Familiedag Don Bosco
Q9
woordig is er weer een tendens om te
erkennen, dat welvaart geen geluk
brengt.
Discipline: dat is gehoorzaamheid. Je
moet niet altijd je eigen zin doen. Ge
lukkig zijn heeft daar niet mee te maken.
Het celibaat. Dat is moeilijker. Ik denk
dat dat alleen te vatten is, als je genoeg
hebt aan je persoonlijke relatie met Je
zus Christus. Aan deze eerste relatie
heb je genoeg Daar kun je je helemaal
aan geven. Dat kan niet zonder gebed"
Bij verscheidene jonge parochia
nen kun je beluisteren, dat zij vinden
dat een dominee en een rabbi, die ge
trouwd zijn, en zelf kinderen hebben,
méér zicht hebben op de gezins
problemen aan een ongetrouwd pries
ter"
..De één heeft deze roep De ander
die. Die roepingen zijn gelijkwaardig.
De ene is niet mooier dan de andere.
Het huwelijk is net to mooi als het celi
batair zijn. De een zal het alleen maar
kunnen doen, als hij in plaats van het
huwelijk die relatie heeft met Jezus
Christus.
Dat geldt ook voor de armoede. Wij
weten niet wat het betekent om met een
bepaald salaris rond te moeten komen,
en telkens kindermonden te voeden.
Wij denken al te gauw. in Holland lijdt
niemand armoede".
De armoede in de derde wereld. De
rijke kerk met al zijn vergaarde schat
ten. Al zijn praal. En bijvoorbeeld in
Zuid-Amerika die uiterste menselijke
ellende Komt daarmee de missie ook
niet op de tocht te staan. Alleen de
priester-arbeiders blijven overeind".
„Geen enkel instituut heeft zo recht
streeks en zo veel voor de derde wereld
gedaan als de missie Ik ben zelf in
Venezuela geweest. Daar heb ik onze
missionarissen bezocht, die onder de
Indianen werken. Met 120% inzet. Zó
vereenzelvigen die mensen zich met
dat volk. Ze offeren zichzelf op. Hoe
heeft Don Bosco het ook volgehouden
om zichzelf te vergeten, dag in. dag uit.
Het is een complete zelfopoffering, en
om dan toch gelukkig te zijn'
Het levert problematieken op. Waar
doe je goed mee Grote gebouwen neer
te zetten waar de mensen kunnen le
ren. Of rechtstreeks als arme onder de
armen te werken. We moeten zijn. waar
de nood het hoogst is. We lenigen de
nood, en dan zouden we moeten weg
trekken om weer elders de basisnood te
gaan lenigen. Op het ogenblik stoten
we ook diverse zaken af om mensen te
kunnen vrij maken.
Daar bij de Orinoco zitten ze voor dit
probleem: wij hebben er tweeduizend
jaar over gedaan. Nu is er daar olie
gevonden, en de „beschaving" rukt op
Nu moeten ze die mensen in vijfen
twintig jaar weerbaar maken voor die
zogenaamde beschaving, die niet is te
gen te houden
Maar 't blijft natuurlijk anders voor de
missionaris dan voor de Indiaan. De
missionaris kan vragen; geef ons
25.000 - voor een waterpomp. Dat
achterland heeft de Indiaan niet. Dat is
een enorm verschil. Het zijn druppels
op een gloeiende plaat, maar het kan
toch maar"
Blanken komen té weinig tot er
kenning, dat zij als tanks door de we
reld rauschen. Claude Levi Strauss
toont aan, dat de Indianen veel voor
zichtiger met de natuur omgaan dan wij.
Dat zij wél gebruik maken van de na
tuur maar die niet onherstelbaar aan
tasten zoals wij"
„Claude Levi Strauss heeft zeer veel
waardering voor de aanpak van de Sa-
lesianen in het gebied der Indianen. Hij
heeft een voorwoord geschreven in hun
prachtige boek over de Indianen.
Burgemeester Rademaker en zijn
vrouw woonden de Eucharistieviering
bij.
Er werd vol overgave getekend
op de familiedag van Don Bosco.
I.
LEUSDEN - Met ingang van half
augustus werd Pater K. van Luyn, die
tot dan toe direkteur van de Leusden-
se gemeenschap der Salesianen
was, benoemd tot leider van het
nieuw gestarte bezinningswerk voor
jeugdigen, „Jongeren op weg?"
Pater Van Luyn verstigde zich daar
toe in Assel bij Apeldoorn.
Als direkteur van de gemeenschap in
Leusden werd in zijn plaats Pater J.
Raammakers benoemd.
Wij vroegen hem naar zijn motivatie
„De medebroeders hebben het ge
vraagd. Daarom heb ik Leusden geko
zen. Niet omdat ik er zo gek op was.
Zo lang ik Salesiaan ben, zit ik in de
opleiding en begeleiding van de me
debroeders. In de laatste drie jaren was
ik overste van de gemeenschap in Rijs
wijk. Daarvóór was ik zes jaar provin
ciaal Ik had er eigenlijk mijn zinnen op
gezet om iets anders te gaan doen, bij
voorbeeld parochiewerk"
..Werd Kees van Luyn naar Apel
doorn overgeplaatst, omdat zijn broer
Wim hier direkteur van het internaat
werd?"
„Neen hoor. Er moesten verschui
vingen komen. Kees van Luyn moest
dat bezinningswerk voor jongeren gaan
doen, en dat kon niet gekombineerd
worden met het direkteurschap der
Salesiaanse qemeenschap in Leusden.
Daar moest alles voor opzij
Onder de medebroeders werd ge
vraagd wie ze als direkteur wilden heb
ben En zo liep het Zo kwam ik in Leus
den terecht.
Ik ben al aardig gewend. Ik voel me al
thuis. Het is een aardige groep me
debroeders hier.
Eigenlijk draaien we, van degenen
die leiding geven, nogal in hetzelfde
kringetje rond. Ik zou best liever hier
eens een jongere hebben gezien!"
,,lk meen uit uw woorden te kunnen
opmaken dat u niet geporteerd bent
voor een zogenaamde anti-autoritaire
commune".
„Inderdaad. Ik zou niet graag in een
huis zitten, waar zo veel medebroeders
een zo veelkoppige leiding zouden vor
men
We moeten allemaal werken vanuit
de inspiratie van Don Bosco Daar moet
leiding in gegeven worden Daar moet
je op aangesproken kunnen worden.
Iemand moet daarvoor verantwoor
delijkheid dragen. Ook in het menselijk
vlak. Wanneer er strubbelingen zijn,
dan moet iemand de mensen weer bij
elkaar kunnen brengen.
Dat ik hier zit, is uit gehoorzaamheid.
Die gehoorzaamheid kan van vele
kanten komen Mijn overste luistert
naar wat de medebroeders willen. En
dan luister je, en op een gegeven mo
ment doe je het graag.
Het is een mooi huis hier in Leusden
met veel jonge mensen. Daar blijf je
jong bij. Als je altijd met volwassenen
werkt, loop je het gevaar dat je een ou
de zeur wordt!"
,,U bent zes jaar provinciaal ge
weest, overste van de Salesianen.
Doet de geestelijkheid dat nu expres
om u daarna in een lagere funktie te
benoemen, zodat eventuele hoog
moed of hang naar macht wordt inge
damd?"
„Een provinciaal mag bij de Salesia
nen maar zes jaar blijven. Het is een
ontzettend verstandige maatregel om
twee redenen. De last van het provin
ciaal zijn is knap zwaar De eerste drie
jaar kun je de zaak bekijken. Daarna
kun je wat gaan doen Er is geen grotere
ramp dan mensen die hun hele leven
overste zijn. Het is goed. als je overste
niet zo veel Hij heeft wél de verant
woordelijkheid. leder mens wil denk ik,
wel een stuk verantwoordelijkheid. Je
moet het dus met z'n allen doen We
dragen het samen. Je kunt de hele
groep niet ergens naar toe schuiven, als
niet iedereen het wil
Dit jaar wonen vierentwintig Salesia
nen op „Don Bosco" Leusden Dat was
acht jaar geleden nog veertig. Dat was
trouwens wel een te grote groep
Er is wel een verschuiving aan de
hand Wij zijn nog wel een jonge groep,
maar die is toch aan het verouderen. De
gemiddelde leeftijd stijgt. Dat is de zorg
van alle religieuzen Je ziet van alle
kanten hoe er een beroep op je wordt
gedaan, en het aanbod van nieuwe reli
gieuzen is minimaal Binnenkort plaat
sen we weer een advertentie voor een
informatieweekend, om jongere men
sen het werk van Don Bosco te laten
zien.
De gedachte troost ons. dat er veel
mensen in de geest van Don Bosco
werken Maar die Salesianen blijven
wél nodig natuurlijk. Veel jonge mensen
hangen om ons heen, in nieuwe bewe
gingen. We zitten samen in die grote
kerkgemeenschap. Die kerkgemeen
schap is niets, als ze niet in de grote
gemeenschap staat".
Denkt u niet, dat jongeren terug
schrikken om zich religieus te binden
omdat het instituut kerk zich in veel
eeuwen afzijdig heeft opgesteld ten
opzichte van de maatschappelijke no
den in de gemeenschap?"
„Het zich binden voor een bepaalde
periode, dat gaat nog. Maar voor jonge
mensen is het moeilijk om zich voor het
hele leven te binden aan geloften Celi
baat voor het hele leven, dat blijft moei
lijk
Als jonge mensen Salesiaan willen
worden, laten we ze zien. dat onze drie
geloften geen wurggreep zijn Dat ze
voor je ontplooiing erg goed zijn.
Armoede- je hoeft niet veel te bezitten
om gelukkig te kunnen zijn. Tegen-
bent geweest, om weer te voelen hoe
het is om weer „gewoon" medebroeder
te zijn.
Je kunt ontzettend scheef groeien,
als je altijd maar aan de top zit!"
,,Maar u wou eigenlijk in een paro
chie gaan werken Kost u dat geen
moeite om in uw vrijheid van keuze toch
geknot te worden?"
„Persoonlijk kun je best wel de wil
hebben om de parochie in te gaan. Ik
ben bijna vijftig jaar, en de tijd om om te
schakelen, begint korter te worden. Op
een gegeven moment kun je haast niets
anders meer opnemen
Maar gezien vanuit de congregatie
vind ik. dat de Salesianen niet te veel
parochies moeten overnemen, al willen
de bisschoppen dat nog zo graag. En
och, heel domme dingen worden er niet
van je gevraagd.
Dat wil niet zeggen, dat er toch een
offer van je wordt gevraagd. Offer is een
groot woord. Maar ik had best iets
leukers kunnen bedenken!
Ik ben ook nog vicaris van de provin
ciaal Dat brengt over het land gezien
nog veel werk met zich mee. Verder zit
ik in heel veel commissies, ook in de
redaktie van „Don Bosco nu"
Is dat allemaal te kombineren? Ik
moet blijven beseffen, dat hier mijn
hoofdtaak ligt Ik moet zo veel mogelijk
thuis zijn. Dat wil niet zeggen, dat ik hier
de hele dag problemen zit op te lossen".
U hebt het gehad over het wisselen
aan de top Maar is voor sommige
funkties een stuk continuïteit niet erg
belangrijk?"
„Een sociaal kultureel werker in de
jeugdhuizen in het westen van het land
blijft gemiddeld negen maanden Als
religieus heb je het niet nodig om op te
schuiven. Je hoeft geen promotie te
maken. Bij de Salesianen in Rijswijk zijn
er dan ook mensen, die al vijfentwintig
jaar in het jeugdwerk zitten".
,,Wat houdt het direkteurschap van
een communiteit in?"
„Wat de direkteur in feite kan doen is
Na 37 jaar ben ik dan weer terug op
mijn basis. In 1942 was ik twee maan
den hier. De Duitsers kwamen, en ik
moest weg Dat vond ik niet erg, want ik
had een vreselijke heimwee
Ik ben nu ruim een maand hier. en zie
hoe idealistisch de mensen hier zijn. en
hoe ze van alles willen doen
We hebben minstens elke maand
een communiteitsvergadering, waarin
alle dingen, van klein tot groot betref
fende de Salesianen aan bod komen
Het is een florerende gemeenschap,
best vitaal. Op het ogenblik leven we
toe naar het vijftig jarig bestaan der Sa
lesianen in Nederland.
Mochten er jonge mensen zijn, die
het niet helemaal onzin vinden om er
eens over na te denken, laten ze dan
weten, dat we om mensen zitten te
springen. Al willen ze zich dan niet
rechtstreeks als Salesiaan inzetten,
dan misschien wel samen met de
Salesianen!"
Anco Mali.
„In iedere mens, in iedere jongere
ziet Don Bosco, een stukje droom, een
stukje toekomst", zei een jongen tijdens
diezelfde viering „Don Bosco gelooft
onvoorwaardelijk in iedere jongen, die
hij ontmoet. Onvoorwaardelijk; dat is
geloven zonder voorwaarde, zonder
kondities. zo maar. Opvoeders binden
hun geloof en hun vertrouwen in de jon
geren vaak aan een stel voorwaar
den„Als ze dat maar doen
Don Bosco ziet in iedere mens een
uniek mens. Voor hem mocht Piet wer
kelijk Piet zijn. Hij hoefde niet te zijn als
Jan of Gerrit".
De gehele Eucharistieviering stond in
het teken van Don Bosco, die een groep
jongeren om zich heen verzamelde. De
armsten uit het Turijn van het eind van
de vorige eeuw Hij leerde ze om tegen
moeilijkheden te kunnen, en om offers
te kunnen brengen Zij volgden hem
graag. En samen beklommen zij in zijn
droom de moeilijke weg. de hoge berg
van het leven.
Bij de ingang van de grote tent. die
tegenover het hoofdgebouw van Don
Bosco Leusden was neergezet voor
een massale Eucharistieviering hadden
De Salesiaanse gemeenschap heeft
een prachtig werkterrein. Moeilijk, maar
bij uitstek Salesiaans, gericht op de
jeugd Dag in dag uit bezig zijn met de
toekomst, die de jeugd toch is Wat voor
klein steentje je daar ook aan kunt bij
dragen
Dat in zo veel gevallen je vader en
moeder vervangt. Het is een ontzetten
de zegen dat je dat mag meemaken.
Niet alle Salesianen die hier wonen, zijn
rechtstreeks betrokken bij school en
internaat, maar het heeft zijn weerslag
op de hele gemeenschap
LEUSDEN - Het was een zonnige
dag, zondag 23 september, toen alle
vrienden van Don Bosco naar Leus
den waren gekomen omdat het vijftig
jaar gelden was, dat de Salesianen
naar Nederland kwamen.
Het was niet het begin van de
herfst, maar het begin van de lente,
zoals de provinciaal der Salesianen,
Pater A. van Luyn, later op de middag
zei tijdens de Eucharistieviering, die
door dit feest werd ingeluid.
Een van de aktiviteiten was het slaan van spijkers, zowel door kinderen als
ouders gedaan.
alle vrienden van Don Bosco een
waxinelichtje gekregen Bij het zingen
van het lied „Ik ben het licht" gingen
kinderen hun kaarsje aansteken aan de
grote paaskaars En met dit aangesto
ken kaarsje gaven zij het licht door aan
al die honderden mensen met hun
waxinelichtje in rood plastic huisje. Het
was een feestelijke verlichting
FEESTPROGRAMMA
De dag was overigens feestelijk van
af het begin
Om 13.30 uur stormden alle Neder
landse vrienden en vriendinnen het
terrein van Don Bosco-Leusden op
Nadat pater A van Luyn een wel
komstwoord had gesproken, ging er
een programma van spelen, volksdan
sen, informatie, het vertonen van dia's
en films van start. Waaraan ieder op
gewekt deelnam in stralend zonnig
weer, zodat ook het buitengebeuren
een groot sukses werd
Na de broodmaaltijd was er nog een
avondprogramma voor drie leeftijds
categorieën: een film over Don Bosco
voor jongeren tot 15 jaar; een film met
diskussie voor jongeren vanaf 16 jaar
en een diaserie over Don Bosco voor
volwassenen.