Faber als Marc met zijnfcoon, met wie hij een sterke vriendschapsband
wie denkt dat die Noordelm-
dat water dat over hun
vloeit bij de pakken neer
die heeft het mis. Af ge-
van het feit, dat het wegwerken
het water voor een groot deel
beter overgelaten kan worden
de vanzelfsprekende werkin-
van de wonderlijke natuur (op
Ie pompende brandweerwa-
na), de Noordelingen laten
met uit het veld slaan en zich
niet afleiden van andere be-
ijke zaken, zoals een kreatieve
onstelling. Het gebeurde in
'an die noordelijke stadjes, af-
)en weekeind. Alle kreatieve-
n op amateurbasis waren bij-
ekomen in een niet al te grote
om hun gewrochte kunstwer-
JSjpan den volke te tonen.
belangstelling voor dit ge-
?n was groot, dat spreekt en
ienkt dat Noordelingen van het
tugste soort zijn, die geen
tie fantasie hebben en zeker
staat zijn om iets kunstzinnigs
heppen, ook die zit helemaal
erd en kent de Noordelingen
L De kwaliteit van het tentoon-
Ide was méér dan goed te
in.
nou bijvoorbeeld die en-
iaste man, een 65-plusserdie
verve zijn eigenhandig ge-
te stoommachine toonde,
ding loopt nu wel op electrici-
vertelde hij geïnteresseerde
mders, „maar dat is om dit
e niet binnen de kortst moge-
fl. in de condens te zetten en
ibben toch al water genoeg
gen, niet?" De omstanders
>n, want zo is het en ergens
7 ze zich juist daardoor de
5 tijd een tikkeltje belangrijker
rden. Was Van Agt niet zelf
i kijken?
hebt die stoommachine zelf
akt?" De man knikt. „Kijk,zei
f heb m'n hele leven keihard
'kt. En met plezier hoor, echt.
lk ^eb alt'Jd gezegd: Hen-
Is je 65 bent, dan ga je zo'n
machine maken. Op zater-
erd ik 65 jaar en zondag ben
g de produktie begonnen.De
|nc/ers knikken begrijpend.
\longe knaap, blijkbaar één
wganisatoren, probeerde de
kig" man te zijn? En is hiermee de kous
af?
Uit zijn levenswijze blijkt dat hij zich
met zijn kleine gezin in feite heeft afge
zonderd van de samenleving, alsof hij
vrouw en kinderen wil beschermen te
gen de problemen die in onze samenle
ving heersen.
Een ontmoeting met een aantrekke
lijk Pools meisje (Judwiga Jankowska)
dat in een antiekzaak werkt, doet hem
nadenken over zijn familie-binding en
over de zin om in 1979 nog kinderen te
verwekken en op te voeden.
Het Poolse meisje is representatief
voor de jongere generatie, zij leeft zon
der familie en kan het leven toch goed
aan. Intuïtief achterhaalt het meisje de
reden van de diepere onrust van Mare.
Is de opvoeding in zijn kleine familie
kring, waarin hij zijn kinderen afschermt
van de samenleving, de goede manier
om deze kinderen voor te bereiden op
wat hen later in de samenleving te
wachten staat? Is Mare een voorbijge
streefd „familie vader"9 Hoe lang en in
welke vorm zal de familie nog overle
ven?
Uit wanhoop en om zijn angst kwijt te
raken, vlucht Marc met het meisje naar
Rhodos Na de eerste liefdesexplosie
gaat langzamerhand Marc's onrust op
hun verhouding drukken. Hij tracht zich
vast te klampen aan zijn „liefde", die
echter vlug evolueert tot een sexuele
obsessie. Ook het meisje, zijn partner
van de jonge generatie, wordt hierdoor
onrustig. Mare beslist uiteindelijk haar
met rust te laten en gaat alleen terug
naar huis
Het vliegtuig wordt echter gekaapt
door alleen op geld beluste mannen.
Het toestel staat bij een landingsbaan
ergens in een subtropisch gebied voor
onbepaalde tijd te wachten zoals wij
allen nu in 1979 wachten op wat er met
onze samenleving, ons milieu en onze
jeugd gaat gebeuren
In het filmverhaal toont de openings
scène de gijzelaars, die in een gekaapt
vliegtuig gevangen zitten en trachten
als een stuiptrekkend mensdom de
elementaire menselijke gebaren voor
de laatste maal te volbrengen: drinken,
eten, een kalmeermiddel slikken, naar
de wc gaan, zweten, geweld onder
gaan, harde sex Enfin, gaat u zelf kij
ken.
(In Grand 3, eerste week, 16 jaar)
Peter Faber en Jadwiga Jankowska in „Exit 7".
wat te noemen) is nadien eigenlijk nog
niet weer geëvenaard, zelfs niet bena
derd. „Superman" is eigenlijk niet meer
dan een spectaculair gemaakte kin
derfilm en „Battlestar Gallactica",
hoewel met een tikkeltje meer diepte,
lijkt gewoon op „Starwars"
„The invasion of the Body Snat
chers" springt er in ieder geval enigs
zins uit. doordat hier geen sprake is van
ruimteschepen op oorlogs-sterkte.
noch van vliegende supermannen. Het
gaat om een invasie van buitenaardse
wezens. Mits goed uitgewerkt, kan dat
een voortreffelijke film opleveren.
Regisseur Philip Kaufman heeft geen
onverdienstelijke poging gedaan om
het succes van Don Siegel uit 1956 te
benaderen, afgaand op wat film
kenners. die Siegel's versie hebben ge
zien, er van vinden. Zelf heb ik de film
van 1956 niet gezien en het ontbreekt
me dus gelukkig aan relevant vergelij
kingsmateriaal.
„Invasion of the Body Snatchers"
speelt zich af in San Francisco, waar
vanuit het diepe, mysterieuze heelal
ietwat vlokkerige, schimmelachtige za
den neerkomen In het begin is er nog
niets aan de hand. maar de bodem van
Californië is blijkbaar vruchtbaar ge
noeg voor een zeer voorspoedige ont
wikkeling
Donald Sutherland (M.A.S.H., „Klu-
te", Don't look now, The diry dozen,
Fellini's Cassanova en „1900") speelt
de hoofdrol als Matthew, inspekteur van
de stedelijke gezondheidsdienst, die
langzaam maar zeker, dankzij z'n
vriendin Elizabeth (Brooke Adams)
ontdekt wat er aan de hand is San
Francisco wordt heroverd door buite
naardse wezens, die in staat zijn om via
een nogal huiveringwekkende techniek
mensen te dupliceren en het origineel te
vernietigen. Wat er overblijft is een
menselijk omhulsel met de geest van
buitenaardse wezens. Op het moment,
dat verschillende wezens op deze wijze
een eigen lichaam hebben gecreëerd,
is er geen houden meer aan en is de
mensheid in feite gedoemd tot de bit
tere ondergang.
Matthew denkt in zijn strijd tegen de
wezens hulp te hebben van dr David
Kibner, die zegt hem te willen geloven.
(Een prima rol van Leonard Nimoy, be
ter bekend als de Vulcaniér dr Spock in
de serie „Star Trek").
De „pods" zoals de buitenaardse
Eigenlijk zou ik verheugd moeten zijn
over het feit, dat Hollywood de laatste
tijd steeds meer aandacht schenkt aan
het maken van science fiction-films. Na
„Starwars", „Close encounters of the
third kind", „Battlester Galiactica",
„Superman", dan nu de remake van
Don Siegel's „The invasion of the body-
snatchers", gebaseerd op de roman
van Jack Finney. Toch bekruipt me de
twijfel bij het zien van deze films, want
ondanks de goede bedoelingen en een
ongetwijfeld perfekte techniek, blijf ik
steeds het gevoel houden, dat het alle
maal beter kan, nog te oppervlakkig is,
teveel speculerend op de sensatiezucht
van de filmkijkers De kwaliteit van films
als „2001", „Solaris". „Phase IV" en in
mindere mate „Zardoz" (om maar eens
Leonard Nimoy als de psychiater David Kibner in „Invasion of the Body
Snatchers".
een best aantrekkelijke publieksfilm,
het einde zal voor velen onbevredi
gend zijn. Omdat nu eens niet de
mensheid als onoverwinnelijk wordt
voorgesteld, zoals je maar al te vaak
in die science fiction-strips leest. De
aardbewoners zijn allesbehalve su
perieur en dat wordt gesublimeerd in
die éne door merg en been snijdende
kreet van Matthew als hij Nancy
(Veronica Cartwright) plotseling op
straat tegenkomt en ontdekt, dat zij
nog niet behoort tot de veroveraars,
maar nog steeds mens is gebleven.
Die (Dolby)-kreet doet sterk denken
aan „The Shout" van Smolinowski,
maar het zijn de ogen van Nancy die
de waarheid vertellen: de mensheid
heeft verloren. Is verloren. Liefheb
bers van een happy end zullen dat
regisseur Kaufman en scena
rioschrijver W. D. Richter niet in dank
afnemen. Toch is dat een pluspunt
van de film.
(Cinema 1, eerste week, 16 jaar).
BIRTH OF A NATION
Van zaterdag tot en met dinsdag kan
men in het Amersfoortse Filmhuis
gaan kijken naar een der beroemdste
klassiekers in de wereld van de ci
nema: „Birth of a nation" van regis
seurs D.W. Griffith. Met deze film
verhief Griffith het medium in één
klap van kermis-amusement tot er
kende kunstvorm. In feite werd met
„Birth of a nation" de film pas echt
geboren.
Toen „The Birth of a Nation" begin
1915 in première ging werd het publiek
meegesleept als in een storm. Twaalf
aktes lang (bijna drie uur), met een spe
ciale partituur die uitgevoerd werd door
een volwassen orkest, woedde de film
voort met een aanwakkerende kracht,
die bij een voorstelling in onze tijd
slechts voor een deel kan worden na
gevoeld. Er was gewoon nooit eerder
een dergelijke film vertoond; het was
„geschiedschrijving in bliksem", zoals
Woodrow Wilson het uitdrukte. De op
gewekte emoties, de spanningen die
geschapen werden, bleven niet tot het
theater beperkt. Ze overspoelden de
straat en in vele steden deden zich in
het kielzog van de vertoningen ras-
senrellen en opstandjes voor. Maar
bewonderd of gehaat „The Birth of a
Nation" bewees eens en voor altijd dat
de film een zelfstandige kunstvorm was
- en Griffith was de meester.
Toen Griffith in 1907 voor het eerst
naar zijn megafoon greep was de
nieuwigheid al aardig van de „galop
perende trilbeelden" af. Bespot en ver
vloekt door de professionele artiesten
als een rage, een grof effect op het ni
veau van het vlooiencircus, flikkerden
de filmschaduwen steeds zwakker in
amusementshallen en kermistenten -
maar nooit in theaters Toen Mr. Griffith
in 1931 zijn megafoon aan de wilgen
hing had hij de nederige film verheven
tot de meest overtuigende en dynami
sche kunstvorm van de moderne tijd.
De geschiedenis van de mensheid
zoals die vroeger verteld werd met be
hulp van verf en canvas, gebeeldhouwd
marmer, zang en muziek, geschreven
woord in boeken, gesproken woord
achter het voetlicht, datzelfde verhaal
kon nu worden verteld via een op
zienbarend nieuw medium. En niet in
goedkope amusementshallen, maar in
honderdduizenden filmtheaters over de
hele wereld
(Amersfoorts Filmhuis, zaterdag tot
en met dinsdag, 20.15 uur).
filmagenda Amersfoort
Filmagenda voor Amersfoort van
donderdag 8 maart t/m woensdag 14
maart 1979.
Grand 033-14632
GRAND 1
„Revenge of the Pink Panther", alle
leeftijden Dagelijks: 13.30-18.30-
21.15 uur. Zondag: 13.30-16.00-18.30-
21.15 uur.
GRAND 2
„Even en Oneven", alle leeftijden. Da
gelijks: 13.30-18 30-21.15 uur. Zon
dag: 13.30-16 00-18.30-21.15 uur
GRAND 3
„Exit 7", 16 jaar Dagelijks: 14.00-
19.00-21 45 uur Zondag. 14.00-16.30-
19 00-21.45 uur
GRAND 4
„Een vrouw als Eva". 16 jaar. Dagelijks.
13.45-18.45-21.30 uur. Zondag13.45-
16 15-18.45-21 30 uur.
GRAND 5
„The Buddy Holly Story", alle leeftijden.
Dagelijks 13.45-18.45-21.30 uur Zon
dag: 13.45-16.15-18.45-21.30 uur
Cinema 033-18900
CINEMA 1
„The invasion of the Body Snatchers".
16 jaar Dagelijks 13 45-18 45-21.30
uur Zondag 13.45-16.15-18.45-21.30
uur.
CINEMA 2
„Salo. of de 120 dagen van Sodom". 16
jaar. Dagelijks: 13.30-18.30-21.15 uur.
Zondag. 13.30-16 00-18.30-21.15 uur.
Euro 033-33655
EURO
„The good, the bad and the ugly 12
jaar Dagelijks: 13.45 en 20.00 uur. Za
terdag en woensdag alleen: 20.00 uur.
EURO KINDERMATINEE
„Popeye Festival", alle leeftijden. Za
terdag- en woensdagmiddag: 13.45
uur.
Duo 033-16572
DUO 1
„Pluk mij", harde porno 18 jaar. Dage
lijks 14 15-19.15-21.30 uur Zondag
14.15-16.30-19 15-21 30 uur.
DUO 2
„Piranha 16 jaar Dagelijks: 14.00-
19.00-21 15uur. Zondag: 14.00-16.15-
19.00-21.15 UUR.
NACHTVOORSTELLINGEN
DUO 1
,,'t Franse nummertje". 16 jaar Vrijdag
en zaterdagavond 24 00 uur
DUO 2
..De slag om Engeland" (Battle of Bri
tain), 16 jaar Vri|dag- en zaterdag
avond: 23.45 uur