iet pessimisme
ran Marco Ferreri in
,Bye, Bye Monkey"
BtKtRwï
kijk op de film
filmagenda Amersfoort
iMERSFOORT - Deze week op het programma van de Amersfoortse
scopen vier nieuwe films. Buiten de twee films in Duo om („12,3 hup" in
1 en „Voor een handvol diamanten", in Duo 2) zijn dat „Bye bye Mon-
de nieuwste film van Marco Ferreri in Grand 5 en „De cirkel van staal"
e silent Flute) in Cinema 2. Voor het overige is het programma geprolon-
•d. In verband met koninginnedag zijn wij niet in de gelegenheid geweest
voor u tijdig de nieuwe films te bespreken, zodat u deze week genoegen
moeten nemen met een kort overzicht.
BYE MONKEY
'e Monkey" is een nogal dep-
film van Marco Ferreri met
ncello Mastroianni en Gérard Depar-
i in de hoofdrollen. Het speelt zich af
een naar de ondergang neigende
reld van verval. Ferreri is er in ge-
agd om die depressiviteit, de triest-
id en de leegheid van de wereld in
eld te brengen, gekoncentreerd rond
tei] n klein aapje dat zo maar onder een
dai
IS"
IN DE TUIN
Zelf ben ik reuze blij, dat ik maar
een klein tuintje heb. Er kan even
tueel op een mooie zomerse dag m
ge-barbecued worden en als dat zo
nodig moet ook nog in gezon
nebaad, maar dan zijn alle moge
lijkheden wel uitgeput. Niet dat ik
verwacht ooit zoveel visite te krij
gen, maar toch... Maandag met
stijgende verbijstering gekeken
naar al die volksmassa's die spon
taan op kwamen draven om onze
koningin te plezieren Dat dappere
I mens is zeventig geworden en het
\leek er op alsof half Nederland ge-
I dacht heeft: dat zal ze weten ook!
Nog een geluk dat ondanks kon
stante regenbuien het veld werd
goedgekeurd, zoals commentator
Dick Passchier heel snedig op
merkte, want waar waren we dan
metz'n allen gebleven? Ook prima,
dat de regenbuien om Soestdijk
heen zijn getrokken, want het was
toch al niet al te warm en al die
fraaie bouwsels op het gazon zou
den door al die nattigheid beslist
aan schoonheid hebben ingeboet.
Kortom: alle geluk was met onze ja
rige, die zo'n twee uur lang haar
glimlach in de plooi moest houden
en twee uur lang minzaam met haar
hand moest wuiven om toch maar
aan iedereen te laten merken, dat zij
hen echt wel voorbij zag trekken.
Dapper mens.
Nadat al dat ongeregeld goed
aan het nationale oog voorbij was
getrokken, was de show nog niet
voorbij. Na alle Julianascholen,
Julianadrumband, Juliana-pad-
vmders, Julianavariéteiten in allerlei
kleuren en modellen, kwam de
rondgang over dat prachtige gras
veld van Soestdi/k.
Daar had een ander volksdeel z'n
tenten opgeslagen. Daér stonden
de burgers, boeren en buitenlui uit
Noord, Zuid, Oost en West te trap
pelen van ongeduld om hun maan
denlange huisvlijt aan den volke en
vooral aan de jarige te kunnen laten
zien.
Dat het programma minstens met
een uur werd overschreden, lapte
koningin Juliana aan haar konin
klijke laars en vergezeld van een
geüniformeerde pakjes-aannemer
(die me deed denken aan die
rhododendron-smijter van Wim
Sonneveld) werden alle aangedra
gen snuisterijen minzaam en met
een toepasselijk praatje in ont
vangst genomen. Een duidelijk be
langstelling voor de oneindige
stroom curiosa uit ons eendrach
tige, merkwaardige en vrolijke volk
Het thema op die grasmat was de
verbondenheid met het vor
stenhuis. Elke stad, dorp of ge
hucht, dat ooit eens te maken heeft
gehad met een afstammeling van
onze koninklijke familie liet dat op
heel aanschouwelijke wijze aan de
jarige vorstin zien.
En zij maar steeds denken: gut, ben
ik ook nog vrouwe van Geldermal-
grote King Kong op het strand vandaan
kruipt en de hoofdrolspelers beïnvloedt
in hun doen en laten.
Ferreri is geen optimistische filmer en
„Bye Bye Monkey" is dan ook een film
voor de liefhebbers van dit genre. Als
men het heeft over arthouse-films in
een arthouse-theater als Gfand 5, dan
kan men deze week stellen, dat „Bye
Bye Monkey" terecht in Grand 5 is ge
programmeerd. Arthouse-liefhebbers:
allemaal op naar Grand 5.
„Bye Bye Monkey" kreeg tijdens de
sen, gravin van Vlissmgen en Bu
ren, markiezin van Montfort? Ze zal
dat allemaal stomverbaasd hebben
Dekeken, nooit hebben geweten,
dat ze zoveel binding had met ons
leutige volkje in Noord, Zuid, Oost
en West. Het leek net een koninklijke
kermis, daar in die vorstelijke tuin.
Dapper mens.
En ik, heerlijk genietend in mijn
comfortabele stoel, heb gekeken
paar digjgn&e $Jrgommpnnsjesen
prinsesjes, naar al die koninklijke
minder koninklijke figuren, waarvan
vooral de laatste groep zichtbaar
belangrijk stond te wezen.
En dan het hoogtepunt: de rond
gang m Axelse boerenwagen, een
onderdeel van de stoet van de Ver
eniging van aangespannen paar
den, buiten de paleishekken. Een
wagen uit 1909, wat dacht je. Spe
ciaal via België over 's Heren we
gen naar Soestdijk gereden. Net zo
oud als onze jarige koningin, die
best een ritje wilde maken, maar
voor wie het opstapje wat te groöt
was. Niks aan de hand, een heuse
livreier holde het paleis binnen en
kwam terug met een heus antiek
paleisbankje. Toen ging het beter
En daar zat ze. Alleen op de
boerenkar. ,,Waar blijft m'n man
nou?" je hoorde het haar vragen. En
het kostte nogal wat moeite om haar
gemaal uit het paleis te krijgen.
Maar hij kwam. Een beetje onwen
nig schoof hij naast de jarige op het
harde bankje. Een dikke jas aan,
want die Zeeuwse Axelse boeren
kar van meneer Van Kerkhoven met
die twee koudbloed Nederlandse
trekpaarden is toch wel andere
koek dan de verwarmde limousine,
waarmee normaal gesproken de
rondrit zou zijn gemaakt. Zij vond
het blijkbaar toch wat kaaltjes, want
ze liet fluks al haar kleinkinderen
optrommelen. Ééntje kwam zelfs
met z'n pas verworven klompen
aanrennen. Een boerenkar, zal dat
knaapie gedacht hebben, daar
horen klompen bij. En toen klapte
prins Bernhard fors in z'n handen.
Vooruit knol!" betekende dat vast,
want het was een tikkeltje laat ge
worden, daar op paleis Soestdijk.
En de jarige glimlachte vrolijk en
wuifde. Naar al die duizenden, die-
met tientallen bussen aangevoerd-
al uren stonden te blauwbekken
achter de hekken. Nu waren die
gelukkigen aan de beurt.
Dappere mensen...
De rotzooi op het koninklijk gazon
zal nu wel verdwenen zijn. Eén
morgen kermis, 't is niet veel, maar
het is en blijft hardst ikke slecht voor
het gras. Dat weet iedere tuinman je
te vertellen. Ook de koninklijke chef
tuinman van paleis Soestdijk, die nu
al weer dagen in de weer is om de
oude glorie enigszins te herstellen.
Maar de stampehde paardehoe-
ven, de zenuwachtige rondhollen
de zeer belangrijke funktionanssen,
al die prachtige nagebouwde mo
lens, kastelen, poorten en polders
zullen grote delen van het gazon
vast en zeker naar de knoppen
hebben geholpen. De cheftuinman
is daarom reuze blij, dat het pas
over een jaar weer 30 april is Ik hoor
in gedachten de chef-tuinman diep
zuchten, terwijl hij met pijn in z'n hart
de ellende beziet, die het komplete
Nederlandse volk hem persoonlijk
heeft aangedaan Dapper mens
CIRKEL VAN STAAL
Zoals vele anderen is ook de jon
ge, getrainde Cord op zoek naar de
geheimzinnige Zetan en zijn Boek
van Eeuwige Waarheid. Langzamer
hand gaat hij begrijpen dat hij vele
beproevingen zal moeten doorstaan,
eer hij zelfs maar zal weten in welke
richting hij Zetan moet zoeken. Hij
levert op zijn avontuurlijke tocht vele
gevechten op leven en dood met
bandieten, aapmensen, woestijnk
rijgers en bloeddorstige soldaten.
En steeds weer ontmoet hij een blin
de, fluitspelende man die hem wijst
op zijn tekortkomingen en in wie hij
langzamerhand zijn leermeester
gaat zien.
Aangekomen bij een tentenkamp in
de woestijn ontmoet hij de Turk
Changsha die hem, in antwoord op al
zijn vragen, zijn mooie negende vrouw
Tara aanbiedt. Ofschoon Cord de ge
lofte van kuisheid heeft afgelegd, zwicht
hij voor haar lieftallige schoonheid.
Maar als hij de volgende morgen ont
waakt is het tentenkamp verdwenen.
Alleen Tara is er noggekruisigd
Een gelouterde Cord vervolgt zijn
weg. Na enige tijd komt hij de blinde
fluitspeler weer tegen die toestemt dat
Cord hem volgt, mits hij geen enkele
vraag stelt. De blinde doet dan zoveel
onbegrijpelijke dingen dat Cord wel
vragen moet stellen. Maar pas wanneer
hij zich van de blinde heeft losgemaakt,
krijgt hij antwoord op zijn vragen. Cord
begrijpt dan dat eigenlijk hijzelf de blin
de is Alleen gaat hij verder en dicht bij
zee ontmoet hij Changsha weer, die
hem tot een gevecht dwingt. Na een
langdurig gevecht krijgt Cord eindelijk
Changsha op de knieën. Cord begrijpt
dat dit zijn laatste beproeving is ge
weest als men hem zegt dat hij Zetan
over het water kan vinden.
Eindelijk bereikt Cord de gevreesde
Zetan. Deze weigert echter te vechten
en nodigt Cord uit plaats te nemen op
de zetel als een repetitie voor de cere-
monie waarin hij de bewaker van hét
'Boelczal worden. Maar Cord wil eerst
het Boek zien waarvoor hij van zover is
gekomen en waarvoor hij zoveel be
proevingen heeft doorstaan. Ondanks
Zetans waarschuwingen opent hij het
Boek en ziet dan dat elke bladzijde niets
anders is dan een spiegel waarin hij
zichzelf ziet. Hij weigert dan Zetans
plaats in te nemen als bewaker van het
Boek en hij gaat weer terug over zee.
Als hij de blinde weer ontmoet, vraagt
deze hem wat hij in het Boek heeft ge
zien Cord antwoordt: „Alles!" Dan
geeft de blinde hem zijn fluit en Cord
kan er, tot zijn eigen verbazing en blijd
schap, een melodie op spelen
(Cinema2 - eerste week)
LÏNVITATION
In de serie „Zwitserse films"
brengt het Amersfoorts Filmhuis van
zaterdag tot en met dinsdag de film
„L'lnvitation" (De Uitnodiging) van
de Zwitserse regisseur Claude Go-
retta. Deze in 1973 gemaakte
kleurenfilm duurt een uur en veertig
minuten. In de hoofdrollen Michel
Robin, Jean-Luc Bideau, Jean
Champion, Pierre Collet en anderen.
DONDERDAG 3 ME11979
Utrechtse Cinemanifestatie veel bijval
van het publiek
)OR BERT VOS (Grand 5, eerste week, 16 jaar)
„L'lnvitation" laat in een koele en
elegante filmstijl het proces van sociale
aftakeling zien bij het personeel van
een kantoor, dat een tuinfeestje viert ter
gelegenheid van het afscheid van een
van hen die een kasteeltje met butler
heeft geërfd De sfeer van beleefdheid
en goede manieren slaat onder invloed
van drank en hitte al gauw om. Collega
Maurice speelt daarbij een sterk kataly
serende rol. Hij veroorzaakt met zijn
provocerende banaliteiten een sfeer
van agressie en onverwachte onthullin
gen, inclusief vechtpartijen en beledi
gingen. Zo wordt het aardige tuinfeest
een komedie van sociale aftakeling,
met als laatste dieptepunt de striptease
van een giechelende secretaresse De
komedie start in een sterk hiërarchische
sfeer Alle aanwezigen beschouwen
het feestje als een voorzetting van de
dagelijkse gang van zaken Je lacht om
de grapjes van de baas en luistert naar
'm. Maar als gevolg van de dronken-
Oorlogsscène uit „The deer hunter", een monumentale film van Michael Cimino.
Scène uit: „Een cirkel van staal" (The silent flute)
kollektivisme. en van de andere kant
zou ik daarin verstikken. Ik heb voort
durend een visie van de wereld, die
noch wit noch zwart is, waarin iemand
die men een idioot noemt, geen idioot
is. en ik zou graag willen, dat deze rela
tiviteit van de dingen en van de mensen
in dit interview duidelijk wordt Ik denk
niet zo categorisch en daarom ben ik
niet militant. Ik zou nooit een militante
cineast kunnen zijn, omdat dat ingaat
tegen de diepste indrukken die ik van de
mensen heb.
(Filmhuis Amersfoort, zaterdag tot
en met dinsdag 20.15 uur, zaterdag
ook om 23.00 uur).
„TIRO" VERTEGENWOOR
DIGT NEDERLAND
OP HET FILMFESTIVAL
IN CANNES
De „Quinzaine des Réalisateurs"
(een selectie van auteursfilms) heeft de
film „TIRO" van Jacob Bijl officieel in
haar programma opgenomen. „TIRO"
is het verhaal van een twintigjarige jon
gen die zich verzet tegen de gelaten
heid van de volwassen wereld. De
hoofdrol wordt vertolkt door Matthias
Maat. Verder spelen mee Geert de
Jong, Julien Schoenaerts. Linda van
Dijk. Alma, Huub Hansen. Kitty
Courbois, Arnold Gelderman. Hans
Veerman Het is de tweede keer dat een
film van Jacob Bijl door de „Quinzaine"
is geselecteerd (Zwartziek - 9173). Zijn
tweede film „Scrim" werd op het Fes
tival van Toulon bekroond met de „spe
ciale juryprijs" „TIRO" zal eind
augustus in Nederland worden uitge
bracht Deze film is geproduceerd door
George Sluizer die zijn eigen film
„Twee vrouwen" naar het boek van
Harry Mulisch tijdens het Festival van
Cannes aan de pers zal presenteren.
AMERSFOORT - Filmagenda voor
Amersfoort van donderdag 3 mei t/m
woensdag 9 mei.
Grand, 033-14632.
GRAND 1
„Heaven can wait", a.I Dagelijks
13.30,18.30, 21.15 uur Zondag 13.30,
16 00, 18.30 en 21.15 uur.
GRAND 2
„De twee missionarissen", a.l. Dage
lijks: 13.30, 18.30, 21 15 uur. Zondag:
13 30. 16.00. 18 30 en 21.15 uur.
GRAND 3
„The deer hunter", 12 jaar. Dagelijks:
13 30, 20.15 uur Maandag: alleen
20.15 uur! (tijdig reserveren wenselijk,
tel. 14632)
GRAND 4
„Kentucky Fried Movie"16 jaar. Dage
lijks: 13.45, 18.45, 21.30 uur. Zondag.
13.45, 16 15, 18.45. 21.30 uur
GRAND 5
„Bye Bye Monkey". 16 jaar. Dagelijks:
13 45.18.45,21 30 uur. Zondag: 13 45.
1(£f$."'18.45. 21 30 uur
Cinema, tel. 033-18900.
CINEMA 1
„Juliana, in zeventig bewogen jaren",
a.l. Dagelijks 13 45. 18.45, 21.30 uur.
Zondag 13.45.16 15.18 45.21.30uur
CINEMA 2
„Cirkel van staal" (The Silent Flute).
Dagelijks: 13 30, 18.30, 21 15 uur
Zondag: 13.30,16.00,18.30,21.15 uur.
Euro Cinema, tel. 033-33655
EURO CINEMA
„De gendarme ziet ze vliegen", a.l. Da
gelijks 13.45, 18.45, 21.15 uur Zon
dag: 13.45, 16.15, 18.45, 21.15 uur
Woensdag: 18.45, 21.15 uur.
Euro kindermatinee
„De hofnar", a.l. Zaterdag- en
woensdagmiddag: 13.45 uur
Duo. tel. 033-16572
DUO 1
„1.2.3. hup", 18 jaar Dagelijks: 14 15.
19.15.21 30 uur. Zondag 14 15.16.30.
19.15, 21.30 uur
DUO 2
„voor een handvol diamanten" (The
Rip-off), 16 jaar Dagelijks: 14 00,
19 00.21.15 uur Zondag: 14 00.16.15.
19.00. 21.15 uur
NACHTVOORSTELLINGEN
DUO 1
„Bel Ami", 18 jaar Vrijdag- en zater
dagavond: 24,00 uur.
DUO 2
„Plankgas", 16 jaar. Vrijdag- en zater
dagavond: 23.45 uur
Een moment uit de film ,,The Silent Flute", met onder meer David Carradine in de hoofdrol
schap breken de personages geleidelijk
door hun maskers heen en wordt er
meer direkt gereageerd. Er ontstaan
situaties die satirisch werken en verwij
zen naar een tweede laag in de film, de
botsing tussen spontaan individualisme
en sociaal gedrag L'lnvitation" kreeg
de juryprijs op het Filmfestival van Can
nes.
Claude Goretta. geboren 23 juni
1929 in Genève en stichter in 1952 van
een filmliga aan de Universiteit in die
stad waar hij de rechten studeerde, zegt
zelf over zijn film:
Het uitgangspunt was een tekst van
Viala. een novelle van 20 pagina's, die
het zelfde basisthema heeft, namelijk
een aantal kantoorbedienden die bij
eenkomen In L'invitation is één van de
ontstekingsmiddelen het puriteinse of
het hypokriete Als deze explosie dan
inderdaad plaatsvindt, dan komt dat
door het verdringen van de sensualiteit
van deze kleine groep, die namelijk in*
hun omgeving van glas en beton voort
durend slapen, en door de alcohol.
Vandaar het belang van de butler, die
deze ontstekingsmiddelen aanbiedt,
zonder dat men beseft dat het ontste
kingsmiddelen zijn. Hij is een belangrijk
personage, omdat zonder zijn alcohol
de explosie niet zou plaatsvinden Deze
bediende is de enige vrije persoon in
deze kleine maatschappij omdat hij
door zijn beroep veel gereisd heeft en
hij weet heel goed dat alcohol de bevrij
ding van deze kleine groep tot gevolg
zal hebben. Hij ziet het aan, maar ver
oordeelt het met. Hij kent alle ingre
diënten voor de bom, maar hij is niet
degene die hem aansteekt. Ik geloof dat
hij zijn vrijheid alleen verkregen heeft
door een steeds weer terugkerende
eenzaamheid. Ik kan mezelf verwijten
een dergelijke kijk op de wereld te heb
ben Vrijheid gaat in tegen iedere vorm
van kollektiviteit Dat is mijn eigen
moeilijkheid die ik op deze wijze ervaar
Aan de ene kant geloof ik dat er maar
één oplossing is. en dat is een vorm van
Louis de Funès als Cruchot in
„De gendarme ziet ze vliegen".