t
aardige motorkunstjes
NIEUW FILM-AANBOD:
usder Krant - Kijk op de film
DONDERDAG 22 MAART 1979
naar Parijs, waar hij de eindmontage
van „Das Testament des Dr. Mabu-
se" ter hand nam. Zijn vrouw die zich
beter thuis voelde in Nazi-Duitsland,
bleef achter.
(Amersfoorts Filmhuis, van zaterdag
tot en met dinsdag, 20.15 uur).
filmagenda Amersfoort
Filmagenda voor Amersfoort van
donderdag 27 maart t/m woensdag 28
maart 1979:
Grand 033-14632
GRAND 1
„Herfstsonate", 16 jaar. Dagelijks.
13.30-18.30-21.15 uur. Zondag: 13.30-
16 00-18.30-21.15 uur
GRAND 2
„Orca". 12 jaar Dagelijks 13.30-
18 30-21.15 uur Zondag: 13.30-16.00-
18.30-21 15 uur.
GRAND 3
..The silent partner" (de stille hand
langer). 16 jaar Dagelijks: 14.00-
19 00-21.45 uur. Zondag: 14.00-
16.30-19.00-21.45 uur
GRAND 4
„Exit 7", 16 jaar. Dagelijks: 13 45-
18 45-21.30 uur. Zondag: 13.45-16.15-
18.45-21 30 uur
GRAND 5
„Een vrouw als Eva". 16 jaar. Dagelijks:
13.45-18.45-21.30 uur. Zondag: 13 45-
16.15-18.45-21.30 uur.
Cinema 033-18900
CINEMA 1
„Foul Play", (het blondje dat teveel
wist), alle leeftijden Dagelijks: 13.45-
18.45-21.30 uur. Zondag: 13.45-16.15-
18.45-21.30 uur.
CINEMA 2
„Even en oneven", alle leeftijden. Da
gelijks: 13.30-18.30:21,15 uur Zondag:
13.30-16.00-18.30-21.15 uur.
Euro 033-33655
EURO
,The bridge on the River Kwai", 16 jaar
Dagelijks: 13.45-20.00 uur. Zaterdag
16 15 en 20.00 uur. Woensdag: 20.00
uur.
EURO KINDERMATINEE
„De lieverdjes uit Amsterdam", alle
leeftijden Zaterdag- en woensdagmid
dag: 13.45 uur
Duo 033-16572
DUO 1
„Engel van boven - duivel van onde-
"ren". harde porno, 18 jaar. Dagelijks:
14.15-19.15-21.30 uur. Zondag: 14.15-
16.30-19 15-21.30 uur.
DUO 2
„Nog 5 seconden te leven" (Viva
Knievel). 12 jaar Dagelijks 14.00-
19.00-21.15 uur Zondag. 14.00-16 15-
19 00-21.15 uur.
„Een tweeling, dat moet ik
dubbel vieren."
NACHTVOORSTELLINGEN
DUO 1
„Het naaktrestaurant". 16 jaar. Vrijdag
en zaterdagavond: 24.00 uur
DUO 2
„King Kong", 16 jaar. Vrijdag- en zater
dagavond: 23.45 uur
Naar aanleiding hiervan ontstaat een
lange discussie tussen moeder en
dochter, die een avond en een nacht
lang duurt. Moeder en dochter geven
elkaar geen haarbreed toe en leveren in
feite slag met elkaar. Dat is ook het
geval met Ingrid Nergman en Liv UII-
mann, die uitstekende acteurprestaties
leveren.
Enfin, u hebt het al begrepen: het
is in ieder geval een film voor de
liefhebbers van Bergman. En zeker
niet zijn slechtste. (Eerste week,
Grand 1,16 jaar).
ORCA DE KILLER WHALE
De liefhebbers van Ingmar Berg
man zullen zeker niet teleurgesteld
worden door zijn nieuwste, „Herfst
sonate", met Ingrid Bergman en Liv
Ullman in de hoofdrollen. Zoals ge
bruikelijk weer gefilmd door de vaste
cameraman van Bergman, Sven
Nykvist, vertelt de Zweedse meester
het verhaal van twee vrouwen: de
moeder Charlotte (Ingrid Bergman),
die haar gezin minder belangrijk
vond dan haar carrière (als con
certpianiste) en de dochter Eva (een
eveneens uitstekende rol van Liv
Ullmann).
Deze twee vrouwen vullen een be
langrijk deel van de film, waarin nogal
veel gepraat wordt. Bergman heeft een
prima film afgeleverd voor mensen, die
van een goed toneelstuk houden en van
een goede dialoog, maar bij het bekij
ken van „Herfstsonate" bekroop me
toch een gevoel van saaiheid, waarbij
het opgeroepen spanningsveld door de
dialoog tussen moeder en dochter,
visueel niet werd geaccentueerd. De
zoals bij Bergman gebruikelijke stati
sche beelden leverden geen enkele bij
drage aan het verlevendigen van de
totale film.
Moeder Charlotte krijgt, als de pro
blemen in het gezin de pan uit rijzen,
van dochter Eva voor de voeten gewor
pen, dat het feit, dat zij haar carrière als
concertpianiste belangrijker had ge
vonden dan haar gezin, nu niet bepaald
positief had gewerkt op de kinderen.
Ingrid Bergman en Liv Ullmann in Bergman's nieuwste film „Herfstsonate".
Bij de tweede overval treft Reikle een
kas aan met maar een paar duizend
dollar erin. De resterende 50.000 had
Cullen al van te voren in zijn eigen ac-
tentas gedaan. Als Reikle dit bedrag
later op de televisie hoort noemen, zint
hij op wraak. Nu volgt er een hele serie
schaakzetten, waarbij Cullen en Reikle
telkens proberen de ander te slim af te
zijn. Hierbij vermoordt Reikle op gruwe
lijke wijze zijn vriendin, die naar Cullens
kant overgelopen was.
Met een laatste meesterlijke zet
weet de kassier de misdadiger
schaakmat te zetten.
Elliott Gould, Christopher Plum-
mer en Susannah York spelen voor
treffelijk hun rollen in deze ener
verende film van Duke. Kortom: een
film, die de moeite méér dan waard
is. (Grand 3, eerste week, 16 jaar).
NOG VIJF SECONDEN TE
LEVEN
De bekende Amerikaanse stunt
man Evel Knievel speelt zelf de
hoofdrol in deze rond motorstunts
opgebouwde film van regisseur
Gordon Douglas. Het draait allemaal
om een grootscheepse drugsmokkel
Good old Gene Kelly is nog eens een
keer te zien als de vaste monteur van
Knievel, Will Atkens, een man die de
dingen graag snel op een rijtje zet en
met een intuïtie voor gevaar. Voeg
daarbij de knappe Kate Morgan (ge
speeld door Lauren Hutton) en alle
ingrediënten zijn er. Hoewel het ver
haal op zich nou niet direkt fan
tasierijk overkomt, is „Viva Knievel"
(Nog 5 seconden te leven) een best
aardige film geworden, waarbij het
accent niet zo zeer op de drug
smokkel, dan wel op de motorstunts
ligt, al dan niet in het stadion. Voor
de motor-liefhebbers, dat spreekt.
(Duo 2, eerste week, 12 jaar).
MABUSE
In de Fritz Lang-cyclus brengt het
Amersfoorts Filmhuis de komende
week de film „Das testament des dr.
Mabuse", gemaakt in 1932. Zonder
ondertitels, dat wel, maar deson
danks de moeite van het bekijken
waard, want het was de laatste film
van Lang die hij in Duitsland maakte.
Deze derde en laatste Mabuse-film
die Fritz Lang in Duitsland gemaakt
heeft is tevens de beroemdste van al
lemaal. Het is 1932 als Lang in samen
werking alweer met zijn vrouw Thea von
Harbou, die inmiddels was toegetreden
tot de Nazi-partij, het scenario schrijft.
De grootste moeilijkheid was Mabuse te
doen herleven, terwijl hij in „Inferno des
Verbrechens" volslagen krankzinnig en
veilig opgesloten in een cel was
geëindigd. De oplossing werd gevon
den door de wandaden van het malen
de meesterbrein te laten uitvoeren door
de directeur van het krankzinnigenge
sticht waar Mabuse op slordige blok-
nootvelletjes zijn misdadige plannen
uitwerkt, valse munterij om een econo
mische chaos te scheppen, overvallen
op fabrieken en treinen, diefstal van de
juwelen uit het nationale museum.
Voor het oproepen van een sfeer van
NTELUCHT
wpleet aangestoken door de
eling opdoemende (en net zo
weer verdwenen) lentelucht
enkele dagen geleden, besloot
de auto voor een keertje maar
tal te laten staan. Ik ging per
naar een afspraak. Lekker de
wel frisse, maar betoverende
lucht inademen. Denken, dat
laderen al uit de knoppen zijn
rongen, ook al hebben alleen
sneeuwklokjes en andere
lertjes de sprong naar boven
sagd in de niet erg gerecht
igde hoop, dat maart z'n vin-
staart niet meer zou roeren. Ze
i en het nu behoorlijk koud heb-
I denk ik.
far goed, de fiets dus gepakt,
natuurlijk eventjes wennen als
tanden lang al glijdend langs
wegen heb vertoefd in de be-
lijke beslotenheid van je auto
'n rustgevend muziekje op de
'rgrond om je toch al door de
provinciale- en gemeentelijke
ten getergde zenuwen tot eni-
iImte te kunnen manen,
tte. AahHoe lang was dat
ook al weer geledenTerwijl
'en zich zeer boeiend bezig
en met hetijsschotsjekijken
Afsluitdijk bij wijze van toeris-
attraktie, was ik bezig al
'nd die onvervangbare len-
in me op te nemen. Ver-
de wandelaars bleven dan
'entjes verbaasd staan, toen
ruivend passeerde. Maar dat
met zozeer door mijn gretig
heid om die zuivere lucht te kunnen
happen, dan wel door mijn chroni
sche tekort aan conditie.
Bij het eerste verkeerslicht kwam
ik naast een blozende heer te staan,
die zijn fietstas vol met hyacinten en
tulpen had gestouwd. Hoewel ik in
het algemeen niet zo snel een
praatje maak met naast mij stop
pende mensen, moet ik eerlijk be
kennen, dat je al fietsend daar
sneller toe komt dan achter het stuur
van je auto, met al dat glas ertussen
om alle kommunikatie met de
buitenwereld te voorkomen. ,,Ha",
zei ik toch wel een beetje ,,in de
nood" door het heerlijke voorjaars
weer van die dag. ,,U ruikt nahr de
lente".
Hij keek me enige ogenblikken
doordringend aan. „Kun je het rui
ken?" vroeg hij en zijn stem klonk
niet bepaald vriendelijk. „Ik heb het
nog zo gezegd tegen die zuster.
Zuster zei ik, dat was hiero in het
ziekenhuis, ik zeg zuster, dat spul
stinkt als een kabeljauwvisser in
een parfumwinkel. Valt wel mee
hoor, zei ze nog. Valt wel mee. Ik sta
op meters afstand van u en u ruikt
het. Geen pretje hoor, dat exzeem
van mij. En die zalf.Hij gromde
boosaardig tegen het rode licht, dat
iet op groen sprong.
Hij sprintte het kruispunt over, mij
ver achter zich latend. Uit zijn fiets
tas viel een klein bosje hyacinten op
het asfalt. Voordat ik kon stoppen
om het op te pakken, was het geplet
door een auto.
Vandaag is het weer bitter koud.
Er komt weer vorst en sneeuw, wist
men mij te vertellen. Het kon niet
uitblijven. De lentelucht is verdwe
nen. Wat overblijft is, als je heel
goed ruikt, de geur van zalf voor
eczeem.
En ik zit alleen in de auto. Met op
de achtergrond een lekker muziek
je.
V.
De zwaardwalvis is een mirakel
slim beest. Dat blijkt tenminste uit de
film van regisseur Michael An
derson: „Orca", die ons eindelijk in
Amersfoort heeft bereikt, nadat deze
namaak-Jaws in december 1977 in
Nederlandse première ging. Een
beetje 'n achterhaald thema dus,
sinds we inmiddels ook „Jaws II" te
verwerken hebben gekregen. Een
slechte film? Ach nee, dat niet direkt,
ook al worden de hoofdrollen nu niet
bepaald op de best mogelijke wijze
vertolkt door Richard Harris en
Charlotte Rampling.
„Orca" is in ieder geval technisch ge
zien prima gemaakt en bezit bovendien
voldoende spanning en sensatie om te
blijven boeien. Zeker voor mensen, die
gek zijn op dit soort films, waarin het
dier de mens overwint, zoals het geval
is in „Orca".
Het verhaal draait om kapitein Nolan
(Richard Harris), die één grote obsessie
heeft: het jagen op een grote witte haai.
Maar de witte haai in „Jaws" was toen
al gevangen, dus om het allemaal origi
neel te houden, besluit Nolan om te
gaan jagen op een Orca, een
zwaardwalvis, waarvan men zegt, dat
die intelligenter is dan de mens en die
ook bekend staat als de haaiendoder
Door een ongelukkig toeval doodt
Nolan een wijfjes-Orca en verwondt het
mannetje. Dat is het werkelijke begin
van een enerverend spel tussen mens
en dier. Nolan gaat op jacht naar de
Orca, die hij levend, wilvangen voor één
van de walvissen- en dolfijnenshows,
wat hem een aardige cent zou kunnen
opleveren. Het mannetje is echter op
jacht naar Nolan, die het vrouwtje
heeft gedood. Dan blijkt hoever de
wraak gaat van de zwaardwalvis en hoe
intelligent het dier is. Nolan overleeft het
niet. Charlotte Rampling speelt de on
vermijdelijke biologe Rachel, die hem
waarschuwt voor de Orca. (Eerste
week, Grand 2, 12 jaar).
THE SILENT PARTNER
Scène uit: „The silent partner".
dreiging en ontreddering had Lang nu
ook de beschikking over de betrekkelijk
nieuwe uitvinding van de geluidsfilm.
Hoe meesterlijk hij gebruik weet te ma
ken van deze nieuwe toevoeging aan
het arsenaal van mogelijkheden blijkt al
meteen bij het begin van de film, als
dreunende drukpersen de enige bege
leiding zijn van de penibele omzwervin
gen van een rechercheur die op zoek is
naar de valse munters.
Doktor Mabuse wordt weer gespeeld
door Rudolf Klein-Rogge, maar zo mo
gelijk nog indrukwekkender is de rol van
Otto Wernicke als de politiechef die een
herhaling is van zijn rol in „M". Zowel in
„Het Testament" als in „M" heet de
politie-inspecteur Lohman. Vele malen
heeft Fritz Lang tegenover de pers mel
ding gemaakt van de reactie van Goeb-
bels op de Mabuse-figuur. Alleen al op
grond van het scenario vond Hitiers
propagandachef dat het „Testament"
niet voor openbare vertoning in aan
merking kwam, tenzij op het eind een
kleine draai aan de geschiedenis zou
worden gegeven. Er moest een Krach
tige Leider worden ingevoerd die Ma
buse een kopje kleiner zou kunnen ma
ken en orde en rust in het land zou
herstellen. Lang werd bij Goebbels ont
boden en kreeg niet alleen te horen dat
het scenario aldus moest worden ge
wijzigd, maar ook dat hem, Fritz Lang,
een voorname plaats was toegedacht in
de UFA-filnproductie in het Derde Rijk.
Lang moest de Eisenstein van de Nazi's
worden, zo dacht Hitier er zelf ook over
Fritz Lang vroeg bedenktijd en
vluchtte nog diezelfde dag per trein
HERFSTSONATE
R BERT VOS
ISFOORT - Deze week maar
rier nieuwe films in het
Dgramma der Amersfoortse
ip-theaters. In volgorde zijn
jmar Bergman's „Herfstso-
net Ingrid Bergman en Liv
(Grand 1), „Orca, the killer
van regisseur Michael An-
met Richard Harris en Char-
ampling in de hoofdrollen
2), „The silent partner", een
Ie thriller van regisseur Daryl
et Elliott Gould, Christopher
sr en Susannah York en „Nog
iden te leven" (Vivan Knie
vel") van Gordon Douglas met Evel
Knievel zelf, Gene Kelly en Lauren
Hutton. (Duo 2)
Geprolongeerd werden: „Exit 7"
(Grand 4), „Een vrouw als Eva" (Grand
5), natuurlijk de kostelijke lach-thriller
„Foul Play" (Het blondje dat teveel wist,
in Cinema 1en „Even en Oneven", nu
alweer voor de veertiende week (Cine
ma 2)
Een reprise is te zien in Euro Cinema,
waar de inmiddels befaamde film van
regisseur David Lean: „The bridge on
the river Kwai" opnieuw in roulatie gaat.
Sex en porno in Duo 1met „Engel van
boven, duivel van onderen" (harde por
no) in het weekprogramma en „Het
naaktrestaurant" in de nachtvoorstel
lingen. Blijft over Duo 2, waar in de
„De stille handlanger" (The silent
Partner) van regisseur Daryl Duke
kan zonder meer worden getypeerd
als een van de betere thrillers. Het
intelligente scenario staat borg voor
een film, waarin twee mannen een
strijd op leven en dood voeren in een
fascinerend kat en muisspel.
„The silent partner" is het verhaal
van Miles Cullen.
Miles Cullen (Elliott Gould) is kassier
bij een bank. Hij is een keurige vrijgezel,
die alleen belangstelling heeft voor tro
pische vissen en zijn collega Julie (Su
sannah York).
Kort voor Kerstmis doet Harry Reikle,
een sadistisch misdadiger, een poging
de bank te beroven, vermomd als
Kerstmannetje. De poging mislukt,
maar Cullen vindt het briefje dat voor de
overval bedoeld was. Hij wacht rustig
Reikles tweede poging af en beraamt
intussen een meesterlijk plan.
Elliott Gould in „The silent partner", een uitstekende thriller van Daryl Duke.
it: „Orca", een imitatie-Jaws, die op zich toch technisch goed is verfilmd, ondanks het achterhaalde
rp. Voor de verstokte liefhebbers.
nachtvoorstellingen de bekende film
„King Kong" nog eens te zien zal zijn
(waarschijnlijk in de nieuwste versie,
dat is me echter niet geheel duidelijk).
Tenslotte aandacht voor de kin
dervoorstellingen in de matinee van
Euro Cinema (zaterdag en
woensdag) met „De lieverdjes uit
Amsterdam", die dolle avonturen
beleven.